Hebt u ongebruikelijke gewoonten of interesses waardoor u anders bent dan anderen?
(n.b.: sommige mensen die deze kenmerken hebben zijn zich niet bewust van het effect op andere mensen, dus de observaties van de onderzoeker t.a.v. de zonderlinge kenmerken zijn bij het scoren van belang.)
Denkt u erg anders te zijn dan andere mensen? Op welke manier? Hebt u ongebruikelijke gewoonten of interesse? Welke?
Gelooft u in ongebruikelijke zaken zoals gedachtenlezen of controleren?
(Hebben dit soort overtuigingen u in uw leven in problemen gebracht?)
(Directe vragen kunnen gesteld worden naat zonderlinge kenmerken die tijdens het interview opgemerkt worden)
n.b.: zonderling in deze context is duidelijk gescheiden van theatraal, opzichtig gedrag
Houdt rekening met relevante antwoorden op vragen over intieme relaties in de vorige sectie “voorbereidende informatie”.
Noteer: schizoïde persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een schizoide persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken* Persoonlijkheidstypevergelijkbaar met de ICD-10 Mate van ernst (0-2)
Teruggetrokken Afstandelijk Zonderling
Sociaal teruggetrokken, vrijwillig isolatie, weinig of geen intieme relaties, onwetendheid t.a.v regels over sociale omgang
Schizoïd
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van het afnemen van de test om gescored te worden
SeCtIe C
AGRESSIVITEIT
wordt u snel boos of moet er veel gebeuren om u boos te krijgen? Hoe reageert u als u boos bent?
Hebt u ooit uw zelfbeheersing compleet verloren?
Bent u zo in het algemeen of alleen in bepaalde omstandigheden (bijv. na veel drank gebruikt te hebben)
(Reageert u ooit met lichamelijk geweld?)
(Bent u ooit in de problemen gekomen met politie en justitie?)
ONGEVOELIGHEID
trekt u zich gemakkelijk iets aan van gevoelens van andere mensen of kan u deze negeren?
Geeft u om andere mensen?
(Vindt u het moeilijk om met genegenheid en begrip te reageren op gevoelens van andere mensen?) (Hebt u het als prettig ervaren om andere mensen te kwetsen?)
Houdt rekening met relevante antwoorden op vragen over justitie en politie in de vorige sectie “voorbereidende informatie”. Let op dat veel criminele activiteiten niet afhankelijk zijn van een persoonlijkheidsstoornis.
Noteer: dissociale persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een dissociale persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Appendix IV
182
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken* Persoonlijkheidstypevergelijkbaar met de ICD-10 Mate van ernst (0-2)
Opzichtig Agressie Ongevoeligheid
Snel boos, geneigd te reage-ren met lichamelijk geweld, ongevoeligheid t.a.v. ge-voelens van anderen, geen schuldgevoel, buitensporig prikkelbaar
Dissociaal en antisociaal
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van de test om gescored te worden
SeCtIe D
IMPULSIVITEIT
Denkt u altijd goed na voordat u iets doet of reageert u impulsief? Hebt u ooit impulsief dingen gedaan waarvan u later spijt had?
Bent u ooit in de problemen gekomen omdat u impulsief bent? (zo ja, geef voorbeelden) Toen u impulsief was heeft dat ooit andere mensen benadeeld?
ONVERANTWOORDELIJKHEID
Doet u ooit dingen zonder na te denken over de gevolgen of bent u altijd voorzichtig in wat u doet?
zou u uzelf beschrijven als een verantwoordelijk of als een onverantwoordelijk persoon?
Raakt u ooit in ernstige moeilijkheden door onverantwoordelijkheden (bijv. in schulden raken, criminele activiteiten, seksuele problemen)
Hoe heeft uw onverantwoordelijkheid uw leven beïnvloed? (geef voorbeelden)
Houdt rekening met relevante antwoorden op vragen over verandering van baan en verhuizen in de vorige sectie “voorbereidende informatie”.
