‘We brengen de reis in kaart van de student vanaf het

eerste oriëntatiemoment

tot het moment dat hij de

hogeschool heeft verlaten.’

kunde wordt aangeboden, dan kun je daarvoor in de basis toch dezelfde content gebruiken? Natuurlijk moet er soms moet iets bij of af, maar de basis is hetzelfde.

Het is lastig om de organisatie agile te laten werken en in processen te laten denken, maar we hebben al veel bereikt in anderhalf jaar. We moeten ze meene-men in het denken. In ieder geval kunnen studenten nu meedenken. Er wordt beter naar ze geluisterd, omdat we beginnen bij de eindgebruiker en dan van buiten naar binnen denken.’

Aanbevelingen van Gerlan Verlouw:

• Leer van organisatiemodellen die buiten het onder-wijs worden toegepast, zoals IT4IT, de wereldwijde standaard voor grote IT-organisaties. De onder-liggende logistiek van het onderwijs is heel verge-lijkbaar. Er is sprake van eenzelfde flow. Voor de specialistische applicaties die daarnaast nodig zijn om het onderwijs te verzorgen, gaan we in gesprek met docenten.

• Avans maakt gebruik van een feedbackknop in de zelfgebouwde applicaties, waar studenten ideeën kunnen neerzetten. Doordat ze ook een score kun-nen geven aan andermans ideeën, is het voor ons mogelijk om de behoefte te meten. 

GEBRUIKERSER V ARING

‘In 2016 hebben we een onderzoek gedaan ter voorbe-reiding van de aanbesteding van een nieuw learning-managementsysteem. Daarbij hebben we alle aspec-ten van de digitale leeromgeving in kaart gebracht, inclusief verbeterpunten. Hieruit is een groot univer-siteitsbreed programma voorgekomen, Harmonisatie Onderwijslogistiek. Vanuit het perspectief van een student proberen we nu sinds juli 2017 onderwijslogis-tieke processen te optimaliseren.

Binnen de universiteit wordt nu veel van studenten verwacht als het gaat om het organiseren van hun stu-die. Uit klankbordsessies met studenten bleek echter dat ze informatie niet kunnen vinden. Ze gaven aan dat ze informatie van verschillende plekken moeten halen en dat de beschikbare informatie vaak niet compleet was of te laat werd aangeleverd. Ook kregen ze vaak geen notificatie als er een wijziging plaatsvond.

De belangrijkste conclusie was dus dat alle relevante informatie voor het organiseren van de studie op één plek te vinden moet zijn. Voor het studeren hebben de studenten Brightspace. Wat ze missen, is een centrale plek waar ze de studie kunnen organiseren. Het gaat om zaken als inschrijven, roosters, studieresultaten inzien et cetera, precies de dingen die wij in het pro-gramma Harmonisatie Onderwijslogistiek aanpakken.

Nu moeten ze naar allerlei applicaties om zich in te schrijven. We hebben liever dat ze die tijd in de studie steken, in plaats van in de organisatie ervan.

We zijn langsgegaan bij instellingen die een studenten-portaal hebben, om kennis en inspiratie op te doen. In samenwerking met studenten hebben we vervolgens een prototype laten ontwikkelen om het concept ‘stu-dentenportaal’ goed te kunnen toelichten en een beeld te geven hoe het ons studentenportaal eruit zou kun-nen zien. Een kant en klaar platform dat een integraal dienstverleningsperspectief centraal zet, is er niet. We moeten het dus zelf (laten) ontwikkelen.

In december 2019 heeft het College van Bestuur een besluit genomen over onze businesscase. Nu loopt er een aanbesteding voor de selectie van een partij die het gaat ontwikkelen en de technologische oplossing waarmee dit gaat plaatsvinden. Het portaal moet in de zomer van 2021 live zijn.

Succesfactoren

Een UX-designer ontwikkelde samen met studenten een prototype van ons studentenportaal. Dat zal straks ook met het echte portaal gebeuren. We gaan agile te werk, met korte sprints en met gebruikerstesten. Zo kun je iets opleveren waar studenten echt behoefte aan hebben.

