Wageningen University & Research (WUR) verzorgt onderzoek en onderwijs binnen het domein van ‘Gezonde Voeding en Leefomgeving’, specifiek binnen de disciplines ‘Agrotechnology & Food Sciences’, ‘Animal Sciences’, ‘Environmental Sciences’, ‘Plant Sciences’ en ‘Social Sciences’. Onderwijs en onderzoek worden verzorgd en uitgevoerd door leerstoelgroepen, die zijn ingebed in onderzoeksscholen. Het portfolio van bachelor- en masteropleidingen weerspiegelt die terreinen. De laatste jaren kent de universiteit een sterke verhoging van de studenteninstroom. Sinds 2012 zijn de studentenaantallen verdubbeld. Het onderzoek van WUR wordt gekenmerkt door een integrale benadering, waarbij kennis uit de alfa-, bèta- en gammawetenschappen wordt gecombineerd. Voor dit sectorbeeld ligt de focus vooral op fysica en chemie van complexe materialen, met relevantie voor onder andere voeding en life sciences. WUR heeft vanwege haar inhoudelijke focus een unieke positie, en neemt internationaal een sterke wetenschappelijke positie in haar domein in, zoals onder andere blijkt uit verschillende rankings. WUR is wereldwijd de beste universiteit in het domein van Agro & Food. Het onderzoek van WUR wordt zeer goed tot excellent beoordeeld in onderzoeksvisitaties. Onderzoekers verwerven toekenningen van NWO en ERC. Regionaal is de ontwikkeling van Food Valley in Midden-Nederland van belang. Op nationaal niveau zal er de komende jaren nog intensiever worden samengewerkt binnen de 4TU’s en specifiek met TU/e. Internationale samenwerkingen kent de faculteit met kennisnetwerken, zoals het A5 netwerk, waarin de vijf wereldwijd leidende universiteiten op het gebied van Agro & Food samenwerken. Wageningen University bestaat uit één faculteit, en kent daarmee geen scheikunde- dan wel natuurkundesubfaculteit. Het onderwijs in de natuur- en scheikunde is verdeeld over meerdere opleidingen. Kenmerkend voor WUR is de geïntegreerde benadering van vraagstukken. Vanuit die benadering zijn leerstoelgroepen bij een groot aantal opleidingen betrokken en zijn opleidingen opgebouwd uit onderwijs dat door verschillende leerstoelgroepen verzorgd wordt.
De ideale paprika. Foto: WUR
A.11.1 Toekomstvisie van Wageningen University & Research voor de natuurkunde
De fysica bij WUR bestudeert complexe en biologische materialen binnen het kader van de polymeer- en colloïdfysica, voedselfysica en biofysica, met (micro-) spectroscopische technieken die steeds verbeterd en vernieuwd worden. Belangrijke doelstellingen zijn het meten en begrijpen van precieze structuur- en morfologie-eigenschappen, waaronder met name reologische eigenschappen. Een belangrijke uitdaging voor de toekomst is het kwantificeren van microstructureel relaxatiegedrag op snelle tijdschalen van complexe materialen under flow. Dit is cruciaal om hun historieafhankelijke niet-evenwichteigenschappen te begrijpen en gericht te modificeren. In dit gebied zijn chemie en fysica sterk verweven. Uniek voor fysicaonderzoek aan WUR is de relatie met het domein van WUR: leefomgeving, natuurlijke grondstoffen en leefstijl. Onderzoek in de fysica binnen de context van WUR richt zich op complexe en biologische materialen en de fysica van fotosynthese. Investering in de fysica zal vooral plaatsvinden in Biophysics, Physics and Physical Chemistry of Foods en Physical Chemistry and Soft Matter. WUR-onderzoekers in de fysica werken samen in de onderzoekscholen VLAG en WIMEK. Samenwerking vindt (inter)universitair plaats, met een groot aantal Nederlandse universiteiten en kennisinstituten. Onderzoekers verwerven toekenningen in de Vernieuwingsimpuls en de ERC. Fysisch onderzoek van WUR wordt bij visitaties zeer goed beoordeeld.
A.11.2 Toekomstvisie van Wageningen University & Research voor de scheikunde
Het onderwerp ‘complexe materialen’ omvat onderzoek naar functionele dan wel katalytische oppervlakken, alsook de ontwikkeling en studie van zachte responsieve materie die met steeds grotere precisie gedefinieerd is. Voor de functionele oppervlakken worden nieuwe organisch-chemische reacties ontwikkeld, samen met nieuwe methodes voor de detectie ervan op oppervlakken. Veel van deze chemie wordt ingezet in de ontwikkeling van sensing nanostructuren en devices waarin deze zachte materie of de oppervlakken de actieve elementen vormen. Verder maken de studie en de controle tot op nanoschaal het mogelijk dergelijke oppervlakken ook in te zetten voor de conversie van biobased materialen. Onderzoek in het focusgebied van dit sectorplan chemie vindt plaats binnen zes leerstoelgroepen en in de onderzoekschool VLAG. Een significant deel van de Wageningse chemie, ook bekroond met subsidies van NWO en ERC, valt buiten de focusgebieden (bijvoorbeeld atmosferische chemie) of brengt WUR onder binnen het sectorplan biologie (biochemie). WUR zet, gezien het bovenstaande, vooral in op versterking van Biobased Chemistry and Technology en Organic Chemistry. Binnen de context van WUR richt onderzoek in de biobased chemistry zich op het vergroten van het potentieel van global resources via de ontwikkeling van efficiënte en duurzame (katalytische) conversieprocessen, producten en kringlopen. Organic Chemistry concentreert zich op het snijpunt van nanotechnologie, chemische biologie en organische synthese. Naast (inter)universitaire samenwerking vindt ook samenwerking plaats met instituten als TNO, RIVM, RIKILT en het NIZO. Het WUR-onderzoek in de chemie krijgt excellente beoordelingen bij internationale onderzoekvisitaties; onderzoekers verwerven regelmatig toekenningen in de Vernieuwingsimpuls of de ERC.
A.11.3 Toekomstvisie van Wageningen University & Research voor de informatica en
wiskunde
Wiskunde, inclusief statistiek, maar ook informatica zoals bij WUR bestudeerd en onderwezen, worden niet gezien als kernwiskunde dan wel informatica, maar spelen in de Wageningse setting een belangrijke rol in het bèta- en techniekonderzoek. De gigantische toename van data in de sleutelgebieden van het domein vereisen goede wiskundige modellen en informaticaprogramma’s. Wiskunde speelt een centrale rol als het gaat om het ontwikkelen van nieuwe methodologie voor het analyseren van grote datasets en daarin is Wageningen gespecialiseerd. Het WUR-onderzoek in de wiskunde wordt bij onderzoekvisitaties ‘zeer goed’ tot ‘uitstekend’ beoordeeld. Samenwerking vindt plaats met de UvA en LEI in de masteropleiding Statistiek. Ook met de TUD en de UT bestaan samenwerkingsrelaties. Voor de informatica geldt dat het integreren en modelleren op basis van de daaruit verkregen informatie met behulp van artificial intelligence en machine learning van belang zijn voor onderzoek binnen de bèta en techniek, vooral met het oog op de data science, zoals dat in Wageningen plaatsvindt. Samenwerking vindt vooral plaats met de overige technische universiteiten.
Colofon
Tekstcorrectie Anita van Stel, Van Stel voor teksten, en Gerti Vos, vos/seo tekst en web Vormgeving Mooizo Design
Beeld omslag ICMS Animation Studio, TU/e
Print Studio Gewoon Badoux Januari 2019