Domein V11: Natuurkunde leren : inzicht in hoe leerlingen natuurkunde leren en het sturen van het leerproces
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 11.1: Natuurkundige begrippen leren Inzicht in het leren van begrippen
vanuit leertheorieën en manieren van leren.
• leerfasen: oriënteren, verwerven, verwerken, toepassen van concreet naar abstract naar concreet
• schoolvoorbeelden en praktijkvoorbeelden • inzicht in begrippennetwerken
• intuïtieve en wetenschappelijke denkbeelden • herkennen van preconcepten en misconcepten
• De student gebruikt een concept-cartoon om leerlingen te laten nadenken en discussiëren over herkenbare situaties. • De student oefent om het geven van het juiste antwoord zo
lang mogelijk uit te stellen en zo het denkproces van de leerlingen te stimuleren.
• De student bevestigt of ontkracht leerlingdenkbeelden met een experiment.
Subdomein 11.2: Reken- en wiskundige vaardigheden Inzicht in leren van vaardigheden en
bijbehorende leerprocessen sturen.
• leerfasen: inleiden, voordoen, nadoen, zelf doen
• opbouw van complexe vaardigheden in deelvaardigheden • de manier waarop leerlingen omgaan met formules en de
problemen die leerlingen daarbij ervaren
• kennis van de manier waarop de leerlingen gecijferd zijn • rekenen en wiskundige vaardigheden
• dimensie berekeningen • eenheden omrekenen • formules en tabellen gebruiken • schatten en rekenen
De student krijgt de opdracht om een onderzoekje te doen naar de rekenvaardigheden van leerlingen, waarbij speciaal gekeken wordt naar:
• het effect van herhaling; • automatisering; • remediëring;
• het effect van het gebruik van bepaald oefenmateriaal (bijvoorbeeld simulaties of applets).
Subdomein 11.3: Practicum Inzicht in het leren van vaardigheden op het gebied van practicum.
• leerfasen: inleiden, voordoen, nadoen, zelf doen
• opbouw van complexe vaardigheden in deelvaardigheden • kennis van de manier waarop de leerlingen praktisch
vaardig zijn
• informatievaardigheden
• natuurwetenschappelijke verslaglegging
De student ontwerpt een apparatuurpracticum om te leren hoe je de spanningsmeter en stroommeter in een elektrische schakeling aansluit en hoe je de (multi)meter moet aflezen.
Subdomein 11.4: Aard van de natuurkunde Inzicht in de Nature of Science (NoS), de natuurwetenschappelijke methode en de rol van natuurwetenschappelijk onderzoek daarin.
• een nieuwsgierige en onderzoekende houding
• kennis over het ontstaan, het gebruik en de reikwijdte van natuurkundige wetten, theorieën en modellen
• switchen tussen model en werkelijkheid
De student ontwerpt een les over het atoommodel en hanteert daarbij het TWA-model (teaching with analogies) om de principes duidelijk te maken. Hij bedenkt ook welke mogelijke misvattingen kunnen ontstaan bij het gebruik van dit model.
Subdomein 11.5: Natuurkundige praktijktoepassingen leren Inzicht in het feit dat natuurkunde
overal is en daarnaast ook een belangrijke maatschappelijke betekenis heeft.
• gebruik van betekenisvolle contexten
• kunnen selecteren van contexten voor fundamentele kennis over natuurkunde
• kunnen selecteren van contexten die inzicht geven in kennisontwikkeling in de natuurwetenschappen/ natuurkunde
• kunnen selecteren van contexten die een relatie leggen tussen natuurkunde/science en maatschappij en technologie
• koppelen van contexten en concepten
• kennis van maatschappelijke aspecten van het vak
De student krijgt de opdracht om het onderwerp over de momentenwet in te leiden met een geschikt YouTube-filmpje van een praktijktoepassing.
Subdomein 11.6: Motivatie (nut en noodzaak) De rol die de natuurwetenschappen
(en natuurkunde in het bijzonder) hebben voor onze maatschappij en waarom ‘natuurwetenschappelijke geletterdheid’ voor de participatie van individuen als mondige en kritische burgers in een moderne samenleving belangrijk is.
