In Tabel 5.3 zijn de percentages overschrijdingen van de MRL weergegeven in het totaal aantal geanalyseerde monsters per jaar en in monsters uitgesplitst naar herkomst van de plantaardige producten. Voor alle producten nam het percentage MRL-overschrijdingen af in de periode 2003 t/m 2010 (Tabel 5.3). De afname in het totaal aantal geanalyseerde monsters was 67% in 2010 vergeleken met 2003 en was het grootst voor producten afkomstig uit de EU en Nederland, respectievelijk 73% en 82%. Producten geteeld in Nederland lieten het laagste percentage overschrijdingen van de MRL zien over alle jaren, respectievelijk gevolgd door producten geïmporteerd uit de EU en landen buiten de EU. Het percentage MRL-overschrijdingen voor producten afkomstig uit de EU liet een sterke daling zien in 2008 en 2009 ten opzichte van de jaren ervoor (Tabel 5.3).
Tabel 5.3. Percentage monsters van plantaardige producten met een
overschrijding van de MRL geldend op het moment van monstername zonder correctie voor risicogestuurde bemonstering op basis van consumptie per jaar en herkomst. Herkomst producten Jaar1 Totaal NL EU Buiten EU 2003 12,6 5,1 22,6 17,4 2004 14,0 4,8 24,2 18,8 2005 13,1 5,1 18,4 20,2 2006 9,9 3,4 14,4 16,4 2007 7,8 2,4 12,4 12,1 2008 6,7 3,4 7,0 11,4 2009 6,5 1,6 2,6 14,2 2010 4,2 1,4 4,0 7,6 Totale% afname 2003-2010 67 73 82 57
1 Getallen voor 2003 t/m 2005 zijn afkomstig van de rapportage van de
tussenevaluatie (Van Klaveren et al., 2006).
Na correctie voor de risicogestuurde bemonstering van producten door weging naar het aandeel van deze producten in ons dagelijks menu (paragraaf 3.1) was de afname in overschrijdingen van de residunorm over de periode van 2003 t/m 2010 het grootst voor in Nederland geteelde groente- en fruitproducten en die geïmporteerd uit de EU: > 70% (Tabel 5.4). De afname in MRL-overschrijdingen voor groente- en fruitproducten geteeld in landen buiten de EU was 57%. Op basis van de getallen in Tabel 5.4 is er geen uitspraak mogelijk over de trend in het percentage MRL-overschrijdingen tussen 2003 en 2010 voor het totaal aan groente- en fruitproducten in het Nederlandse voedselpakket, omdat de resultaten van Nederlandse producten en geïmporteerde producten niet kunnen worden opgeteld. Dit komt omdat wel gecorrigeerd kan worden voor
risicogestuurde bemonstering op basis van consumptie van deze producten, maar niet voor risicogestuurde bemonstering van risicolanden (Van Klaveren et al., 2006). Echter op basis van een studie van Schutter et al. (2010) kan wel
Tabel 5.4. Percentage monsters van plantaardige producten1 met een
overschrijding van de MRL geldend op het moment van monstername gecorrigeerd voor risicogestuurde bemonstering op basis van consumptie per jaar en herkomst.
Herkomst producten Jaar2 NL EU Buiten EU 2003 3,5 15,4 9,7 2004 3,2 20,0 11,6 2005 2,5 12,5 15,6 2006 3,5 10,1 7,3 2007 1,3 8,6 9,6 2008 2,2 5,1 4,6 2009 1,0 2,2 7,6 2010 0,7 3,8 3,2 Totale% afname 2003-2010 81 75 67
1 Voor een overzicht van de plantaardige producten meegenomen in deze analyse zie
Bijlage I.
2 Getallen voor 2003 t/m 2005 zijn afkomstig van de rapportage van de
Tabel 5.5. Percentage monsters van plantaardige producten1 met een
overschrijding van de MRL geldend op het moment van monstername gecorrigeerd voor risicogestuurde bemonstering op basis van consumptie per jaar en gewogen naar herkomst (NL, EU en buiten EU) zoals aanwezig op de Nederlandse markt2.
