Typen kansspelen

In deze paragraaf komt om te beginnen aan de orde welk type kansspelen het afgelopen jaar door de respondenten zijn gespeeld en op welke leeftijd zij met deze kansspelen zijn begonnen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen loterijen, krasloten, kansspelautomaten, casinospelen, wedden op paarden, bingo, sportpoules, kaarten/dobbelen en pokeren. Vervolgens wordt ingegaan op illegale kansspelen en kansspelen op internet. Daarbij geldt dat respondenten die hebben aangegeven dat zij deelnemen aan bijvoorbeeld illegaal pokeren of poker via internet, eveneens worden meegerekend bij het totale percentage pokerspelers. Dit geldt ook voor de andere kansspelen die via internet en/of illegaal kunnen worden gespeeld.

Deelname afgelopen jaar

Figuur 4.2 toont per kansspel het percentage spelers dat dit kansspel het afgelopen jaar heeft gespeeld, waarbij een vergelijking wordt gemaakt tussen risicovolle spelers en recreatieve spelers. Van de recente risicovolle spelers (probleemspelers en risicospelers) heeft 74% het afgelopen jaar op kansspelautomaten gespeeld. Dit percentage is hoger dan bij de recente recreatieve spelers (58%). Ook casinospelen en pokeren worden verhoudingsgewijs meer door risicovolle spelers gespeeld. Bij casinospelen gaat het om 41% tegenover 30%, bij pokeren om 45% tegenover 21%. Daarnaast is het percentage deelnemers aan sportpoules bij risicovolle spelers met 29% hoger dan bij recreatieve spelers (17%). Paardenwedden wordt daarentegen meer door recreatieve spelers gespeeld (24%) dan door risicovolle spelers (9%).

Wat betreft deelname aan loterijen, krasloten, bingo en kaarten en dobbelen zijn geen significante verschillen gevonden tussen beide groepen spelers. Voor zowel risicovolle spelers als voor recreatieve spelers geldt dat bingo het minst populaire spel is: het percentage spelers dat het afgelopen jaar heeft deelgenomen aan bingo is respectievelijk 6% en 9%.

Figuur 4.2 Recente* recreatieve (N=374-399) en risicovolle (N=95-110) spelers die recent** hebben deelgenomen aan verschillende kansspelen in 2011, in %

70 24 58 30 24 9 9 17 3 21 64 30 74 41 9 15 6 29 5 45 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Recreatieve spelers Risicovolle spelers

* Recent: op basis van laatste jaar SOGS-score.**Recent: gespeeld in het afgelopen jaar.

a Significant verschil tussen recreatieve en risicovolle spelers.

Startleeftijd

Bij een aantal spelen is de spelers gevraagd op welke leeftijd ze zijn gestart met deelname aan deze spelen (figuur 4.3). Bij de risicovolle spelers is de startleeftijd voor het spelen van poker het laagst (24 jaar), terwijl onder de recreatieve spelers relatief vroeg wordt gestart met wedden op paarden (25 jaar). Voor beide groepen geldt dat spelers pas op latere leeftijd voor het eerst een kraslot kopen (32 jaar bij de risicovolle spelers en 37 jaar bij de recreatieve spelers).

In vergelijking met de recreatieve spelers beginnen de risicovolle spelers relatief jong met loterijen en krasloten: bij de risicovolle spelers is de gemiddelde startleeftijd respectievelijk 26 jaar en 32 jaar, terwijl recreatieve spelers gemiddeld respectievelijk op 29-jarige en 37-jarige leeftijd met deze spelen zijn gestart. Ook beginnen de risicovolle spelers in vergelijking tot de recreatieve spelers relatief jong met het spelen op kansspelautomaten en casinospelen: bij de risicovolle spelers is de gemiddelde startleeftijd voor beide type spelen 26 jaar, terwijl recreatieve spelers gemiddeld respectievelijk op 32-jarige en 31-jarige leeftijd met deze spelen zijn gestart. Wanneer de startleeftijd van alle short-odds kansspelen tezamen worden genomen (krasloten, kansspelautomaten, casinospelen, wedden op paarden en pokeren) blijken risicovolle spelers gemiddeld op 24 jarige leeftijd voor het

a

a

a

a a

eerste een short-odds spel te hebben gespeeld. Onder recreatieve spelers is deze leeftijd hoger, namelijk 28 jaar.

