• No results found

dempen van sloten en het aanbrengen van zand in wegcunetten door middel van zandzuigers in de ruilverkavelingen "Hensbroek" en "De Ringpolder"; verruimen van de Nieuwe Wetering in het land van Maas en Waal

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "dempen van sloten en het aanbrengen van zand in wegcunetten door middel van zandzuigers in de ruilverkavelingen "Hensbroek" en "De Ringpolder"; verruimen van de Nieuwe Wetering in het land van Maas en Waal"

Copied!
28
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

G e s t e n c i l d e m e d e d e l i n g J a a r g a n g i 9 6 0 - n o . 12

R a p p o r t e n van de Afd. M e c h a n i s a t i e C u l t u u r t e c h n i e k

No. 17 Het dempen van s l o t e n en h e t a a n b r e n g e n van z a n d i n w e g c u n e t t e n door m i d d e l van z a n d z u i g e r s i n de r u i l -v e r k a -v e l i n g e n " H e n s b r o e k " en "De R i n g p o l d e r " . Bo. 18 Het v e r r u i m e n van de Nieuwe W e t e r i n g i n h e t Land van

Maas en Waal.

Op v e r z o e k van de Werkgroep T a a l g e b r u i k L a n d b o u w t e c h n i e k zijn v o o r de i n deze r a p p o r t e n genoemde m a c h i n e s de door de Werkg r o e p a a n b e v o l e n N e d e r l a n d s e benaminWerkge'.' Werkg e b r u i k t , w e l k e h i e r -o n d e r v -o l g e n s b u l l d o z e r = s c h u i f t r e k k e r d r a g l i n e = s l e e p g r a v e r dump e r = domp e r b u l l d o z e r b l a d = t r e k k e r s c h u i f c u t t e r z u i g e r = snijxop z u i g e r S t . n o * 5 4 3 - X 6 0 0 - 2 4 - l l - 6 0 .

(2)
(3)

Erratumblad, behorende bij I.L.R. publikatie No. 56 - November i960

Se arbeid bij de rundveeverzorging

Blz. 69 Tabel 31 Bij samengestelde rantsoenering dient bij 's morgens voeren te worden toegevoegd:

10 20 30

10 kg kuil 0,6.5 0,58 0,53

Blz. 75 Tabel 34 De onderstreepte getallen zijn veranderd? Reiniging S t a n d e n ( l i g r u i m t e ) . . . . s t r o o i e n 3,6 . . . . reinigenj 3 , -Loopruimte 10,8 8,4 7.2 6,-14,4 24,-10,5 7,- 21,-14,1 9,4 28,2 28,2

Per g.v.e. per dag (excl. ver-zorging kalveren) Relatief(20 melkkoeien = 100 ) 16,8 16,7 11,- 10,6 10,2

hl

153 158 100 100 93 10,2 8,4 93

11

Stno. 535-1600-18/11-'60

(4)

Het i s in het al geneen gebruikelijk om werkmethoden aan t e passen aan de omstandigheden waaronder moet worden gewerkt. Ook de c u l t u u r t e c h n i e k vormt op deze r e g e l geen u i t z o n d e r i n g . De hiernavolgende r a p p o r t e n tonen d i t onaer meer aan.

Het r a p p o r t over het v o l s p u i t e n van te dempen s l o t e n en wegcunetten i n de ruilverkavelingen"Hensbroek"en"De Ringpolder" g e e f t een indruk van de kosten en v e s t i g t de aandacht op de f a c

-t o r e n , waarmee men "bij h e -t k i e s e n van de werkme-thoden rekening moet houden..

Wanneer men overgaat op een nieuwe werkmethode houdt d i t ait;jd eer: ,<,ûk:er experiment i n . Dat dergelijke experimenten n i e t altijd voor de v o l l e 100% voldoen behoeft niemand t e verwonderen. Zonder experimenteren komt men n i e t v o o r u i t en van eventuele fouten kan men l e r e n , ook van de fouten van anderen. Dit l a a t s t e g e l d t bijvoorbeeld ten aanzien van het verruimen van de Nieuwe Wetering. Hoewel de tijdschrijving a l l e e n g l o b a a l kon worden v e r -r i c h t , heeft zij n i e t t e m i n i n t e -r e s s a n t e -r e s u l t a t e n opgeleve-rd. Wij zijn de C u l t u u r t e c h n i s c h e D i e n s t , de I\>.V. Grontmij. en de Nederlandsche Hoidemaatschappij dankbaar voor de medewerking die zij hebben verleend bij het verzamelen van de cijfers. Wij hopen dat de praktijk er zijn voordeel mee z a l kunnen doen.

De D i r e c t e u r s I r . H.H. Postuma Wageningen, oktober i960

(5)
(6)

Het dempen van s l o t e n en het aanbrengen van zand in v/egcunetten door middel van zandzuigers in cie r u i l v e r k a v e l i n g e n "Hensbroek" en "De Ringpolder".

De omvorming van v a a r p o l d e r s t o t rijpolders in Noord-Holland g a a t met hoge k o s t e n gepaard. Een groot deel van deze kosten b e s t a a t u i t het ontgraven en t r a n s p o r t e r e n van grond naar

t e dempen s l o t e n en de aanvoer van zand voor de aanleg van niéuwe-wegen.

Kei dempen van de s l o t e n , v/eike een inhoud hadden van 5 t o t 20 m-'/ni gebeurde in de rvk. "De Riugpolüei"' aanvankelijk

door y waar mogelijk, op de aangrenzende p e r c e l e n ondergrond boven t e ploegen en deze door middel van s c h u i f t r e k k e r s i n de s l o t e n t e schuiven. Indien de aangrenzende p e r c e l e n geen of n i e t v o l -doende ondergrond konden opleveren werd de r e s t ontleend aan hoger gelegen p e r c e l e n , waarbij gebruik werd gemaakt van s l e e p -g r a v e r s en GMC's of dompers.

Het zand voor de wegen werd a l s r e g e l met de GaC's van b u i t e n de t e verkavelen gebieden aangevoerd.

Bij bovengenoemde methode was nen in vrij hoge mate afhankelijk van de w e e r s g e s t e l d h e i d . Bovendien waren de kosten van het grond-t r a n s p o r grond-t n e grond-t de GLiC ' s of dompers aanzienlijk.

Teneinde t e komen t o t l a g e r e kosten i s i n 1959 een proef genomen om s l o t e n t e dempen en wegen van zand t e voorzien door middel van z a n d z u i g e r s , waarbij de nodige specie werd gewonnen u i t een cen-t r a a l gelegen p e r c e e l van de r u i l v e r k a v e l i n g .

Daar de specie voor h e t g r o o t s t e deel u i t zand bestond werden de s l o t e n , afhankelijk van de g e s t e l d e landbouwkundige e i s e n , v o l -gespoten t o t 0,30 à 0,50 m beneden maaiveld. Hierna konden ze op v e r s c h i l l e n d e wijzen van g e s c h i k t e t e e l a a r d e worden v o o r z i e n . In de rvk. "Hensbroek" geschiedde d i t met de ingedroogde bagger en de grond die voor het dempen u i t dn s l o t e n was verwijderd en l a n g s de kanten in depot was g e z e t .