• de bijdrage die natuurkundig denken heeft geleverd aan het verloop van de geschiedenis, het ontstaan van onze welvaart en de inrichting van onze leefomgeving • de rol die natuurkunde speelt in vervolgstudies en
beroepen
• wat de natuurwetenschappelijke kijk op de wereld kan bijdragen aan het verhelderen van maatschappelijke discussies
De student laat één van zijn klassen een tijdbalk en een wereldkaart maken waarop de uitvinding van apparaten is aangegeven. Het gebied is breed: huis, keuken, fabriek, verkeer, leger, landbouw, vervoer, enz. De student schrijft de instructies voor dit project met het oog op ‘het nut van natuurkunde’ en evalueert de opbrengst van het project.
Domein V11: Natuurkunde leren : inzicht in hoe leerlingen natuurkunde leren en het sturen van het leerproces vervolg
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 11.7: Vaktaal en taalgebruik Taal speelt altijd een belangrijke rol bij het leren, wat er ook geleerd wordt. De student beheerst taalgericht vakonderwijs (TVO).
• onderscheid tussen dagelijks algemeen taalgebruik (DAT) en cognitief academisch taalgebruik (CAT)
• taal en begripsvorming
De student ontwerpt een onderwijsleergesprek rond het onderwerp ‘temperatuur en warmte’. De leerling wordt gestimuleerd zaken te verwoorden (bijvoorbeeld met behulp van afbeeldingen). De les wordt opgenomen op video. De problemen met het juiste gebruik van woorden worden geïnventariseerd.
Subdomein 11.8: De persoon van de leerling Elke leerling is anders. Leerlingen
verschillen in leeftijd, ontwikkeling, sekse, culturele achtergrond, leerstijl, enz.
• verschillen en ontwikkelingen in: - abstractievermogen
- belangstelling - niveau
• jongens en meisjes
De student leest het boekje BètaMentality over hoe je jongeren kunt inspireren. Hij bereidt vervolgens een informatieavond voor, voor leerlingen en ouders, over het belang van exacte vakken voor studie en beroep.
Domein V12: Natuurkundeonderwijs voor leerlingen vormgeven
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 12.1: Begrippen aanleren Vanuit inzicht in de domeinspecifieke begripsproblemen uit het
tweedegraads lesgebied gebruikmaken van de diverse didactische hulpmiddelen. • micro-meso-macrodenken • analogieën • grafische voorstellingen • modellen en simulaties • misconcepten en denkbeelden • voorbeelden en toepassingen • meten en experimenteren
• lezen (instructies, schema’s, grafieken)
• tekenen en construeren (voorstellingen, schema’s, grafieken, modellen)
• van kwalitatief naar kwantitatief en omgekeerd • inductief versus deductief
• concept-contextbenadering
• wereld van concepten en wereld van waarnemingen
De student ontwerpt een les waarbij hij meerdere
oplossingsstrategieën aanbiedt om tot de oplossing van een probleem te komen, bijvoorbeeld grafisch en met
gebruikmaking van formules.
Subdomein 12.2: Instrueren en uitleggen Vanuit overzicht over de vakinhoud, het vermogen te denken in leerdoelen en de inzet van geschikte media.
• leerstof analyseren
• presenteren, uitleggen, demonstreren • differentiëren naar leerbehoefte
- gepersonaliseerd leren, - gedifferentieerd leren - onderwijs op maat
- omgaan met excellente leerlingen - talentontwikkeling
• gebruik van voorbeelden en richtvragen • schoolvoorbeelden en praktijkvoorbeelden • idealiseren en schematiseren
• begrippennetwerk
• gebruik van visuele hulpmiddelen
De student analyseert een nieuw hoofdstuk en ontwerpt daarbij een onderwijsleergesprek als startactiviteit. De student verwerkt de inbreng van leerlingen in een visual organiser en komt (schijnbaar) in samenspraak met leerlingen om tot een planning voor de lessen van het hoofdstuk.
Subdomein 12.3: Denkwijzen De student kan in het onderwijs aan leerlingen aandacht besteden aan denkwijzen in de natuurkunde en natuurwetenschappen in het algemeen.
• patronen
• schaal, verhouding en hoeveelheid • oorzaak en gevolg
• systemen en systeemmodellen
• behoud, transport en kringlopen van energie en materie • structuur en functie
• stabiliteit en verandering • duurzaamheid • risico en veiligheid
De student analyseert de verschillende denkwijzen in een lesmethode en ontwerpt leeractiviteiten waarbij de denkwijzen expliciet aan de orde komen en beargumenteert de gemaakte keuzes.
