Lessen voor de XXI Eeuw
College 25 maart 2013
Handhaving van het auteursrecht op het internet: een moeilijke
evenwichtsoefening tussen de bescherming van de creativiteit en de
belangen van gebruikers
Prof. Marie-Christine Janssens
Centrum voor Intellectuele Rechten
Inleiding
Internet : een realiteit met veel auteursrecht
Auteursrecht als onderdeel van de sector van de intellectuele rechten
Basisbeginselen auteursrecht en hun relevantie op het Internet
Ontstaan van de bescherming
Toepassingsdomein van het auteursrecht
Bescherming van ‘werken’
• Voorwaarden voor de bescherming - Vereiste van uitdrukking - Vereiste van originaliteit Bescherming van ‘naburige rechten’ Inhoud van het auteursrecht
Morele rechten Exploitatierechten
• Reproductierecht
• Publiek mededelingsrecht
Toestemming tot gebruik van beschermd materiaal
Uitdrukkelijke toestemming vanwege rechthebbende • Contracten afsluiten
Werk maakt deel uit van publiek domein Toestemming via een ‘open licentie’ systeem
Toestemming door wetgever : de wettelijke uitzonderingen • Algemene voorwaarden
• Kopiëren voor eigen gebruik : reprografie en thuiskopie • Gebruik voor onderwijs- en onderzoeksdoeleinden • Citaatrecht
Handhaving van auteursrechten bij inbreuken op het internet : een moeilijke evenwichtsoefening
Auteursrecht versus andere fundamentele rechten
Voorafgaande vragen
Identificatie van de inbreukmakende handeling Wie is aansprakelijk?
• De individuele internetgebruiker? • De internetdienstverleners?
Wat zijn mogelijke maatregelen en sancties Aanpassingen aan het wetgevend kader
Versterking actiemogelijkheden rechthebbenden
Mogelijke opties voor de toekomst
Examenvragen
1. De hoofdregel van het auteursrecht is dat je nooit beschermde werken mag gebruiken zonder de toestemming van de auteursrechthebbende. In bepaalde gevallen is die toestemming echter niet noodzakelijk. Leg uit wanneer je geen toestemming moet vragen en waarom.
2. Je wil graag de laatste aflevering van de populaire televisieserie ‘homelands’ bekijken maar die wordt nog niet door de Vlaamse omroepen uitgezonden. Een vriend heeft je nu enkele links gesuggereerd waarmee je deze aflevering van het internet kan
downloaden. Is dit toegestaan door het auteursrecht (wanneer wel/niet – motiveer je antwoord met verwijzing naar de toepasselijke regels)?
3. Het aanbieden (ter beschikking stellen) van beschermde werken op het internet zonder toestemming van de rechthebbende is een inbreuk. Maar wie is hiervoor aansprakelijk? Bespreek de mogelijke situaties en oplossingen (vandaag en in de toekomst).