Totaal aantal Kamervragen waarin NOS journaal wordt gebruikt als bron: Parlementsjaar Schriftelijke vragen

1 2001-2002 10 2 2002-2003 4 3 2003-2004 21 4 2004-2005 12 5 2005-2006 21 6 2006-2007 17 7 2007-2008 19 8 2008-2009 28 9 2009-2010 13 10 2010-2011 7 11 2011-2012 12 12 2012-2013 5 13 2013-2014 4 Totaal 2001-2014 173

38 9. Totaal aantal Kamervragen waarin RTL Nieuws wordt gebruikt als bron:

Parlementsjaar Schriftelijke vragen

1 2001-2002 2 2 2002-2003 2 3 2003-2004 7 4 2004-2005 3 5 2005-2006 9 6 2006-2007 19 7 2007-2008 24 8 2008-2009 29 9 2009-2010 22 10 2010-2011 18 11 2011-2012 22 12 2012-2013 27 13 2013-2014 28 Totaal 2001-2014 212

39

De tweede studie kijkt meer inhoudelijk naar de Nu.nl artikelen die gebruikt zijn bij Kamervragen in de periode 2006 tot en met 2014. Hierbij is coderen nodig volgens onderstaande vragen.

Algemene Informatie

ID1. Een nummer om het item te identificeren (vb. Nu1, voor het eerste Nu.nl artikel) ID2. Naam van de codeur (vb. EH voor Eline Huisman)

V01. De titel van het Nu.nl artikel (vb. Bereikbaarheid huisarts moet beter) V02a. Dag dat het artikel is gepubliceerd (vb. 10 in 10-09-2008)

V02b. Maand dat het artikel is gepubliceerd (vb. 9 in 10-09-2008) V02c. Jaar dat het artikel is gepubliceerd (vb. 2008 in 10-09-2008)

V03. De titel van de Kamervraag waar het Nu.nl artikel gebruikt is als bron (vb. Bereikbaarheid van huisartsen)

V04a. Dag waarop de Kamervraag gesteld is (vb. 15 in 15-09-2008) V04b. Maand waarin de Kamervraag gesteld is (vb. 9 in 15-09-2008) V04c. Jaar waarin de Kamervraag gesteld is (vb. 2008 in 15-09-2008) V05. De soort Kamervraag waar het Nu.nl artikel gebruikt is als bron 1. Mondelinge vraag

2. Schriftelijke vraag

V06a. Bevat de Kamervraag ook andere media bronnen? 0. Nee

1. Ja

V06b. Zo ja, bevat de Kamervraag dan 1 of meer van de 7 media bronnen uit studie 1 (NRC Handelsblad, Trouw, de Telegraaf, de Volkskrant, Algemeen Dagblad, NOS Journaal of RTL Nieuws)?

V07. Wordt er in het Nu.nl artikel al gerefereerd naar de politicus/politici die de Kamervraag stelt/stellen?

0. Nee 1. Ja

40 De toon van het nieuwsartikel

V08. Bestaat het Nu.nl artikel uit een positieve, negatieve of neutrale toon?

-1. Negatief

Het coderen van de toon van nieuws gaat over de evaluatie van kwesties (Sheafer, 2007). Het gaat daarbij vooral om de woorden waarbij een gebeurtenis omschreven wordt. Hierdoor is het mogelijk dat een artikel over een zeer negatieve gebeurtenis gaat maar toch in een neutrale toon wordt besproken. Belangrijk is dus dat toon niet verward wordt met het onderwerp van een nieuwsbericht en dat wordt gekeken naar de gehele berichtgeving. Een bericht wordt als negatief gecodeerd wanneer de gehele toon in het bericht als negatief kan worden gezien. Woorden die duiden op een negatieve toon zijn bijvoorbeeld: kwaad, woedend, vreest, angstig, onder vuur, riskant, ernstig in gevaar, fors verlies, enorme tegenvaller, groot risico, ongenoegen etc.

0. Neutraal

De neutrale toon is de toon van nieuws waarin geen duidelijke standpunt wordt ingenomen over de ontwikkelingen of kwesties die worden besproken. Het zijn artikelen met gemixte berichten, waar niet duidelijk een negatieve of positieve toon naar voren komt (Sheafer, 2007).

1. Positief

Een positieve toon kan als tegenovergestelde van een negatieve toon worden gezien. Een bericht wordt als positief gecodeerd wanneer de gehele toon in het bericht als positief kan worden gezien. Een voorbeeld van een artikel dat als positief wordt gecodeerd is als het een stijgende of verbeterde economie beschrijft (Sheafer, 2007). Woorden die duiden op een positieve toon zijn bijvoorbeeld: voordelig, stijgende productiviteit, dalende kosten, efficiënt, brede steun, succesvol, gunstig, vooruitstrevend etc.

9. Kan ik niet zeggen

Het is de bedoeling zo min mogelijk deze categorie te gebruiken, alleen als uiterste optie als een neutrale toon niet geschikt lijkt te zijn voor een artikel.

