Toegang als sas

Aan de leefgroepen bel je aan alsof je een private woning zou betreden.

Maria ter Engelen, © Enter vzw

2.3.2 Toegang als sas

In heel wat voorzieningen zal je de binnenruimten van het gebouw pas echt betreden nadat een sas doorlopen werd. Dit kan om verschillende redenen zo zijn. De twee meest voorkomende zijn veiligheid en tocht.

Het automatiseren van de deuren of het gebruik van automatische schuifdeuren zal voor

voorzieningen waar een grotere bezoekersstroom aanwezig is, een voordeel bieden in gebruik. Voor anderen zal het om tegemoet te komen aan een veiligheidsaspect juist niet wenselijk zijn. Voor personen met een fysieke beperking die moeilijk een deur kunnen openen en sluiten zijn ze vaak cruciaal voor een zelfstandig gebruik.

Algemeen

Sassen zijn afgesloten zones op een (loop)route, buiten en binnen begrensd door toegangsdeuren.

 De deuren voldoen aan de aanbevelingen die voor elke andere toegangsdeur belangrijk is (breedte, hoogte, , gebruiksruimte,afwerking…) .

Toegangsdeur >>

 De vorm van een sas is cruciaal voor het gebruik.

 De minimale afmeting (netto binnenruimte) is altijd afhankelijk van:

o het type deur (bediening) waarmee het sas gevormd wordt.

 manueel te bedienen

 geautomatiseerde deur

o De wijze waarop de verkeersstroom ter hoogte van een sas (of een toegangsdeur) georganiseerd wordt.

 Recht op recht circuleren

 Diagonaal circuleren

 Plaats de (buiten)inkomdeur en de 2e sasdeur zo veel als mogelijk recht op recht.

Het gebruik van geautomatiseerde schuifdeuren heeft altijd de voorkeur.

o Let op bij de plaatsing van een bedieningsoog.

Aan de binnenzijde van sas is er vrij veel ruimte aanwezig. Dit is nodig om een goede doorgang te behouden. Veel gasten blijven(met

hulpmiddel) stil staan na de deur en versperren zo de weg.

Maria ter Engelen, © Enter vzw

Het voordeel aan een sas met interval tussen de 2 deuren is dat je toch nog een tochtscherm behoudt. Let wel, veel gasten passeren tijdens het circuleren in de gang het oog (binnen) en dan gaat de deur altijd onnodig open.

Mané vzw, © Enter vzw

De grillige vormgeving van het inkomsas is nadelig voor het aantal bezoekers dat

tegelijkertijd plaats kan nemen in het sas. Hier is dit echter minder problematisch aangezien het busje stappers en rolstoelgebruikers vervoert die op een ander tijdstip uit het busje geholpen worden en binnenkomen.

Maria ter Engelen, © Enter vzw Sas met manueel bedienbare deuren

Voor het gebruik van manueel bedienbare deuren moeten er goede gebruiksruimten zijn.

 Het gebruik van hulpmiddelen of een kinderwagen in een klein sas bemoeilijkt altijd de vlotte doorgang.

 Let op met het gebruik van manueel bedienbare deuren die beide in het sas draaien. De openzwaaiende deurbladen kunnen tegen bezoekers aan zwaaien.

 Zicht hebben op wie zich waar bevindt (dubbele passage) is van groot belang.

De maatvoering van een sas met manueel bedienbare deuren is afhankelijk van de draairichting van de deuren:

 Deuren met tegengestelde draairichting, buiten het sas draaiende: min. 150 cm diep (na afwerking).

 Deuren met dezelfde draairichting, één binnen het sas draaiend: min. 210 cm diep, beter meer (na afwerking).

 Deuren met tegenovergestelde draairichting, beiden in het sas draaiende: min. Een

draaicirkel met een diamater van 150 cm (na afwerking) tussen de opendraaiende deurblad.

Sas met automatische deuren

Het volledig automatiseren van de deuren zorgt ervoor dat de bezoeker geen extra handeling moet doen voor het openen en sluiten van de deur.

 De continuïteit van de bezoekersstroom blijft gegarandeerd. Dit kan voor sommige gebouwen een interessante oplossing zijn.

 Verkies altijd deurbladen die openschuiven i.p.v. opendraaiende deurbladen. Bij gebruik van opendraaiende deurbladen moet je namelijk extra rekening houden met de draairichting en de vrije ruimte ervoor, zodat de deurbladen geen gevaar vormen (voldoende lang op voorhand detecteren, extra waarschuwingssignaal). Intern zal het sas dan ook vaak ruimer moeten zijn.

 De maatvoering voor een sas met automatische deuren is min. 150 cm breed (het best 160 cm) en min. 180 cm diep na afwerking.

o Voor gebouwen met een grotere doorstroom van bezoekers, is de vrije

doorgangsbreedte ter hoogte van de deur zelf het best ook min. 180 cm. Zo kan ook een dubbele passage (met kruisende personen) vlotter verlopen.

o Staan de deuren niet recht op recht, dan is een breedte van min. 200 cm nodig.

Let op, voor het creëren van een tochtsas zijn er een aantal aandachtspunten:

 Interval tussen de deuren is nodig, maar.

Dit kan moeilijk begrijpbaar zijn voor sommige gebruikers.

o Er is een vertraging in de doorstroom en de handelingen. Dit kan tot conflicten leiden in gebruik.

Is er aan de deur ook toegangscontrole nodig, dan is dit geen evidente situatie.

o Ofwel is er altijd rechtstreeks zicht op h et sas (raam, doorzicht…).

o Ofwel wordt het sas enkel onder begeleiding gebruikt.

Bij de nieuwbouw wordt een sas gebruikt met een geschrankte opstelling van de deuren.

Dominiek Savio Instituut, © Enter vzw

De geleiding tussen de deuren is opgenomen in de vloerafwerking om het circulatiepatroon te ondersteunen.

NAC Houthalen-Helchteren,

© Toegankelijkheidsbureau Aandachtspunten voor de afwerking

Aandachtspunten met betrekking tot de afwerking van sassen hebben voornamelijk te maken met de afwerking zoals:

 vloermatten zijn van het kortharige type en ingewerkt in de vloer. Vermijd losliggende matten.

 Er is een goede, niet verblindende verlichting.

 Werk voldoende kleurcontrasten in tussen vloer en wanden.

 Timers voor automatische deuren zijn:

o voldoende lang ingesteld.

o Ze zijn buiten een andere circulatieroute gelegen.

 Puntversmallingen en obstakels zoals paraplubakken, infoborden of standaards worden vermeden in sassen.