Verplichting om de officiële publicaties met behulp van DROP op overheid.nl te publiceren

3.1.1. Hoe is het nu

Decentrale overheden dienen besluiten, zijnde algemeen verbindende voorschriften, bekend te maken in een elektronisch publicatieblad van respectievelijk provincie, waterschap, of gemeente (zie bijvoorbeeld artikel 139 van de Gemeentewet).

In de praktijk hebben vrijwel alle decentrale overheden invulling gegeven aan een ‘elektronsich publicatieblad’ via de collectieve voorziening van KOOP (GVOP/DROP). Twee gemeenten¹⁷ hebben nog geen gebruiksovereenkomst met KOOP gesloten inzake GVOP/DROP en hebben zelf een ‘elektronisch publicatieblad’ ingericht.

De decentrale overheden die gebruik maken van GVOP of DROP zijn door het gebruik maken van deze voorzieningen aangesloten op infrastructuur van officiële publicaties, waarbij de informatie automatisch beschikbaar is via overheid.nl en collectief beschikbaar is voor diverse

attenderingsservices. Voor zover geen gebruik wordt gemaakt van GVOP/ DROP om

bekendmakingen en kennisgevingen te publiceren, kan deze informatie toch via overheid.nl worden ontsloten. Dit is niet verplicht en wordt ook niet altijd gedaan.

3.1.2. Hoe is het straks

Indien het conceptwetsvoorstel wordt aangenomen en in werking treedt, vindt er harmonisatie plaats ten aanzien van bekendmakingen van besluiten, welke algemeen verbindende voorschriften bevatten. De verplichting om de bekendmaking te publiceren in een elektronisch publicatieblad

17 Bron: BZK/ KOOP, juni 2018 (hiernaast is een aantal gemeenschappelijke regelingen nog niet aangesloten).

18 bestaat op grond van de huidige wetgeving al. De harmonisatie ziet op de wijze waarop dit

elektronische publicatieblad dient te worden vormgegeven. Kort gezegd staat het

conceptwetsvoorstel decentrale overheden niet meer toe om zelf een elektronisch publicatieblad vorm te geven, maar dienen decentrale overheden verplicht gebruik te maken van de hiertoe door BZK in stand gehouden digitale infrastructuur¹⁸.

Alhoewel dit, gelet op het detailniveau en het ‘techniek neutraal formuleren’, niet in het

conceptwetsvoorstel zodanig is benoemd, wordt met de ‘digitale infrastructuur’ gedoeld op het verplichte gebruik van de voorziening DROP.

Naast het verplicht bekendmaken van algemeen verbindende voorschriften via DROP zal dit ook gaan gelden voor beleidsregels en andere besluiten die niet tot een of meer belanghebbenden zijn gericht.

De consequentie is dat de nog niet op GVOP/DROP aangesloten twee decentrale

overheidsinstanties dus verplicht dienen te migreren van hun ‘eigen’ vormgegeven elektronische publicatieblad naar DROP. Ook voor bestaande gebruikers van GVOP is de transitie van GVOP naar DROP niet vrijblijvend.

Omgevingsdiensten dienen verplicht gebruik te maken van DROP en voor de aan hen

gedelegeerde taken dienen ze te publiceren in hun eigen publicatieblad. Voor de gemandateerde taken dienen ze te publiceren in het publicatieblad van de mandaatgever. Andere

gemeenschappelijke regelingen, waar waterschappen, provincies of gemeenten onderdeel van zijn, mogen gebruik maken van DROP.

In de toekomstige situatie waarin alle decentrale overheden gebruik maken van DROP, is de handelswijze binnen de decentrale overheid consistent (alle elektronische publicatiebladen op officielebekendmakingen.nl) en kan deze informatie gebruikt worden voor een eenduidig overzicht op overheid.nl of gebruikt worden in diverse applicaties.

Wanneer we ons oriënteren op de toekomstige Omgevingswet dan kunnen we constateren dat DROP een voorbode is voor het eenduidig beschikbaar stellen en bekendmaken van officiële publicaties zoals de Landelijke Voorziening Bekendmaken en Beschikbaar stellen (LVBB) dat in de toekomst zal gaan faciliteren.

3.1.3. Impact op de bedrijfsvoering

Gelet op de situatie dat nagenoeg alle decentrale overheden al vrijwillig werken met GVOP/DROP om hun algemeen verbindende voorschriften bekend te maken, zal de impact van dit aspect van het conceptwetsvoorstel op de bedrijfsvoering van decentrale overheden naar verwachting gering zijn.

De decentrale overheden en gemeenschappelijke regelingen die nog geen gebruik maken van

18 Artikel I, onder A, van het conceptwetsvoorstel, strekkende tot aanpassing van artikel 2, achtste lid, van de Bekendmakingswet.

