Enig opmerkingen over de paardekosten zoals deze in het concept-rapport 159 zijn bepaald

ENIGE OPMERKINGEN OVER DE PAARDEKOSTEN ZOALS DEZE IN HET CONCEPT-RAPPORT 159 ZIJN BEPAALD

De kosten per paard worden berekend op f.620,- voor de Wouden, f'775»- voor Overijsel en f.800,- â f.900,- voor O.Noordbrabant (zie bladz. 26). Vooral de kosten voor het laatste gebied komen .hqog voor. Het is gewenst deze te controleren.

Het aantal uren, dat de paarden gemiddeld maken zi<jn gesteld op 900 en 1100 uur. Ook dit dient te worden nagegaan. Op grond van

bovenstaande kosten en werkuren wordt voor gemiddelde omstandigheden 80 cent per pu. aangehouden.

Aantal pu., welke worden gemaakt.

Deze worden berekend in bijlage I. Excl^ de diverse uren voor veeverzorging (bijv. bieten uit de kuil halen) en melken bedraagt het aantal pu. voor •

de Y/ouden +_ 775 Pu« Overijsel _+ 85O pu. O.Noordbrabant _+ 950 pu,

In deze uren zijn niet begrepen de pu, voor veeverzorging en melken. . •

•

V/ij ronden echter de uren wat naar boven af en komen dan tot de volgende aantallen uren per paardj

de Wouden • 80O uur Overijsel 9°0 u ur O.Noordbrabant 1000 uur. De kosten excl. voeding.

a) verzorging. Bij de akkerbouwbedrijven wordt 125 ma. per paard voor verzorging gecalculeerd. In de Wouden is van

100 mu. uitgegaan. Deze uren worden lager verondersteld^ daar de dieren meest in de wei lopen. Omdat het echter slechts één paard betreft, is hier echter vtoch .125 mu. aangenomen. Voor de beide andere gebieden is

uitgegaan van de standaardnorm - minus IOJ0. (Overeenkomstig van Nes).

Van de paardekosten werd in Juli 1946 een enquête gehouden. De resultaten van 5 bedrijven worden gegeven in bijlage II. Op grond hiervan zijn de kosten voor afschrijving tuigen en hoef-besIagasRgenomen. zoals in bijlage V is aangegeven.

2

-Voederkosten.

Ook hierover worden in Sijlage II oriënterende gegevens vermeld. Over het algemeen is het paardenwerk op het zandbedrijf licht. Van

een zandbedrijf wordt de voederbehoefte als volgt berekend: Tabel \. Maand Jan. tPebr, |Maart i tApril jïoi [Juni !Juli l Aug. oept. i. Oct. iVov» Deo. Totaal Arbeids-uren p. paard 30 30 70 90 50 120 90 120 80 100 ' 100 60 940 Prestatie-klasse 2 2 4 • 5 3 5 5 5 4 5 5 4

Voederbehoefte per dag 'dr.st. kg 14 14 16 17 15 . 17 17 17 16 17 17 16 v.r.e. kg 0,58 0,58 0,79 0,91 0,69 0,91 0,91 0,91 0,79 0,91 0,91 0,79 z.m»w« kg 5,2 5,2 6,7 7,5 6,0 7,5 7,5 7,5 6,7 7,5 7,5. 6,7 Voederbehoefte per 30 dgn. ' dr.st. \ kg 420 420 480 510 450. . 510 510 510 480 510 510 480 5790 v.r.e. kg 17,4 17,4 23,7 27,3 20,7 27,3 27,3 27,3 23,7 27,3 27,3 23,7 290 kg 156 156 201 225 I8O / 2 5 225 225 201 225 225 201 2445 De behoefte aan z.m.w. in de weideperiode eind April - half Nov.

bedraagt _+ 1.250 kg z.m.w. De voederbehoefte ruwvoeder en krachtvoeder laat zich als volgt berekenent Tabel 2.

Voederbehoefte per paard Hiervan uit grapland

Aanvullen met ruwvoeders en krachtvoer

+)

Wouden 2.250 1.200 I.05O Overijsel 2.4OO 1100 (855g- v van 1250) ' I.3OO O.Hoordbrabant 2.500 + 1100 (85^ van 1250?) 1.400

Mede op grond van gegevens uit bijlage II- wordt het verbruik

yan ruwvoeders per paard als volgt geschat in de verschillende gebieden. Tabel 3. Voederbieten Hooi Haverstrp Stoppelwortelen "••Wouden kg 800 2.75O 500 O v e r i j s e l kg I.5OO 2.000 1.200 O.Noordbrab'ant kg 2 . t>00 I.5ÔO

1.506

.

