4.1 Inleiding
In het theoretisch hoofdstuk is naar voren gekomen dat er tegenwoordig grote verschillen in de bezoekregelingen van ziekenhuizen te vinden zijn, zelfs als deze zich in een beperkt geografisch gebied bevinden, zoals New York. Om de verschillen ten aanzien van
bezoekregelingen van Nederlandse en Duitse ziekenhuizen duidelijk te maken, worden de bezoektijden van de te onderzoeken ziekenhuizen ingedeeld in vijf categorieën. Op basis van deze categorieën wordt geprobeerd een eerste inzicht te verkrijgen in de mogelijke verschillen.
In dit hoofdstuk zal vooral worden gekeken of er systematische verschillen aanwezig zijn tussen de bezoektijden van Nederlandse en Duitse ziekenhuizen, maar ook of er binnen de landen zelf, verschillen zijn waar te nemen.
4.2 Onderzoekspopulatie
Nederland heeft 188 ziekenhuislocaties en 41 buitenpoliklinieken (bijlage 2) (Deuning, 2012). Het aantal ziekenhuisorganisaties is echter beduidend kleiner dan de 188
ziekenhuislocaties. Dit komt omdat er ziekenhuisorganisaties zijn met meerdere locaties. Omdat deze locaties qua bezoekregeling van elkaar kunnen verschillen, worden ze in het onderzoek als aparte ziekenhuizen meegenomen. Na het excluderen van de
buitenpoliklinieken en specialistische ziekenhuizen, blijven er 128 Nederlandse
ziekenhuislocaties over. Van drie ziekenhuizen is geen informatie omtrent bezoektijden op de websites te vinden. Omdat van deze ziekenhuizen niet duidelijk is of een open op
beperkte bezoekregeling wordt gehanteerd, zijn deze niet in het onderzoek meegenomen. In totaal komt de onderzoekspopulatie van Nederland uit op 125 ziekenhuislocaties.
Duitsland heeft in totaal 2064 ziekenhuislocaties (Statistisches-Bundesamt, 2012a). Om de onderzoekspopulaties qua aantal ziekenhuizen gelijk te trekken en om het onderzoek binnen het kader van een bacheloropdracht passend te maken met betrekking tot beperkte onderzoek- en reistijd, beperkt de onderzoekspopulatie van Duitsland zich tot het bondsland Niedersachsen. In Niedersachsen bevinden zich 192 ziekenhuislocaties (3) (Deutsche-Krankenhaus-TrustCenter-und-Informationsverarbeitung, 2013). Na het toepassen van de exclusiecriteria komt de onderzoekspopulatie voor Duitsland (Niedersachsen) uit op 142 ziekenhuislocaties.
34
4.3 Resultaten
4.3.1 Systematische verschillen in bezoektijden
Zoals al eerder in hoofdstuk 2 is genoemd, zijn de tijden waarop een patiënt in het
ziekenhuis bezoek mag en kan ontvangen, verzameld van de websites van de betreffende ziekenhuizen. De bezoektijden zijn het meest zichtbare deel van bezoekregelingen en vormen daarom een van de belangrijkste factoren voor dit onderzoek als het gaat om het vaststellen van systematische verschillen. De tijden die op de websites te vinden zijn,
worden gekoppeld aan een categorie van 1: zeer ruim tot 5: zeer beperkt. Onder categorie 1 vallen ziekenhuizen die meer dan vijftien uur per dag bezoek toestaan, categorie 2 bevat ziekenhuizen die tussen de tien en veertien uur bezoek toestaan, categorie 3 staat tussen de vijf en tien uur bezoek per dag toe, categorie 4 staat tot vijf uur per dag toe en ten slotte, staan de ziekenhuizen in categorie 5 bezoek alleen in overleg toe. Hoe hoger de categorie, hoe beperkter de bezoektijden zijn. Categorie 1 kan dus als zeer open worden ervaren en categorie 5 als zeer beperkt. Na het opzoeken van de bezoektijden (op een doordeweekse dag en geldend voor een algemene afdeling) is tabel 1 opgesteld.