Het soort issue

V09. Bestaat het Nu.nl artikel uit een direct of een niet direct waargenomen onderwerp?

0. Opvallend, direct waargenomen

Opvallende onderwerpen zijn onderwerpen die door de overheid zelf opgemerkt worden. Het zijn onderwerpen die direct “gevoeld” kunnen worden in een samenleving, zoals inflatie

41 en werkloosheid (Vliegenthart & Walgrave, 2011b). De overheid heeft zelf de middelen om dit soort onderwerpen te achterhalen. Het gaat er bij deze onderwerp categorie dus om wie de gebeurtenis opmerkt.

1. Onopvallend, niet direct waargenomen

Onopvallende onderwerpen zijn onderwerpen die niet door de overheid zelf zijn

waargenomen. Het is de media die zulke onderwerpen aan het licht brengt (Walgrave & Van Aelst, 2006), zoals het geval is bij zaken die in het buitenland gebeuren, denk aan oorlogen (Vliegenthart & Walgrave, 2011b). De overheid heeft zelf niet de middelen om dit soort onderwerpen te achterhalen en krijgen hun informatie via de media.

9. Kan ik niet zeggen

Het is de bedoeling zo min mogelijk deze categorie te gebruiken, alleen als uiterste optie.

V10. Bestaat het Nu.nl artikel uit een prominent, sensationeel of een bestuurlijk onderwerp?

0. Prominent

Een prominent onderwerp is opvallend, doordat het concrete effecten heeft. Burgers en politici kunnen op hun eigen observaties rekenen. Ze ervaren uit hun eigen omgeving dat het aantal werklozen stijgt of merken de inflatie op als ze gaan winkelen. Het zijn de

onderwerpen die dus dicht bij mensen staan. Walgrave et al. (2008) geven als voorbeeld sociale welzijn en economische onderwerpen.

1. Sensationeel

Sensationele onderwerpen zijn onopvallend, ze worden niet direct waargenomen door burgers of politici. Het zijn onderwerpen die worden gekenmerkt door dramatische gebeurtenissen, zoals ongelukken, geweld, misbruik, criminaliteit en rampen, waardoor de aandacht van de media wordt getrokken. Het zijn onderwerpen die de media voortbrengen en dus niet de politiek zelf. Walgrave et al. (2008) geven als voorbeeld onderwerpen over de rechtsorde (zoals misdaad) en het milieu (rampen).

2. Bestuurlijk

Bestuurlijke onderwerpen zijn onopvallend voor burgers, opvallend voor de overheid, maar zonder de dramatische gebeurtenissen en ook vaak zonder de concrete gevolgen voor de bevolking. Het zijn de onderwerpen waar beleid de volle aandacht krijgt. Een artikel over een nieuwe milieudienst kan gecategoriseerd worden als bestuurlijk onderwerp. Walgrave et al. (2008) geven als voorbeeld onderwerpen over defensie, buitenlandse zaken, het politieke systeem of overheidsadministratie.

42

9. Kan ik niet zeggen

Het is de bedoeling zo min mogelijk deze categorie te gebruiken, alleen als uiterste optie.

Illustratie van de soorten onderwerpen door Soroka (2002).

V11. Bestaat het Nu.nl artikel uit een exogeen of een endogeen onderwerp?

0. Exogeen

Exogene onderwerpen komen direct voort uit de samenleving. Het zijn onderwerpen die niet routinematig zijn en niet voorspelbaar. Exogene onderwerpen worden niet geproduceerd door instituties, maar hoofdzakelijk gedreven worden door externe gebeurtenissen buiten de controle van de overheid of andere formele instanties (Vliegenthart & Walgrave, 2008; Vliegenthart & Walgrave, 2011b). Voorbeelden zijn onderwerpen over misdaad, het milieu en rampen, dus een gebeurtenis die plaatsvindt ondanks politiek beleid.

1. Endogeen

Endogene onderwerpen komen meestal voort uit instituties. Het zijn onderwerpen die

routinematig zijn en voorspelbaar zijn. Endogene onderwerpen worden geproduceerd door instituties, het voorkomen en de framing van zulke onderwerpen ligt binnen de controle van de overheid en andere formele instanties (Vliegenthart & Walgrave, 2008; Vliegenthart & Walgrave, 2011b). Voorbeelden zijn onderwerpen over defensie, de Europese Unie, financiën, institutionele zaken en wetenschap, dus een gebeurtenis die plaatsvindt dankzij politiek

beleid.

9. Kan ik niet zeggen

43 Appendix 3: Figures of tone and issue type over time (with the real number of Nu.nl

articles)

Figure 9. Tone of the Nu.nl articles over time

Figure 10. Issue type of the Nu.nl articles over time

0 10 20 30 40 50 60 70

Negative Neutral Positive

0 10 20 30 40 50 60 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 obtrusive unobtrusive prominent sensational