Profiel van kwalificatiedossier:
Machinaal houtbewerken
Crebonr. 23007
» Machinaal houtbewerker (Crebonr. 25016)
Geldig vanaf
01-08-2015
Opleidingsdomein
Penvoerder: Sectorkamer techniek en gebouwde omgeving Gevalideerd door: Sectorkamer techniek en gebouwde omgeving Op: 19-11-2015
Inhoudsopgave
Leeswijzer ... 4
Overzicht van het kwalificatiedossier ... 5
Basisdeel ... 6
1. Beroepsspecifieke onderdelen ... 6
B1-K1: Machinaal houtbewerken ... 6
B1-K1-W1: Machinale werkzaamheden voorbereiden ... 7
B1-K1-W2: Productiegegevens samenstellen ... 7
B1-K1-W3: Hout en plaatmateriaal selecteren, controleren en transporteren ... 8
B1-K1-W4: Snijgereedschappen aanbrengen en instellen ... 8
B1-K1-W5: Houtbewerkingsmachines instellen ... 9
B1-K1-W6: Proefbewerking uitvoeren ... 9
B1-K1-W7: Bewerkingen uitvoeren met houtbewerkingsmachines ... 9
B1-K1-W8: Opdracht afronden ... 10
2. Generieke onderdelen ... 11
Profieldeel ... 12
Leeswijzer
Het kwalificatiedossier voor het middelbaar beroepsonderwijs geeft weer wat de beginnend beroepsbeoefenaar moet kennen en kunnen aan het einde van de mbo-opleiding.
Opbouw dossier
Dit kwalificatiedossier bevat de kwalificatie-eisen voor één of meerdere mbo-beroepen en bestaat uit: 1. Het basisdeel (B), dat gevormd wordt door:
a. De beroepsspecifieke onderdelen. Dit betreft gemeenschappelijke kerntaken en werkprocessen voor het gehele kwalificatie - dossier.
b. De generieke onderdelen. De generieke onderdelen zijn door de landelijke overheid geformuleerd. Het betreft de onderdelen:
Nederlandse taal; rekenen;
loopbaan en burgerschap; en
voor zover het niveau 4 betreft: Engels.
2. Het profieldeel (P). Profielen bestaan uit kerntaken (K ) en werkprocessen (W) waarop de kwalificaties in dit kwalificatiedossier van elkaar verschillen.
De beroepsopleiding in het mbo is gebaseerd op een kwalificatie en één of meer keuzedelen (D). Keuzedelen hebben tot doel om bovenop de kwalificatie een verdieping of verbreding te leveren bij de toerusting voor de arbeidsmarkt of een extra voorbereiding voor een vervolgopleiding. De beschikbare keuzedelen voor dit kwalificatiedossier zijn te vinden op www.s-bb.nl/keuzedelen. Op deze website staat ook een overzicht met alle keuzedelen gekoppeld aan kwalificaties.
Taal en rekenen
De generieke kwalificatie-eisen voor taal en rekenen zijn benoemd in het basisdeel. Als sprake is van
beroepsspecifieke taal- en rekeneisen is dit aangegeven in de kolom ‘vakkennis en vaardigheden’. Daarnaast kan in de kolom ‘gedrag’ een extra verduidelijking aangegeven zijn hoe deze beroepsspecifieke taal- en rekeneisen worden ingezet in een werkproces.
Verantwoordingsinformatie
Aanvullende (verantwoordings-)informatie bij dit kwalificatiedossier is te vinden op www.s-bb.nl/kwalificatiedossiers. Deze informatie is geen onderdeel van het kwalificatiedossier.