Jaar Totaal NL voedselpakket
2003 10,0 2004 12,2 2005 11,0 2006 7,2 2007 7,0 2008 4,1 2009 4,0 2010 2,7 Totale% afname 2003-2010 73
1 Voor een overzicht van de producten meegenomen in deze analyse zie Bijlage I.
2 Getallen zijn per herkomst gewogen opgeteld op basis van de gemiddelde herkomst
(NL, EU, Buiten EU) van groente- en fruitproducten zoals beschikbaar op de Nederlandse markt over 2005 t/m 2009.
berekend worden welk deel van het beschikbare groente en fruit op de Nederlandse markt afkomstig is uit Nederland, EU of buiten de EU. Deze informatie kan gebruikt worden om een indicatieve uitspraak te doen over het percentage MRL-overschrijdingen voor het totaal aan producten in het
Nederlandse voedselpakket. Over de periode 2005 t/m 2009 was gemiddeld 73% van de beschikbare groente en fruit op de Nederlandse markt afkomstig van import, waarbij 47% afkomstig is uit de EU en 53% buiten de EU (Schutter et al., 2010). Met deze getallen kunnen de getallen gepresenteerd in Tabel 5.4 gewogen naar herkomst worden gecombineerd. Ook voor het totale Nederlandse pakket aan groente en fruit bleek de afname in het percentage MRL-
overschrijdingen over de periode 2003 t/m 2010 ruim boven de 50% te liggen (Tabel 5.5).
Om het effect van veranderingen in MRLs in de tijd op de waargenomen trend in overschrijdingen van de norm te onderscheiden van een effect door lagere residugehalten zijn de meetgegevens ook vergeleken met een vaste MRL, en wel de MRL geldend op 1 januari 2010. Deze analyse is gecorrigeerd voor
risicogestuurde bemonstering op basis van consumptie. Ook hier is een
duidelijke afname in het percentage MRL-overschrijdingen zichtbaar sinds 2003 (Tabel 5.6). Voor bijna alle jaren lag verder het percentage overschrijdingen hoger dan berekend met de MRL tijdens monstername (Tabel 5.4). Het verschil kon oplopen tot meer dan een factor 2 voor in Nederland geproduceerde groente- en fruitproducten in 2005 en een factor 3 voor producten afkomstig van buiten de EU in 2006. Dit was het gevolg van de sterke toename in het aantal MRLs tussen 2003 en 2010 (Tabel 5.2).
Tabel 5.7 geeft de top 15 van producten weer waarvan in totaal minimaal honderd monsters zijn geanalyseerd in acht jaar, die in de periode 2003-2010 het hoogste percentage MRL-overschrijdingen lieten zien vergeleken met de norm tijdens montername, inclusief de herkomst van deze producten. Het product met het hoogste percentage overschrijdingen was papaya geteeld in landen buiten de EU, gevolgd door raapstelen, rucola en basilicum. Deze vier producten tellen echter maar beperkt mee in het percentage overschrijdingen in het totale Nederlandse voedselpakket, omdat ze relatief weinig worden gegeten.
Tabel 5.6. Percentage monsters van plantaardige producten1 met een overschrijding van de MRL geldend op 1 januari 2010 gecorrigeerd voor risicogestuurde bemonstering op basis van consumptie per jaar en herkomst. Herkomst producten Jaar1 NL EU Buiten EU 2003 5,6 24,9 15,5 2004 3,7 17,8 17,9 2005 5,7 14,8 21,7 2006 6,0 13,6 22,5 2007 1,7 10,4 13,2 2008 1,1 6,3 9,0 2009 1,0 2,3 8,2 2010 0,7 3,8 3,2 Totale% afname 2003-2010 88 85 79
1 Voor een overzicht van de producten meegenomen in deze analyse zie Bijlage I.