In de rvk "De Ringpolder" werden de u i t g e b a g g e r d e s l o t e n afgedekt met bovengeploegde ondergrond u i t de aangrenzende p e r c e l e n en met grond die vrijkwam bij het graven van de l e i d i n g e n en wegcunetten. Achtereenvolgens z u l l e n de werkmethoden van de rvk."Hensbroek" en "De Ringpolder" nader worden u i t e e n g e z e t .

1. R u i l v e r k a v e l i n g "Hensbroek" (Sloten v o l s p u i t e n met zand en afdekken met de van tevoren verwijderde bagger en grond u i t de k a n t e n . )

De oppervlakte van deze verkaveling bedroeg ongeveer 600 ha, waar-van ongeveer 400 ha a l s g r a s l a n d en 200 ha a l s tuinbouwgrond in gebruik was.

(7)

Het gebied was doorsneden met Kloten en vaargeulen waarvan de inhoud v a r i e e r d e van 5 "t0^ 20 m-Vm . De wateroppervlakte bedroeg ongeveer 17% van de t o t a l e o p p e r v l a k t e . De waterstand was gemid-deld 0,40 m 'beneden het maaiveld geweest.

Het bodemprofiel b e s t a a t achtereenvolgens u i t een zavel ige laag t e e l a a r d e van 15-30 cm, een veenlaag t e r d i k t e van 0-40 cm, een k l e i l a a g van - 1,50 m d i k t e , welke verder naar benoden zanderig wordt en op ongeveer 9 ra overgaat in zand.

De draagkracht van de grond was laag c.oor de aanwezigheid van veen en de hoge w a t e r s t a n d . Ze b l e e f ook na het droogpompen van de s l o t e n zo l a a g , dat de s l e e p g r a v e r s i n vele g e v a l l e n op s c h o t -ten moes-ten werken.

De werkzaamheden in de r u i l v e r k a v e l i n g omvatten .• 1. de aanleg van wegen (12 kin)

2. het graven van l e i d i n g e n en kavel s l o t e n en het t r a n s p o r t e r e n van de vrijkomende grond naar te dempen s l o t e n en g r e p p e l s . 3. het u i t b a g g e r e n en u i t t r e k k e n van t e dempen s l o t e n ,

4. het v o l s p u i t e n van s l o t e n met zand.

5. het afdekken van de volgespoten s l o t e n met de in depot g e z e t t e grond.

6. het e g a l i s e r e n van bepaalde p e r c e l e n . 7. h e t aanbrengen van dammen en d u i k e r s ,

8. in bepaalde g e d e e l t e n van de r u i l v e r k a v e l i n g het dempen van s l o t e n door middel van diepploegen en schuiven.

9. h e t aanbrengen van drainage in bepaalde g e d e e l t e n .

Het werk werd a l s bestekswei.c u i t g e v o e r d .

De aannemer v e r r i c h t t e de droge werkzaamheden n l . s de werkzaam-heden vóór en nà het s p u i t e n , en een onder-aannemer verzorgde het s p u i t e n .

De aannemer van de droge werkzaamheden had hierbij de beschikking over de volgende machines :;

1. E Priestman s l e e p g r a v e r s , in bakinhoud v a r i ë r e n d van 450 t o t 750 1.

2. 1 C a t e r p i l l a r D 4 schuif trekteer.

3. 4 Por ds on îîajor wiel t r e k k e r s (60 pk) met 4 aanhang domper s (2-i- m-> bakinhoud).

De t r e k k e r s waren voorzien van dubbellucht en a n t i - s l i p w i e l e n . Sén van de t r e k k e r s was u i t g e r u s t met een t r e k k e r s c h u i f .

(8)

De onder-aannemer g e b r u i k t e twee p r o f i e l z u i g e r s met een maximum motorvermogen van 160 pk; één p r o f i e l z u i g e r met een maximum motorvermogen van 320 pk en een t u s s e n s t a t i o n met een maximum motorvermogen van 320 pk. De bijkomende werkzaamheden werden u i t

-gevoerd met een 600 1 U n i t s l e e p g r a v e r .

e.

De hoeveelheid grond die door middel van s p u i t e n v e r z e t moest worden was geraamd op 550.000 m^, v/aarvan ongeveer 60,000 m-'

voor de wegen. Hiervoor zou - 9 ha land nodig zijn. De tijdsduur van de werkzaamheden was gepland op lp j a a r , waarbij rekening moest worden gehouden p e t het f e i t dat h e t lands voorzover d i t mogelijk 'tias, in c u l t u u r moest blijven.

De u i t v o e r i n g van de werkzaamheden gebeurde in blokken van

40—140 ha; afhankelijk van het seizoen waarin werd gewerkt.

"Verkzaamheden vóór het spuiten

Alvorens met een blok werd begonnen damde men de s l o t e n af die i n verbinding stonden met het overige g e d e e l t e van de

p o l d e r . Na het droogpompen werden ze door s i espgravers u i t g e -baggerd en hierbij werd zoveel e x t r a grond ontgraven a l s nodig was voor afdekgrond na het s p u i t e n . Deze bagger en grond werd i n depot g e z e t l a n g s de t e dempen s l o t e n .

Gelijktijdig met het baggeren groef men de nieuwe l e i d i n g e n , k a v e l -s l o t e n en wegcunetten. De hierbij vrijkomende grond werd afgevoerd naar de t e dempen g r e p p e l s en s l o t e n met een inhoud van minder dan 3 mJ/m en naar p l a a t s e n v/aar onvoldoende afdekgrond voor de vol te s p u i t e n s l o t e n aanwezig was.

Daar het land in e x p l o i t a t i e b l e e f moesten tijdens de zomerperiode s p e c i a l e voorzieningen worden g e t r o f f e n voor de drinkwatervoor-z i e n i n g van het v o o .

Verder werden l a n g s de te dempen s l o t e n en de vol te s p u i t e n weg-cunetten tijdelijke a f r a s t e r i n g e n g e p l a a t s t .

Het s p u i t e n

A l l e r e e r s t werd vanaf de z u i g e r s in de zuigput naar het blok waar met het s p u i t e n zou worden begonnen een p e r s l e i d i n g aan-gelegd. Voorts werden er buizen gereed gelegd langs de t e dempen s l o t e n . De l e n g t e der buizen bedroeg 6 m, de middel lijn 23-30 cm; bij het aankoppelen werd a i s a f d i c h t i n g s m a t e r i a a l touw- of

rubberpakking g e b r u i k t .

Hot d i c h t s p u i t e n van de s l o t e n gebeurde in een van tevoren v a s t -g e s t e l d e v e l -g o r d e . Hi erb'i werd rekenin-g -gehouden met de teru-gvoer van h e t s p u i t w a t e r door de nog te dempen s l o t e n naar de s p u i t p u t en met de v o o r d e l i g s t e t r a n s p o r t â t s t a n d van d« buizen, na h e t v o l -s p u i t e n , van -s l o o t t o t -s l o o t .

Telkens a l s de s l o o t voor de monding van de p e r s l e i d i n g t o t op de j u i s t e hoogte was gevuld met de bezonken v a s t e delen van het s p u i t -mengsel werd door twee a r b e i d e r s oen nieuwe b u i s van 6 m l e n g t e aangekoppeld. De p e r s l e i d i n g die op deze wijze ontstond bevond z i c h in het midden van de volgespoten s l o o t .