5OO 1) Deze i s g e v a r i e e r d n a a r omstandigheden.

1) Hoger g e s c h a t , d a a r de ipaainaen h i e r wegens h e t g r o t e r e a a n t a l uren

523

De voederwaarde van deze kwantiteiten "bedragen. ". . ... Tabel 4.

Hieruit blijkt, dat in de Wouden de aangenomen hoeveelheden ruwvoeder ongeveer de behoefte dekken. Er wordt ook maar weinig

krachtvoeder gegeven. Volgens de administratie 72 kg. Ingecalculeerd is l|r mud haver«. E:r is dus nog enige reserve ingecalculeerd.,

In Overijsel is er een tekort aan 300 kg z.m.w., welke door krachtvoeder moet worden gedekt.

Volgens de administratie vervoedert. men in Overijsel +_ 5^0 kg hav»ren 250 kg rogge. De zetmeelwaarde hierin bedraagt

5 x 60 + 2,5 x 70 *= 475 kg z.m.w. Er zit hier dus een extra gift in van _+ 175 z.m.w.

In Noordbrabant moet nog 425 kg z.m.w. door krachtvoeder worden aangevuld. In Noordbrabant wordt volgens de administratie gevoerd 9OO kg haver en 35 kg rogge. 900 kg haver heeft een z.m.w. van 540.

Hieruit concludeert men dus ook een reserve van 100 kg z.m.w.

Ten einde de voederkosten te kunnen berekenen worden in Bijlage IV de graslandkosten berekend en in bijlage V de kosten van hooi. Bij voederbieten wordt met onderstaande globale berekening voor de 3 gebieden volstaan, waaruit een bie-tenprijs van f.22,- ressarteert Productiekosten voederbieten. • • * 'Arbeidsuren 720 mu. 'à f.1,08 f.787,-'145 pu. â f. 0,75 * *-.109,-werktuigen f. 56,-zaaizaad 20 kg à f.2,- f* 40,7 Bemesting: 100 kg N à f.1,04 f.104,-90 kg P205 à f.O,78f. 70,-27O kg K20 à f.0,32 f.

86,-Stàlmest direct en indirect f. 82,-(als bij aard.) Pacht

Pente omlopend kap. Diverse kosten f. 58,-f. 22,-Voederbieten . Hooi Haverstro Stoppelwortelen Totaal Voederwaarde v.r,e. 5,4 1,3 0,8 _ -z.m.w. 9,5 32,4 17,0 8,7 - • Y/ouden v.r.e., icg 6 148 7

T61

z.m.w.. 76 . 891 85 1052 Overijsel * • _ » > . _ 10 108 4 122 z.m.w.. Kg Ï43~ 648 204

995

0.Noordbrabant v.r.e Kg 14 81 20 4

119

z.m.w, kg 190 486 255 44

975

Transporteren f. 20,- f.1434,-523

4

-Transport Af: loof "'

Opbrengst 60.000 kg Kosten per ton

f.1434,-f. 100,- f.1334,-f. 22,-Berekening van de paardekosten«

In bijlage V?. .worden de kosten van een pu. berekend,-Een samenvatting volgt hieronder:

verzorging krachtvoer + stro

kosten grasland en voeder-gewassen diverse kosten Totaal fc| Wouden 135 22 v 398 153 708 Onzse "b foorcalcul Overijsel 173 213 373 148 907 erekening ^tie.Jl/52) O.N.Brabant 173 259 346 162 940 Rapport 159 v&SScalculatie 50/5I) 7/ouden Overijsel O.N..

Brabanl 107 39 350 124 . 620 183 203 300 9,0 77« 174 312 250 ,125 861

De kosten worden derhalve nog hoger berekend dan in ïô\159-is aangenomen,

Echter dient in aanmerking te worden genomen, dat het in rapport 159 een nacalculatie over 195^/51 betreft, welke ongewijzigd in '51/52 is aangenomen. thans

De kosten per pu, zijn voor de verschillende gebieden als volgt berekend:

Wouden 87 et Overijsel 100 et O.Noordbrabant 93 et

Opgemerkt dient te worden, dat de berekeningen geheel bepaald worden door de z.m.w.-behoefte waarvan wordt uitgegaan. Verder wordt bij de huidige berekeningen zoveel ruwvoeder ingeoalculeerd, dat het krachtvoeder, dat wordt gegeven nog vrijwel nodig is om de behoefte te dekken.

