8.1 Interview
Voor is gebruik gemaakt van de ‘interviewleidraad’, zoals beschreven staat in ‘Praktijkonderzoek in de school’ (Van der Donk & Van Lanen, 2014).
Interviewleidraad
Doel: door dit interview zal informatie worden verzameld over wat de leerlingen van Wellantcollege De Bossekamp vinden met betrekking tot het onderwerp van dit onderzoek (verder gedefinieerd in de vragen voor het interview).
Manier waarop het gesprek wordt vastgelegd: tijdens het gesprek typ of schrijf ik mee met de antwoorden van de leerling en neem ik het gesprek op om eventuele fouten achteraf te onderkennen.
Afspraken: met betrekking tot de anonimiteit blijft de naam van de leerling die wordt geïnterviewd achterwege. De leeftijd, leerjaar en het niveau worden vermeld met goedkeuring van de leerling. Met betrekking tot het terugkoppelen van de resultaten wordt bij het interview aangegeven dat de geïnterviewde hiernaar mag vragen en dat hij het recht heeft om de resultaten te lezen.
In het interview zal het eerste deel van de vragen gericht zijn op de huidige situatie in het godsdienstonderwijs. Het tweede deel richt ik meer op welke onderwerpen de leerling aanspreken. In het derde deel zal ik vragen naar de manier waarop de onderwerpen het beste aan bod kunnen komen en als laatste deel zal ik vragen naar welke levensbeschouwelijke onderwerpen een rol spelen in het leven van de leerling. Voor de bepaling van deze onderwerpen heb ik als inspiratiebron de zeven leerlingcompetenties voor het vak godsdienst gebruikt, zoals vermeld door Van Swetselaar & Visser (Van Swetselaar & Visser, 2011).
Voor de keuze voor wie ik interview, wil ik de aspectenmethode gebruiken, waarbij ik naga vanuit welke invalshoeken het onderwerp bekeken kan worden. (Van der Donk & Van Lanen, 2014) De personen die in de verschillende invalshoeken zitten, zal ik dan interviewen.
Interviewvragen
Leerling: (dit doe ik d.m.v. een letter, zodat ik naar de leerling kan refereren in mijn onderzoek) Leerjaar en niveau:
Leeftijd:
1. Je krijgt normaal één uur godsdienst per week. Wat vind je ervan dat je godsdienst krijgt? 2. Wat zeggen je klasgenoten en andere leerlingen over het vak godsdienst?
3. Wat vind jijzelf van het vak godsdienst?
4. Maak een woordweb rondom het woord ‘godsdienst’.
5. Probeer uit te leggen wat volgens jou het nut is van het vak godsdienst.
6. Welke onderwerpen zou je kunnen noemen die in het vak godsdienst worden behandeld? 7. Welke onderwerpen uit het vak godsdienst spreken jou aan?
9. Bij godsdienst worden onderwerpen besproken zoals onrecht, geloof in muziek, levensvragen, liefde, hoe je iets in de bijbel op moet zoeken, het ontstaan van de aarde en hoe je moeilijke keuzes moet maken (ethiek). Wat vind jij de beste manier om deze onderwerpen te behandelen in de les?
10. Wanneer ben je tevreden over een les die je hebt gehad? 11. Wat zou er volgens jou beter kunnen in de lessen godsdienst? 12. Ik zou meer van het vak godsdienst leren als…. Maak de zin af. 13. Wat heb je nodig om gemotiveerd te worden voor godsdienst? 14. Leg de afbeeldingen op een rij, van belangrijk naar minst belangrijk. 15. Zijn er nog dingen die je kwijt wilt over het vak godsdienst?
De volgende afbeelding heb ik gebruikt voor vraag 14 van het interview. Bij elke afbeelding heb ik enkele begrippen of zogenaamde ‘tags’ genoteerd die van toepassing zijn op de afbeelding.
Afbeelding Begrippen 1 Geloof Christelijk geloof Lijden Jezus 2 Dood Begraven Lijden Verdriet 3 Oorlog Geweld Pijn Ellende 4 Ziekte Verdriet
5 Islam Godsdiensten 6 Toekomst Plannen 7 Wereldgodsdiensten 8 Ruzie Pijn Verdriet Echtscheiding 9 Verbroken liefde Liefdesverdriet Echtscheiding 10 Geluk Blijdschap Vrede
11 Geld Rijkdom Bezit 12 Bijbel Christelijk geloof
8.2 Enquête – Kahoot
In eerste instantie was het niet mijn bedoeling om een enquête af te nemen bij de leerlingen (dit is te lezen in het projectplan). Eén van de redenen hiervoor was het feit dat vmbo-leerlingen niet ‘talig’ zijn. Bij het maken van een enquête zouden ze mogelijk vastlopen in de moeilijke zinnen en daardoor verkeerde of vervormde antwoorden geven.
Echter, in gesprek met studiegenoten kwam ik op het idee om een enquête te doen in de vorm van een zogenaamde ‘Kahoot’. Op middelbare scholen wordt regelmatig gebruik gemaakt van websites waarbij je zelf een quiz kunt opstellen, of waarbij je zoekt naar openbare quizzen. Kahoot is een voorbeeld van zo’n website. Het voordeel daarvan is dat de quiz op het digibord wordt weergegeven. De leerlingen gaan op hun telefoon naar de website kahoot.it en hoeven daar alleen het nummer in te vullen van de quiz. Op het digibord verschijnen dan de namen van de leerlingen. Als iedereen ‘in’ de quiz is, start de docent de quiz en komen de vragen een voor een voorbij. De docent kan ervoor kiezen de vraag voor te lezen, of om de leerlingen zelf de vraag te laten lezen. Vervolgens kiezen de leerling op hun telefoon het antwoord en zo wordt de quiz vervolgd tot de laatste vraag. In het geval van een quiz verschijnt de eindscore op het bord met de beste leerlingen. In mijn geval heb ik gekozen voor de mogelijkheid van een ‘survey’, een enquête dus. Deze enquête is nagenoeg hetzelfde als een hierboven beschreven quiz. Echter, bij de enquête zijn alle vragen goed en verschijnt er dus geen eindscore. Dit zou ook niet moeten, want het gaat erom dat de leerling de vragen voor zichzelf beantwoord.
Over het algemeen vinden de leerlingen het leuk om ‘een Kahoot’ te doen. Dit heeft mij doen besluiten om deze mogelijkheid te benutten bij het verzamelen van informatie voor mijn onderzoek. De vragen van de enquête die ik voor deze ‘Kahoot’ heb opgesteld, zijn te vinden in de bijlage. De resultaten zijn gebruikt in het onderzoek. Tijdens het afnemen van de enquête heb ik telkens de vragen en mogelijke antwoorden voorgelezen.