December 2010
Melkveehouderij: inkomens herstellen
Jakob Jager
De melkprijs is in 2010 fors hersteld (+22%). Bij een lichte kostenstijging komt het inkomen per
onbetaalde arbeidsjaareenheid (aje) uit op 24.000 euro: een stijging van 27.000 euro.
Opbrengsten
De melkveehouders ontvangen in 2010 voor de melk naar verwachting 35,50 euro per 100 kg
(figuur 1). Dit was in 2009 nog 29 euro (incl. btw en toeslagen). Deze stijging is de hoofdoorzaak
van de toename van het inkomen. De stijging begon in de zomer van 2009 en zette in 2010 door.
Oorzaak van de hogere prijs is een toegenomen vraag naar zuivelproducten in 2010 tegen
hogere prijzen. In Nederland steeg de melkproductie over de eerste negen maanden met 2,6%.
De totale uitvoerwaarde van melk en zuivelproducten wordt tot en met augustus 2010 voor bijna
de helft bepaald door de kaas. Hiervan is de uitvoerwaarde met 10% toegenomen. De
uitvoerwaarde van boter en magere melkpoeder herstelde zich fors en nam toe met 50 à 60%.
Deze twee producten hebben samen een aandeel van 25% in de totale uitvoer.
Van het verkochte rundvee is de totale opbrengst per gemiddeld aanwezige koe met 17 euro
gedaald. Slachtkoeien brengen bij verkoop gemiddeld een fractie minder op. De opbrengstprijs
van nuchtere kalveren is in 2010 circa 12% lager dan in 2009 en komt uit op 95 euro. De
prijsdaling is het gevolg van een toename van de importen van kalveren (+7%). In totaal is de
omzet van vee op bedrijfsniveau 1.000 euro lager dan in 2009. De aanwas bedraagt ongeveer
4.000 euro vanwege de groei van de veestapel. De totale opbrengsten nemen met 50.000 euro
toe (tabel 1).
Figuur 1 Ontwikkeling van de melkprijs (inclusief btw)
Bron: LEI, Prijs6Informatie6Desk.
20 25 30 35 40 45 50
jan feb mrt april mei juni juli aug sep okt nov dec Euro per 100 kg
2008 2009 2010(r)
December 2010
Kosten en inkomen
De voerkosten nemen op bedrijfsniveau, na in 2009 fors te zijn gedaald, in 2010 met 4.000
euro toe door hogere prijzen. De krachtvoergift neemt naar verwachting iets toe bij de
hogere melkprijs. Mede hierdoor stijgt de melkproductie per koe (+1,6%). De totale
voerkosten per koe nemen met 5% toe. De kosten van quota stijgen doordat met ingang
van 2009 over een deel van het quotum wordt afgeschreven. Deze afschrijvingskosten
bedragen in 2010 bijna 17.500 euro. De afschrijvingen zijn ook door de forse investeringen
over de laatste jaren in grond, machines en werktuigen toegenomen. De melkveehouders
kopen in 2010 tot en met oktober iets minder quotum dan in dezelfde maanden van 2009.
Er wordt wel iets meer gehuurd. Ondanks het Europese besluit tot afschaffing van het
quotumsysteem in 2015 zijn de koopprijzen in 2010 nauwelijks gedaald. De totale betaalde
kosten nemen met 4% toe tot 261.000 euro per bedrijf. Het inkomen uit het bedrijf per
onbetaalde aje neemt met 27.000 euro fors toe door het eerdergenoemde herstel van de
melkprijs en komt uit op 24.000 euro (figuur 2).
Tabel 1 Resultaten en inkomens van melkveebedrijven,
gemiddeld per bedrijf per jaar (bedragen x 1.000 euro)
2008 2009 2010 (r)
Aantal bedrijven 17.820 17.730 17.410
Aantal melkkoeien 76 80 82
Oppervlakte cultuurgrond (ha) 47,62 48,95 49,68 Aantal onbetaalde aje 1,50 1,51 1,51
Opbrengsten 294 247 297
Betaalde kosten en afschrijvingen 238 252 261
Inkomen uit bedrijf 58 64 36
Idem per onbetaalde aje 39 63 24
Idem excl. afschrijving melkquotum 39 8 35 Inkomsten buiten bedrijf 15 17 17
Totaal inkomen 73 12 53
Besparingen 20 639 4
Opbrengst per 100 euro kosten 89 69 85
December 2010
Figuur 2 Ontwikkeling van het inkomen uit bedrijf op melkveebedrijven (x 1.000 euro
per onbetaalde aje)
Bron: Informatienet. 620 0 20 40 60 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 (r) x 1.000 euro
melkveebedrijven, totaal biologische melkveebedrijven idem excl afschrijving quotum idem, excl afschrijving quotum
