Er is een breed scala van wetenschappelijke vragen rondom vismigratie en zoet-zout overgangen waar internationaal nog weinig kennis over is. Recentelijk zijn een aantal wetenschappelijke review artikelen verschenen die een goed overzicht geven van belangrijke vraagstukken, onderzoeksthema’s en te testen hypotheses op het gebied van vismigratie. Een overzicht van algemene en actuele vismigratie thema’s is weergegeven in Lennox et al. (2019) “One hundred pressing questions on the future of global fish
migration science, conservation and Policy” en een synthese voor experimentele aanpakken voor
onderzoek naar migratie wordt gegeven in Birnie-Gauvin et al. (2020) “The value of experimental
approaches in migration biology”. Voor migratie van vislarven en jonge vis geeft Teodosio et al. (2016)
een goed overzicht in: “Biophysical processes leading to the ingress of temperate fish larvae into
estuarine nursery areas: a review” en meer specifiek voor glasaal: (Cresci 2020): “A comprehensive hypothesis on the migration of European glass eels”.
Welke vragen spelen internationaal rondom vismigratie thema’s?
Lennox et al. (2019) hangt de onderzoeksvragen op aan verschillende thema’s binnen vismigratie- onderzoek: 1) Interne staat; 2) oriëntatie 3) voortbeweging; 4) externe prikkels; 5) bedreigingen; 6) beheer en bescherming; 7) beleid; 8) de rol van migratie (zie Bijlage 1). De genoemde vragen lopen uiteen van vragen over de ecologische aspecten van vismigratie tot managementaspecten, van heel breed en algemeen, tot meer toegespitst op concrete situaties. Uit deze hele lijst van onderzoeksvragen markeren we er hieronder kort een aantal die ook heel goed van toepassing en heel bruikbaar zijn op de situatie bij de Kier (nummers komen overeen met de nummers in de publicatie van Lennox):
Interne staat
1. Wat zijn de interne fysiologische drijfveren en triggers voor migratie? 3. Welke rol spelen genetica en epigenetica bij migratie?
6. Hoe kan voedsel of beschikbare energie het migratievermogen, direct of indirect, beperken? 9. Wat zijn de kosten van migratie voor de interne toestand en fysiologie van een dier (bijvoorbeeld energetica, oxidatieve stress, overdrachtseffecten)?
12. Hebben meerdere stressoren additieve of synergetische effecten op migratiegedrag?
14. Kunnen fysiologische processen die migratie stimuleren worden gebruikt om bescherming en beheer te informeren?
15. Wat zorgt ervoor dat een vis de drang om te migreren verliest (d.w.z. stopt met migreren, paait op een suboptimale locatie als gevolg van een barrière, verdwaalt naar een ander gebied dan
bedoeld), inclusief veranderingen veroorzaakt door selectie (bijv. veranderingen in migratieroutes) )?
Oriëntatie
19. Hoe beïnvloeden hydrodynamische omstandigheden (bijv. turbulentie, stroomsnelheid, stromingen) de navigatie van trekvissen?
21. Welke mechanismen worden gebruikt door vissoorten om te navigeren naar de juiste plaats?
Voortbeweging
28. Hebben veranderingen in omgevingsomstandigheden (bijv. temperatuur, zuurstof) en trekobstakels (bijv. dammen, stromingen) een onevenredige invloed op vissen met specifieke zwemmodi, fysieke kenmerken of levenskenmerken (‘life-history’)?
31. In welke ecologische contexten zijn efficiënte bewegingen (bijv. de energetisch gunstigste routes, energetisch efficiënte zwemsnelheden) relevant voor het succes van de migratie?
33. Welke rol speelt actieve beweging bij het migratiesucces van larvale vissen die meestal worden overgebracht door stromingen (bijv. aal leptocephalus larven)?
Externe prikkels
34. Hoeveel verschillende abiotische externe drijfveren informeren het gedrag van trekvissen en hoe reageren ze op elkaar?
35. Welke omgevingsdrempels zijn er die migratie in gang zetten, en hoe beïnvloeden deze de waarschijnlijkheid van migratie
38. Welke rol spelen migratiedichtheden bij het reguleren van de populatiedynamiek van trekkende soorten (bijv. functionele en numerieke reacties van roofdieren)?
40. Welke invloed heeft verandering in landgebruik op de levering van nauwkeurige aanwijzingen voor trekkende vissen?
Bedreigingen
45. Wat is het relatieve effect van verschillende soorten waterbarrières en infrastructuur op vismigratiepatronen en overleving?
47. Hoe beïnvloedt de visserij (recreatief en commercieel) die trekvissen en/of hun prooi kan
bij(vangen) de verspreiding en de abundantie van trekvissen (zowel directe sterfte als in termen van kunstmatige selectie op populatiekenmerken)?
61. Hoe reageren vissen op ‘implemented environmental flows’ als mitigatiemaatregelen en hoe moet infrastructuur om vissen te helpen rekening houden met veranderingen in het klimaat om
‘environmental flows’ te behouden?
62. Welke maatregelen zijn nodig om veilige migratieroutes voor trekkende aquatische soorten te verzekeren in het licht van klimaatverandering?
Beheer en bescherming
63. Is er een tijdvenster waarbinnen de connectiviteit van habitats moet worden hersteld voordat populatieherstel bij trekvissoorten kunnen optreden?
64. Hoe verhouden de managementstrategieën: het maximaliseren van het rendement voor volwassenen, het maximaliseren van de uitgaande migratie van juvenielen en het behoud van de paaihabitat zich met betrekking tot gewenste populatieresultaten?
65. Kan bescherming van "paraplussoorten" (d.w.z. diegene wiens bescherming anderen ten goede komt) worden gebruikt om de instandhouding van zowel trekkende als niet-trekkende soorten te bevorderen (die zich nog steeds op zijn minst lokaal tussen habitats kunnen verspreiden)?
76. Op welke schaal zou het inrichten van vrij stromende rivieren als beschermingseenheden moeten plaatsvinden om trekkende soorten in de zeer diverse riviersystemen te beschermen?
Beleid
78. Op welke ruimtelijke en tijdsschaal moet beleid en visserijbeheer plaatsvinden om effectief bedreigingen voor alle migrerende vissoorten te mitigeren?
De rol van migratie
92. Hoe zijn migrerende vissen gestructureerd in genetisch verschillende populaties of evolutionair relevante eenheden?
95. Hoe kunnen genetische, genomische en chemische tags worden gebruikt om migratie te bestuderen?
Op welke ruimtelijke schaal spelen vragen rond het functioneren van Haringvliet?
Om de wetenschappelijke vragen die relevant zijn voor de vismigratie-thema’s in de Delta en specifiek de Kier en het Haringvliet verder af te bakenen en te categoriseren maken we onderscheid in verschillende ruimtelijke schaalniveaus oplopend van:
1) Corridor-functie van het sluizencomplex in de Haringvlietdam (lokaal, functioneren van