Overzicht van het kwalificatiedossier
Naam profiel Mbo-niveau
(EQF-niveau)
Beroepsvereisten Typering van de kwalificatie
P1 Machinaal houtbewerker 2 Nee basisberoepsopleiding
B1-K1 Machinaal houtbewerken B1-K1-W1 Machinale werkzaamheden voorbereiden B1-K1-W2 Productiegegevens samenstellen
B1-K1-W3 Hout en plaatmateriaal selecteren, controleren en transporteren
B1-K1-W4 Snijgereedschappen aanbrengen en instellen B1-K1-W5 Houtbewerkingsmachines instellen
B1-K1-W6 Proefbewerking uitvoeren
B1-K1-W7 Bewerkingen uitvoeren met houtbewerkingsmachines B1-K1-W8 Opdracht afronden
Profieldeel
De profielen in dit kwalificatiedossier hebben de volgende (specifieke) kerntaken en werkprocessen: P1 Machinaal houtbewerker
Geen extra kerntaken en werkprocessen
P2 Allround machinaal houtbewerker
P2-K1 Productieproces begeleiden P2-K1-W1 Machinaal houtbewerkers begeleiden en instrueren P2-K1-W2 Productieproces bewaken
Basisdeel
1. Beroepsspecifieke onderdelen
Typering van de beroepengroep
Context
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken is werkzaam bij houtverwerkende bedrijven die verschillende soorten hout en plaatmaterialen machinaal bewerken. Hij verricht zijn werkzaamheden in een productieruimte.
In de meubelindustrie en (scheeps)interieurbouw levert hij onderdelen van hout en plaatmateriaal op voor meubels (kasten, balies, tafels) of (scheeps)interieurs (meubels of betimmeringen) die worden geleverd aan bedrijven, instellingen en particulieren.
In de timmerindustrie levert hij onderdelen van hout en plaatmateriaal op die worden samengesteld tot gevelelementen (bijvoorbeeld kozijnen, ramen en deuren) voor de (utiliteits)bouw of trappen.
In de houthandel levert hij onderdelen of eindproducten van hout en plaatmateriaal op die toegepast worden in de bouw of voor verdere bewerking worden geleverd aan de timmerindustrie, de meubelindustrie,
interieurbouwbedrijven, palletbedrijven en overige houtverwerkende bedrijven.
In de houtwarenindustrie levert hij onderdelen van hout en plaatmateriaal op voor houtwaren zoals pallets, houten verpakkingen, speelgoedartikelen, borstels en huishoudelijke artikelen.
Typerende beroepshouding
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken moet bij al zijn werkzaamheden instructies en procedures opvolgen op het gebied van kwaliteit, veiligheid, arbo en milieu. Hij draagt (mede) zorg voor een beheerst verloop van de productieprocessen. Hij is veiligheidsbewust; hij neemt veiligheidsregels als vanzelfsprekend in acht en zorgt ervoor dat hij zijn gezondheid en die van collega’s niet in gevaar brengt.
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken werkt nauwkeurig en is kwaliteitsbewust omdat deze aspecten van zijn werk mede bepalend zijn voor de kwaliteit van het eindproduct. Hij werkt geconcentreerd en zorgvuldig en vindt een juiste balans tussen snelheid van werken en de gewenste kwaliteit.
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken dient alert te zijn op situaties die de productieprocessen (kunnen) verstoren, zoals problemen met de haalbaarheid van de planning,
(kwaliteits)afwijkingen aan materialen en storingen aan productiemiddelen. In voorkomende gevallen lost hij (in overleg) problemen op, neemt hij de benodigde maatregelen of waarschuwt hij zijn leidinggevende.
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken kan zowel zelfstandig werken als samenwerken.
Resultaat van de beroepengroep
Met houtbewerkingsmachines geproduceerde onderdelen of eindproducten van hout en plaatmateriaal die voldoen aan de eisen van de werkopdracht.
B1-K1: Machinaal houtbewerken
Complexiteit
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken voert zijn werkzaamheden routinematig volgens standaardwerkwijzen uit.
Het afbreukrisico wordt beperkt door zelfcontroles en controles door de leidinggevende. Hij past bij zijn werkzaamheden taakgerichte basiskennis en vaardigheden toe.
Verantwoordelijkheid en zelfstandigheid
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken voert zijn werkzaamheden zelfstandig uit volgens ontvangen werkopdracht, instructie en tijdsplanning. Vormgeving en aanpak van het werk liggen vast in instructies en procedures.
Hij wordt bij zijn werkzaamheden aangestuurd door een ervaren collega of leidinggevende. Hij is verantwoordelijk voor het eindresultaat van zijn eigen takenpakket.