Subdomein 12.4: Werkwijzen De student kan in het onderwijs aan leerlingen aandacht besteden aan werkwijzen in de natuurkunde en natuurwetenschappen in het algemeen. • modelontwikkeling en -gebruik • onderzoeken • ontwerpen • informatievaardigheden • redeneervaardigheden
• rekenkundige en wiskundige vaardigheden • waarderen en oordele
De student analyseert de verschillende werkwijzen in een hoofdstuk van een lesmethode en ontwerpt een lesactiviteit in samenhang met de denkwijzen en het
examenprogramma.
Subdomein 12.5: Begeleiden Vanuit kennis van de struikelblokken, oog voor de verschillen tussen leerlingen, een motiverende activerende aanpak en een vermogen tot systematisch werken.
• observeren en diagnosticeren • motiveren
• activerend begeleiden • planmatig werken • systematische aanpak • feedback vragen en geven • administreren
De student houdt enkele weken van een geschikte klas bij wat de leerlingen doen tijdens de zelfstandige werkfase: welke opdrachten maken zij, welke vragen stellen ze, hoe werken ze? De student legt dit overzicht naast de
toetsresultaten en bedenkt acties om het rendement van de werkfase te verbeteren.
Domein V12: Natuurkundeonderwijs voor leerlingen vormgeven vervolg
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 12.6: Praktisch werken Vanuit een goed inzicht in de mogelijkheden en valkuilen, de eigen vaardigheid en die van de leerlingen verder ontwikkelen. • organiseren • veiligheid • instrueren, opdrachtenformulieren • practicumbeschrijvingen ontwerpen • demonstraties geven
• gebruik van instrumenten • verwerken van (meet)gegevens • relatie tussen theorie en experiment • effectiviteit 1 en effectiviteit 2 • onderzoeksaspecten • resultaten en nauwkeurigheid • verslag en presentatie • nabespreken • beoordelen
De student maakt bij een geschikt onderwerp twee gelijkwaardige korte begripstoetsen (bijvoorbeeld over stroomkringen en serie- en parallelschakelingen). De student neemt de eerste af na de uitleg-en-opgavenles en de tweede na de practicumles over het onderwerp. De student vergelijkt en analyseert de resultaten.
Subdomein 12.7: Ontwikkelen en arrangeren van lesmateriaal vanuit een eigen onderwijsvisie Vanuit een duidelijk inzicht in de
‘behoefte’ van de leerlingen, de kernpunten van de leerstof en de mogelijkheden van de leeromgeving.
• resultaat- en procesdoelen • studiewijzers maken
• aanvullende opdrachten samenstellen
• practicumbeschrijvingen ontwerpen en/of aanpassen • aanvullend materiaal verzamelen
• werkbladen maken
• bijdragen aan projectonderwijs leveren • lesmateriaal evalueren en bijstellen • ict-rijke leermiddelen maken
De student maakt bij een hoofdstuk uit de methode een studiewijzer en een proeftoets met uitwerkingen en verantwoord dit met zijn visie op toetsen.
Subdomein 12.8: Vakdidactisch Onderzoek Eenvoudig vakdidactisch onderzoek uitvoeren.
• kennis van en gebruikmaken van resultaten van vakdidactisch onderzoek gepubliceerd in nationale en internationale vakverenigingen, bijbehorende tijdschriften en voor leraren relevante conferenties, zoals:
- NVOX, Physics Teacher - WND-conferentie - LioNS-conferentie
• in de eigen schoolpraktijk een vakdidactisch onderzoek uitvoeren
De student leest een artikel uit de NVOX en verwerkt dit in een lesopzet.
Domein V13: Het schoolvak: natuurkunde en didactische middelen
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 13.1: Natuurkunde curriculum Vanuit een overzicht over het
vakgebied natuurkunde en de trends en ontwikkelingen in het schoolvak natuurkunde, leerstof kunnen selecteren en verantwoorden.
• examenprogramma’s en leerplandocumenten, waaronder de Kennisbasis natuurwetenschappen en technologie voor de onderbouw vo (SLO)
• eisen van vervolgopleiding en beroep (tweede fase, profielen, sectoren en het mbo)
• schoolbeleid
• trends en ontwikkelingen van het vak: historisch en actueel
De student interviewt een docent op de school over de verwachte ontwikkelingen ten aanzien van een bepaald aspect van het curriculum natuurkunde (bijvoorbeeld: practicumtoetsen, computergebruik of zelfstandig onderzoek, nieuwe onderwerpen, projecten).
