Welke ondernemers hebben deze behoefte?

In het theoretische gedeelte van dit onderzoek zijn de ZZP’er, de Creatieve en Hoogopgeleide ondernemers geïdentificeerd als relevante variabelen. Daarnaast wordt in dit onderzoek nog de onderscheiding gemaakt of een ondernemer een BOOMdeelnemer is. In theorie belichamen deze ondernemers het nieuwe sociaal kapitaal van de wijk. In dit gedeelte van het onderzoek zal worden onderzocht of deze ondernemers de behoeften vertolken die geschetst zijn in de vorige paragraaf. De verwachting is dat deze ondernemers een hogere behoefte hebben aan een

bedrijfsverzamelpand, maar ook dat zij hier zelf een grotere bijdrage aan kunnen/willen leveren. In de tabel hieronder is overigens weergegeven hoe de verdeling van de respondenten over de geïdentificeerde variabelen is.

Variabele Ja Nee

BOOMbezoeker 31 69

ZZP'er 72 28

Creatief 64 36

Hoogopgeleid 63 37

Tabel 7. Verdeling variabelen

5.2.1 BOOMdeelnemers

In het theoretisch kader is besproken dat de werkwijze van het projectbureau OAGD overeenkomt met de uitnodigingsplanologie. Een belangrijk onderdeel van deze werkwijze zijn de BOOMborrels. Agnes Nanninga geeft weer hoe de invulling van de BOOMborrels steeds meer bij ondernemers zelf is komen te liggen (Kwee, 2012b). Bij de eerste BOOMborrels werden het programma en de locatie grotendeels bepaald door het projectbureau. Aan de latere BOOMborrels wordt al voor een groot deel door ondernemers zelf invulling gegeven. Deze trend laat zien dat deze community steeds meer een eigen leven gaat leiden en dat de BOOMdeelnemers steeds meer betrokken raken bij het proces. Naarmate dit proces vordert zal dit vermoedelijk steeds meer mogelijkheden opleveren om sociaal kapitaal te activeren. Daarnaast geven Agnes Nanninga (Kwee, 2012b) en Bert Horst (Kwee, 2012a) aan dat er diverse zelfstandige netwerkjes en samenwerkingsverbanden ontstaan op de BOOM. Het projectbureau probeert dit zo min mogelijk te sturen.

BOOMdeelnemers zijn voor dit onderzoek ondernemers die ten minste één keer op de BOOMborrel aanwezig zijn geweest. De vraag naar een bedrijfsverzamelpand is op deze BOOMborrels gesteld door ondernemers in de wijk. Uit de onderstaande testgegevens blijken BOOMborrel deelnemers echter geen grotere behoefte te hebben aan een bedrijfsverzamelpand dan niet BOOMdeelnemers. Ditzelfde geldt voor de behoefte om hier een bijdrage aan te leveren. In de onderstaande tabel is dan ook te lezen dat de 0 hypothese op basis van deze gegevens niet verworpen kan worden. De BOOM is, zoals besproken, in feite een vorm van uitnodigingsplanologie. Uit deze casus bleek er geen reden om aan te nemen dat BOOMdeelnemers zich participatiever opstellen dan de gemiddelde

58

ontwikkelingsvisie van de Oosterparkwijk Tabel 8. Testresultaten significantie BOOM

Hiermee rijst wel de vraag wat BOOMdeelnemers onderscheidt van de ondernemers die niet op deze netwerkborrels afkomen. De antwoorden op de motivaties van respondenten om naar de

BOOMborrel te komen of juist absent te zijn, kunnen hier inzicht in bieden. Van de respondenten is 31% te kenmerken als BOOMdeelnemer. 69% is dus nooit op de BOOMborrel geweest.

Nieuwsgierigheid en netwerken zijn de voornaamste redenen voor de ondernemers die deel hebben genomen. De bewuste motivatie om een bijdrage te leveren aan de wijk speelt bij 42% een rol. Uit de Brainstormsessie bleek eerder al dat BOOMdeelnemers het verzamelpand ook zien als mogelijke plek om sociale-maatschappelijke activiteiten voor de wijk te ontplooien. Dit komt uit de gegevens van de enquête niet zo sterk naar voren.

Interessanter, met name voor het projectbureau, is de reden waarom respondenten niet op de BOOMborrel af komen. Relatief veel van hen weten niet van het bestaan van de BOOM, hebben geen uitnodiging ontvangen of gezien of konden niet op de voorgestelde datum. Daarentegen geeft 61,9% van de ondernemers aan wel te weten van het bestaan van de BOOMborrel. De drempel om heen te gaan is voor slechts 1.9% te hoog. Slechts weinig respondenten geven aan dat ze hier geen tijd voor hebben (12.3%) of geen toegevoegde waarde zien (15.1%) in de BOOM. Let er bij de interpretatie van de gegevens overigens op dat de onderstaande tabellen multi-respons sets zijn. De respondenten konden meerdere antwoorden geven. Het laatste percentage geeft dus aan hoeveel respondenten positief op de onderscheiden motivatie hebben geantwoord.

