• No results found

Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op:

 de lange-termijn effecten van therapieën (MRA, CPAP, hybride therapie, positietherapie) op cardiovasculaire uitkomstmaten, inclusief morbiditeit en mortaliteit, kwaliteit van leven en kosten

 het combineren van cohorten en onderzoeksresultaten in grote databases waardoor gecorrigeerd kan worden voor ‘confounders’ en waardoor geselecteerde subgroepen kunnen worden gevormd en geanalyseerd

 het zoeken naar alternatieve uitkomstmaten naast de AHI, en het analyseren van de toegevoegde waarde van de ‘oxygen desaturation index’ (ODI)

 het combineren van objectieve uitkomsten (effectiviteit) met subjectieve uitkomsten (kwaliteit van leven) en de therapietrouw, zoals bijvoorbeeld de ‘mean disease alleviation’ (effectiviteit * therapietrouw)

Wij geloven dat het meenemen van bovenstaande elementen in toekomstig onderzoek zal leiden tot nieuwe inzichten en kennis, waardoor een gedegen behandeladvies kan worden gegeven en gepersonaliseerde medische zorg (therapie op maat) voor patiënten met OSA optimaler wordt toegepast.

533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019

Processed on: 26-8-2019 PDF page: 181PDF page: 181PDF page: 181PDF page: 181 181

533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019

533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019

Processed on: 26-8-2019 PDF page: 183PDF page: 183PDF page: 183PDF page: 183

533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019

Processed on: 26-8-2019 PDF page: 184PDF page: 184PDF page: 184PDF page: 184 184

533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019

Processed on: 26-8-2019 PDF page: 185PDF page: 185PDF page: 185PDF page: 185 185

Daar is dan eindelijk het moment dat ik kan beginnen aan mijn dankwoord. Wat een reis is het geweest…

Het is cliché, maar meer dan waar; dit proefschrift was niet tot stand gekomen zonder de inzet van vele anderen, waarbij ik in de eerste plaats de deelnemers aan de verschillende studies moet bedanken. Het doen van onderzoek is onmogelijk zonder hun inzet. Daarnaast heb ik het ervaren als een fijne afwisseling met al het zittende computerwerk, en heb ik genoten van alle verhalen tijdens de visites.

Prof. dr. Wijkstra, beste Peter. ‘Ineens’ zijn we meer dan 10 jaar verder. Ik kan me nog goed het moment herinneren dat je mij belde over een nieuw op te zetten onderzoek bij slaapapneu, waarvoor jij nog iemand zocht. Na een gesprek samen met Aarnoud was het beklonken en begon ik aan dit traject. Ik heb er geen moment spijt van gehad. Het was af en toe onzeker of we verder konden, maar als team hebben we er altijd in geloofd dat dit traject tot een goed einde zou komen. Ik heb je begeleiding als zeer prettig ervaren.

Prof. dr. Kerstjens, beste Huib. Ook al spraken we elkaar niet vaak over het onderzoek, je was altijd goed op de hoogte en bovendien scherp kritisch. Jouw gedachtengang volgt soms andere paden dan die van mij, maar dit omdenken komt nu goed van pas en heeft voor de puntjes op de ‘i’ gezorgd.

Dr. Hoekema. Aarnoud, wat fijn om jou als copromotor te hebben. Je enthousiasme en werklust werkt aanstekelijk. Je bent een ontzettend bezige bij, maar gedurende het hele onderzoek kon ik bij je terecht. Ook al was je vaak niet fysiek aanwezig, ik kon altijd op je rekenen.

De beoordelingscommissie, Prof. dr. Johan Verbraecken, Prof. dr. Nico de Vries en Prof. dr. Fred Spijkervet wil ik bedanken voor het beoordelen van mijn proefschrift.

Het onderzoeksteam dat betrokken was bij de verschillende studies: Boudewijn (helaas kun je deze dag niet meer meemaken), Prof. Lambert de Bont, Michiel, Ewout, Han en Gea, Kees, Judith en Carla, Petra en Trinette, bedankt voor het meedenken, uitvoeren en meeleven. Alle andere collega’s van het CTB en de andere afdelingen die hebben meegewerkt aan de verschillende studies (vaatlab, klinische neurofysiologie) wil ik bedanken voor hun gastvrijheid en medewerking. Collega’s van de CardioResearch bedankt voor het samenwerken in de studie bij mensen met hartfalen.