Je kunt lang praten en daar zijn we bij de Universiteit Leiden goed in, maar de kracht van het programma is:

beginnen. Zorgen dat het op de agenda staat, dat het in gang wordt gezet, dat het onvermijdelijk wordt. Het fijne aan een programma is dat je een aantal dingen in gezamenlijkheid kan oppakken. Je moet je scope welis-waar bewaken, maar die is in dit geval toch al breed, want het raakt aan veel dingen. Het is enorm.

Ons belangrijkste succes tot dusver is op het gebied van procesoptimalisatie. We maken heldere afspraken en leggen ze vast in een beleid. Waar het meerwaarde heeft, implementeren we applicaties, zoals het studen-tenportaal en een roosterpublicatiesysteem. Een appli-catie volgt een proces, maar het maakt wel zichtbaar wat we zeggen. We kunnen heel lang blijven herhalen hoe mensen data moeten registreren, maar pas als de applicatie er is, merken ze wat er gebeurt als we het níet (correct) doen. Dan krijgen de studenten proble-men en dat ligt niet aan de applicatie.

Moeilijker te realiseren

De meeste medewerkers erkennen de noodzaak om studenten centraal te zetten, maar als je concrete afspraken wil maken, krijg je toch te horen: ‘maar de organisatie is ook belangrijk’. Het studentperspec-tief voorop zetten heeft implicaties die niet iedereen omarmt. Hoe dat komt? Mensen houden niet van verandering. Ze hebben hard gewerkt aan een efficiënt en effectief proces binnen hun faculteiten. Als jij aan dat kaartenhuis komt, wie mag dan straks de rotzooi opruimen? Bij sommige faculteiten is het goed georga-niseerd, dus dat snap ik ook. Wat wij willen, is niet per sé beter voor hún studenten, maar wel voor andere studenten. Dat moeten we goed voor het voetlicht brengen. Er kijkt een stuurgroep mee en als er beleids-afspraken worden gemaakt, gaan die langs alle gremia.

We gaan zorgvuldig te werk, we trekken heus niet opeens die onderste kaart uit het kaartenhuis.’

Aanbevelingen van Lilian Boerboom:

• Durf lef te hebben in het verwoorden van je doel en visie. Je hebt een duidelijk verhaal nodig en een be-stuur dat het uitdraagt. Blijf je boodschap herhalen.

• Beeld is krachtig. Toen we eenmaal een prototype hadden, ging ons verhaal leven.

• Kies voor een programma. Aan projecten heb je niet genoeg, want alles hangt met elkaar samen. Door een aantal zaken in samenhang aan te pakken, kun je daadwerkelijk stappen zetten en de gehele stu-deerervaring van studenten verbeteren.

Samenstelling en redactie Lianne van Elk

Jasmijn Jacobs-Wijn Nico Juist

Marjolein van Trigt

Met dank aan

Lilian Boerboom, Universiteit Leiden Charles Bollen, Universiteit Maastricht Jos in den Bosch, Radboud Universiteit Herman van Dompseler, SURF

Tim Fleumer, Hogeschool Rotterdam Ton Gloudemans, Inholland

Ronald Ham, SURF

Najang Klootwijk, Hogeschool Rotterdam Pieter van Langen, Hogeschool van Amsterdam Aart Schouten, Hogeschool van Amsterdam Gerlan Verlouw, Avans Hogeschool

Vormgeving en infographics De Hondsdagen, Bunnik Being a Designer (pag 12-13)

Coverfoto

Kristian Sekulic, IStock November 2020

Copyright

CC BY 4.0 Internationaal

Deze uitgave is gepubliceerd onder Creative Commons-licentie 4.0 Internationaal.

Internationaal. https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.nl

SURF

088 – 787 30 00

onderwijsinnovatie@surf.nl www.surf.nl

COLOFON