Subdomein 13.2: Verwante vakken Het curriculum natuurkunde in relatie tot verwante curricula: scheikunde, techniek, wiskunde, het leergebied mens en natuur.
• de verschillende benaderingswijzen, basisconcepten en methodieken van natuurwetenschappen en technologie • eigen onderwijsvisie en schoolbeleid (missie van de school) • plaats, inhoud en integratie van natuurkunde in vakken als
NaSk, in leergebieden als Mens en Natuur en in het gehele schoolcurriculum
• onderwijsinhouden selecteren in afstemming met verwante schoolvakken en/of leergebieden
De student doet onderzoek naar de status van het leergebied Mens en Natuur op zijn stageschool. Afhankelijk van de situatie bedenkt de student een kritische vraag. Hij brengt de situatie van de (in potentie) betrokken vaksecties in beeld, oriënteert zich op mogelijke scenario’s en voert gesprekken met verantwoordelijke docenten en schoolleiders.
Subdomein 13.3: Schoolboeken Op een verantwoorde wijze kunnen omgaan met een lesmethode en deze kunnen analyseren.
• van de gebruikte lesmethode een sterkte-zwakte analyse maken.
• didactische kenmerken waarop deze methoden zich van elkaar onderscheiden, zoals:
- thematisch-cursorisch - concepten-contexten - tekstgebruik
- typeringen van opgaven en opdrachten - rol van het experiment
- ict-gebruik
De student verdiept zich in de methode(n) die op de stageschool worden gebruikt. Op basis hiervan stelt hij een korte enquête samen die probeert te achterhalen waarom juist voor deze methode is gekozen. Welke kenmerken of overwegingen gaven de doorslag? Hoe kwam de keuze tot stand? De enquête wordt in de sectie afgenomen en de student vat de bevindingen samen in een rapport.
Subdomein 13.4: Leermiddelen Het gaat hier vooral om de kennis en vaardigheden in het vinden en gebruiken van allerlei leermiddelen. Een krachtige leeromgeving creëren is alleen mogelijk met de juiste leermiddelen.
De bruikbaarheid kunnen beoordelen van leermiddelen zoals: • simulaties • practica • contextrijke vraagstukken • conceptcartoons • demonstratieproeven • projecten • toetsen • opdrachtbladen
• digitaal lesmateriaal (bijvoorbeeld Wikiwijs, Wix, LessonUp en TED-ed)
• experimenten met de computer • digitale leeromgevingen • kennisclips
• ict-middelen
De student krijgt de opdracht om digitaal lesmateriaal te ontwikkelen voor een specifiek natuurkundeonderwerp op de stageschool.
Het is de bedoeling dat de leerlingen participeren in de Wikiwijs-omgeving en dat de begeleidende docent hierop feedback geeft.
Subdomein 13.5: Examenprogramma’s en eindtermen
• examens, examenprogramma’s en syllabi voor het betreffende schoolvak of leergebied
• programma van toetsing en afsluiting
De student kiest een recent eindexamen NaSk-1, maakt dit zelf en kijkt het na aan de hand van de normen. Vervolgens bespreekt de student dit met zijn stagebegeleider. In een terugblik geeft de student zijn mening over het examen en over de problematiek van het nakijken.
Subdomein 13.6: Verder studeren
• kennis van beroepen waarin natuurkunde een rol speelt • kennis van vervolgopleidingen waarin natuurkunde een rol
speelt
De student gaat op bedrijfsstage en schrijft daar een verslag over.
Domein V14: De leeromgeving
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 14.1: Theorie- en practicumlokaal Inzicht in hetgeen voor
natuurkundelessen nodig en wenselijk is en waarin voor leerlingen een veilige en krachtige leersituatie kan worden gecreëerd.
• ict-voorzieningen
• arbo, veiligheid en milieu-eisen
• regels en afspraken die gelden tijdens praktisch werk • voorzieningen: water, elektriciteit, gas
• practicummateriaal en apparatuur • samenwerken met TOA’s • leveranciers
De student krijgt de opdracht het practicumreglement voor het natuurkundelokaal van de stageschool op te vragen en dit te vergelijken met de reglementen van andere scholen zoals deze op internet te vinden zijn. Vervolgens schrijft hij een rapport over zijn bevindingen en bespreekt dat met zijn werkplekbegeleider van de stageschool.