Figuur 4.3 Gemiddelde startleeftijd van alle recente* recreatieve (N=118-327) en risicovolle (N=23-96) spelers naar type kansspel in 2011

29 37 32 ₃₁ 25 ²⁷ 26 32 26 26 29 24 0 5 10 15 20 25 30 35 40 ^{Recreatieve spelers} Risicovolle spelers

* Recent: op basis van laatste jaar SOGS-score.

a Significant verschil tussen recreatieve en risicovolle spelers.

Illegale kansspelen

Een deel van de respondenten van de face-to-face-interviews geeft aan het afgelopen jaar te hebben deelgenomen aan kansspelen waarvan ze wisten dat ze illegaal waren. Bij de risicovolle spelers geldt dit voor 21% van de spelers, bij de recreatieve spelers is dit percentage lager, namelijk 10%. Met name pokeren wordt veel genoemd als illegaal kansspel: van de spelers die het afgelopen jaar deelnamen aan illegale kansspelen, speelde circa 60% illegaal poker. Ook illegale lotto en spelen in een illegaal casino worden door respondenten genoemd als voorbeelden van illegale spelen.²

Kansspelen via internet

Ook heeft een deel van de respondenten het afgelopen jaar deelgenomen aan kansspelen via internet. Van de risicovolle spelers geeft 36% aan het

2 Respondenten die hebben aangegeven dat zij deelnemen aan illegaal pokeren of

poker via internet, worden eveneens meegerekend bij het percentage pokerspelers, zoals weergegeven in figuur 4.2. Dit geldt ook voor de andere kansspelen die via internet en/of illegaal kunnen worden gespeeld.

a a a

afgelopen jaar via internet te hebben deelgenomen aan kansspelen, wat hoger is dan het percentage internetspelers bij de recreatieve spelers (20%). Ook hier wordt met name pokeren veel genoemd: circa 60% van de spelers die het afgelopen jaar via internet kansspelen hebben gespeeld, speelde daarbij poker. Daarnaast wordt internet onder meer gebruikt voor deelname aan blackjack, roulette, sportpoules en wedden op paarden.

Online gamen

Zoals ook in hoofdstuk 3 is opgemerkt, kan verondersteld worden dat online gamen kan leiden tot het spelen van kansspelen via internet. Met andere woorden: voor iemand die games via internet speelt kan de stap kleiner zijn om ook gokspellen via internet te gaan spelen dan voor personen die niet online gamen. Het gaat bij online gamen om games waarmee geen geld verdiend kan worden, bijvoorbeeld World of Warcraft. Door het spelen van online games kent men de weg op internet goed en is het wellicht eenvoudiger om de toegang tot kansspelen via internet te vinden (onder andere door links op de website van de online games). Om na te gaan of er inderdaad sprake zou kunnen zijn van een verband tussen internet gokken en online gamen zijn in 2011 enkele vragen aan de vragenlijst toegevoegd over het spelen van games via internet. Van de risicovolle spelers heeft 19% het afgelopen jaar online games gespeeld, het percentage recreatieve spelers dat online games speelde is 16%.

Uit nadere analyses blijkt dat de kans dat een respondent deelneemt aan kansspelen via internet inderdaad groter is bij de online-gamers dan bij de respondenten die niet deelnemen aan online games. Van de online-gamers heeft ruim de helft (54%) het afgelopen jaar deelgenomen aan kansspelen via internet. Bij de respondenten die niet hebben deelgenomen aan online games is het percentage dat het afgelopen jaar kansspelen heeft gespeeld via internet aanzienlijk lager, namelijk 18%. Anderzijds heeft ruim een derde (37%) van de internetgokkers het afgelopen jaar deelgenomen aan online games. Bij de respondenten die niet hebben deelgenomen aan kansspelen via internet is het percentage dat het afgelopen jaar online-games heeft gespeeld aanzienlijk lager, namelijk 10%.