9. Randvoorwaarden
9.3 Veiligheid
De derde randvoorwaarde is het waarborgen van de veiligheid van Ambulant
Jongerenwerkers. Ambulant Jongerenwerkers kunnen in agressieve (verbaal en fysiek) en onveilige situaties belanden (Kreuger, 2000, Noorda et.al. 2011). Van organisaties wordt verwacht dat zij zorgen voor de veiligheid van haar medewerkers (Gedragscode
jongerenwerk 2012, OSA). Het onderzoek naar de uitvoeringspraktijk van het Ambulant Jongerenwerk maakt inzichtelijk dat het Ambulant Jongerenwerk drie typen
300
Supheert, Domingos Costa, Jetten & Ait Lamkadem (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 1. Amsterdam: Youth Spot.
Adelina, Grobben, Markiet, Timmer & Zaad (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 4. Amsterdam: Youth Spot.
301
Adelina, Grobben, Markiet, Timmer & Zaad (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 4. Amsterdam: Youth Spot.
Van der Sluis, Kempenaar, Guirguis & De Boer (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 5. Amsterdam: Youth Spot.
Hoogland, Kaynak, Huisraad, Bouali & Albers (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 3. Amsterdam: Youth Spot.
302
Adelina, Grobben, Markiet, Timmer & Zaad (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 4. Amsterdam: Youth Spot.
303
Sonneveld & Koops (2013) Leesgroep 22 april 2013.
304
veiligheidsmaatregelen kent: 1) het werken in koppels305, 2) nauwe samenwerking met politie, 3) het volgen van agressietrainingen306.
Werken in koppels
In de literatuur wordt genoemd dat Ambulant Jongerenwerkers bij voorkeur in teams van twee personen moeten werken (Milburn et al., 2000). Naast dat het werken in koppels de kwaliteit van het Ambulant Jongerenwerk kan versterken (zie ook randvoorwaarde 4, kwaliteit), is het een belangrijke veiligheidsmaatregel.
‘En misschien is het wel iemand die krankzinnig is. Dan is het niet eens verstandig om het gesprek 1 op 1 te voeren. Dan moet er misschien een collega bij zitten. Of in ieder geval nog een collega op kantoor zijn. Zodat die jongere weet: hé, er is nog iemand hier. Ik kan niet zomaar iets doen. Of ik heb bijvoorbeeld oogcontact met mijn collega. En als zij iets vraagt waarvan ik denk: oeeii, dan kan ik dat naar haar gebaren.’307
De praktijk laat zien dat er binnen 2 praktijken altijd in koppels wordt gewerkt op straat.308 Voor 1 praktijk geldt dat de afspraak is om in koppels de straat op te gaan, maar dat het qua capaciteit meestal niet haalbaar is om in koppels de ambulant rondes te lopen. Als de jongerenwerker een groep gaat benaderen die door de politie is gelabeld als ‘mogelijk gevaarlijk’ dan laat de teamleider de jongerenwerkers bij voorkeur niet alleen lopen. 309 Een jongerenwerker van deze organisatie vertelt:
‘Je mag niet alleen op straat lopen is de regel maar ik loop wel alleen op straat. …Ik heb geen collega en dat komt ook door de bezuinigingen. Dus ik loop alleen.’ ‘En wat vind je daarvan?’
‘Omdat ik in een bekende buurt loop is het veilig maar je weet nooit wat de ontwikkelingen kunnen zijn. Momenteel ben ik niet bang om te lopen en er is gelukkig nooit iets ernstig meegemaakt.’310
Ook zijn er jongerenwerkers die ervoor kiezen om in het donker niet alleen de straat op te gaan.
‘Alleen ging ik niet na 8 uur, dan nam ik wel een collega mee, omdat ik het gewoon voor mezelf niet veilig vind als het zo donker is. Vooral wintertijd dan wil je na 5/6 uur niet in je eentje lopen. Niet omdat het zo eng is, maar ik voel me gewoon niet prettig. Stel je voor er gebeurt wat.’311
305
Kempenaar (2011) Informeel gesprek met jongerenwerker 3 van Ambulant Jongerenwerk praktijk 5, 19 september 2011. Ter Steege, Haagstam, Van Dijke, Braas & Duif (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 2. Amsterdam: Youth Spot.
Supheert, Domingos Costa, Jetten & Ait Lamkadem (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 1. Amsterdam: Youth Spot.
306
Ter Steege, Haagstam, Van Dijke, Braas & Duif (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 2. Amsterdam: Youth Spot.
