l Opdracht, scope en
Bijlage 2. Stemverdeling na 1ste Begrotingswijziging 2020 Nieuwe verdeling bijdragen partners
A. Voortgang beleidsbegroting
A.1 Programma Milieu en Leefomgeving
A.1.1 Voortgang doelstellingen Vergunningverlening
De doelstellingen voor 2020 zijn het afhandelen van vergunningaanvragen binnen de
wettelijke termijnen en het afhandelen van meldingen binnen (met de partners) afgesproken termijnen. We verwachten voor het totale pakket aan vergunningaanvragen en meldingen ook in de coronacrisis te voldoen aan de doelstellingen op het gebied van tijdigheid en kwaliteit. Als gevolg van de coronacrisis hebben sommige bedrijven al aangegeven
uitbreidingsplannen uit te stellen. En sommige bedrijven hebben aangegeven niet altijd aan de vergunningsvoorschriften te kunnen voldoen. Bijvoorbeeld afvalbedrijven krijgen nog wel afval binnen maar kunnen het restproduct slecht afvoeren. Hiervoor zijn tot nu toe enkele verzoeken binnengekomen voor wijziging in de vergunningsvoorwaarden of het tijdelijk gedogen van bepaalde situaties.
Toezicht en Handhaving
De doelstellingen voor 2020 zijn het uitvoeren van controles conform de afgesproken jaaropdrachten en het afhandelen van klachten binnen (met de partners) afgesproken termijnen. Door de uitbraak van het coronavirus zijn de controles bij bedrijven tijdelijk niet uitgevoerd, maar inmiddels is dit weer opgestart. In de afgelopen periode zijn diverse thema- en aspectcontroles uitgevoerd. Daarnaast heeft de OFGV een rol in de vorm van
signaaltoezicht op de noodverordeningen uitgevoerd binnen het werkgebied van haar partners. Daar waar toezichthouders mogelijke samenscholingen of andere mogelijke overtredingen van de noodverordening signaleerden, zijn deze doorgegeven aan de
desbetreffende gemeente of politie. De verwachting is dat de prognose van initiële controles zal worden behaald, maar dit is wel afhankelijk van hoe het verdere verloop zal zijn van het coronavirus en de hierbij horende beperkingen. Het streven is om alle controles en klachten welke zijn overeengekomen, dit jaar te kunnen afhandelen.
Expertise
De doelstelling voor 2020 is het verstrekken van adequaat en kwalitatief hoogstaand advies aan de partners omtrent het ontwikkelen, inrichten en beheren van een duurzame
leefomgeving en omtrent de juridische kwaliteit van de producten. We verwachten deze advisering naar tevredenheid van de partners te kunnen uitvoeren.
6 A.1.2 Voortgang activiteiten en processen
Vergunningverlening
In de eerste vier maanden van 2020 zijn de vergunningen en meldingen in lijn met de
opdrachten verlopen. Daar waar afwijkingen zijn, wordt dit met de betreffende opdrachtgever besproken.
Actualisaties vergunningen
De OFGV actualiseert vergunningen wanneer dit verplicht wordt gesteld vanuit veranderende wetgeving, maar ook wanneer toezichthouders en handhavers van de OFGV dit nodig achten.
Als een vergunning bijvoorbeeld verouderd is, komt het de leesbaarheid en handhaafbaarheid ten goede als deze gereviseerd wordt. Het Landelijk afvalbeheerplan LAP3, Best Beschikbare Technieken (BBT), Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS), Energiebesparing en de Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) zijn voorbeelden van wet- en regelgeving die onlangs zijn gewijzigd waarop een huidige vergunning kan worden getoetst en wellicht geactualiseerd. Voor het hele werkgebied van de OFGV gaat het om 23 afvalbedrijven en 17 overige bedrijven.
Uit de actualisatietoets blijkt dat bij sommige bedrijven de vergunningplicht vervalt. In de meeste gevallen vindt vooroverleg plaats om tot een vernieuwde vergunningaanvraag te komen. In het 1e trimester van 2020 hebben enkele bedrijven aangegeven deze aanvraag of de benodigde onderzoeken te willen uitstellen in verband met de coronacrisis en het uitstel van de Omgevingswet. Bij andere bedrijven speelt de stikstofproblematiek een rol. De vergunde capaciteit stikstof die een bedrijf mag produceren, ligt in een nieuw af te geven vergunning lager dan de oude opgebouwde rechten. Het bedrijf moet dan eerst maatregelen nemen om de stikstofproductie te beperken of de stikstofrechten van een ander bedrijf overnemen.