(9)

Het bezinken van de v a s t e delen u i t de waterstroom v i n d t g e l e i d e -lijk p l a a t s . De h e l l i n g waaronder de vaste delen bezinken bedraagt bij het dempen van s l o t e n gemiddeld 1:10 t o t 1,20*

De minder snel bezinkende k l e i d e e l t i e s trachr'-e men zo gelijkmatig mogelijk v e r d e e l d bovenin het p r o f i e l t e krijgen. Dit werd a l s v o l g t b e r e i k t j

Een bepaalde s l o o t werd vóór het spuiten afgedamd, waarna de buizen werden aangekoppeld in de r i c h t i n g van de dam. Hierbij werd aange-koppeld op een moment dat de s l o o t nog n i e t t o t op de j u i s t e hoogte was gevuld. Eet kiezen van het moment waarop een b u i s aangekoppeld moest v/orden was 'belangrijk. U i t het mengsel bezonk het zwaardere

zand vrij snel na het v e r l a t e n van de p e r s b u i s . De r e s t van het

mengsel, dat dus vrijwel a l l e e n de k l e i d e e l t , j e s b e v a t t e , ging e e r s t naar de dam en daarna t e r u g over het bezonken zand. De stroomsnel-heid was dan inmiddels zo g e r i n g geworden dat de k l e i gelijkmatig verdeeld op het r e e d s aanwezige zand kon bezinken. Het water stroomde weer terug naar de z u i g p u t .

Hulpmiddelen hierbij waren verder ;

1 een e n i g s z i n s omhooggericht mondstuk dat op het eind van de p e r s l e i d i n g werd g e p l a a t s t , w a a r u i t de stroom onder een b e p a a l d e hoek en g e s p r e i d vrijkomt, zodat de s n e l h e i d v/ordt v e r -minderd.

2 k l e i n e plaatijzeren of houten s c h o t t e n om de r i c h t i n g en de stroomsnelheid van het vrijkomende mengsel t e r e g e l e n .

,o

3 afremming van de stroomsnelheid door openingen t u s s e n twee of meer opeenvolgende buizen aan het eind van de l e i d i n g vrij t e l a t e n , zodat door deze openingen r e e d s een g e d e e l t e van h e t mengsel kan ontwijken.

Do samenstelling en de s n e l h e i d van het mengsel moeten min of meer c o n s t a n t zijn. I s de s n e l h e i d van het mengsel t e

g e r i n g en bevat het mengsel bovendien t e veel vaste delen dan kan de l e i d i n g " verzanden. Dit moet worden voorkomen, daar het verwijderen van het zand in de buizen tijdrovend i s . De gemiddelde s a m e n s t e l l i n g i s gewoonlijk 1 deel vas •? s t o f op 6 delen w a t e r . De gemiddelde s n e l h e i d bedraagt meestal 4 t o t 6 m / s e c . Doen z i c h

op het s t o r x moeilijkheden voor dan kan de s t o r t b a a s d i t door

middel van tokens of e e n • v e l d t e l e f o o n doorgeven aan de machinisten, zodat die hun maatregelen kunnen t r e f f e n .

Om naar v e r s c h i l l e n d e s t o r t e n t e kunnen s p u i t e n werden a f s l u i t b a r e v/issels i n de p e r s l e i d i n g g e p l a a t s t . Na h e t g e r e e d -komen van een bepaald g e d e e l t e i n het blok werden v i a de w i s s e l

de s l o t e n en wegcunetten in een volgend g e d e e l t e volgespoten en konden de buizen worden afgekoppeld en in een volgend g e d e e l t e worden gereedgelegd.

Dit werk werd gewoonlijk verzorgd door twee a r b e i d e r s die daarbij de beschikking hadden over een t r e k k e r en een wagen.

(10)

Zoals r e e d s i s vermeld werd gebruik gemaakt van twee t-ypen p r o f i e l z u i g e r s , n l . twee z u i g e r s met i e d e r een maximum

vermogen van l60 pk en één p r o f i e l z u i g e r met een maximum motor-vermogen van 32O pk gecombineerd met een t u s s e n s t a t i o n met een motorvermogen van eveneens 320 pk„ De middellijn van de z u i g b u i s bedroeg b i j deze z u i g e r s 23 om, de buizen van de p e r s l e i d i n g hadden een diameter van 23 cm; 25 cm en 30 cm. De l e n g t e p e r b u i s was 6 m. Bij het koppelen van buizen die l a n g e r e tijd in g e -bruik zouden blijven werd een touwvoeri-g g e b r u i k t .

De z u i g e r s spoten a l l e e n of i n combinatie wat voor-namelijk afhing van de t r a n s p o r t a f s t a n d (weerstand) in de l e i d i n g . De a f s t a n d waarover in Hensbroek moest worden gespoten, v a r i e e r d e van 100 t o t 2000 m.

Bij het zuigen on persen met een bepaalde zuiger wordt de s n e l h e i d van een mengsel over v a r i ë r e n d e afstanden op p e i l gehouden door r e g e l i n g van het t o e r e n t a l van de pomp en door r e g e l i n g van de samenstelling van het mengsel. Werd,, s o a l s h i e r het geval was, de l e n g t e van de p e r s l e i d i n g t e groot dan schakelde men het

t u s s e n s t a t i o n in of men l i e t de z u i g e r s met of zonder hulp van het t u s s e n s t a t i o n in combinatie werken, waartoe in de zuigput gebruik word gemaakt van een drijvende mengbak. Door een of twee z u i g e r s werd dan het mengsel in de mengbak gespoten waaruit het vervolgens weer werd opgezogen door een andere z u i g e r die het naar h e t s t o r t p e r s t e . Deze l a a t s t e z u i g e r kon op deze wijze meer k r a c h t ontwik-kelen om te p e r s e n .

nl. , o

In tabel I is weergegeven op welke wijze v/erd gewerkt met een 160 pk profiel zuiger die rechtstreeks naar de

stort-plaats spoot (gum. afstand 500 ra).

2 m.et een 160 pk profielzuiger, die de specie in een mengbak spoot waaruit vervolgens werd vertransporteerd door een profiel zuiger van 160 pk (gem. afstand 620 m ) .

3 met een profiel zuiger van 320 pk dio rechtstreeks naar de stortplaats spoot. (gom. afstand 720 m ) .

4 met een 65O 1 sleepgraver, die ae kleihoudende bovengrond in een mengbak deponeerde en een 160 pk profielzuiger die eveneens specie met water in de mengbak bracht, waarna het mengsel uit de mengbak werd gezogen door een profielzuiger van I6O pk die het naar do stortplaats perste (gem. afstand 55O ra).

5 met een profiel zuiger van 320 pk die met behulp van een

tussenstation van 320 pk de specie naar de stortplaats spoot (gem. afstand 1155 m) •

6° met twee profielsuigers van l60 pk die de specie in een meng-bak spoten, waaruit zij door een prof iel zuiger van 320 pk werd gezogen en vervolgens via een tussenstation van 320 pk naar' de stortplaats werd geperst (gen;, afstand l605m).

(11)

6.