Deze vragen hebben betrekking op zowel de borderline al de impulsieve persoonlijkheids-stoornissen (emotioneel onstabiele persoonlijkheidsstoornis). Bij beiden is de impulsiviteit een belangrijke kenmerk maar bij de borderline persoonlijkheidsstoornis is er onduidelijkheid t.a.v de identiteit met instabiele relaties, stemmingswisselingen met het dreigen of daadwerkelijk zichzelf beschadigen.
Noteer: impulsieve persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een impulsieve persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Noteer: borderline persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een borderline persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken. (gebruik de PAS richtlijnen)
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken* Persoonlijkheidstypevergelijkbaar met de ICD-10 Mate van ernst (0-2)
Opzichtig Impulsiviteit
Onverantwoordelijkheid
Geneigd om impulsief te reageren met spijt achteraf i.v.m. de nega-tieve consequenties
Impulsief Borderline
Falen om vooraf zaken te plannen of om con-sequent te anticiperen op de gevolgen het eigen gedrag Niet in staat tot in-tieme relaties in stand houden, welke vaak intens zijn, onduidelijk zelfbeeld
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van de test om gescored te worden
SeCtIe e
KINDERACHTIGHEID
Gedraagt u zichzelf wel eens kinderachtig of zou u uzelf als tamelijk volwassen beschouwen?
Manipuleert u wel eens mensen om uw zin te krijgen? Staat u graag in het middelpunt van de aandacht?
Hebt u ooit egoïstisch gehandeld,waarbij u alleen maar aan uzelf dacht? (Heeft dat tot problemen geleid?)
Appendix IV
184
INSTABILITEIT
Veranderd uw gemoedstoestand van dag tot dag of van week tot week of blijft deze min of meer hetzelfde?
Houdt rekening met relevante antwoorden op de vragen over gewoonten en intieme relaties in de vorige sectie “voorbereidende informatie”.
Noteer: Theatrale persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een Theatrale persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken*
Persoonlijkheidstype vergelijkbaar met de ICD-10
Mate van ernst (0-2) Opzichtig Kinderachtigheid Instabiliteit Egocentrisch, neiging tot dramatiseren en manipulatief gedrag, oppervlakkig en labiel in gevoelens, gemakkelijk beïnvloedbaar door anderen Theatraal
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van de test om gescored te worden
SeCtIe f
NAUWGEZETHEID
Bent u normaliter een pietlut of een zorgeloos persoon? Plant u alles tot in detail of plant u zelden iets in het leven?
Zeggen mensen ooit dat u te netje of nauwgezet bent of zelfs een perfectionist? Wenst u dat u minder nauwgezet zou zijn?
Bent u iemand die hoge eisen aan zichzelf stelt?
Leidt de nauwgezetheid ooit tot problemen in uw leven? (specificeer)
(Hebt u zich zorgen gemaakt dat u vandaag te laat zou zijn?)
(Als ik te laat was geweest zou dat uw gebruikelijk manier van doen verstoord hebben?) (Denkt u dat u harder werkt dan de gemiddelde persoon?)
RIGIDITEIT
Vindt u het moeilijk om u aan te passen aan nieuwe situaties of bent u een persoon die zich gemakkelijk kan aanpassen?
raakt u overstuur als uw plannen om welke reden dan ook veranderd worden?
Kunt u zich aanpassen aan anderen die zich anders gedragen of voelen dan uzelf? (bijv op het werk, met familie)
Moet u altijd uw zin krijgen?
Houdt rekening met relevante antwoorden op de vragen over arbeidsverleden in de vorige sectie “voorbereidende informatie”.
Noteer: obsessieve persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een obsessieve persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken*
Persoonlijkheidstype vergelijkbaar met de ICD-10
Mate van ernst (0-2)
Angstig Nauwgezetheid
Rigiditeit Te overdreven nauwgezet in alledaagse activiteiten, neiging alles in detail te plannen, niet in staat een plan aan te passen aan veranderende behoeften, buitensporig koppig
Anankastisch (Obsessief -compulsief )
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van de test om gescored te worden
SeCtIe G
ANGSTIGHEID
Bent u normaliter een angstig of een kalm persoon?