Luchthaven Lelystad
De concept vergunningaanvraag van Luchthaven Lelystad is in de zomer van 2019 ontvangen. Nadat bleek dat het Rijk bevoegd gezag is voor de Wet natuurbescherming vergunning inzake de stikstofuitstoot van de luchthaven, is de vergunningaanvraag gesplitst.
De gemeente Lelystad is bevoegd gezag voor de Omgevingsvergunning activiteit milieu. De OFGV heeft in het 1e trimester van 2020 gereageerd op de vernieuwde aanvraag en heeft aanvullende informatie gevraagd op onder andere geluidbelasting tijdens het proefdraaien van vliegtuigen, geur bij de verbranding van kerosine en brandveiligheidsmaatregelen bij de opslag en het aftanken van vliegtuigen met tankwagens. De nog aan te leveren informatie moet leiden tot een complete vergunningaanvraag met de juiste onderbouwing, wat helpt in het verdere vergunningsproces.
Windparken
In het 1e trimester zijn de vergunningen voor de windparken Blauw en Groen in Dronten en Lelystad afgerond of liggen deze ter inzage. De windmolens worden geplaatst in combinatie met machines die stikstof produceren. De vergunde stikstofemissie van twee
pluimveebedrijven is ingezet om de vergunning voor de windparken mogelijk te maken.
Daartoe zijn de vergunningen van de al stilliggende pluimveebedrijven deels ingetrokken.
Daarnaast heeft vooroverleg plaatsgevonden over het plaatsen van een transformatorstation voor Windplan Groen. Omdat het gehele onderstation een elektrisch vermogen heeft van meer dan 200 MVA, geldt er een geluidzoneringsplicht. Het terrein waarop het onderstation wordt gerealiseerd is daarom in het ruimtelijk plan aangemerkt als een gezoneerd
industrieterrein.
Naast de realisatie van de windparken in Dronten, Lelystad en Zeewolde worden er tevens
7 oude windturbines verwijderd. De OFGV houdt bij welke windturbines er verwijderd worden, zodat de bestaande vergunningen en meldingen kunnen worden ingetrokken.
Toezicht en Handhaving Milieucontroles
In 2019 zijn een aantal uitgevoerde milieucontroles niet correct verwerkt in de administratie.
Dit is ontstaan gedurende de overgang naar een nieuw ICT-zaaksysteem. In 2020 worden deze controles alsnog administratief verwerkt. Dit kan leiden tot hogere aantallen controles dan in het uitvoeringsprogramma is opgenomen.
Vanwege de coronacrisis hebben er vanaf 12 maart tijdelijk geen initiële milieucontroles bij bedrijven plaatsgevonden. De OFGV heeft in het 1e trimester onderzocht hoe die controles alsnog uitgevoerd kunnen worden op een veilige manier. Ook is er nagedacht over de manier waarop de OFGV met bedrijven communiceert. Omdat een flink aantal bedrijven zwaar getroffen is door de corona-aanpak, wil de OFGV “adviserend” toezicht uitvoeren. Dit
betekent dat de OFGV met de bedrijven meedenkt en verbeterpunten aandraagt zodat zij als ze weer van start kunnen na de coronamaatregelen dit conform de regelgeving kunnen doen.
Dit in tegenstelling tot het corrigerend toezicht waarbij bedrijven die overtredingen begaan worden geconfronteerd met hercontroles en dwangsommen. In deze tijd dreigen met sancties terwijl veel bedrijven moeite hebben om te overleven lijkt ons geen adequaat
overheidshandelen.
Gevel- en themacontroles
Tijdens de eerste weken van de coronacrisis heeft de OFGV gevelcontroles en themacontroles uitgevoerd. Bij gevelcontroles worden locaties die als leegstand in het bedrijvenbestand staan, geschouwd op de aanwezigheid van een nieuw bedrijf. Hiermee wordt het
bedrijvenbestand geactualiseerd. In het 1e trimester van 2020 zijn 635 gevelcontroles uitgevoerd. Omdat nog niet alle controledata zijn verwerkt, zijn er nog geen resultaten te noemen.