".De in de "tabel weergegeven u u r c a p a c i t e i t e n zijn g e -middelden van meerdere weken s p u i t e n . Ze v a r i ë r e n e c h t e r van uur t o t uur. De v a r i a t i e i s vooral een gevolg van de grondsoort en de z u i g d i e p t e . In bepaalde g e d e e l t e n van de zuigput was de p r o f i e l opbouw ongunstig voor het behalen van optimale c a p a c i -t e i -t e n .

Het veen, het fijne zand en de k l e i , welke l a a t s t e t o t op een d i e p t e van 9 m voorkwam, waren voor de p r o f i e l z u i g e r s moeilijk verwerkbaar. Aanvankelijk i s men er toe overgegaan de bovengrond ( k l e i en veen) met een s l e e p g r a v e r in de mengbak t e deponeren waarin tevens een z u i g e r van 160 pk s p o o t . Het mengsel dat aldus in de mongbak werd gevormd l i e t zich daarna door een tweede zuiger van 160 pk redelijk verwerken. L a t e r l i e t men de s l e e p -g r a v e r de boven-grond l o s s p i t t e n en in de s p u i t p u t werpen. Dit gebeurde tegelijk, met h e t s p u i t e n . Al s men in wegennetten moest s p u i t e n BOLST; do s l e e p g r a v e r ermee ophouden. Sr werd dan op een d i e p t e gezogen waarop zich g e s c h i k t zand bevond.

De in de t a b e l genoemde uren voor " s t e l l e n " hebben in hoofdzaal-: b e t r e k k i n g op hot zgn. v o e r i n g s t e k e n . liet mengsel dat door de z u i g e r s wordt verwerkt, veroorzaakt vooral bij de pompen g r o t e s l i j t a g e . Deze pompen zijn zodanig g e c o n s t r u e e r d dat v e r

-s l e t e n delen vrij gemakkelijk door nieuwe kunnen worden vervangen. Het vervangen van v e r s l e t e n delen wordt voeringsteken genoemd en

i s opgenomen onder de uren " s t e l l e n " .

Het a a n t a l manuren omvat de uren van de a r b e i d e r s die op het s t o r t do buizen aan- en afkoppelden en het t r a n s p o r t van de buizen verzorgden.

Het a a n t a l manuren voor de bediening van de z u i g e r s en h e t t u s s e n s t a t i o n i s n i s t opgenomen.

Werkzaamheden na het s p u i t e n

Ongeveer een week na het v o l s p u i t e n konden de s l o t e n worden afgedekt met de in depot g e z e t t e grond.

Gedurende de w i n t e r p e r i o d e gebeurde d i t door s l e e p g r a v e r s .

L a t e r werd hierbij een C a t e r p i l l a r D 4 se huif t r e k k e r i n g e s c h a k e l d . De D 4 schoof de grond t o t aan de si "jt, waarna zo door een s l e e p -g r a v e r verder werd verwerkt.

Dat n i e t al d i t werk door de s c h u i f t r e k k e r s werd v e r r i c h t i s het gevolg; van het f e i t dat de b e t r e f f e n d e aannemer over s l e c h t s één r u p s t r e k k e r b e s c h i k t e , terwijl hii er wel s l e e p g r a v e r s voor b e s c h i k -baar had. Bovendien was de draagkracht van de grond in bepaalde g e d e e l t e n t e g e r i n g om de s c h u i f t r e k k e r met succes t e kunnen g e -b r u i k e n .

(12)

2' Builverkavel ing "De Fdngp older" ( s l o t e n v o l s p u i t e n met zand en afdekken met ondergrond u i t de aangrenzende p e r -c e l e n en nieuwe . l e i d i n g e n , )

De oppervlakte van deze verkaveling bedroeg ongeveer 110 ha°? hiervan bestond 14y£ u i t w a t e r . Het land was voor het g r o o t s t e g e d e e l t e in gebruik a l s g r a s l a n d . De inhoud van de t e dempen s l o t e n v a r i e e r d e van 5 "tot 20 m->/m . Het bodemprofiel van de zuigput bestond u i t een k l e i l a a g t e r d i k t e van 1,60 t o t

3, - m overgaand in zand dat p l a a t s e l i j k was vermengd rnet schelpen en op bepaalde diepten werd onderbroken door een v e e n l a a g j e . Op een d i e p t e van ongeveer 11 m werd leem a a n g e t r o f f e n .

De draagkracht van de grond wa.s goed en men behoefde met de s l e e p g r a v e r c n i e t op s c h o t t e n t e werken.

De werkzaamheden in dose v e r k a v e l i n g omvatten s 1 de aanleg van wegen (5420 m ) .

2 h e t opschonen van Ù t e dempen.sloten en het v e r s p r e i d e n . v a n de modder.

3 het graven van l e i d i n g e n en bermsloten, v/aarvan de vrij-komende grond op de kant werd g e s t o r t .

4 h e t dempen van s l o t e n door middel van s p u i t e n ,

5 het afdekken van de volgespoten s l o t e n met boven t e ploegen ondergrond en schotwalgrond.

6 h e t e g a l i s e r e n van de p e r c e l e n .

De u i t v o e r i n g van de werkzaamheden gebeurde door één aannemer met meerdere onderaannemers. De aannemer nam z e l f de droge werkzaamheden voor zijn r e k e n i n g , n l . het graven van l e i dingen, bermsi oten en wegcunetten en het afdekken van de g e -dempte s l o t e n met bovengeploegde ondergrond.

Hij had de beschikking over de volgende machines, die naar b e -hoefte werden i n g e z e t en n i e t s t e e d s op het werk aanwezig waren ( d i t i n t e g e n s t e l l i n g t o t "Hensbroek") s

1 7 s l e e p g r a v e r s , n l . twee 650 1 L o r a i n s , één 750 1 NCK, één 500 1 HOK, één 600 1 Buckeye, één 650 1 19 EB en één mobiele kraan van 250 1.

2 7 s c h u i f t r e k k e r s , n l . 4 C a t e r p i l l a r ' s D 6, 1 C a t e r p i l l a r D 7, 2 C a t e r p i l l a r ' s D 8,

Het vervoer van grond u i t de l e i d i n g e n gebeurde door een onder-aannemer, die hierbij gebruik maakte van een a a n t a l 1-^- m3 aanhang-dompers.

Het diepploegen ten behoeve van het afdekken van de gedempte s l o t e n werd eveneens onderaanbesteed.

(13)

8.

Twee andere onderaannemers spoten de s l o t e n vol met zand met "behulp van :

1 . een snijkopzuiger met een maxiroum vermogen van 165 pk en een t u s s e n s t a t i o n met een maximum vermogen van 200 pk.

2, een p r o f i e l z u i g e r mot een maximum vermogen van 400 pk.

'De hoeveelheid grond die d e r middel van z u i g e r s moest worden v e r z e t was geraamd op 119.000 t i \ waarvan 29.000 m^ voor

de "wegen. Een oppervlakte van ongeveer 2 ha was nodig voor het winnen van de s p e c i e .

De tijdsduur van de werkzaamheden v/as g e s c h a t op ongeveer zes maanden.

De u i t v o e r i n g vr-n het werk vond p l a a t s in de zomer. Omdat n a a s t de egal is,:, tj.s van do p e r c e l e n ook grond neaig '••as voor h e t af-dekken van de volgespoten s l o t e n ; w a s het l a n a geheel u i t de e x p l o i t a t i e .

