De gemeente kan bijvoorbeeld samen met anderen, denk aan gezondheidscentra, scholen, bibliotheek of super-markten, gebruik maken van de materialen van de
campagne Voor een Veilig Thuis die het rijk tot 2015 uitvoert.
Samenwerking met Veilig Thuis (AMHK) stimuleren In sommige gevallen is het goed als een vermoeden van kindermishandeling wordt opgepakt door een instantie die daar gespecialiseerd in is en specifieke bevoegdheden heeft. Op dit moment is dat het Veilig Thuis. Ook hier loont intersectorale samenwerking, zo blijkt uit de stijging van het aantal adviesvragen van ziekenhuizen sinds ze met Veilig Thuis / AMHK samenwerken. De samenwerking met volwassenenzorg krijgt een extra dimensie met de
‘kindcheck‘ die in de meldcode wordt opgenomen. De kindcheck houdt in dat de professional nagaat of er kinderen onder de zorg van de cliënt staan en beoordeelt of kan worden vastgesteld dat de kinderen veilig zijn.
Het protocol “Melden van kinderen in zorgwekkende opvoedingssituaties” van de Spoedeisende Hulp (SEH) Medisch Centrum Haaglanden en het protocol Amsterdamse Beslisbomen regelt dat kinderen waarvan de vader of moeder op de SEH ligt in verband met slachtoffer huiselijk geweld, overmatig alcohol en/of drugsgebruik of een zelfmoordpoging, gemeld worden bij Veilig Thuis / AMHK. Dat kinderen die zelf niet gezien zijn door hulpverleners toch gemeld worden bij Veilig Thuis / AMHK is nieuw. Uit onderzoek van het MCH blijkt dat het protocol werkt: in 91 procent van de gevallen is de melding gegrond.
Ouders krijgen daarna vrijwillige hulpverlening aangeboden.
Stimuleren bekendheid en daadwerkelijke uitvoering Wet tijdelijk Huisverbod
De gemeente heeft nu al mogelijkheden om in te grijpen bij ernstige vormen van kindermishandeling. Net als bij gevallen van huiselijk geweld kan de burgemeester bij kindermishandeling een tijdelijk huisverbod opleggen. Het huisverbod houdt in dat een pleger van huiselijk geweld (partnergeweld of kindermishandeling) in beginsel tien dagen zijn of haar woning niet mag betreden. In deze periode kan hulpverlening op gang komen. Van belang is dat partijen weten dat dit instrument er is en dat ze doorgeleiden naar de politie of reclassering om een huisverbod op te leggen. De gemeente heeft een rol in het bij elkaar brengen van de ketenpartners en het opzetten van een structuur waarin dit mogelijk is. In sommige gemeenten voorziet het Veiligheidshuis in deze structuur.
Samenwerking met het Veiligheidshuis
Veiligheidshuizen kunnen een belangrijke rol spelen bij de aanpak van kindermishandeling en andere vormen van huiselijk geweld. Het Veiligheidshuis Twente werkt met de aanpak Code Rood. Alle veertien Twentse gemeenten hanteren dezelfde aanpak bij dreiging van ernstige escalatie van huiselijk geweld en bij casuïstiek van Intimate Terrorism.
Vroegtijdig ingrijpen vermindert het risico op ernstige escalatie van huiselijk geweld. Dat blijkt uit de ervaringen die sinds april 2012 met deze aanpak zijn opgedaan. Vooral de preventieve inzet van de GZZ is een belangrijke meerwaarde bij het terugdringen van risico’s.
gemeente in verband met zorgmeldingen. Gemeenten hebben sinds 1 januari 2015 twee mogelijkheden voor het in ontvangst nemen van en reageren op de zorgmeldingen van de politie over jeugdigen: A) het ontvangen en afhandelen van zorgmeldingen door een lokaal werkende organisatie (dat kan de gemeente zelf zijn, maar ook een door de gemeente daarvoor aangewezen organisatie binnen de gemeente) óf B) door een regionaal werkende organisatie (zoals bijvoorbeeld het AMHK). Zie ook de Factsheet Zorgmeldingen Jeugd. Samenwerking tussen het AMHK en de sociale wijkteams kan bevorderd worden door een professional in het wijkteam een training als aandachtsfunctionaris te laten volgen of zelfs een specialist vanuit het AMHK aan het wijkteam te verbinden.
Aandachtsfunctionarissen kindermishandeling bij elkaar brengen
Gemeenten kunnen initiatief nemen om de aandachts-functionarissen kindermishandeling in hun gemeente, uit de verschillende organisaties, bij elkaar te brengen, bijvoorbeeld door een of twee maal per jaar een bijeenkomst voor hen te organiseren. Verschillende organisaties hebben een aandachtsfunctionaris kindermishandeling, deze aandachtsfunctionarissen zijn aangesloten bij een landelijke vakgroep. Een aandachtsfunctionaris kindermishandeling draagt bij aan het borgen van kennis over de aanpak van kindermishandeling binnen een organisatie. Het heeft voordelen om lokaal of regionaal de krachten van de aandachtsfunctionarissen te bundelen. Engeland kent sinds 2004 dergelijke succesvolle netwerken onder de naam Local Safeguarding children Boards.
De VNG ziet het Veiligheidshuis als koppelvlak tussen de zorg en de veiligheidsketen. Bijna alle AMHK regio’s vallen samen met de Veiligheidsregio’s. Er kan een krachtige infrastructuur ontstaan als gemeenten de schaal waarop meldingen en advisering rond huiselijk geweld en kindermishandeling organiseren, laten samenvallen met de schaal van
afstemming tussen gemeente, zorg, OM en Politie. Hierbij is een sterke koppeling tussen de twee instanties van belang, omdat een deel van de meldingen kindermishandeling bij de politie binnenkomt en een ander deel bij het AMHK. Dat dwingt beide organisaties om goede afspraken te maken hoe men vanaf het begin van een melding, waar die ook binnenkomt, meteen samen optrekt. Dit standpunt is ook neergelegd in Kompas Transitie Jeugd en Veiligheidshuizen uit juni 2013. Een kleinere schaal van samenwerking op de drie onderwerpen dan Veiligheidshuis/ AMHK regioniveau gaat bij zowel OM als politie leiden tot forse problemen en heeft dan ook uitdrukkelijk niet de voorkeur.