In 2019 zijn relatief veel overtredingen geconstateerd bij de branche Tankstations. De OFGV is in het 1e trimester van 2020 gestart met themacontroles op de aanwezigheid van
aardingspalen bij de LPG tankstations in ons werkgebied. Bij bevoorrading van LPG is een aardingspaal verplicht. In totaal worden 123 LPG tankstations gecontroleerd.
Toezicht bodem, grondwater en ontgrondingen
De toezichthouders van de OFGV voeren extra gebiedscontroles uit in Flevoland om toezicht te houden op bodem, grondwater en ontgrondingen. Voor de realisatie van het windpark Zeewolde wordt er ongeveer 500.000 m3 grondverzet uitgevoerd. Deze werkzaamheden worden door geheel oostelijk Flevoland uitgevoerd en vinden ook plaats in de boringsvrije zone. Bij de sanering van oude windmolens is geadviseerd om de fundering en heipalen van de windmolens te laten staan. Dit omdat het verwijderen nadelige gevolgen kan hebben voor de kleilaag die het drinkwater beschermt. Er wordt nog overlegd met het waterschap om te bepalen hoe diep onder het maaiveld de heipalen afgezaagd kunnen worden. Het beschermen van de kleilaag is ook aandachtspunt bij sonderingen. Sondeerbedrijven moeten geboorde gaten op de juiste manier opvullen.
Toezicht asbest
In het 1e trimester van 2020 hebben de toezichthouders asbest vooral tijdens de coronacrisis meer overtredingen geconstateerd dan normaal. In vijf weken tijd hebben toezichthouders in het hele werkgebied acht bestuurlijke strafbeschikkingen (BSBm) uitgeschreven terwijl dit normaliter twaalf BSBm’s zijn over het hele jaar. Het betrof met name asbestsloop zonder voorafgaande melding en inventarisatierapport. De bedrijven die dergelijke overtredingen
8 begingen, reageerden verbaasd dat de toezichthouder tijdens de coronacrisis kwam
controleren. Daarnaast was het gebied rondom de asbestsloop niet goed afgezet, met als reden van de sloopbedrijven dat er “toch niemand op straat loopt”. Daarnaast is extra gecontroleerd op containers en tussenopslagen asbest. Bij een aannemer is 40.000 kg
bouwafval inclusief asbest aangetroffen, terwijl hij maar 17.000 kg kon verantwoorden. Door de politie is proces verbaal opgemaakt. Het terrein is inmiddels gesaneerd en er is
aangetoond waar de overige 23.000 kg bouwafval vandaan kwam.
Klachten
In het 1e trimester van 2020 zijn 239 klachten afgehandeld. De meeste klachten betreffen geuroverlast van afvalbedrijven en agrarische bedrijven. Geluidsoverlast wordt ervaren van horecagelegenheden, industriële bedrijven en evenementen. Het is gebruikelijk dat er gedurende het jaar meerdere klachten over hetzelfde bedrijf binnenkomen. De
klachtindiener krijgt binnen 7 dagen een
reactie van de OFGV. Waar nodig worden extra controles uitgevoerd of wordt handhavend opgetreden.
Expertise
Warme overdracht bodemtaken
Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervalt de Wet Bodembescherming (Wbb).
Gevolg hiervan is dat het bevoegd gezag voor verontreinigde bodemlocaties overgaat van provincies naar gemeenten. Dit geldt voor locaties waarvan de sanering is afgerond onder het bevoegd gezag van de provincies, maar nog wel een restvervuiling is achtergebleven waarbij er geen algemeen belang meer is om verder te saneren. Een voorbeeld daarvan is een locatie waar een ondergrondse tank met huisbrandolie heeft gelekt. Het bevoegd gezag hoeft deze locatie niet te laten saneren, maar is wel de eigenaar van de bodeminformatie. In IPO/VNG verband zijn de uitgangspunten afgesproken die bepalen welke locaties naar gemeenten gaan en welke nog bij de provincies blijven. Bij de provincies blijven locaties waar nog
bodemsaneringen plaatsvinden (uitsterfconstructie) en de locaties waar nog een mobiele restverontreiniging in het grondwater aanwezig is. Deze grondwaterlocaties blijven volgens de Kaderrichtlijn Water onder het bevoegd gezag van de provincies vallen.