Bent u minder nerveus, ongeveer hetzelfde, of meer nerveus dan de meeste mensen?
Maakt u zich ooit zorgen over dingen waar de meeste mensenzich niet mee bezig houden?(geef voorbeelden)
Laat u uw nervositeit aan andere mensen merken of verbergt u het? Bent u altijd een angstig persoon geweest?
Appendix IV
186
(Maakt u zich wel eens zorgen over iets of iemand het merendeel van uw tijd?) (Heeft uw angst ooit tot problemen geleid?)
(specificeer)
VERLEGENHEID
Bent u normaliter een verlegen persoon of voelt u zich vertrouwd in gezelschap van andere mensen?
Komt u zelfvertrouwen te kort?
Leert u mensen snel kennen of is er een lange tijd nodig voordat u zich bij hen op uw gemak voelt? Wijkt u ooit van uw voornemens om andere mensen te vermijden omdat u verlegen bent? Hebt u moeite om vrienden te maken omdat u verlegen bent?
Zou u zich graag meer op uw gemak willen voelen bij andere mensen? Heeft verlegenheid problemen voor u veroorzaakt?
(Voelt u zich zelfs in de aanwezigheid van vrienden niet op uw gemak?) (Voelt u zich nu verlegen of niet op uw gemak?)
Houdt rekening met relevante antwoorden op de vragen over persoonlijke relaties in de vorige sectie “voorbereidende informatie”. Angstige persoonlijkheden passen hun levensstijl aan om angst te vermijden
Noteer: angstige persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een angstige persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken*
Persoonlijkheidstype vergelijkbaar met de ICD-10
Mate van ernst (0-2) Angstig Angstigheid Verlegenheid Te overdreven nauwgezet in alledaagse activiteiten, neiging alles in detail te plannen, niet in staat een plan aan te passen aan veranderende behoeften, buitensporig koppig
Angstig
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van de test om gescored te worden
SeCtIe H
HULPELOOSHEID
wanneer u geconfronteerd wordt met een uitdaging, reageert u hier meestal goed op of laat u deze voorbij gaan?
Bent u iemand die normaliter problemen in het leven alleen oplost of hebt u hulp van andere mensen nodig?
Hoe bent u met belangrijke problemen in het verleden omgegaan? (geef voorbeelden)
(Wanneer was het de laatste keer dat u een ernstig probleem in uw eentje probeerde op te lossen?)
KWETSBAARHEID
Vindt u dat wanneer er dingen in uw leven misgaan (bijv. ontslag op het werk, sterfgeval in de familie) u in hoge mate verward bent of gaat u er goed mee om?
Duurt het gewoonlijk een korte of een lange tijd dat na een crisis alles in uw leven weer normaal is?
(hoe denkt u dat u met een crisis zou om gaan zoals een stefgeval in uw familie, auto-ongeluk of verlies van uw baan?)
Houdt rekening met relevante antwoorden op de vragen over drugs, alcohol gebruik en intieme relaties in de vorige sectie “voorbereidende informatie”.
Noteer: afhankelijke persoonlijkheidsproblemen (1) als deze kenmerken aanwezig zijn maar geen ernstig sociaal disfunctioneren veroorzaken. Noteer een afhankelijke persoonlijkheidstoornis (2) als deze ernstige sociaal disfunctioneren veroorzaken (gebruik de PAS richtlijnen)
Groep Kenmerken Belangrijkste karakteristieken*
Persoonlijkheidstype vergelijkbaar met de ICD-10
Mate van ernst (0-2) Angstig Hulpeloosheid Kwetsbaarheid Onmogelijkheid om te functioneren zonder hulp van anderen, moeilijkheden bij het aanpassen in het geval van negatieve gebeur-tenissen, overmatig afhankelijkheid en onderdanigheid t.o.v. anderen
Afhankelijk
* n.b. deze moeten continue aanwezig zijn en onafhankelijk van de geestelijke toestand van de patiënt ten tijde van de test om gescored te worden
Appendix IV
188