Kempenaar (2011) Informeel gesprek met jongerenwerker 3 van Ambulant Jongerenwerk praktijk 5, 19 september 2011.
307
Grobben (2011) Diepte-interview methodisch handelen met jongerenwerker 2 van praktijk 4, 17 november 2011.
308
Van der Sluis, Kempenaar, Guirguis & De Boer (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 5. Amsterdam: Youth Spot.
Ter Steege, Haagstam, Van Dijke, Braas & Duif (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 2. Amsterdam: Youth Spot.
309
Supheert, Domingos Costa, Jetten & Ait Lamkadem (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 1. Amsterdam: Youth Spot.
310
Domingos Costa & Jetten (2011) Diepte-interview methodisch handelen met jongerenwerker 2 van praktijk 1, 25 november 2011.
Met jongerenwerkers die alleen lopen, zijn afspraken gemaakt over wat zij doen als zij (alleen op straat) in een onveilige situatie belanden. Binnen Ambulant Jongerenwerkpraktijk 4 is de afspraak gemaakt dat werkers bij een onveilige situatie weglopen van de groep.312 Binnen Ambulant Jongerenwerkpraktijk 1 is de afspraak gemaakt dat er bij een onveilige situatie direct contact wordt opgenomen met de teamleider.313
Nauwe samenwerking met de politie
Samenwerking met de politie wordt niet standaard ingezet als veiligheidsmaatregel.
Jongerenwerkers werken voornamelijk met de politie samen zodra zij een onveilige situatie verwachten of tegenkomen in het contact met jongeren. Jongerenwerkers onderhouden om de eigen veiligheid te waarborgen op drie manieren contact met de politie. Zo kan de politie vooraf door jongerenwerkers worden gewaarschuwd indien jongerenwerkers zich bij het benaderen van een groep onveilig voelen.314 Daarnaast komt het voor dat jongerenwerkers, in geval van een mogelijk onveilige situatie, samen met de politie contact leggen met
jongeren.
‘Vorige week nog samen een huisbezoek gedaan bij iemand en als ik denk dat het iets te gevaarlijk is dan neem ik de buurtregisseur mee.’315
En ten derde lopen sommige jongerenwerkers hun ronde met een rescue phone. Bij onveilige situaties kunnen jongerenwerkers door middel van een snelkeuzetoets in een onveilige situatie direct contact opnemen met de politie. 316
Volgen van agressietraining
Tot slot organiseren organisaties agressietrainingen georganiseerd waarbinnen
jongerenwerkers handvatten aangereikt krijgen over omgaan met agressieve jongeren. 317 In de Amsterdamse Gedragscode jongerenwerk staat expliciet genoemd dat de veiligheid van medewerkers gewaarborgd wordt door de aanwezigheid van protocollen voor het omgaan met agressie, veiligheid en het doen van aangifte (Gedragscode jongerenwerk 2012, OSA). Uit dit onderzoek blijkt dat er binnen geen enkele organisatie formele protocollen aanwezig zijn over het waarborgen van de veiligheid van Ambulant Jongerenwerkers.318
312
Adelina, Grobben, Markiet, Timmer & Zaad (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 4. Amsterdam: Youth Spot.
313 Ait Lamkadem (2011) Formeel kennismakingsgesprek met teamleider van Ambulant Jongerenwerk praktijk 1, 22 september 2011.
314
Ait Lamkadem (2011) Formeel kennismakingsgesprek met teamleider van Ambulant Jongerenwerk praktijk 1, 22 september 2011.
315
Timmer (2011) Diepte-interview methodisch handelen met jongerenwerker 1 van praktijk 4, 21 november 2011.
316 Van der Sluis, Kempenaar, Guirguis & De Boer (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 5. Amsterdam: Youth Spot.
Ter Steege, Haagstam, Van Dijke, Braas & Duif (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 2. Amsterdam: Youth Spot.
317
Adelina, Grobben, Markiet, Timmer & Zaad (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 4. Amsterdam: Youth Spot.
318
Adelina, Grobben, Markiet, Timmer & Zaad (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 4. Amsterdam: Youth Spot.
Supheert, Domingos Costa, Jetten & Ait Lamkadem (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 1. Amsterdam: Youth Spot.
Van der Sluis, Kempenaar, Guirguis & De Boer (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 5. Amsterdam: Youth Spot.
Ter Steege, Haagstam, Van Dijke, Braas & Duif (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 2. Amsterdam: Youth Spot.
Hoogland, Kaynak, Huisraad, Bouali & Albers (2012) Praktijkbeschrijving Ambulant Jongerenwerk praktijk 3. Amsterdam: Youth Spot.