Het enige v/at deze opstelling eigenlijk geeft, is inzicht in de verhoudingen, zover deze ten aanzien van de paardekosten op het gemengde zandb'edrijf liggen.

1)

's Cravonhage, 28 September 1951«

1) Zie naschrift bij bijlage IV

Ir J.Â.W. van Heusden

BEREKENING AANTAL PU., WELKE OP DE TYPEB2DRIJVEN (GEMENGDE) 7/ORDEN BESTELD . Bouwland» grondbewerking alg."boerderij-uren Rogge Haver Aardappelen Voederbieten Grasland Nagewassen Hooien Kuilen Drogen

Vers vervoeren gras Totaal tform pu. 50 15 45 45 70 80 30 80 35 50 20 60 Da Wouden ha 1.05 1.05 0.30 0.20 0.40 0.15 8.95 0.45 • 4.90(55/$) 3.60(60$ 0.27 ( 3 $ 0.27 (3$ Totaal 52 16 14 9 28 12 270 36 172 144 5 1 5 | 773 Overi ha 2.90 2.90 1.10 0.75 0.75 0.30 7.10 1.20 3-55(50$ 1.10(15$

-- 0$

jsel Totaal 145 45 50 35 53 24 213 96 125

55

-841 O.Noördbrabant ha 4.95 4.95 2.10 I.70 0.80 0.35 5.O5 2,-1.90(38$ 0.35 (7$ -Totaal 248 44 95 77 56 28 152 160 67 18 -945

Diverse uren voor veeverzorging en melken: P.M.. Pu. nodig voor stoppelgewaosen:

stoppelwortelen knollen zaaigraan lupine merg*ooi snijrogge spurrie 60 82 30 37 > 100 80

60 J

Gemiddeld 80 ' L.E.I. 523

- 6 - B i j l a g e I I

•GEGEVENS VOLGENS ENQUETE PAARDEKOSTEN OP ZANDGRONDEN(Juli 1946)

B e d r i j f s "bouwland i n ha g r a s l a n d i n ha Vo&dering s_ vVeidegang i n maanden V<9.TV^iQrdr p e r j a a r i n k g ; ' Hooi Voederbieten Haverstrohakse1 Kuilvoer Wortelen (rode) ' Krachtvoer haver meal Koefbeslag;

Aantal nicuv/e hoefijzers per jaar Aantal maal •verleggen

Balk- Zwoller-brug jkerspel 10i

ui

5 3360 784 8 5x 1 7 * 20 234O 800 9OO 8 6x Raalte 5* 11* 17 2370 1110 900 390 425 12 3x Laag Zwoller-Zelhera kerspel 9 15 24 4 1830 1800 295 270 12 3x

Tui£ens_(bestaan algemeen uit hoofdstel, borst en schoftstukken en leidsels) Levensduur in jaren Onderhoudskosten ge Veeartskosten 6 20 26 5i à 6 2200 335O 900 400 20 7x schat i n 1946 10 9 , - 5,-10 1 0 , - 5,-10 • • 10, J 2<V 10 1 0 , 1 5 , -10 7,1 5 , -L.E,::.

OMREKENING VEEST-.PEL TYPEBSDRIJVEU OP SSNHEIDSDIEREN De houden Overijsel ielkkoeion x 1 jongvee x 0,4 paarden x 1 Oppervlakte grasland hiervan gehooid (opp. x -g) '

» gekuild (opp. x l/3)1'

" • gedroogd envers gevoerd(opp. x 1/5) Aftrek t p t a a l

Resteert voor beweiding

Oppervlakte per eaiheidsdier

11.2 3.0 1.-15.2 '8.95 ha 2.45 1.20 0.10 5.20 ha + 0.35 ha 9,-2,8 1.-12.8 7.10 ha 1.75 0.40 2.15 ha 4.95 ha 0.39 ha O.Noordbrabant

Daar een paard een gunstig effect heeft op het weidebestand is de opper-vlakte grasland per paard wat nodig is voor de weidegang voor de Wouden op +_ 30 are en voor beide andere gebieden op _+• 35 are gestold.