Vakkennis en vaardigheden
B1-K1: Machinaal houtbewerken
§ bezit basiskennis van afvalscheiding in houtverwerkende bedrijven § bezit basiskennis van bewerkingsmethoden van hout en plaatmateriaal
§ bezit basiskennis van controlemethoden van de kwaliteit van hout en plaatmateriaal § bezit basiskennis van de belastbaarheid van het lichaam bij productiewerkzaamheden
§ bezit basiskennis van duurzaamheid (bijvoorbeeld gebruik duurzame materialen, energiebesparing, hergebruik van materialen)
§ bezit basiskennis van geometrie bij houtverspaningstechnieken § bezit basiskennis van het maken van technische schetsen § bezit basiskennis van hout en plaatmaterialen
§ bezit basiskennis van houtbewerkingsmachines § bezit basiskennis van houtverspaningstechnieken
§ bezit basiskennis van informatiebronnen die geraadpleegd worden houtverwerkende bedrijven § bezit basiskennis van interne transportmiddelen voor hout en plaatmateriaal
§ bezit basiskennis van laadmethoden van hout en plaatmateriaal op interne transportmiddelen § bezit basiskennis van onderhoudsmiddelen voor houtbewerkingsmachines
§ bezit basiskennis van opslagmethoden voor hout en plaatmateriaal
§ bezit basiskennis van parameters bij CNC-gestuurde houtbewerkingsmachines
§ bezit basiskennis van productiegegevens voor de bewerking van hout en plaatmateriaal
§ bezit basiskennis van productiemethoden van onderdelen of eindproducten van hout en plaatmateriaal § bezit basiskennis van randapparatuur van houtbewerkingsmachines
§ bezit basiskennis van werkstukopspanning op CNC-gestuurde houtbewerkingsmachines § kan afmetingen voor onderdelen van hout en plaatmateriaal berekenen
§ kan bedieningsinstructies van houtbewerkingsmachines lezen § kan hoeveelheden hout en plaatmateriaal berekenen
§ kan procedures en voorschriften die gelden op een productieafdeling van een houtverwerkend bedrijf opvolgen
§ kan samenwerken en overleggen met collega's en leidinggevende bij het machinaal houtbewerken § kan vaktechnische informatie over machinaal houtbewerken en producten van hout en plaatmateriaal
verzamelen
B1-K1-W1: Machinale werkzaamheden voorbereiden
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar machinaal houtbewerken ontvangt van zijn leidinggevende de werkopdracht met aanvullende instructies. Hij bereidt de opdracht in overleg met zijn leidinggevende voor. Hij neemt de werkopdracht en productiegegevens door en interpreteert deze. Hij vraagt zijn leidinggevende om uitleg als hij de opdracht niet begrijpt.
Resultaat
De werkopdracht is begrepen en afgestemd met de leidinggevende.
Gedrag
Neemt de werkopdracht en de productiegegevens nauwkeurig door. De onderliggende competenties zijn: Vakdeskundigheid toepassen
B1-K1-W2: Productiegegevens samenstellen
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar stelt de voor hem benodigde productiegegevens samen. Het gaat hierbij uitsluitend om productiegegevens voor standaard bewerkingen op conventionele houtbewerkingsmachines. Hiervoor verzamelt, controleert en interpreteert hij eerst alle beschikbare informatie zoals tekeningen en specificaties van machinaal te vervaardigen producten. Hij vertaalt de informatie naar productiegegevens en laat deze controleren door zijn leidinggevende.
B1-K1-W2: Productiegegevens samenstellen
Resultaat
Productiegegevens voor standaard bewerkingen op conventionele houtbewerkingsmachines zijn correct en gebruiksklaar.
Gedrag
Stelt productiegegevens vakkundig en accuraat samen.
De onderliggende competenties zijn: Vakdeskundigheid toepassen
B1-K1-W3: Hout en plaatmateriaal selecteren, controleren en transporteren
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar selecteert en verzamelt de voor de opdracht benodigde materialen. Hij
controleert of de aantallen kloppen en of de materialen voldoen aan de (kwaliteits)eisen van het bedrijf en/of de eisen van de klant. Vervolgens laadt hij de materialen op een intern transportmiddel in een logische
verwerkingsvolgorde en transporteert deze naar de werkplek. Na verwerking van de materialen transporteert hij het materiaal naar de plek voor de volgende productiefase.
