De hypotheses worden getoetst aan de hand van de regressieanalyse. De hypotheses in dit onderzoek zijn eenzijdig en worden daarom eenzijdig getoetst. Om deze analyse uit te voeren zijn de verschillende data uit de enquête opgenomen in SPSS. In SPSS is de data gesplitst naar de afhankelijke variabele (ROA) en de onafhankelijke variabelen (onafhankelijkheid RvC, aantal toezichthouders, gedragscode, controle systemen en organisatiestructuur). De uitkomsten van de regressieanalyse worden weergegeven in tabellen 6.2 en 6.3.
Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the Estimate 1 ,379a ,144 -,127 8,9676
Tabel 6.2 Model Summary
Verwacht
effect Beta t Sig.
1 (Constant) 2,655 0,16 Risk Appetite Onafhankelijkheid RvC + + -,118 ,439 -,400 1,394 ,347 ,089 Onafhankelijke deskundigen + -,263 -1,102 ,142 Gedragscode + ,257 ,569 ,288 Informatiesysteem + ,160 ,572 ,287 Organisatiestructuur + -,628 -1,363 ,095
Tabel 6.3 Resultaten regressieanalyse
0% 10% 20% 30% 40% 50% Geen geautomatiseerd systeem
Officepakket Standaardboekhoudpakket ERP-systeem Groot Middel Klein
45 Tabel 6.2 weergeeft een R Square (R2) van 0,144. De R Square geeft aan welk deel van de variantie van de afhankelijke variabele wordt verklaard door de onafhankelijke variabelen (Huizingh, 2009). In dit geval verklaren de Risk Appetite, onafhankelijkheid RvC, het aantal onafhankelijke deskundigen, gedragscode, het informatiesysteem en de organisatiestructuur 14,4% van de ROA. SPSS corrigeert de R Square voor het aantal onafhankelijke variabelen en het aantal waarnemingen en berekent op die manier de Adjusted R Square. De Adjusted R Square is -,127, wat betekent dat er geen sprake is van een lineair verband tussen de variabelen. Voor het toetsen van de hypotheses wordt een α van 0,05 gehanteerd. SPSS weergeeft een significantie van een tweezijdige toets aan, terwijl de hypotheses eenzijdig worden getoetst. Hierdoor dient de significatie te worden gehalveerd.
Risk Appetite
De eerste hypothese luidt: MKB-ondernemingen die hun risk appetite(risicobereidheid) expliciet hebben vastgelegd, hebben een beter risicomanagementsysteem en presteren hierdoor financieel beter.
Tabel 6.3 laat een negatief verband zien tussen het hebben van een expliciete Risk Appetite en de ROA. Dit verband is niet significant. Dit blijkt uit de β van -,118 en een significantieniveau van 0,347. Omdat de invloed niet significant is en er sprake is van een negatieve Adjusted R Square, moet de hypothese 1 worden verworpen.
Onafhankelijkheid RvC
De tweede hypothese die naar aanleiding van het voorgaande onderzoek wordt getoetst luidt: MKB-ondernemingen waarbij 33% of meer van de commissarissen onafhankelijk zijn hebben een beter risicomanagementsysteem en presteren hierdoor financieel beter.
Op basis van de uitkomsten van de regressieanalyse in tabel 6.3 heeft het hebben van 33% of meer onafhankelijke commissarissen geen significante, maar wel een positieve invloed op de prestaties van een MKB-onderneming. Dit blijkt uit de β van 0,439 en een significantieniveau van 0,089. Omdat de invloed niet significant is en er sprake is van een negatieve Adjusted R Square, moet de hypothese 2 worden verworpen.
Het positieve, maar niet significant verband uit de regressieanalyse toont overeenkomsten met voorgaande onderzoeken. Volgens Droogsma (2009) neemt de kans op organisatiemissers af naarmate de onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Commissarissen toeneemt. De meeste onderzoeken over de relatie tussen non-executive directors en de financiële prestaties van een onderneming zijn afkomstig uit de Verenigde Staten. Het empirisch onderzoek toont tot nu toe geen of een kleine significante positieve relatie tussen de onafhankelijkheid en de financiële prestaties aan. Daarnaast gebruiken niet alle onderzoeken dezelfde definitie voor onafhankelijkheid (Bos, Lückerath-Rovers en Van Zijl, 2008; Lückerath-Rovers & Smits, 2010 ). Onafhankelijke deskundigen
De derde hypothese luidt: MKB-ondernemingen met een groter aantal onafhankelijke deskundigen hebben een beter risicomanagementsysteem en presteren hierdoor financieel beter.
