HAVO 3 Test Scheikunde Forensische Chemie
Lees de opdrachten goed door en geef antwoord. Je mag geen vragen stellen bij deze test. Bij de meerkeuze vragen is er maar 1 antwoord mogelijk. Veel succes!
Opgave 1
Welk van de onderstaande reacties is een ontledingsreactie?
A magnesium(s) + zuurstof ® magnesiumoxide(s)
B calcium(s) + water(l) ® kalk(s) + waterstof(g)
C suiker(s) ® koolstof(s) + water(l) + brandbare
gassen(g)
D waterstof(g) + zuurstof(g) ® water(l)
Opgave 2
Welke scheidingsmethode wordt gebruikt bij het winnen van zout uit zeewater?
A adsorberen
B extraheren
C filtreren
D indampen
Opgave 3
Men onderzoekt de samenstelling van wijn met behulp van destillatie . Bij deze proef is sprake van
A ontleding van een mengsel
B scheiding van een mengsel
C ontleding van een zuivere stof
Opgave 4
WELK VAN DEZE TWEE OPSTELLINGEN IS GESCHIKT OM UIT ZEEWATER
DRINKWATER TE BEREIDEN?
A geen van beide
B alleen opstelling 1
C alleen opstelling 2
D zowel opstelling 1 als opstelling 2
Opgave 5
Wat zie je in de opstelling hieronder? Wat wordt er gedaan en hoe werkt het?
Opgave 6
Bij het chemisch reinigen (ook wel dry cleaning genoemd) wordt een speciaal oplosmiddel gebruikt voor het vet en vuil uit kleding te halen. Een dry cleaning machine is in principe een wasmachine die gebruik maakt van een speciaal oplosmiddel in plaats van water. Het vervuilde oplosmiddel kan niet
weggegooid worden omdat het duur is en bovendien vervuiling voor het milieu zou veroorzaken.
a. Welke methode kan worden gebruikt om het zuivere, schone
oplosmiddel weer terug te winnen uit het vervuilde oplosmiddel.
b. Hoe zou je deze methode kunnen inbouwen in de werking van een dry
cleaning machine? Teken een schema.
Opgave 7 Welke scheidingsmethode kun je gebruiken (geef een toelichting) bij
het verkrijgen van:
a. zuiver water uit inkt
b. kopersulfaatkristallen uit een oplossing van kopersulfaat in water
c. benzine uit een mengsel van benzine en olie
Opgave 8
Lees onderstaand artikel en maak de opgaven
Uit "Archimedes"34e jaargang 1997 nr 1.
a. Wat wordt verstaan onder "forensische chemie"?
Knoeierijen met munten kon men aantonen door de dichtheid van de munten te bepalen. Dichtheidbepalingen heb je bij nask-1 (natuurkunde) in de basisvorming uitgevoerd. Voor de berekening van de dichtheid moet je van de munt twee grootheden meten.
b. Welke twee grootheden moet je meten? Welke berekening moet je uitvoeren om met behulp van deze twee grootheden de
dichtheid te bepalen?
Bij nask-2 (scheikunde) heb je het begrip stofeigenschap gehad. Zo is de dichtheid van een stof een stofeigenschap van die stof.
c. Noem nog eens twee stofeigenschappen waarmee men gouden munten en munten van zink van elkaar kan onderscheiden.
Rond 1800 is er een gevoelige en betrouwbare methode ontdekt om arseen aan te tonen.Inmiddels is men zo ver dat arseen zelfs eeuwen na de dood nog is aan te tonen. Zo heeft een schrijfster over Taylor, de twaalfde president van de USA, het lichaam van deze president laten opgraven voor arseenonderzoek. Zij was er van overtuigd, dat hij door arseen om het leven was gekomen. Zij had het bij het verkeerde eind.
Bij het aantonen van knoeierijen met munten, waar in plaats van goud of zilver, koper of zink in aanwezig is, heeft men niet veel scheikunde nodig. Bepaling van de dichtheid is dan voldoende. Veel moeilijker is het aantonen van gif in een slachtoffer van een gifmoord. Vroeger was dit niet zo belangrijk; de meeste heersers vonden hun munten belangrijker dan het leven van hun onderdanen. Een
vergiftiging door bedorven voedsel kwam zo vaak voor, dat een slachtoffer door een gifmoord nauwelijks opviel. Van oudsher is arseen veel toegepast om een gifmoord te plegen.
Onderzoek naar de samenstelling van munten om fraude op het spoor te komen is een voorbeeld van forensisch
onderzoek. Forensisch heeft niks met forenzen te maken, maar met Forum Romanum; het plein waar vroeger in Rome recht gesproken werd. Een scheikundige die zich bezighoudt met forensisch onderzoek doet aan forensische chemie. Bekende andere voorbeelden zijn; arseen (rattenkruid) aantonen in een slachtoffer, bloedonderzoek,
sporenonderzoek (vingerafdrukken) naar misdrijven.
