PDF Het voorkomen van doorliggen, decubitus

Het voorkomen van

doorliggen

(decubitus)

3

Inleiding

Iedereen die in bed, (rol)stoel blijft kan last krijgen van decubitus. Decubitus is te voorkomen.

Wat is decubitus

Decubitus is letterlijk vertaald een doorligwond.

Hoe ontstaat decubitus

Decubitus is een gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel. Decubitus ontstaat door druk.

Deze druk beschadigt de huid en het onderliggend weefsel. Decubitus kan in verschillende categorieën voorkomen: van mild (niet wegdrukbare roodheid) tot ernstig (diepe open wond). Onder de huid bevinden zich weefsels en bloedvaten. De bloedvaten voorzien de huid en onderliggende weefsels van voedingsstoffen en zuurstof. Door druk op de huid worden deze bloedvaten samengedrukt. Hierdoor krijgen de huid en weefsels te weinig zuurstof en voedingsstoffen en er ontstaat decubitus. Wanneer de algehele conditie verminderd is, wordt de kans op huidbeschadiging ook groter.

Vergrote kans op decubitus

U hebt vergrote kans op decubitus als u:  bedlegerig of (rol)stoel gebonden bent.

 in een slechte voedingstoestand (ondervoeding) bent.

Waar ontstaat decubitus

Decubitus kan ontstaan aan vb. de stuit, heupen, hielen, knieën, enkels, achterhoofd, schouderbladen, oren en wervelkolom. Of op huidplekken waar constante druk is door vb.

5

Maatregelen om decubitus te voorkomen

De volgende maatregelen kunnen helpen om decubitus te voorkomen en te genezen. Het is verstandig om met uw arts of verpleegkundige/EVV- er te overleggen wat in uw geval de beste behandeling is.

Huidverzorging

 Huidinspectie dagelijks. Let op de aangegeven punten op de tekeningen.

De verzorgende/verpleegkundige doet dit wanneer u het zelf niet kunt.

 Goede hygiëne. De huid mag niet uitdrogen, gebruik zalf of een vetcrème om de droge huid te verzorgen, wrijf niet krachtig over een huid met een verhoogd risico op decubitus.

Praktische tips

 Beperk de druk op de risicoplaatsen door van houding te veranderen.

 Als u bedlegerig bent moet uw houding tenminste elke vier uur veranderen.

 Als u (rol)stoelgebonden bent moet uw houding tenminste elk uur veranderen. Als u uw eigen gewicht kunt verplaatsen dient dit elke vijftien minuten te gebeuren terwijl u zit.

 Als u decubitus heeft mag u indien mogelijk niet op de wond liggen of zitten.

Adviezen voor in bed

 Speciale matras kan helpen decubitus te voorkomen.  De hoofdsteun van het bed niet te veel omhoog zetten.  De beensteun omhoog zetten.

 Hielen vrij leggen d.m.v. kussen onder de benen.  Evt. katoenen naadloze sokken aan.

Adviezen voor stoelgebonden mensen

 Om de druk te verminderen kunt u een speciaal zitkussen gebruiken.

 Geen windring of schapenvacht gebruiken.

 Probeer regelmatig een andere houding aan te nemen.

Vocht en voeding

 Voldoende vocht en gezonde voeding is essentieel.

Extra eiwitten, calorieën en vocht 1,5-2 liter zijn belangrijk.  Indien nodig bij ondervoeding diëtiste in consult vragen.

7

Juiste en verkeerde houdingen Liggen

Fout Goed

Drukkracht hielen en Benen in dezelfde hoek

stuit bij een halfzittende omhoog als romp en hoofd.

houding.

Zitten

Fout Fout

Door een kussen in u rug Te hoge voetsteunen.

zakt u onderuit Daardoor Daardoor raken de

raken de bovenbenen bovenbenen de stoelzitting

de stoelzitting op een kleiner niet en komt gewicht op kleiner

oppervlak oppervlak.

Goed

Vragen

Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met de desbetreffende poli/afdeling

Ouderenzorg: Voor vragen kunt u terecht bij de EVV- er van de betreffende afdeling.

Ergotherapie, te bereiken via ergotherapie.rzz@sxb.nl en

 (0523) – 27 54 00

Wondcentrum, te bereiken van maandag t/m vrijdag van 09.00 - 16.00 uur

0523 – 27 68 18

Buiten kantoortijden kunt u bellen met

0523 – 27 68 25 of mailen naar wondpoli@sxb.nl

Geheimhouding en recht op privacy

Alle medewerkers van de ouderenzorg en ziekenhuis (ook specialisten) hebben een geheimhoudingsplicht.

Alleen als u schriftelijk toestemming geeft, mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij uw behandeling betrokken zijn, mogen alleen onderling gegevens opvragen en uitwisselen

als dat voor behandeling nodig is.

Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en verzorgende handelingen moeten

worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte ruimte gevoerd te worden.