werden als stressvoller ervaren dan meer gelijkmatig over de tijd verdeelde sterfgevallen.
Respondenten geven aan door de volgende factoren uit evenwicht te raken: confrontatie met last die mantelzorgers dragen; verwaarlozing of mishandeling van de patiënt; incompetente mantelzorgers;
respecteren keus van de patiënt wanneer dat als onverstandig wordt gezien; moeten uitvoeren van als zinloos ervaren behandelingen; confrontatie met lijden door refractaire symptomen; plotseling overlijden; niet kunnen verkrijgen benodigde middelen om in de thuissituatie zorg te kunnen verlenen; moeten samenwerken met incompetente collega’s; moeizame multidisciplinaire samenwerking
83
Confrontatie met lijden door refractaire symptomen kan bij zorgverleners ‘wederzijds lijden’ tot gevolg hebben. Wanneer zorgverleners hierdoor uit balans raken beïnvloedt dat vaak ook de samenwerking
Jongere verpleegkundigen rapporteren stelselmatig een hogere mate van DA en een negatievere houding tav palliatieve zorg.
60% van de respondenten ervaart een matig tot hoog stressniveau. Volgens respondenten te verhelpen door: meer mogelijkheden voor onderling contact;
veranderen organisatie structuur; verlagen werkdruk;
verminderen reistijd, aanbieden mogelijkheid indien nodig verlof te nemen; aanbieden mogelijkheden tot sporten; aanbieden van training in ontspannen;
aanbieden van training in meditatie; ondersteuning bij rouw; ondersteuning bij stress.
Auteur O/R/S₁ Land Setting 1/2₂ a/b/c₃ Respondenten (O)/
Geïncludeerde studies (R)
Samenvatting resultaten
Gama et al., 2014
O Portugal Afdelingen interne geneeskunde, werkzaam bij de verpleegafdeling palliatieve zorg raken minder snel uit evenwicht door de confrontatie met in de 6 jaar dat studenten gevolgd zijn stabiel, ervaring leek niet van invloed.
Sharif et al.,
DA komt vaak voor en is geassocieerd met negatieve emotionele impact bij te hebben met het vinden van tijd en ruimte om te rouwen om overleden patiënten, en ervaren normatieve beperkingen op de werkvloer om rouw te uiten. Dit heeft negatieve gevolgen voor het mentale evenwicht van zorgverleners.
85 kwantitatieve studie naar hoe verpleegkundigen omgaan met het overlijden van patiënten binnen verschillende zorgsettingen
Verpleegkundigen kunnen uit evenwicht raken wanneer patiënten overlijden en dit moeten zij als individu op hun eigen manier oplossen. Ondersteuning en veroorzaakt met enige regelmaat gevoelens van uitputting veroorzaken met name wanneer er sprake is van zichtbaar lijden bij de patiënt. Toch lijken verpleegkundigen die specifiek voor palliatieve zorg hebben gekozen hier minder snel door uit evenwicht te raken dan specialisten en generalisten. Ondersteuning door het team lijkt hierin een grote rol te spelen. deze studie zijn: alleenstaande ouder zijn, meer dan 8 uur per dag werken, medium tot hoge werkdruk, geen hoge professionele QoL en slechte zelfzorg.
Auteur O/R/S₁ Land Setting 1/2₂ a/b/c₃ Respondenten (O)/
Genoemde bronnen die volgens
respondenten burnout
veroorzaken: de steeds
toenemende werkdruk,
spanningen tussen experts en generalisten palliatieve zorg, het gevoel niet de kwaliteit van zorg te kunnen leveren die eigenlijk nodig is. Genoemde oplossingen: betere scholing in palliatieve zorg voor
S VS Gezamenlijk artikel van specialismen binnen zorgverleners palliatieve zorg. De auteurs stellen vast dat inspanningen om burnout te voorkomen nu bij het individu worden gelegd maar dat organisaties een morele plicht hebben om hun zorgverleners te ondersteunen. De werkdruk moet omlaag en zorgverleners moeten scholing aangeboden krijgen om handelingsverlegenheid te voorkomen.