6.5 2.1 1.-9.6 5.O5 ha O.95 0.12 I.07 ha 3.98 ha + O.4O ha

1) Hierbij is rekening gehouden, dat de hooiperiode en kuilperiode valt in tijden met grotere grasgroei, zodat naar verhouding meer voeder aan de weidegang wordt onttrokken, dan men op grond van de duur van do groeiperiode «ran de snede zou veronderstellen»

L.E.I. 523

8

-Bijlage IV

BEREKENING VAN DE GRASLANDKOSTEN

; Arbeidskosten! j m u à f.1,08 j ; paardekosten à f.0,75 ] kosten werktuigen ! Bemesting? i i stikstof à 1.04 j P2o5 à 0,78 | Kali à 0,32 I stalmest à 8,25 j pacht j diverse kosten !

j Oppervlakte per paard (bijl.Ill) i

i Kosten per paard

!

i Zetraeelwaarde--opbrengst per ha

J (schatting) Kosten per kg z.m.w.

Naschrift

Zatmeelwaarde uit grasland voor voeding paard naar ingecalculeerde opp« van 30 resp. 35 are

Volgens tabel 2

Aeer ingecalculeerd dan volgens opp :. Wouden 76,- 22,- 71,- 90,- 46,- 27,- 58,- 84,- 10,-484 _ (70) (30) (87) (59) (85) ( 7 t.) 30 are 145,-3500 14 et 1050 1200 150 Overijsel 59,-(55) 22,-(30) 76,-71,-(68) 48,-(62) 27,-(83) 35,-( 4 t.) 64,- 10,-417 35 ai>e 146,-2800 15 et 98O 1100 120 O.Noordbrabant 59,-(55) 22,-(30) 66,-68,-(65) 55,-(70)" 24,-(75) 20,- (2Ï t . ; 65,- 10,-389 35 a r© 136,-2500 15è ot 875 1100 225 Het verschil is voor Brabant wel wat groot. Het ware mogelijk beter geweest

de opp. grasland hier 5 a r e groter te stellen, waardoor de kosten per paard met f,20,- stijgen of met 2 et per uur.

' T? T

* j * 1!» * X »

BEEEKINING VAN DE KOSTEN VAN HOOI "

Arbeidskosten hooien van de snede à Paardekosten " " '» " à Graslandkosten (zie bijl.IV) (^ ha)

Totaal

Hooi-opbrengst in kg Kostprijs / per ton hooi

1,08 0,75 • De Wouden f. 59,-(55) f. 23,-(30) f.242,- f.324,-4.000 kg f. 81,-Overijsel : 76,- (70) 26,- (35) 208,- 310,-3.750 kg f. 82,-0.N.Brabant 76,- (70) 26,- (35) 195,- 297,-3.500 kg f. 85,-L.E.I. 523

- 10 - Bijlage VI

BEREKENING VAN DE KOSTEN PER PAARDE VUUR

I

i. verzorging à 90 ct+20 /i> soc.l.= 1.08 p.u. 2» Afschrijving:

Aanschaffingswaarde f.950,-Slachtwaarde f.600,-] Aantal gobruiksjaren 15 | •>. Afschrijving por jaar

3, Ésnte 4% van + f.800,~

4» jÜ-ß&XiL &fschrijving op tuigen f.150,-in 10 jaar Onderhoud tuigen 5. Hoefboslag: Vierkant beslaan à f.9»-flMleggen à f. 5,-6. Veearts Sbtaal excl.voederkosten Voederko sten Grasland Tooi à rosp.f.81,-,f.82,- en f.85,-Haverstro à f.25,-Voederbieten à f.22,-Rode wortelen à

f.20,-- y^jtoOÄi grasland en ruwvoe Krachtvoer

Haver a f.28,75 Rogge à f.27,75

Voederkosten totaal Totale kosten

Productie stalmest per paard

5/8 x f.36,- f.22,50 Strooisel 500 kg à f.25,- f.12,50

Saldo

Netto-kostea Aantal pu.

Kosten per pu.

— , — . — i ,. . » ,_ „ ,,._ .., ,.„ De Wouden f.135,- (125 u) 23,- 32,- 15,-18,- (2x) 25," (5x) 15,- 283,-145 223(2750) 12(500) ^8(800) — der39ö 22 (75) -420 703 V . .10 .•••,••-• .. 1 .^...M*. .-,.,-„„.. , » , — .1. 693 800 87 Ct 'Överijsel 173,- (160 u, 23,- 32,- 15,-15," 18,- (2x) 30,- (6x) 15,- 321,-146 164(2000) 30(1200) 33(1500) — 373 144(500) 69(250) 586 907 *A 10 897 900 100 ct II. Brabant 173,- (160 u.) 23,- 32,- 15,-15 » -27,- (3x) 35,- (7x) , 15,- 335,-136 128(1500) 38(1500) 44(2000) (500) 346 259(900) -6O5 940 •/; 10 930 000 93 ct T T T JJ • i- t 4. t 523