Resultaat
Het materiaal dat geschikt is voor de opdracht staat bij werkplekken klaar voor verwerking.
Gedrag
Gebruikt hulpmiddelen voor de controle van het te verwerken materiaal doeltreffend en efficiënt. Controleert het materiaal op de juiste aspecten.
Laadt en transporteert materialen accuraat, vakkundig en schadevrij. De onderliggende competenties zijn: Materialen en middelen inzetten
B1-K1-W4: Snijgereedschappen aanbrengen en instellen
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar controleert of de op de houtbewerkingsmachines gemonteerde
snijgereedschappen geschikt zijn voor de uit te voeren bewerking. Het gaat hierbij uitsluitend om het aanbrengen en instellen van snijgereedschappen voor standaard bewerkingen op conventionele houtbewerkingsmachines. Hij demonteert de snijgereedschappen als ze niet geschikt zijn voor de opdracht en bergt ze op. Hij selecteert en controleert de benodigde snijgereedschappen (zoals zaagbladen, beitels en boren) en hulpmiddelen (zoals gereedschappen voor het monteren en afstellen van snijgereedschappen). Vervolgens monteert hij het snijgereedschap en stelt de snijgereedschappen in voor de uit te voeren bewerkingen.
Resultaat
Snijgereedschappen van houtbewerkingsmachines zijn ingesteld om de gewenste proefbewerkingen aan hout of plaatmateriaal uit te voeren.
Gedrag
Werkt bij het aanbrengen en instellen van snijgereedschappen vakkundig en accuraat. Controleert snijgereedschappen en hulpmiddelen op juiste aspecten.
B1-K1-W5: Houtbewerkingsmachines instellen
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar stelt conventionele houtbewerkingsmachines in om de gewenste standaard bewerkingen uit te voeren. Vervolgens stelt hij de benodigde geleiders, beveiligingen, hulpstukken en
randapparatuur in.
Resultaat
Houtbewerkingsmachines zijn ingesteld om de gewenste proefbewerkingen aan hout of plaatmateriaal uit te voeren.
Gedrag
Stelt houtbewerkingsmachines vakkundig en accuraat in.
De onderliggende competenties zijn: Vakdeskundigheid toepassen
B1-K1-W6: Proefbewerking uitvoeren
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar voert ter controle van de instellingen een proefbewerking uit. Het gaat hierbij uitsluitend om proefbewerkingen voor standaard uit te voeren werk op conventionele houtbewerkingsmachines. Hiervoor schakelt hij de betreffende houtbewerkingsmachines in, past zo nodig de snijsnelheid en doorvoersnelheid aan en voert de bewerking uit. Hij bepaalt de kwaliteit van de bewerking door het proefstuk visueel en met behulp van meetgereedschappen te controleren. Als het proefstuk niet voldoet aan de eisen, stelt hij relevante instellingen bij. Als de instellingen goed zijn, stelt hij de snijsnelheid en doorvoersnelheid van de houtbewerkingsmachines en eventuele in- en uitvoerapparatuur in op productiesnelheid.
Resultaat
Houtbewerkingsmachines zijn ingesteld om de gewenste bewerkingen aan hout of plaatmateriaal uit te voeren.
Gedrag
Voert proefbewerkingen en het bijstellen van machines en snijgereedschappen vakkundig en accuraat uit. Gebruikt houtbewerkingsmachines en meetapparatuur doeltreffend en efficiënt.
