Utiliteitsgebouwen

Utiliteitsgebouwen zijn bouwwerken die voor algemeen nut worden gebruikt en niet privaat worden be-woond. De indeling van de gebouwen is conform de Handleiding PREVAP (2009) en naar zelfredzaam en verminderd zelfredzaam.

In beide gevallen zijn de voorzieningen erop gericht dat alle personen het pand veilig hebben kunnen verlaten. Bij niet zelfredzame personen kan dit middels ondersteuning door een BHV organisatie en/of preventieve maatregelen. Dit stelt de brandweer in staat om te starten met brandbestrijding. Indien bij aankomst van de brandweer de ontruiming nog niet is geslaagd, en er ondersteund moet worden door

de brandweer, dan is er sprake van redding. Redding kan plaatsvinden door mensen uit het pand te halen of door het gevaar (de (beperkte) brandhaard) te ontnemen.

Mens- en/of gebouwkenmerken kunnen ertoe leiden dat, voor een effectieve en snelle bestrijding en voorkoming van escalatie, er wordt gekozen voor een bluswatervoorziening die sneller beschikbaar is.

Gelijkwaardigheden

Binnen de utiliteitsbouw (maar ook woningen) kunnen een aantal gebouwen gebouwd zijn op basis van gelijkwaardige veiligheid. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk een kantoorpand te bouwen met langere vlucht-wegen mits er bijvoorbeeld rookmelders zijn geplaatst. Dit zorgt ervoor dat mensen eerder gewaar-schuwd worden en het pand kunnen ontvluchten. Voor de bluswaterbehoefte kan hier een verschil be-staan. Rookmelders doen namelijk niets aan de brandbeperking. Mogelijk dat in het cascademodel voor brand een stap verder gekeken moet worden voor de bluswaterbehoefte. De andere optie is dat als iedereen veilig buiten staat, het doel is om de omliggende panden te beschermen tegen brandoverslag.

Het betreffende pand zal dan als verloren worden beschouwd.

Bij oppervlakten groter dan 2500m² zal de bluswaterbehoefte afgestemd moeten worden op het behoud van de omliggende panden/ omgeving. Voor het behoud van omliggende panden en omgeving zal maatwerk op de bluswaterbehoefte geleverd moeten worden. Bij het maatwerk is het zaak om het be-voegd gezag goed te informeren over de consequenties van de omvang, duur van de brand en de indirecte gevolgen. Het bevoegd gezag is de partij die hierover het besluit kan nemen en deze keuze voorgelegd moet krijgen.

Zelfredzaam

Kantoorfunctie 125 l/min 500 l/min 1000 l/min 2000 l/min 4000 l/min

Tank TS Tank TS Binnen 6 min voor 1 uur

Binnen 30 min voor 2 uur

Binnen 60 min voor 4 uur

Onderwijsfunctie ouder

Bijeenkomst algemeen 125 l/min 500 l/min 1000 l/min 2000 l/min 4000 l/min

Tank TS Tank TS Binnen 15¹¹ min Winkelfunctie < 1.000m2 125 l/min 1000 l/min 1500 l/min 2000 l/min 4000 l/min

Tank TS Binnen 6

Logiesfuncties 125 l/min 500 l/min 1000 l/min 2000 l/min 4000 l/min

Tank TS Tank TS Binnen 3 min

11 Bijeenkomstfuncties kennen een grote diversiteit; van restaurant tot jeugdhonk, van bibliotheek in voormalige kerk tot verga-derzalen. Dit vergt expertise van de adviseur bij het bepalen van het benodigde bluswater (in tijd en hoeveelheid).

12 Conform “Doorontwikkeling grootschalig brandweeroptreden visie 2.0” , sept 2018, Brandweer Nederland.

13 Conform “Doorontwikkeling grootschalig brandweeroptreden visie 2.0” , sept 2018, Brandweer Nederland.

Bijeenkomstfunctie

Deze systematiek is van toepassing op alle categorieën, met als kenmerk dat ze gebruikt worden door (in principe) zelfredzame personen. De brandpreventieve voorzieningen die conform wet- en regelge-ving geëist worden, zijn afgestemd op het type gebouw en type gebruik. Met toepassing van de brand-preventieve voorzieningen is het in principe mogelijk dat de aanwezigen in een dergelijk gebouw bij brand het pand tijdig kunnen verlaten. De beschreven bluswatercapaciteit wordt aangewend om de brand te bestrijden en zou niet ingezet hoeven te worden om redding te ondersteunen.