Daarnaast waren er buiten het UMCG ook nog vele mensen die hebben bijgedragen aan de uitvoering van het onderzoek (REST studie): de collega’s uit het Martini Ziekenhuis (ik ga hier geen namen noemen, want dan vergeet ik geheid iemand, maar één persoon wil ik wel bij naam noemen: Hans Claessen, ik heb het zeer gewaardeerd dat je de moeite nam om mij af en toe een hart onder de riem te steken), Medisch Centrum Leeuwarden (Petra Hirmann, Henk Pasma en Jan van der Maten) en Ommelander Ziekenhuis Groningen (Manou de Vries). Zonder jullie was de studie waarschijnlijk nu nog bezig.

GRIAC-leden, bedankt voor de leerzame meetings. Nog altijd denk ik bij het maken van een presentatie of poster aan de suggesties die tijdens de meetings werden geopperd.

De secretaresses van de Longziekten en het CTB: Trudy, Heleen, Sietske, Inez, Maaike, Mandy, bedankt voor alle hulp en ondersteuning.

533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries 533490-L-sub01-bw-deVries Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019 Processed on: 26-8-2019

Processed on: 26-8-2019 PDF page: 186PDF page: 186PDF page: 186PDF page: 186 Dedmer Schaafsma, bedankt voor het reviseren van enkele manuscripten en hoofdstukken

die in dit proefschrift staan.

Wolter Jagt, Paul Goedegebuure, VitalAire Nederland BV zonder jullie bijdragen had dit onderzoek niet uitgevoerd kunnen worden. Dank daarvoor!

Een voordeel van zo lang met je promomtieonderzoek bezig zijn, is dat je vele leuke collega onderzoekers meemaakt: Fransien, Jorine, Wytske, Susan, Eef, Akkelies, Anda, Maartje, Erica, Ilse, Karin, Ruth, Kai, Jantien, Margot, Alice, Claire, Corneel, Orestes, Menno, Ben, Tim. Bedankt voor de gezelligheid en de waardevolle herinnering aan deze mooie tijd. Ik denk met name met veel plezier terug aan de ‘wall of shame’, skiën in Bottrop, curling in Kardinge, borrelen op vrijdag, fitnessen, etentjes, en congresbezoeken.

Ingrid, wat fijn dat je mijn paranimf wilt zijn! Altijd al in mijn leven, soms wat minder, maar nu gelukkig weer wat meer. Ik waardeer je openheid en je nuchterheid. Hopelijk kunnen we nog vele verjaardagen samen vieren.

Maartje, oud-collega, fiets-maatje, kind-gaat-naar-dezelfde-crèche-(en bijna school)-genoot, sparring-partner. Een mooi lijstje dacht ik zo. Fijn om jou aan mijn zijde te hebben op deze dag.

Lieve familie en vrienden. Jullie wisten vast niet altijd goed waar ik mee bezig was, maar de belangstelling was er wel altijd. Dat heb ik zeer gewaardeerd. Leenke, na jaren er bij toeval achter komen dat we achter-achter-achter-achter-achter-achter-nichtjes zijn, what are the odds! Bedankt voor je jarenlange vriendschap. Fijn dat ik met jou kon sparren over en ongezouten ‘kritiek’ kon leveren op het ‘wetenschappelijke wereldje’. Dat lucht soms op ;-) Ruth en Linda, door onze gelijktijdige zwangerschappen via de ‘pufclub’ bij elkaar gekomen. Sindsdien hebben we een mooie vriendschap opgebouwd. Ik ben dankbaar dat ik jullie heb mogen leren kennen. Bedankt voor jullie luisterend oor en de gezellige uitjes met en zonder kinderen. Lieve Dia, helaas zien we elkaar minder vaak dan misschien gewenst, maar je bent er altijd voor ons en dat is heel waardevol.

Lieve Papa en Mama. Bedankt voor een heerlijke jeugd, jullie altijd aanwezige steun, geloof en liefde. Jullie zijn een stabiele basis in mijn leven en ik hoop dat jullie nog lang in goede gezondheid mogen genieten van het leven. Jacob, mooi om te zien hoe leuk je met Jesse en Hannah omgaat. Onze deur staat altijd voor je open.

Elmer, eindelijk is het klaar lieverd. Je hebt er even op moeten wachten, maar het is nu eindelijk afgerond. Jeetje, wat is er in de tijd van het voltooien van dit proefschrift een hoop gebeurd. Mooie dingen: trouwen, reizen, kinderen krijgen, een eigen huis… Maar helaas waren er ook onzekere en verdrietige momenten, die best zwaar waren. Samen zijn we sterk en ik hoop dat we nog vele gebeurtenissen aan het lijstje “mooie dingen” mogen toevoegen. Jesse en Hannah, mijn lieve schatten. Het is soms hard werken met jullie twee, maar ik weet zeker dat jullie zullen opgroeien tot twee prachtige en krachtige personen. Lieve El, Jesse en Hannah, ik hou van jullie!

Grietje