Werkzaamheden vóór h e t spuiten

De t e dempen s l o t e n werden afgedamd, drooggepompt en vervolgens u i t g e b a g g e r d met s l e e p g r a v e r s . De "bagger werd door schuif t r e k k e r s over het p e r c e e l v e r s p r e i d . Gelijktijdig met h e t baggeren werden de l e i d i n g e n en de wegcunetten gegraven. 'De vrij-komende grond werd in depot gezet en was bestemd om er l a t e r de volgespoten s l o t e n mee af t e dekken.

Nadat de v e r s p r e i d e bagger voldoende was ingedroogd, begon men met het diepploegen van de p e r c e l e n . Er werd hierbij zoveel grond bovengeploegd a l s nodig was voor p l a a t s e l i j k e e g a l i s a t i e

en voor het afdekken van de s l o t e n .

Spuiten

De opmerkingen ten aanzien van het spuiten in de rvk."Hensbroek" gelden in hoofdzaak ook voor het spuiten in de rvk."De Hingpolder",

De zuigers waren echter van een andei type. Eén van de zuigers was uitgerust met een sn-jkop die gebruikt kon worden als klei

of slecht vloeiend zand moest werden gezogen.

De in de tabel weergegeven capaciteiten zijn gemiddelden van meerdere weken spuiten. Ze vertonen eveneens een grote variatie van uur tot uur en zijn lager dan in de rvk. "Hensbroek". De oor-zaak was, dat in de rvk.. !'De Ringpolder" gemiddeld over een

grotere afstand moest worden gespoten met zuigers die een ge-ringer motorvermogen hadden, waardoor de snelheid en de samen-stelling van de specie niet optimaal waren.

Omdat de prestaties van de zuigers lager waren dan men verwacht had, dreigde de aannemer (die cie droge werkzaamheden uit-voerde )te ver op het tijdschema achter te geraken. In verband hier-mee werd besloten om da kleinere sloten te dempen met op te ploe-gen ondergrond.

Een overzicht van de werkzaamheden en de capaciteiten vindt men in tabel II»

(14)

Werkzaamheden na het s p u i t e n

In t e g e n s t e l l i n g t o t de uitvoeringswij ze i n de rvk. "Hensbroek" werden h i e r de volgespoten s l o t e n in hoofdzaak af-gedekt met opgeploegdo k l e i g r o n d u i t de aangrenzende p e r c e l e n en met grond u i t de nieuwe l e i d i n g e n . Het afdekken werd v e r r i c h t door de s c h u i f t r e k k e r s , die de grond over een gemiddelde a f s t a n d van 60 m moesten v e r v o e r e n . De p e r c e l e n werden daarbij gelijktijdig g e ë g a l i s e e r d en vervolgens gedraineerd? gewoeld en geploegd.

Nabe schouwing

Het gedeeltelijk dempen van s l o t e n en het aanbrengen van zand in de wegen door middel van s p u i t e n i s zowel in de rvk. "Hensbroek" a l s i n de r v k . "De Ringpolder" met succes u i t g e v o e r d . Het o p s t e l l e n van kostenvergelijkingen van de oude en de nieuwe werkmethoden i s momenteel n i e t mogelijk, daar nog onvoldoende

cijfermateriaal voorhanden i s b e t r e f f e n d e de droge werkzaamheden. Voordelen die het s p u i t e n b i e d t ten opzichte van andere werkmethoden zijn 2

1. dat hot aanbrengen van zand in de wegcunetten op eenvoudige en goedkope wjjze p l a a t s kan vinden ( e r moet e c h t e r g e s c h i k t zand voorkomen in de b e t r e f f e n d e v e r k a v e l i n g ) .

2. dat men minder afhankelijk i s van de w e e r s g e s t e l d h e i d , waar-d o o r het mogelijk worwaar-dt om ook ' s w i n t e r s waar-door te werken. 3. dat men, a l s goen ondergrond bovengeploegd behoeft t e worden,

voor e g a l i s a t i e s en afdekgrond voor de volgespoten s l o t e n , een groot g e d e e l t e van het land in e x p l o i t a t i e kan houden.

Bij het o p s t e l l e n van kostenvergelijkingen van v e r s c h i l -lende werkmethoden zal ten aanzien van het spuiten rekening moeten worden gehouden met s

1 de hoeveelheid t e v e r s p u i t e n grond, in verband met aan- en afvoerkosten, waarbij vooral de hoeveelheid zand die voor de wegen nodig i s , van belang i s daar de kostenbesparingen j u i s t bij d i t onderdeel aanzienlijk kunnen zijn.

2 de afmetingen van de te dempen s l o t e n . De s l o t e n moeten v o l -doende g r o o t zijn, omdat bij k l e i n e r e s l o t e n h e t dempen met op-geploegde ondergrond van de aangrenzende p e r c e l e n v o o r d e l i g e r kan zijn.

3. de profielopbouw van het p e r c e e l waaruit de benodigde grond en het benodigde zand gewonnen z u l l e n worden.

(15)

1 0 .

samen met de grondsoort die moet worden verwerkt.

Een onderzoek naar deze prof i e l op "bouw, waarbij bovendien rekening wordt gehouden met de e i s e n die aan het zand voor de wegen worden g e s t e l d , i s noodzakelijk.

4 . de aankoopprijs van het p e r c e e l grond, waaruit de specie zal worden gewonnen.

5 . het u i t b a g g e r e n van t e dempen- s l o t e n . iVorden de s l o t e n n i e t of onvoldoende u i t g e b a g g e r d , dan b e s t a a t de kans dat modder " i n g e s l o t e n " wordt, doordat het zand u i t het spuitmengsel over opgedreven modder heen g a a t . Het kan lang duren, voor-dat deze p l a a t s e n voldoende droog sijn«

6. de plaâXii?.^ van de "droge" en " n a t t e " werkzaamheden. Deze moeten op een j u i s t e wijze bij e l k a a r a a n s l u i t e n .

7. de g r o o t t e van de t e kiezen p r o f i e l - of snijkop z u i g e r s ,

welkt samenhangt met de t r a n s p o r t a f s t a n d en de verwerkbaar-heid van de grond.