Utiliteit met aanwezigheid verminderd zelfredzamen

Al de gebouwen uit deze categorie worden gebruikt door verminderd zelfredzame personen. Een andere categorie betreft mensen die dooromstandigheden zichzelf niet in veiligheid kunnen brengen, zoals bij gevangenissen. Voor deze gebouwen zijn, conform wet- en regelgeving, zwaardere brandpreventieve voorzieningen verplicht. De brandpreventieve voorzieningen moeten het mogelijk maken dat een brand niet alleen beperkt blijft tot een bepaald compartiment, maar dat de aanwezige BHV-organisatie ook nog in staat is om mensen indien nodig te evacueren. De BHV-organisatie moet minimaal een ontrui-ming van het brandcompartiment naar het naastgelegen brandcompartiment uit kunnen voeren. De bluswatercapaciteit zal altijd voldoende moeten zijn om de brand beheersbaar te houden en de redding te ondersteunen.

Overige gebruiksfuncties

Onder overige gebruiksfuncties vallen activiteiten waarbij het verblijven van personen een onderge-schikte rol speelt, zoals bijvoorbeeld opslag van motorvoertuigen. Omdat deze categorie niet nader in te vullen is moet het bluswateradvies maatwerk zijn.

TABEL 5UITWERKINGEN CASCADEMODEL UTILITEITSGEBOUWEN

Parkeergarages

In het Afwegingskader Brand in parkeergarages (2014) is een afwegingskader opgesteld voor de be-oordeling van brandveiligheidsvoorzieningen in parkeergarages. Dit afwegingskader vormt de basis voor de uitwerking van de bluswatervoorziening in parkeergarages.

Het bestrijden van branden in parkeergarages is zeer complex, vanwege de minimale eisen die worden gesteld aan operationele voorzieningen. Het is moeilijk om de brandhaard te lokaliseren, te verkennen en te benaderen door de sterke rookontwikkeling en hoge temperaturen. Bij ondergrondse en besloten parkeergarages geldt dat de gevaren nog groter zijn dan wanneer er sprake is van een bovengrondse en open parkeergarage. Garages worden regelmatig gecombineerd met andere functies, waardoor bij brand ook indirecte effecten kunnen optreden zoals het ontruimen van belendende gebouwen.

Waar het concept beheersbaarheid van brand (2007) middels een sprinklerinstallatie van toepassing is richt de brandweerinzet zich in basis op het afblussen van de door de sprinklerinstallatie beheerste brand (offensieve binnenaanval), onder voorwaarde dat de omstandigheden dit toelaten. Een inzet met twee aanvalsstralen zal over het algemeen volstaan om de brand te bestrijden.

Waar het concept beheersbaarheid van brand (2007) middels een stuwdrukventilatie (ventilatie ter on-dersteuning van de brandweerinzet) van toepassing is richt de brandweerinzet zich in basis op het be-houden van de omliggende brandcompartimenten (defensieve binnenaanval) en richt zich op het blus-sen van de brand in de brandruimte (offensieve binnenaanval) indien de omstandigheden dit toelaten.

Hiervoor zullen twee aanvalsstralen worden ingezet.

Waar het concept uitbrandscenario van toepassing is, is de brandweerinzet is in basis gericht op het behouden van de omliggende brandcompartimenten (offensieve buitenaanval/ defensieve binnenaan-val).

Waar het concept afbrandscenario van toepassing is, is de brandweerinzet in basis gericht op het be-houden van de omliggende bebouwing (defensieve buitenaanval/offensieve buitenaanval). Afhankelijk van het aantal af te schermen zijden, worden meerdere stralen en/of waterkanonnen ingezet.

Volautomatische autobergingen (VAB)

Voor VAB wordt geadviseerd te kiezen voor een afbrandscenario, met het oog op de veiligheid van de incidentbestrijders. In een VAB zijn standaard geen mensen aanwezig zodat geen reddingen hoeven te worden uitgevoerd. Het ontbreken van afscheidingen in VAB’s, in combinatie met slecht zicht als gevolg van rookontwikkeling en het bezwijken van de installatie zoals onder andere de aandrijving van liften maken echter het risico zeer reëel dat incidentbestrijders een of meer verdiepingen naar beneden vallen.

Electrische voertuigen

De bovengenoemde scenario’s zijn geredeneerd vanuit branden in voertuigen met een conventionele verbrandingsmotoren. Binnen het voertuigenbestand zijn tegenwoordig veel elektrische voertuigen. De gevolgen voor brand in parkeergarages met elektrische voertuigen zijn nog onduidelijk evenals de ma-nier van blussen en de bluswaterbehoefte.