Subdomein 14.2: Veldwerk en beroepenveld De natuurkunde in de omgeving van de eigen school en hoe deze te onderzoeken en te gebruiken is in het natuurkundeonderwijs.
• excursies, zoals bedrijfsbezoek en museumbezoek • gastsprekers
• schoolomgeving
• natuurkundige kennis en vaardigheden in beroepen
De klas waaraan een student les geeft, gaat een projectweek uitvoeren aan het strand. De student ontwerpt enkele opdrachten voor onderzoekjes die leerlingen kunnen doen met water en/of zand.
Subdomein 14.3: Natuurkundeonderwijs en ict Voor de algemene
informatievaardigheden, ict-kennis en het gebruik van een digitale leeromgeving (ELO) is er de kennisbasis ict als onderdeel van de generieke kennisbasis.
Hier gaat het specifiek om ict-kennis en vaardigheden voor
natuurkundeleraren.
• specifieke kennis van en vaardigheden voor spreadsheet-toepassingen voor verslaglegging en experimenteel werk (formule-editor, grafieken maken)
• kennis over het gebruik van computers/laptops/tablets/ sensoren in de klas als leermiddel en/of voor meten en modelleren
• kennis van digitale kennisbanken en
bronnenverzamelingen voor natuurkundeonderwijs (zoals Ecent, digitale school, kennisnet, natuurkunde.nl, wetenschap24.nl, kennislink, enz.)
• kennis van specifieke software voor natuurkunde en scheikundeonderwijs en de mogelijkheden om deze door leerlingen te laten gebruiken
De student ontwerpt een voorschrift voor leerlingen om bij een practicum gegevens in tabellen in een spreadsheet te zetten en een grafiek te genereren.
Domein V15: Toetsing en evaluatie
Omschrijving Voorbeelden van kennis en vaardigheden Kenmerkende voorbeelden uit de praktijk van de school
Subdomein 15.1: Ontwerpen en toetsen maken Vanuit leerdoelen en eindtermen
theorie- en practicumtoetsen ontwerpen met aandacht voor kennis en inzicht, betrouwbaar en valide, dekkend en met voldoende complexiteit. Daarnaast het stellen van beoordelingscriteria voor toetsen van leerlingproducten.
• mondelinge en schriftelijke toetsen • kennis-, inzicht- en vaardigheidstoetsen • formatieve toetsen en summatieve toetsen • praktische toetsen en andere leerlingproducten
(bijvoorbeeld presentaties, verslagen)
• het maken van een beoordelingsmodel, een toetsmatrijs en een cesuurbepaling
• bij toetsen en andere leerlingproducten heldere beoordelingscriteria opstellen, ook als het gaat om de beoordeling van het leerproces (rubrics)
• een relatie leggen tussen de toetsing, de leerdoelen en de onderwijsuitvoering
De student ontwerpt op basis van operationeel
geformuleerde leerdoelen een rubric om daarmee vooraf de gekozen beoordelingscriteria en norm(ering) voor een toets van praktische vaardigheden of een ontwerp aan de leerling bekend te maken. Het product moet bruikbaar zijn voor een nieuwe collega, die dit het volgende jaar zal overnemen.
Subdomein 15.2: Beoordeling van de leerlingprestatie Het beoordelen van gemaakt werk en
daaraan gekoppeld het geven van feedback, feedup en feedforward op resultaat en proces.
• beoordelen van een toets of leerlingproduct volgens de vooraf gestelde criteria op een consistente en valide wijze • beoordelen van het leerproces van de leerling
• inhoudelijke feedback geven aan leerlingen, om daarmee hun leerproces te kunnen aansturen
• observatieschema’s hanteren bij practicumtoetsen • huiswerkbeoordeling
Aanvullend aan het bovenstaande voorbeeld wordt aan de student gevraagd om de beoordeling uit te voeren conform de manier waarop was vastgesteld, hiervan een rapport op te stellen en dit te bespreken met de stagebegeleider en voorstellen te doen voor verbeteringen van het toetsinstrument.
Subdomein 15.3: Analyse en evaluatie Evaluatie van het toetsinstrument, maar ook van leerprocessen en de keuzes die gemaakt zijn voor de inrichting van het onderwijs.