(16)

I C D I CSJ I LT3 C O c o Q O L O I 1 -I CD i 1 L O C C D C D C D L O c o C v ) c o O O co co C O c o C D en I I •*• l cz> < CD O v l L O C D CD L O C O co C v j C O Cxi c o CT) C O C D C v j C O L O Cvj O C D C\J o O O o o L O L O CD E ! £ = , — 1 ca 05 c : i « o c o L O C D O-J C O C D C O L O r— 8 CP V _**: CD - o . f — ÜJ " t i l C C CO 03 C D c v ; CSJ CSI O co 3 I CU c CO I c l a> i s - i 3 l e I CO I e I SI CU I t - I •Si (O I CO I I - » ^ I I c i c CD I C X I 1 1 1 C l CU 1 i - 1 =s 1 1 1 - ) — 1 1 1 m 1 c 1 e 1 . C O I « 1 c 1 c o i co 1 00 1 c o o 1 — 1 _*: c a a o • > • a - H " c CU ' 1 C 1 03 1 1 1 1 1 1 1 1-1 1 1 1 1 1 1 -1 1 1 L 1 1 1 1 1 o C O - s f C D ~ J -CSJ S_ r— C D LT> c s j 1 C D CSJ I £_ l 4 -C O C N J O-J CD L O O L O C D CD L O «p L O I L O C O

s

I I — en l oo L O 4 L O L O I C O C O CT) L O L O I -4-CD 4 -CsJ C D C D C O C O 1 -* C D L O C O L O r— - * • i — oo L O C D L O vs. L O O ï I I I CI eu 1 CSJ C D C D c o e n n C D C D C O CSJ i — C O C D CSJ C O c •>— OJ - ^ M -c o L O «3 . O u eu v : LJ -O O D x : o . CD OJ £_ cm C l . 0 ) O ) co C D OsJ C O i . . y eO - O . Y o_ O C N J C O ..:* t-Jr. f > C s J C O C D C D C D C O C s l CSJ • — C O C O r s I I co I > I cl •-a I

(17)

Ä i i i f — -t-1 t_: <M - 4 1 r — a) c ca ** s_ > m i -CT» r: a j s_ c: ca R C O - CD ÜJ 'JJ t . ^ 3 CD C J ,__ CO m - H1 CJ I — o • — I Y <Â3 ca m ra C3 r * rt - c c: *— m -t—i ( CD ^ 3 C i ^ k.: ••— CO 1 c: t CD I c o l V) I S - I L O CO CO o CT CO or)

s

I L O CO I I CO t CT) C s l 1 LO* CO CO CO 1 r -co -O C\l 1 CD CO I t. 1 a 1 > ' ca i_ ! CT> : CX U 03 c^ 05 =* CD CO en ( O r - ^ O O -* n O (VJ L O CO C\l ' r - ra w

I

(18)

Het verruimen van de Nieuwe Wetering in het Land van Maas en Waal

In het r i v i e r k l e i g e b i e d van het Land van Maas en Waal i s in de p e r i o d e van maart - november 1959 e o n g e d e e l t e van de Nieuwe

Wetering, die een onvoldoende a f v o e r c a p a c i t e i t had, 0 , 7 5 - 1 « - m v e r d i e p t en aan één zijde 2-5 m verbreed., Eet nieuwe p r o f i e l kreeg een bodembreedte van 4 t o t 6 m en t a l u d s van boven naar beneden van l i l , I J 1-g-, 1 ••: 3. Laar toe moe et het oude p r o f i e l met i 25 m /m worden v e r g r o o t .

Aangezien zic h onder het k l e i d e k op wisselende diepten zand b e -vond was bepaald dat op die p l a a t s e n zo nodig b e t u i n i n g moest worden aangebracht.

De l e n g t e van het t e verruimen deel bedroeg - 5.000 nu Het was onderverdeeld in 3 b e s t e i k e n waarvan er 2 gelijlctüdig werden u i t -gevoerd met behulp van snijkop z u i g e r s . Het clerd^ 'bestek kwam enige tijd l a t e r in u i t v o e r i n g . Daarbij werden s l e e p g r a v e r s g e b r u i k t . Hieronder v o l g t een k o r t e om schrei ving van do toegepaste werk-methoden. De p r e s t a t i e s van de machines onder de v e r s c h i l l e n d e

omstandigheden zijn weergegeven i n de t a b e l l e n . Het was n i e t mogelijk a l l e werkzaamheden van de bestekken to r e g i s t r e r e n . Het g e -r e g i s t -r e e -r d e g e d e e l t e dat in de t a b e l l e n i s wee-rgegeven d i e n t dan ook a l l e e n om een i n z i c h t t e verschaffen in de c a p a c i t e i t e n van de machines.

Bestek 1

Het e e r s t e bestek had betrekking op het g e d e e l t e van de Nieuwe Wetering vanaf het gemaal.

De machines die g e b r u i k t werden waren een 320 pk snijkop zu ig e r , twee s l e e p g r a v e r s van 800 1, (MC s en aanhangdompers.

De snijkopzuiger b r a c h t de wetering op de gewenste d i e p t e en spoot de grond naar de van porskaden voorziene depots.

Dsar waar de l e i d i n g tevens moest worden verbreed werd een s l e e p -g r a v e r in-geschakeld om s

1 de k l e i g r o n d van de verbreding i n de v/e t e r ing t e werken, zodat ze zi ch gemakkelijker l i e t z u i g e n ,

2 de t a l u d s t e maken on waar nodig behulpzaam t e zijn bij h e t aan-brengen van de b e t u i n i n g .

(19)

De met de s l e e p g r a v e r "to verwerken grond werd. p l a a t s e l i j k ook met G.M.C.'s of aanlumgdompers afgevoerd n a a r de te dempen s l o t e n . In geval betuinir.g moest worden g e p l a a t s t , l i e t men een s t r o o k grond bij wijze van dam evenwijdig aan het t a l u d van de wetering z i t t e n . De aldus gevormde werkputten werden droog gehouden door pompen. De gronddam werd l a t e r door de zuiger verwijderd.

Bij het aanbrengen van de- b e t u i n i n g werd veel hinder ondervonden van de inzakkende t a l u d s o p ' p l a a t s e n waar in het p r o f i e l zand voor kwam,dat door kwel werking werd weggeperst. Deze verzakkingen van de t a l u d s v/er den opgevuld met k l e i en zoden.

Tabel I g e e f t oor o v e r z i c h t van de c a p a c i t e i t e n en de kosten van het ; u i,:: L ;-• :•• do ••n'jk op z u i g e r .

üp de p l a a t s e n waar de te verwerken specie overwegend u i t k l e i bestond waren ce p r e s t a t i e s g e r i n g , ondanks het f e i t dat de z u i g e r met een snijkop was u i t g e r u s t .

Zand en modder en zand met een weinig k l e i l i e t e n z i c h door de snijkop zuig er goed verwerken.

De kosten per m-5 die in de t a b e l genoemd zijn, hebben a l l e e n t r e k k i n g op h e t zuigen. De kosten van h e t aanbrengen van bet u i n i n g mebet bijkomende werkzaamheden van de aanleg van de p e r s -kaden en vàn de door de s l e e p g r a v e r s v e r r i c h t e ontgravingen met bijbehorende grenaafvoer zijn h i e r i n n i e t meegerekend.

Bestek 2

Bij het tweede bestek is het verruimen ook dooi' een snijkopzuiger verricht. Het motorvermogen van deze zuiger bedroeg 165 pk. Vóór men met de werkzaamheden begon werd de wetering over een lengte van - 500 m afgedamd. De verbreding vond aan één kant plaats. Aar. de andere kant van de wetering kwam het gronddepot van de zuiger te liggen.

Achter het gronddepot was een oml ei dings sloot voor het boven-stroomse water van de I-ïieuwe Wetering aangelegd. De uit deze sloot afkomstige grond werd, evenals een gedeelte van de uit de verbreding ontgraven grond, gebruikt voor het opzetten van een perskade om het depot.

Het ontgraven van de grond uit de verbreding gebeurde door twee sleepgravers. Een 450 1 Boom, die op de verbreding stond, maakte het talud en deponeerde de grond in de wetering binnen het bereik van een 1000 1 Boom, welke zich op de andere oever bevond en de grond in het depot bracht. De giek van de laatstgenoemde machine was niet lang genoeg om het talud te kunnen maken.