De onderliggende competenties zijn: Vakdeskundigheid toepassen, Materialen en middelen inzetten
B1-K1-W7: Bewerkingen uitvoeren met houtbewerkingsmachines
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar schakelt reeds ingestelde conventionele en CNC-gestuurde
houtbewerkingsmachines en randapparatuur in voor bewerkingen aan hout en plaatmateriaal. Bij conventionele houtmachines gaat het hierbij uitsluitend om standaard bewerkingen. Als de gewenste maatvoering van het materiaal niet op machines ingesteld kan worden schrijft hij voorafgaand aan de bewerking de maat of vorm op het materiaal af. Hij bewerkt het materiaal met houtbewerkingsmachines door het in en door de
houtbewerkingsmachines te voeren of door het materiaal op te spannen en te bewerken. Bewerkt materiaal neemt hij uit de houtbewerkingsmachines en stapelt hij op. Steekproefsgewijs controleert hij de maatvoering en de bewerkingskwaliteit. Als de machinale bewerkingen zijn uitgevoerd, schakelt hij de houtbewerkingsmachines en eventuele randapparatuur uit.
Resultaat
Op houtbewerkingsmachines geproduceerde onderdelen van hout en plaatmateriaal die voldoen aan de gewenste eisen.
Gedrag
B1-K1-W7: Bewerkingen uitvoeren met houtbewerkingsmachines
Zorgt bij machinale bewerkingen voor zo min mogelijk verspilling van materiaal. Werkt in het tempo dat nodig is om de planning te halen.
Controleert vakkundig en accuraat of de bewerkte materialen voldoen aan de kwaliteitsnorm. Doet er alles aan om het werk in één keer correct uit te voeren.
De onderliggende competenties zijn: Vakdeskundigheid toepassen, Materialen en middelen inzetten, Kwaliteit leveren
B1-K1-W8: Opdracht afronden
Omschrijving
De beginnend beroepsbeoefenaar voert het restmateriaal en afval gescheiden af. Hij maakt de door hem gebruikte houtbewerkingsmachines en werkplek schoon. Gebruikte gereedschappen en overige hulpmiddelen ruimt hij op.
Resultaat
Een opgeruimde werkplek met schoongemaakte machines.
Gedrag
Maakt houtbewerkingsmachines vakkundig en accuraat schoon. Ruimt werkplek netjes op.
Bergt (snij)gereedschappen en (rest)materialen netjes en veilig op. De onderliggende competenties zijn: Vakdeskundigheid toepassen
2. Generieke onderdelen
Elke kwalificatie kent - naast (beroepsgerichte) specifieke kwalificatie-eisen - ook generieke kwalificatie-eisen.
Nederlandse taal
Van elke kwalificatie in dit kwalificatiedossier maakt het generieke examenonderdeel Nederlandse taal deel uit. De referentieniveaus en de kwalificatie - eisen voor dit generieke onderdeel zijn opgenomen in bijlage 1 bij het Besluit referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen. Deze bijlage is te vinden op www.s-bb.nl/generieke-kwalificatie-eisen
en vormt een integraal onderdeel van het kwalificatiedossier. Het betreft de volgende referentieniveaus:
a. voor entreekwalificaties en voor kwalificaties op niveau 2 en 3: 2F; b. voor kwalificaties op niveau 4: 3F.
Rekenen
Van elke kwalificatie in dit kwalificatiedossier maakt het generieke examenonderdeel rekenen deel uit. De
referentieniveaus en de kwalificatie - eisen voor dit generieke onderdeel zijn opgenomen in bijlage 2 bij het Besluit referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen. Deze bijlage is te vinden op www.s-bb.nl/generieke-eisen en vormt een integraal onderdeel van het kwalificatiedossier.
Het betreft de volgende referentieniveaus:
a. voor entreekwalificaties en voor kwalificaties op niveau 2 en 3: 2F; b. voor kwalificaties op niveau 4: 3F.
Loopbaan en burgerschap
Van elke kwalificatie in dit kwalificatiedossier maakt het generieke examenonderdeel loopbaan en burgerschap deel uit. De kwalificatie - eisen voor dit generieke onderdeel zijn opgenomen in bijlage 1 bij het Examen- en
kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB. Deze bijlage is te vinden op www.s-bb.nl/generieke-eisen en vormt een integraal onderdeel van het kwalificatiedossier.
Profieldeel
P1 Machinaal houtbewerker
Mbo-niveau
2
Typering van het beroep
Resultaat:
Productonderdelen of eindproducten van hout en plaatmateriaal die door standaard bewerkingen op houtbewerkingsmachines te maken zijn.
Beroepsvereisten
Nee