• vanuit de resultaten van toetsing (leerlingproducten) een eigen analyse maken van de kwaliteit van het
toetsinstrument
• op basis van die analyse uitspraken doen over de kwaliteit en de effectiviteit van het leerproces
• verbeteringen op basis van de evaluatie aanbrengen in de opzet van het onderwijs en daarmee samenhangende wijze van toetsing van het leerresultaat en leerproces • bespreken van toetsresultaten met leerlingen en aan de
hand hiervan de leerlingen feedback geven op hun leerproces
De student analyseert een (deel van een) toets waar men achteraf toch niet zo tevreden over was aan de hand van een checklist en gaat na waarom de toets niet aan de
verwachtingen heeft voldaan. Vervolgens maakt de student aan de hand van duidelijke criteria een betere versie van de toets.
4.3 Keuzedomeinen
Domein K16: Elementaire deeltjesfysica
Voorbeelden van vakkennis
elektron, proton, neutron, positron, neutrino, muon, pion, mesonen, baryonen, vreemde deeltjes, resonanties, hadronen, leptonen, behoudswetten, spiegelsymmetrie, wisselwerkingsdeeltjes, Feynmandiagrammen, het standaardmodel, deeltjesversnellers, detectoren voor deeltjes, actueel onderzoek naar bijvoorbeeld neutrino-oscillaties en het Higgs-deeltje
Domein K17: Vaste stoffysica
Voorbeelden van vakkennis
covalente binding, ionbinding, metaalbinding, vrij-elektronengas, halfgeleiders, kristallen, spectrum van een molecuul (vibratie- en rotatie-energie), Fermi-energie, paramagnetisme, ferromagnetisme, eigenschappen van magnetische materialen, supergeleiding, transistor, diode, zonnecel
Domein K18: Nanofysica
Voorbeelden van vakkennis
STM (Scanning Tunnelling Microscopy), AFM (Atomic Force Microscopy), toepassingen van nanodeeltjes in de verfindustrie, toepassingen van nanodeeltjes in de cosmetica-industrie, vergroting van de capaciteit van computergeheugens, toepassingen van nanotechnologie in de medische wereld, toepassingen van nanodeeltjes in de materiaaltechnologie, fotovoltaïsche cellen, polymeren
Domein K19: Astronomie
Voorbeelden van vakkennis
zon, maan (satellieten, schijngestalten), zonsverduistering, maansverduistering, getijdenwerking, planeten (massa, baan, kenmerken), wetten van Kepler, zonnestelsel, parallaxmethode, satellieten, ruimtevaart;
sterren, sterrenbeelden, tijdschalen, afstand- en massabepaling van sterren, kenmerken en classificatie van sterren, energieproductie in sterren, ontstaan en evolutie van sterren, Hertzsprung-Russell diagram, melkwegstelsels, dubbelsterren, quasars, zwarte gaten, gammaflitsers;
kosmologie, structuur van het heelal, roodverschuiving, wet van Hubble en de hubbleconstante, uitdijend heelal, ouderdom van het heelal, oerknalmodel, kosmische achtergrondstraling, donkere materie
Domein K20: Biofysica
Voorbeelden van vakkennis
de natuurkunde van fysiologische en ecologische systemen en processen, de natuurkunde van het gehoor (gehoororgaan, complexe geluidstrillingen,
hulpmiddelen), de natuurkunde van het oog (accommoderen, verziend, bijziend, oudziend, kleur, hulpmiddelen), de natuurkunde van de reuk, de natuurkunde van de bloedsomloop (vloeistofstroming, viscositeit, de hartspier, ECG), biologische effecten van ioniserende straling (detectie van ioniserende straling, risico’s van ioniserende straling, stralingsbescherming), medische toepassingen van ioniserende straling, medische beeldvorming
Domein K21: Weerkunde
Voorbeelden van vakkennis
temperatuurverdelingen, drukverdelingen, wind, fronten, de vorming van neerslag, het ontstaan van wolken, bliksem, weersvoorspellingen, modellen voor weersvoorspelling, klimaat, broeikaseffect, gat in de ozonlaag, straling van de zon, wet van Buys Ballot
Domein K22: Fysische geografie
Voorbeelden van vakkennis
natuurkunde van de aarde, hydrologie, bodemkunde, geomorfologie, kustmorfologie, sedimentologie, geologie, ecologie, klimatologie, processen in het landschap,