19 GVOP of DROP hoeven niet eerst aan te sluiten op GVOP en kunnen rechtstreeks aansluiten op DROP.

Opgemerkt wordt dat DROP ook gebruikt dient te worden voor het publiceren van beleidsregels en voor andere besluiten die niet tot een of meer belanghebbenden zijn gericht. Veelal worden deze besluiten al genomen of wordt het proces van besluitvorming begeleid door dezelfde medewerkers die zich ook bezighouden met algemeen verbindende voorschriften. Is dit niet het geval? Dan zullen de processen zodanig moeten worden aangepast dat ofwel er nieuwe DROP-gebruikers bijkomen of bestaande DROP-gebruikers aanvullende taken krijgen. Voorgesteld kan worden dat bij de keuze van deze varianten oog wordt gehouden voor de volumes en de daarmee samenhangende

leercurve voor gebruikers.

Uit de gesprekken met decentale overheden komt de wens naar voren om de publicaties ook op de eigen website beschikbaar te hebben. KOOP helpt hierbij. De basis is dat de informatie openbaar is en dus gebruikt kan worden door derden, of door de aanleverende partij. De wijze waarop deze informatie beschikbaar komt, is om die na publicatie door middel van het SRU koppelvlak bij KOOP uit te vragen en op de eigen website te publiceren. Door dit koppelvlak te gebruiken worden alleen de publicaties en consolidaties met een officieel gepubliceerde status overgenomen. Juridisch is dit wenselijk. De reden hiervoor is dat wordt voorkomen dat een verkeerde c.q. andere publicatietekst wordt gebruikt dan de officiële versie. Ook hier geldt dat organisaties die hiervan gebruik maken aangeven dat het een ‘standaard’ koppelvlak is dat, in samenwerking met de technici van de website, eenvoudig te realiseren is. Belangrijk is wel dat er op de website uitdrukkelijk wordt vermeld dat het een kopie betreft en de juridisch geldende bekendmakingen zijn te vinden op officielebekendmakingen.nl. Een link vanaf de eigen website naar overheid.nl of

officielebekendmakingen.nl kan in dit licht ook bijdragen aan de (her)kenbaarheid van één uniform elektronisch kanaal voor publicaties.

3.1.4. Kosten en baten

Aangezien het voor wat betreft het bekendmaken van algemeen verbindende voorschriften een (juridische) bestendiging van de huidige praktijk betreft, zullen de kosten en baten van dit aspect van de conceptwetgeving naar verwachting gering zijn¹⁹.

Voor wat betreft het bekendmaken van de overige besluiten van algemene strekking wordt opgemerkt dat dit in de beheersituatie een verandering is ten opzichte van het huidige

bekendmakingsproces. Enerzijds zullen de handelingen die samenhangen met DROP een toename zijn ten opzichte van de huidige werkwijze. Anderszijds zullen werkzaamheden die nu plaatsvinden (bijvoorbeeld printen en terinzage leggen bij de balie) in de toekomst wegvallen.

Ten aanzien van de kosten die decentrale overheden dienen te maken in het kader van de implementatie, wordt opgemerkt dat deze zien op de opleiding voor het werken met DROP, het

19Voor de 2 decentrale overheden die nog niet werken met GVOP/ DROP zal dit natuurlijk wel de nodige impact hebben op hun bedrijfsvoering en op de te betalen (licentie)kosten.

20 maken van interne procesafspraken en het verkrijgen van een DIGID-OP account voor toegang tot DROP.

3.1.5. Aanbevelingen

Naar aanleiding van de voorgestelde wijzigingen zijn in het onderzoek, in aanvulling op de vorige paragrafen, nog de volgende aanbevelingen naar voren gekomen:

• Van belang is dat decentrale overheden goed worden geïnformeerd over het gebruik van DROP:

o Bijlagen bij een verordening (tarieventabellen, kaarten, formulieren) dienen integraal te worden opgenomen en niet als externe bijlage. Een externe bijlage wordt niet integraal opgenomen in de bekendmaking.

o Toevoegen van een pdf in tekst van een verordening is niet toegestaan. Het kan alleen als externe bijlage worden toegevoegd.

o Wat als je iets verkeerd/onjuiste informatie publiceert/bekendmaakt? Kan je opnieuw bekendmaken en werkt het terug?

• Verschillende gemeenten gaven aan dat de formats voor het digitaal publiceren via de GVOP slecht werken. Ambtenaren zijn daardoor nog te veel tijd kwijt met digitaal publiceren. Door samenvoeging van CVDR en GVOP (DROP) lijkt dit beter te werken.

Modellen Decentrale Regelgeving (MDR) vervangt de in CVDR ingebouwde functie om modellen te gebruiken voor het opstellen van een verordening die aangepast is aan de eigen lokale situatie. In MDR staan modellen die zijn gemaakt door koepelorganisaties.

VNG voegt modelverordeningen (geconsolideerd zonder toelichting) en modellen raadsbesluit wijziging toe aan MDR. Via MDR kunnen gemeenten aan de hand van een vragenlijst een eigen regeling opstellen die omgezet kan worden in het Word 2.0 formatom direct te geüploaden in GVOP/DROP. Gemeenten kunnen gestimuleerd worden om MDR te gebruiken.

• Uit de gesprekken is de wens naar voren gekomen dat KOOP een roadmap voor de (door)ontwikkeling van de dienstverlening (beter) inzichtelijk maakt en die met de decentrale overheden cq. met gebruikers communiceert.

21