Tabel 1: Categorieën van de bezoektijden in Nederland en Duitsland
Wat in tabel 1 onmiddellijk opvalt, is dat het merendeel van de ziekenhuizen in Nederland bezoekregeling hebben die onder categorie 4 valt, waar patiënten tussen de nul en vier uur per dag bezoek mogen ontvangen. Het grootste gedeelte van de Duitse
ziekenhuizen bevindt zich daartegen in categorie 2, waar patiënten tussen de tien en veertien uur per dag bezoek mogen ontvangen. Om het verschil visueel duidelijk te maken worden de categorieën in de volgende grafiek (figuur 3) weergegeven.
Categorie Tijden Aantal ziekenhuizen
Nederland Aantal ziekenhuizen Duitsland (Niedersachsen) 1 15 uur en meer - 3 2 10 tot 15 uur 6 104 3 5 tot 10 uur 25 33 4 0 tot 5 uur 94 1 5 Alleen in overleg - 1
35
Figuur 3: categorieën van de bezoektijden in Nederland en Duitsland
Wanneer de resultaten in een staafdiagram worden uitgezet, wordt direct zichtbaar
dat de meerderheid van de Nederlandse ziekenhuizen zich vooral aan de rechterkant van de grafiek bevinden en dat de Duitse ziekenhuizen zich met name aan de linkerkant van de grafiek bevinden. In Nederland bevinden de meeste ziekenhuizen zich in de categorie van de beperkte bezoektijden, waar Duitsland vooral gebruik maakt van ruimere bezoektijden (Ismail & Mulley, 2007).
Binnen de landen zijn eveneens verschillen waar te nemen. Niet alle ziekenhuizen vallen immers in dezelfde categorie. Hoewel in Nederland categorie 4 overheersend is, dus beperkte bezoektijden en in Duitsland categorie 2, ruime bezoektijden, valt in beide landen een groep ziekenhuizen in de middelste categorie, categorie 3. In deze ziekenhuizen mogen patiënten tussen de vijf en tien uur per dag bezoek ontvangen.
Voor de definities van de “visiting types” van Ismail en Mulley zijn echter niet alleen de bezoektijden kenmerkend. De categorieën open, flexibel en beperkt worden ook
gekenmerkt door bepaalde regelingen, zoals het aantal bezoekers en de duur van bezoek (Ismail & Mulley, 2007). Na het zoeken op de websites, is naar voren gekomen dat in
Duitsland met zowel het aantal bezoekers dat op bezoek mag komen en de duur van bezoek ruim wordt omgegaan. Er gelden geen beperkingen. In Nederlandse ziekenhuizen is het
36
aantal bezoekers per patiënt echter begrensd tot maximaal twee personen. Wel wordt in Nederland met zowel de bezoekduur, als het aantal bezoekers, in overleg flexibel
omgegaan. In Nederland wordt een beperktere omgang met bezoekregelingen gehanteerd, maar wanneer de situatie van de patiënt hier om vraagt zal flexibiliteit geboden worden.
4.4 Conclusie
Uit voorgaande kan geconcludeerd worden dat er systematische verschillen zijn in de bezoekregelingen van Nederlandse en Duitse ziekenhuizen. Waar Nederlandse
ziekenhuizen voornamelijk gebruik maken van beperkte bezoektijden, worden in Duitsland ruimere bezoektijden gehanteerd. Opvallend is dat dit niet voor alle Nederlandse en Duitse ziekenhuizen geldt. Wel hanteren beiden landen een flexibelere omgang met bezoekers wanneer de situatie van de patiënt daar om vraagt.
Door middel van interviews zal worden geprobeerd om de achterliggende redenen
voor deze verschillen te achterhalen. In het volgende hoofdstuk zal onderzocht worden wat deze achterliggende redenen zijn en of er mogelijk nog meer verschillen te vinden zijn.
37