De OFGV onderzoekt middels data-analyse van de bekende locaties welke locaties nog onder het bevoegd gezag van de provincies blijven en welke locaties overgaan naar de gemeenten.
In het 1e trimester van 2020 is dit onderzoek uitgevoerd voor de bodemlocaties in de
gemeente Huizen. Hieruit bleek dat ongeveer 10% van de locaties onder het bevoegd gezag bij de provincie Noord-Holland blijft. Dit komt overeen met het algemene beeld van andere onderzoeken van andere omgevingsdiensten. Het ligt dan ook in de lijn van de verwachting dat circa 90 % van alle provinciale locaties onder het bevoegd gezag van de gemeente komen te vallen.
Advies realiseren energiedoelstellingen
In het Klimaatakkoord is voor 2020 de CO2-reductiedoestelling verhoogd tot 55% (was 49%) ten opzichte van 1990. De beoogde verhoging van het ambitieniveau heeft invloed op de uitvoering door de gemeenten en provincies van de Regionale Energie Strategie (RES), de
9 transitievisies warmte en de warmteplannen. In de Flevolandse Energie Agenda (FEA) gaat het om bedrijven helpen en stimuleren bij te dragen aan de energiebesparing. Sinds 2015 zijn bedrijven verplicht om maatregelen te nemen ten behoeve van energiebesparing. In het 1e trimester van 2020 heeft de OFGV in opdracht van de FEA het rapport energiebesparing bij bedrijven opgeleverd. In dit rapport is de totale opgave energiebesparing in Flevoland
uitgewerkt, inclusief de activiteiten die daarachter schuil gaan en het instrumentarium dat ingezet kan worden.
De OFGV ontvangt van het Ministerie van EZK een subsidie om middels stimulerend toezicht bedrijven te begeleiden bij energiebesparing. Bedrijven krijgen in een halve dag inzicht in hoeveel energie zij volgens de wetgeving moeten besparen, welke van de 500 maatregelen voor hen relevant zijn, wat dit kost, welke subsidiemogelijkheden er zijn én wat het hen oplevert aan besparing. In een energiebesparingssysteem houdt het bedrijf drie jaar lang bij welke maatregelen genomen zijn. Dit systeem rekent de genomen maatregelen (zoals isolatie, verlichting, verwarming en ventilatie) direct door in bespaarde energie. Op deze manier is het zowel voor het bedrijf zelf als voor de OFGV continu inzichtelijk of het bedrijf de 25% energiebesparing bereikt. De OFGV heeft ontdekt dat bedrijven door dit inzicht en overzicht sneller geneigd zijn maatregelen te nemen. Bijkomend voordeel is dat het voor de OFGV aanzienlijk efficiënter is dan de traditionele manier van toezicht houden, waarbij meer bedrijfsbezoeken, briefwisseling en mogelijke handhavingsacties nodig zijn. Deze manier van toezicht is vanwege de coronacrisis, waardoor bedrijfsbezoeken niet mogelijk zijn,
doorontwikkeld en zal in het 2e en 3e trimester geheel digitaal uitgevoerd worden. Het plan van aanpak van deze doorontwikkeling is goedgekeurd door het Rijk.
Handhavingsestafette
De handhavingsestafette met als thema Natuur, die zou starten op 10 juni 2020, is vanwege de coronacrisis verschoven naar het voorjaar van 2021. In het 1e trimester van 2020 zijn zeventien handhavingsprojecten voorbereid. Bijzonder is dat bij de “groene”
handhavingsprojecten op en rondom de randmeren ook de provincies Noord-Holland, Gelderland en Overijsel betrokken zijn. Door het waterschap Zuiderzeeland zijn “blauwe”
projecten aangedragen omtrent afvalwater en de sanering van windmolens in het grondwaterbeschermingsgebied. Als “grijze” projecten zijn onder andere toezicht bij
bedrijven langs het water, brandveiligheidscontroles en ondermijningsprojecten aangedragen.