Ma deze werkzaamheden werd de wetering docr de snijkopzuiger op diepte en onder profiel gebracht. Het water dat door de zuiger in het depot werd gespoten kwam 400 - 500 m verder weer in de werk-put.

(20)

zand u i t t a l u d s spoelde, waardoor inzakkingen ontstonden. De i n -zakkingen werden gevuld met k l e i en zoden die moesten worden aan-gevoerd.

Het inzakken van de t a l u d s moet voor een deel v/orden geweten aan h e t t e breed zuigen in de bodem en aan het leegpompen van te g r o t e werkput ten voor hex .aanbrengen van de be t u i n i n g .

De c a p a c i t e i t e n vein de zuiger zijn weergegeven in t a b e l I I .

De k o s t e n die in de t a b e l zijn genoemd hebben a l l e e n b e t r e k k i n g op de in de t a b e l vermelde werkzaamheden.

De zuiger behaalde ook in d i t b e s t e k op de p l a a t s e n met over-wegend k l e i in het p r o f i e l een geringe c a p a c i t e i t . Voorts zij op-gemerkt dat in/"1 z u i g e r p e r s o n e e l geer. of vainig e r v a r i n g had met het zuigen 7..'•• d i t s o o r t , voor hun doen betrekkelijk k l e i n e l e i -dingen, waarbij tevens rekening moest worden gehouden met zand en kwel. Door een b e t e r e p l a n n i n g en een b e t e r e l e i d i n g hadden op

d i t bestek de kosten aanmerkelijk l a g e r kunnen zijn»

Bestek 3

Het verruimen van d i t g e d e e l t e van de Nieuwe Wetering werd in hoofdzaak met s l e e p g r a v e r s u i t g e v o e r d . Wel i s aanvankelijk een baggerpers g e b r u i k t , maar deze i s s t i l g e l e g d omdat de c a p a c i t e i t t e g e r i n g v/as. Ook h i e r werd de wetering aan één kant verbreed en moest de u i t de verbreding vrijkomende grond l a n g s de overkant van de wetering in depot worden g e z e t .

Er v/erd gewerkt in p u t t e n van 70 - 100 m l e n g t e , welke werden afgedamd door middel van gronddammen en drooggelegd en dr oogge-houden door middel van d i v e r s e pompen. Een o m l e i d i n g s s l o o t voor het bovenstroomse water was aangelegd aan de achterzijde van hot depot.

Er werd gebruik gemaakt van de volgende sleepgravers:; een 1050 1 Rapier, oen 750 1 Hovers en een 650 1 Hovers.

De 65O 1 Hovers stond op de strook land die in de verbreding viel} hjj maakte het t a l u d en deponeerde de grond in de w e t e r i n g .

De b e t u i n i n g word d i r e c t a c h t e r deze machine aangebracht. Op de in de wetering gedeponeerde grond stond op schotten de 750 1 Hovers, die de grond binnen het b e r e i k b r a c h t van de 1050 1

Rapier. De laatstgenoemde machine stond op de andere kant van de wetering en z e t t e de grond in depot. Een v i e r d e s l e e p g r a v e r zorgde voor de afwerking van hot t a l u d a c h t e r de 1050 1 machine.

Evenals bij de voorgaande bestekken was h e t ook h i e r n i e t mogelijk om a l l e werkzaamheden to r e g i s t r e r e n .

Een o v e r z i c h t van de c a p a c i t e i t e n en k o s t e n v i n d t men i n de t a b e l l e n I I Ia, I I Ib en I I Ie.

(21)

4.

Nabes chouwiiig

De t a b e l l e n geven a l l e e n een i n z i c h t in de c a p a c i t e i t e n van de v e r s c h i l l e n d e machines, maar n i e t i n de t o t a l e k o s t e n van e l k b e s t e k .

De c o n c l u s i e die u i t deze n a c a l c u l a t i e kan worden getrokken i s , dat men hij het verruimen van l e i d i n g e n met een snijkopzuiger voor-zichtig' moet zijn. Dit i s vooral van belang in gebieden waar men rnet overwegend zware k l e i te doen h e e f t en op p l a a t s e n waar kwel

en zand voorkomen, Zo moest bijvoorbeeld in bestek 2, waar men met de /ruiger een te g r o o t g e d e e l t e van de wetering- droogpompte,

onnodig veoi nawerk worden v e r r i c h t aan ..a.' ï d u ^ .

6

De uitvoeringswijze van het 3 b e s t e k , v/elke dus vrijwel geheel op het gebruik van s l e e p g r a v e r s was gebaseerd, v e r d i e n t onder de omstandigheden z o a l s deze over het algemeen bij de Nieuwe Wetering waren5 de voorkeur boven de werkmethoden met z u i g e r s .

Alleen i n het g e d e e l t e van het e e r s t e b e s t e k grenzende aan het gemaal, waar overwegend modder in h e t p r o f i e l voorkwam en z i c h aan weerszijden van de wetering wegen bevonden,leverde h e t werk van de z u i g e r bevredigende r e s u l t a t e n .

(22)

CO co O a . CD CM ro 0 _w< -TOOO O l • •~ i I c ro ai CD « - •— CX ~*-> CD co ta (-cg s- si 1 O l Ö l CB 3 CM CM ao CO /CC LO ^f-•ca co r — LO CM un CM CM i — CM -=*• 1 LO O C D C O L O • <D1 t o E C t -0 ? CD CD CS ,— O -ai - n n O TO CD CD CO O CVJ CXI S J -OT CM en CD L O CO L O CO C O en O CO c o I CD CD CD CO L O O LO I CT) ! •*> 1 en t O 1 co co CO CO -a-o I — L O CO LO CO CM CD CM CM CM CM CD CD CO 1 CO 1 CO CM LO 1— 1 1 CD LO -si-CD L O CO CD CD CO 1 oo 1 CO L O CM CD CO CD OO CDD CM CO LO p -CM CD) CO ao L O

s

L O r -CD oo CO o CD oo LO CM -d-r— CD L O CM CO oo CO en ao co o-> CD CM LO L O CM CD OO CM CO L O CO £_ TO I œ c: t- -o o i oo L O O ) I CO oo + I CD LO* CD

(23)

Ü Ü) m c co co co i-'or-J co

1

— 1 _ I ï_ "X C0 •+-• t— er, •+-> tr o.i cu cr> — -1 - --,—CÜ CW ,—. CC - w -H C o n | C3 1 • _ Ü JZ 03 C ca ••— » c: • en > CO C 3 co J ! CD r o . r -O . -*~< CD (\j a ; t__ c QJ £ -Z D .. ._. " O O t ~ G -C a> t -_, ,, c: "~ c CD £_ Z3 C CD J>-J 3 _ C CD CD - t - * <S> t l ü> t _ Z Î C 3 5 L 0 C O co O co I O C O H — 1 co 1 oo 1 u O CD O O I -O C O co 1 — 1 C j CD C M r ~ . r -• CJrt CO E ^ S -i co co L O l T ) C O >—' • 1 1 r -1 co 1 °° 1 1 I 1 *° 1 • 1 ! o 1 i _ 1 C D ] ! ! =s CD > d > ' r~ " O • — C CD CD , — r - J .XL O J 1 co CD O > ta