Op basis van de uitkomsten van de regressieanalyse in tabel 6.3 valt een negatief verband af te lezen tussen het aantal onafhankelijke deskundigen en de prestaties van een MKB-onderneming. Dit blijkt uit het significantieniveau van 0,142 en een β van -0,263. Dit is in overeenstemming met met de verwachting. Door de negatieve Adjusted R Square (-,127) is er geen sprake van een lineair verband tussen de variabelen. Hypothese 3 moet worden verworpen.
46 Gedragscode
De vierde hypothese is gericht op de cultuur van een organisatie en luidt: MKB-ondernemingen met een gedragscode en die het belang van het naleven van de gedragscode benadrukken hebben een beter risicomanagementsysteem en presteren hierdoor financieel beter.
Volgens de uitkomsten van de regressieanalyse bestaat een positief verband tussen het hebben van een gedragscode en het naleven van deze code en de prestaties van een MKB-onderneming. Het positieve verband (β = ,257) is niet significant (0,288).Hypothese 4 wordt daarom verworpen.
Er is al veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen ethiek en de winstgevendheid. Van de 52 onderzoeken, laten 33 onderzoeken een positieve relatie zien tussen ethiek en winstgevendheid, 14 onderzoek geven aan dat er onduidelijk of geen effect is en 5 onderzoeken weergeven een negatieve relatie (Donaldson, 2003). Er kan dus worden geconcludeerd dat de uitkomst van de regressieanalyse overeen komt de met de bestaande onderzoeken.
Informatiesysteem
De vijfde hypothese in het onderzoek luidt: MKB-ondernemingen met een degelijk
controlesysteem hebben een beter risicomanagementsysteem en presteren hierdoor financieel beter.
De verwachting was dat een geavanceerd informatiesysteem zou leiden tot betere ondernemingsprestaties. De uitkomst van de regressie in tabel 6.3 laat zien dat het hebben van geavanceerd informatiesysteem leidt tot betere ondernemingsprestaties. Hierbij moet worden opgemerkt dat er geen sprake is van een significante invloed. Hypothese 5 moet daarom worden verworpen. Dit in tegenstelling tot het onderzoek van Kharuddin et al. (2010) waarbij MKB-ondernemingen met een accounting information systeem een significante verbetering laten zien in hun ondernemingsprestaties dan ondernemingen zonder een accounting information system. Organisatiestructuur
De zesde hypothese richt zich op de organisatiestructuur van een MKB-onderneming. De hypothese luidt: MKB-ondernemingen waarbij de taken verantwoordelijkheden zijn vastgelegd hebben een beter risicomanagementsysteem en presteren hierdoor financieel beter.
Op basis van de uitkomsten van de regressieanalyse is er sprake van een negatief verband tussen het de organisatiestructuur en de ondernemingsprestaties. Verwacht werd dat het vastleggen van een structuur (taken en verantwoordelijkheden van de werknemers) leidt tot betere ondernemingsprestaties. De uitkomst van de regressie laat zien dat er een negatief verband is (β = -,628), maar het verband is niet significant (0,095). Hypothese 6 moet daarom worden verworpen.
Alle zes de hypotheses moeten in het onderzoek worden verworpen. Drie onafhankelijke variabelen ( Risk Appetite, aantal onafhankelijke deskundigen en organisatiestructuur) laten een negatief verband zien. Verwacht werd dat alle onafhankelijke variabelen een positieve invloed zouden hebben op de prestaties van een onderneming. Geen van de resultaten is significant gevonden. Verklaringen hiervoor zouden kunnen zijn de beperkte steekproefomvang en de homogeniteit van de populatie. In de populatie is immers onderscheid gemaakt tussen kleine, middelgrote en grote MKB-ondernemingen. Daarnaast zou ook de leeftijd en de sector van de onderneming een rol kunnen spelen. In hoofdstuk 7 zal een conclusie worden gegeven van de uitkomsten van het onderzoek en zullen de beperkingen verder worden toegelicht.
47
7 Conclusie en beperkingen
In dit onderzoek is een beeld geschetst van strategisch risicomanagement in het MKB. Daarnaast getoetst aan de hand van variabelen of de mate van de strategisch risicomanagement invloed heeft op de prestaties van een MKB-onderneming.