87
Uit samenvoeging van verschillende studies komen de volgende risicofactoren voor morele stress naar voren: het zien van en omgaan met negatieve emoties en last (rouw, lijden), problemen in de communicatie met patiënt en naasten, moeten uitvoeren van futiele behandelingen, moeten respecteren van keuze van de patiënt, communicatie problemen binnen het team, transitie naar palliatieve zorg, waarnemen dat patiënt onjuiste informatie krijgt, gebrek aan scholing in palliatieve zorg, hoge werkdruk, omgaan met culturele verschillen.
Samson &
Shvartzman, 2018
O Israël Afdelingen palliatieve zorg ziekenhuis, sterven leidt tot een lagere CS en hogere STS en burnout (samen ProQol).
Altaker et al., 2018
O VS Intensive Care units 2 a 214 verpleegkundigen die
stervende patiënten verzorgen
Morele stress wordt veroorzaakt door gebrek aan kennis en zelfvertrouwen, negatief werkklimaat, hogere werklast en toegang tot palliatieve zorg. Laatste mogelijk omdat er meer kennis is hoe het beter kan maar als je dat vervolgens niet kunt toepassen, verhoogt dat de morele stress.
Verpleegkundigen met een positievere attitude tov de dood ervaren minder vaak burnout.
Auteur O/R/S₁ Land Setting 1/2₂ a/b/c₃ Respondenten (O)/
Geïncludeerde studies (R)
Samenvatting resultaten
Mull, 2019 S Australië Persoonlijk verslag van de impact van impact van stressoren gelieerd aan het werk, waaronder de dood van een patiënt. Een oproep om
veerkracht van zorgverleners die palliatieve zorg verlenen groei, compassie satisfactie en positief denken.
Dijkxhoorn et al., 2020
R - - - a, b,c 11 kwantitatieve studies naar het
effect van interventies om burnout te voorkomen bij zorgverleners die palliatieve zorg verlenen
Interventies op het gebied meditatie, communicatie training, peer-coaching en supervisie gebaseerd op creatieve therapie lijken effect te hebben, maar lange termijn effecten zijn nog onbekend.
89
O Singapore Afdeling palliatieve zorg ziekenhuis, concepten burnout en veerkracht. De onderzoekers stellen op basis van hun data dat zorgverleners in de palliatieve zorg een ‘SCAR’ proces doormaken dat eindigt in veerkracht, namelijk:
Struggling, Changing mindset, Adapting, Resilience. Dit alles tezamen wordt samengevat onder de noemer bevorderende factoren in de ontwikkeling van veerkracht in perinatale palliatieve zorg. Gevonden barrières: gebrek aan kennis, onvermogen voelen in de communicatie over palliatieve zorg en verlies, problemen in de multidisciplinaire samenwerking, misverstanden over de rol van palliatieve zorg in een perinatale setting, morele stress en hoge werkdruk.
Gevonden bevorderende factoren:
training in palliatieve zorg, communicatie training, debriefing (formeel en informeel), intervisie, adequate caseload, individuele zelfzorg activiteiten, goede onderlinge relaties, culturele en spirituele zingeving.
Auteur O/R/S₁ Land Setting 1/2₂ a/b/c₃ Respondenten (O)/
Geïncludeerde studies (R)
Samenvatting resultaten
Portoghese et al., 2020
O Italië Hospice 1, 2 c 39 hospice professionals Onderzoek naar regulatie van het
tonen van emoties in de interactie met patiënten in hospice medewerkers (positief blijven naar patiënt, negatieve gevoelens niet laten zien). Mate van regulatie fluctueert fluctueert met de hoeveelheid lijden waarvan hospice medewerkers getuige zijn. Meer moeite met het reguleren van emoties is geassocieerd met burnout.
₁ R=Review; O=Onderzoek; S=Special article
₂ 1= kwalitatief onderzoek; 2= kwantitatief onderzoek
₃ opleidingsniveau pz respondenten: a=generalist; b=specialist; c=expert
91