(24)

L O O U ••— CD CD — o . > > j a en zr: r c o o L O L O C D r -L O i m t o C D C O LZ C D C D O CD -ah CD "H-C O I l CD L O 0 0 CNJ . CD — . c c c ? L O + 1 co x— 1 s 1 ~ C D L O -* C D L O r— C D L O C D e e " O I O) o o I - P - O Ou I 3 c œ 1 a . <» c l - ^ - O — ~~ ~ CO t -CD > O LU , CI < > LIA _T_ 1 m 1 co 1 a l-f^ t 1 IH-1 o 1 1-^ o i - I l =3 I I I O I CO I CxJ Û O C D I O C O a -r — I L O a o O 1 L O C D r— ._' _ .— O O 0 4 i 1 c o O J L O L O . J C D C O C D I c o r ^ -c o C^J L O C D _ - T 7 * ,

~ i

4 - « t - ' CD - C i c_ • .. 1 - i-. 1 C D 1 L O L O ! i 1 «. 1 ^ I o a) - H I I -a o i - ^ c : j z j i CD O O | l e NI LO i I I 1 _.. t 1 1 ! L O 1 L O 1 ••• -C D 1" r -* 4 « i i: p— i - P C D L - O CD C^J I I O \-t-- I I I I H -I U I 1 - ^ I a> ! s en r - j . i L O " L O 1 1 I C D I O s l C x i t-F I O LO CO I as C D C D C D C D O C ^ J -et* r— <•>•> c * j t CD > - r C 5 L O t r — . In i i i i •— Csl C 5 -- 1 1 C - 4 1 1 CT> I m Cvl C D C D L O ~zt c : c= - 2 CD -3= * O O CJ\ t - J CD 1 CO £_ O > CT» CD CD i — CO <NJ CD -Z3 C 03 > C CD e - 3 S_ CD > - + - ' CD a r C \ l c_ " W e n e ~ n CD • t CD > CD a> f — M o o CD c a > • t : CD e = 2 £_ CD > • -^ CD r n en S -o o - ^ C a > H-» CD ' T J O ( 7 1 i : -o CD p - ^ t _ CJ U . . V *~ c ^ -4-» r— U> 0 ) CD e n c : en 1 i i l i 1 LU i - a c o l a i t - i - o c D | - a > i ~ -erj Bi C J — . a j i ^ r e u t ra i — l c a t o i - * - » C s i j l C E : C D C D

S

i n <—> ,. > L . U -ZD

(25)

3 O) TD ..— en '~T oo E c ---^ r~ "T-t C7I Q <£> M -_ .4... •1—1 ° l ml t u rai o l -*-> CD . t r . -e a

(26)

a.

BE- < î > f — I

Schematische tekening van een profielzuiger.

Aan de sproeipljp wordt de persleiding bevestigd Mondstuk voor het spreiden van de vloeistofstroom . (foto CD)

Snijkopzulger in de Rlngpolder Het einde van de persleiding. Tussen de

laatste buizen bevinden zich openingen om de stroomsnelheid af te remmen. Op het

land liggen de persleidingsbuizen gereed voor het aankoppelen

Gedeeltelijk volgespoten sloten in de

Ring-polder. In de persleiding z i t een wissel Bij het verbreden van een in drij fzand ge-legen gedeelte van de Nieuwe Wetering zijn de taluds ingestort. Vermoedelijke oorza-ken: te breed zuigen in de bodem en het wer-ken met te grote putten welke te lang droog gehouden moesten worden

(27)

Toi; dusver verschenen rapporten van de Afd. Mechanisatie Cultuurtechniek;

no. 1 no. 2 no. 3 no. 4 no. 5 n o . 6 n o . 7 no. 8 no. 9 no. 10 no. 11 n o . 12 n o . 13 no. 14

Vergelijkende proeven met een 500 1 en een 800 1 d r a g l i n e t e Beltrurn.

Vergelijkende proef met b u l l d o z e r en d r a g l i n e t e Steenbergen, Overslaan n e t d r a g l i n e s t e Hoedekenskerke.

Dempen van de Vrouwkensvaart. Proef mot een rnotorlaadschop.

Aanleg van randwegen met grader en b u l l d o z e r .

Vergelijkende proeven met de kenck SR 53 scrap e r - dezer en de C a t e r p i l l a r 1) 8 b u l l d o z e r op zandgrond in de r u i l v e r -ka v el ing 13ei trura.

Vergelijkende proeven met de ÏAenck in de Ringpolder. Vergelijkende proeven met de Menck i n de \ 7 i l r e i t . proeven met v e r s c h i l l e n d e werkmethoden in de r u i l v e r -kaveling Godlinze.

Eet rooien van vruchtbomen in de r u i l v e r k a v e l i n g Nieuwstadt. Het dempen van s l o t e n in de Ringpolder.

Het verwijderen van opgaand hout en stobben.

E g a l i s e r e n en stobben rooien door rov*iï'''"rekkers en s l e e p -g r a v e r s in de r u i l v e r k a v e l i n -g Rossu;;;ervel.\.

De p r e s t a t i e s van s l e e p g r a v e r s bij het graven van l e i d i n g e n en kavel s l o t e n .

n o . 15

no. 16 De p r e s t a t i e s van vervoermiddelen bij het g r o n d t r a n s p o r t .

Rapport 1 t/in 6 i n g e s t e n c i l d e mededeling no. 7 Jaargang 1959 Rapport 7 t/m 10 " Rapport no. 11 " i: " Rapport no. 12 " " " Rapport no. 13 " " " Rapport no. 14 !! ,! " Rapport no. 15 " :' " en 16 I] II II t l II II 9 10 1 7 9 11 1959 1959 i960 » i960 i960 " i960

(28)

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

- Het is onduidelijk welke inventarisatiemethode gevolgd wordt: op welke manier de trajecten afgebakend worden en welke kensoorten (gebruikte typologie) specifiek worden

Ge- vraagd naar waar zij over 15 jaar wil- len wonen, blijken jongeren een duidelijke voorkeur te hebben voor het buitengebied.. Met name lande- lijk wonen vlakbij een

Voor sommige instrumenten zijn voldoende alternatieven – zo hoeft een beperkt aantal mondelinge vragen in de meeste gevallen niet te betekenen dat raadsleden niet aan hun

heden om de eigen toegankelijkheidsstrategie te verantwoorden. Verwacht wordt dat het oplossen van deze knelpunten in combinatie met een meer ontspannen houden betreffende

Uit het rapport van Broekema et al (2005) valt op te maken dat er in totaal 12.000 betaalde arbeidsplaatsen zijn waarvan het overgrote deel (7.360) binnen de directe

Veel van dit materiaal is heden ten dage voor de bouw in- teressant; tras, gemalen tuf is zeer geschikt als specie voor waterdicht metselwerk.. Bims, puimsteenkorrels tot

Ouders verwoorden verschillende essentiële aspecten in de grondhouding die zij verwachten van professionele hulpverleners: de vragen en wensen van ouders ernstig

De centrale vraagstelling van dit onderzoek was: ‘Welke ondersteuningsbehoeften hebben ouders van een kind met een handicap op vlak van opvoeding en op welke wijze kan daar zowel