Diverse projecten worden ondanks het uitstel van de estafette wel in 2020 uitgevoerd.
Omgevingsveiligheid
De OFGV ontvangt van de provincies Flevoland en Noord-Holland subsidies Impuls Omgevingsveiligheid (IOV) ter verbetering van de kwaliteit van de advisering over
omgevingsveiligheid. Structurele taken van de OFGV zijn onder andere het bijhouden van de risicokaart en het risicoregister gevaarlijke stoffen, het adviseren over omgevingsveiligheid in Omgevingsvisies, Omgevingsplannen en vergunningen en het delen van kennis met de
partners. In het 1e trimester is de regelgeving rondom litium-ion energiedragers ingebed in de VTH werkprocessen.
Waarschijnlijk is 2020 het laatste jaar waarin de OFGV IOV-subsidie ontvangt. Wanneer de Omgevingswet in werking treedt, worden de gemeenten bevoegd gezag voor
omgevingsveiligheid. Een verplichting is dat er van elke inrichting bekend moet zijn wat het zogenaamde “aandachtsgebied” is, dat is de risicocontour voor brand, explosies en gifwolken.
Voor de meeste inrichtingen bestaan vaste afstanden voor die aandachtsgebieden. De OFGV heeft in het 1e trimester van 2020 onderzocht dat er twaalf gemeentelijke inrichtingen zijn waarvan het aandachtsgebied nog berekend moet worden.
10 ODNL Academie
De OFGV is begin 2020 gestart met het traject Train de Trainer. Medewerkers van
omgevingsdiensten worden in dit traject opgeleid tot enthousiaste Omgevingswet-trainers, zodat zij hun kennis aan collega’s kunnen overbrengen. De opleiding is in cooperatie met de VNG, Aan de slag met de Omgevingswet en het Ministerie van Binnenlandse Zaken
ontwikkeld. Het doel van het traject is dat alle medewerkers van omgevingsdiensten in 2021 goed voorbereid aan de slag kunnen met de milieu belastende activiteiten (mba’s) in de Omgevingswet.
Vanwege de coronacrisis kunnen fysieke cursussen en trainingen momenteel niet plaatsvinden. De ODNL Academie heeft hier snel op gereageerd door diverse cursussen digitaal online aan te bieden. Dit geldt onder andere voor de basiscursus Omgevingswet, de cursus Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS), de cursus actualiteit gevaarlijke stoffen (PGS15) en de cursus procesverbaal van bevindingen (PHB). Zodra dit weer mogelijk is, zal de ODNL Academie weer fysieke trainingen aanbieden. Daarnaast blijven de online trainingen vanwege positieve reacties ook binnen het aanbod.
Meerwerk opdrachten
In het eerste trimester van 2020 is een kleine toename te zien in de vraag naar
meerwerkopdrachten ten opzichte van het eerste trimester in 2019. Meerwerkopdrachten betreffen vaak specialistische advisering, zoals over geurproblematiek, externe
veiligheidsberekeningen en bodem.
Energiebesparing
Alle gemeenten zullen in 2020 kennismaken met de op pagina 9 benoemde methode
stimulerend toezicht energiesparing via de subsidie die door het ministerie EZK beschikbaar is gesteld. Enkele partners hebben de OFGV begin 2020 al opdracht verleend voor het uitvoeren van deze methode bij bedrijven en instellingen voor een periode van drie jaar.
Melding gesloten bodemenergiesysteem
Er is een stijgende trend waar te nemen in het aantal aanvragen voor bodem-energiesystemen, nu nieuwe woningen niet meer worden aangesloten op het
aardgasnetwerk. Steeds vaker wordt aan de OFGV gevraagd om de noodzakelijke melding (Besluit lozen buiten inrichting) te beoordelen voor het aanleggen van deze gesloten bodemenergiesystemen (GBES).
Stikstof
De ontwikkelingen rondom de stikstofproblematiek zijn heel divers en nog lang niet
uitgekristalliseerd. Mogelijke oplossingen worden nader onderzocht door het Rijk en nog niet definitief bekend. Met kleine regelmaat beoordeelt de OFGV de ‘Aerius berekeningen’ waarin de stikstofdepositie van een project, meestal nieuwbouwaanvragen, op de natuur wordt doorberekend.