59

ontwikkelingsvisie van de Oosterparkwijk Tabel 9. Motivaties om wel of niet naar de BOOM te komen

5.2.2 ZZP’ers

De Oosterparkwijk dankt de groei van het ondernemerschap in de wijk grotendeels aan de opkomst van de zelfstandige zonder personeel. In het theoretisch gedeelte in hoofdstuk drie is uitgelegd waarom de ZZP’er een bovengemiddelde behoefte zou hebben aan een bedrijfsverzamelpand in de wijk. Dit geldt wederom ook voor de bijdrage van deze ZZP’ers aan de organisatie van een dergelijke voorziening.

In de resultaten in de tabel hieronder is te lezen dat voor beide gevallen de 0 hypothese verworpen kan worden. Dit wil in dit geval zeggen dat de ZZP’er een meer dan gemiddelde behoefte heeft aan een bedrijfsverzamelpand. Daarnaast wil de ZZP’er over het algemeen ook meer bijdragen aan de organisatie hiervan. Dit kan naar aanleiding van de onderstaande tabel gesteld worden met een betrouwbaarheidsinterval van 0,05.

60

ontwikkelingsvisie van de Oosterparkwijk Tabel 10. Test resultaten significantie ZZP status

5.2.3 Creatieven

Zojuist is gebleken dat ZZP’ers significant meer behoefte hebben aan een bedrijfsverzamelpand en dat zij hier ook meer dan gemiddeld aan willen bijdragen. Een ander belangrijk soort ondernemer die in veel steden en regio’s worden gezien als waardevol, zijn de creatieven. Deze creatieven zouden volgens de wetenschappelijke theorie veel overlap hebben met de ZZP’er. Niet iedere ZZP’er is een creatieveling en vice versa, maar er is vermoedelijk wel een duidelijke positieve correlatie tussen de twee. Voor de Oosterparkwijk kan dit aangetoond worden met een eenvoudige kruistabel. Bij het merendeel van deze ondernemers bestaat dus een overlap tussen hun ZZP status en creativiteit.

Creativiteit ja/nee Total

ja nee

ZZPstatus ^{ja 59 13 72}

nee 5 23 28

Total 64 36 100

Tabel 11. Kruistabel ZZPstatus * Creativiteit

Op basis van deze kruistabel en op basis van de aangetoonde significantie wat betreft de ZZP status, zal de creatieveling hoogstwaarschijnlijk ook significant verschillen van de niet creatieveling. Dit wordt in de volgende tabel bevestigd in het test rapport. Creatieven hebben dus, evenals ZZP’ers, een hogere behoefte aan een bedrijfsverzamelpand in de wijk dan ondernemers die niet als creatief aan te merken zijn. Ook willen zij hier zelf een grotere rol in spelen dan ondernemers in niet

61

ontwikkelingsvisie van de Oosterparkwijk Tabel 12. Test resultaten significantie Creativiteit

5.2.4 Hoogopgeleiden

Naast de opkomst van de twee besproken ‘soorten’ ondernemers in de wijk, is het groeiende aantal hoogopgeleiden symptomatisch voor het verschijnsel gentrification in de Oosterparkwijk. Ook hoogopgeleiden trekken over het algemeen de aandacht van steden en andere bestuurlijke eenheden, om hen voor dat gebied in kwestie te behouden of aan te trekken. Wederom is dit gebaseerd op de assumptie dat zij een meerwaarde kunnen betekenen voor een gebied. Uit de testresultaten in de tabel hieronder is te zien dat ook hoogopgeleide ondernemers een meer dan gemiddelde behoefte aan een bedrijfsverzamelpand hebben. Hoogopgeleide ondernemers in de Oosterparkwijk betrokken bij deze steekproef, willen daar ook meer dan gemiddeld aan bijdragen. Ook hier kan de 0 hypothese dus verworpen worden.

Tabel 13. Testresultaten significantie opleidingsniveau

Het percentage hoogopgeleiden onder de respondenten ligt overigens hoger dan het percentage hoogopgeleiden van de wijk in zijn geheel. In hoofdstuk twee werd reeds duidelijk dat 51% van de Oosterparkers tegenwoordig hoogopgeleid is. Onder de respondenten ligt dit percentage nog hoger met 63%. Dit is aanleiding om te geloven dat het opleidingsniveau onder ondernemers gemiddeld hoger is dan dat van de gemiddelde bewoner in de Oosterparkwijk. Deze gegevens zeggen duidelijk

62

ontwikkelingsvisie van de Oosterparkwijk

iets over de gevolgen van gentrification voor de Oosterparkwijk, ook met het oog op de toekomst.