Norm Oordeel
7 De zorgaanbieder bewaakt, beheerst en verbetert systematisch de kwaliteit en
veiligheid van zorg13. O
Toelichting:
HartenHoeve beschikt niet over een Verklaring omtrent het gedrag (VOG) van alle personen die beroepsmatig (medewerkers, zzp’ers, stagiaires14) of niet incidenteel als vrijwilliger in contact kunnen komen met cliënten, terwijl dit een wettelijke verplichting is.
Tijdens het onderzoek van personeelsdossiers constateren de toezichthouders dat de volgende documenten ontbreken:
- diploma’s van de begeleiders (gedeeltelijk) - verslagen functioneringsgesprekken.
HartenHoeve organiseert diverse vormen van overleg voor de medewerkers. Zo is er een teamoverleg per locatie en een overleg van coördinatoren. Er is echter geen intervisie en ook geen scholingsplan. Wel wordt tweejaarlijks een BHV-cursus georganiseerd.
HartenHoeve heeft een werkwijze voor het intern melden van incidenten en klachten. Ook de afhandeling van individuele incidenten wordt soms nabesproken in teamoverleggen. Het jaarverslag bevat een beschrijving van alle meldingen en incidenten. Er wordt echter geen periodieke analyse gemaakt van incidenten in hun onderlinge samenhang. Dat betekent dat de incidenten nog onvoldoende worden gebruikt om de zorg als geheel te verbeteren.
Op het gebied van cliëntenrechten voldoet HartenHoeve niet aan alle relevante wetgeving.
Zo is de organisatie niet aangesloten bij een onafhankelijke klachtencommissie die voldoet aan de Jeugdwet. HartenHoeve beschikt ook niet over actueel beleid voor het melden van calamiteiten en geweld (verplichte meldingen) aan beide toezichthouders. HartenHoeve dient calamiteiten en geweld waarbij Jeugdwet- en Wlz-cliënten betrokken zijn te melden bij de IGJ. Calamiteiten en geweld waarbij Wmo-cliënten betrokken zijn dient HartenHoeve te melden bij de Wmo- toezichthouder.
Aanvulling na toezicht:
HartenHoeve heeft na het toezicht gedeeltelijk voldaan aan de eis om de benodigde VOGs te tonen aan de toezichthouders. De toezichthouders hebben HartenHoeve een termijn gesteld voor het aanleveren van de overige VOGs. Zij nemen indien nodig aanvullende maatregelen.
13 Toetsingskader Wlz (norm 3.1); VHJ (norm 4.1.2, 4.1.3, 5.1.4, 5.3.1, 5.3.2); Wmo (norm 7.1.1, 7.3.1, 4.2.1).
14 Stagiaires die zelfstandig ingeroosterd worden dienen te beschikken over een VOG.
Beschouwing
De toezichthouders verwachten dat een organisatie die investeert in nieuwe locaties evenredig investeert in de deskundigheid van het personeel en de kwaliteit van de bedrijfsvoering.
Echter, een van de rode draden in de inspectieonderzoeken van de afgelopen jaren is dat HartenHoeve – en in bredere zin de holding Harten Hoeve Beheer B.V. - er niet in slaagt om de deskundigheid van het personeel op het niveau te krijgen dat past bij de zorgbehoeften van de cliënten. De toezichthouders constateren dat HartenHoeve moeite heeft om tijdens het onderzoek overzicht te bieden over het personeel en de organisatie. Dit impliceert dat de kwaliteit van de bedrijfsvoering voor verbetering vatbaar is.
Het valt de toezichthouders op dat de bestuurders van HartenHoeve actief zijn binnen vrijwel alle onderdelen van de organisatie. Beide bestuurders combineren een groot aantal functies en rollen.
Naast hun verantwoordelijkheid als bestuurder zijn ze actief als hoofdbewoner, als begeleider, als leidinggevende en als achterwacht voor alle locaties. Ze hebben een rol bij de intake van nieuwe cliënten en nemen daarover besluiten. Ze overleggen met ouders en instanties. Zij zijn betrokken bij de dagelijkse praktijk en tegelijkertijd verantwoordelijk voor het scholingsbeleid en het
ontwikkelen van een toekomststrategie.
De manier waarop HartenHoeve is georganiseerd is de verantwoordelijkheid van de bestuurders.
Een Raad van Toezicht zou een bijdrage kunnen leveren aan de verdere ontwikkeling van de organisatie, hoewel deze in de huidige situatie niet verplicht is. De toezichthouders doen wel een oproep aan de bestuurders om te reflecteren op de relatie tussen de huidige organisatiestructuur en de kwaliteit van de zorg.
Tot slot formuleren de toezichthouders een aandachtspunt naar aanleiding van de verwevenheid van werken en leven binnen HartenHoeve. Diverse medewerkers wonen op een van de locaties en/of stallen hun paard bij HartenHoeve. Meerdere cliënten leasen een paard. Door deze vervlechting bestaat het risico dat cliënten en medewerkers hun ideeën en behoeften niet altijd voldoende (durven) uiten. Dit vraagt om alertheid en het organiseren van voldoende tegenspraak door de bestuurders.
3 Vervolg
Harten Hoeve B.V. voldoet aan één van de zeven beoordeelde normen. Aan zes normen voldoet Harten Hoeve B.V. niet. Verbetering is nodig op de volgende normen:
• De fysieke leefomgeving is schoon, passend en veilig.
• Zorgverleners maken hun professionele afwegingen over de benodigde zorg en ondersteuning op basis van gesignaleerde risico’s, wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt.
• Zorgverleners werken methodisch. Zij leggen dit hele proces inzichtelijk vast in het cliënten dossier.
• De zorgaanbieder zorgt dat er voldoende deskundige zorgverleners beschikbaar zijn, afgestemd op de aanwezige cliënten en actuele zorgvragen.
• Zorgverleners handelen volgens de afspraken zoals beschreven in protocollen, richtlijnen en handreikingen. Zij weten wanneer zij wel en niet kunnen afwijken.
• De zorgaanbieder bewaakt, beheerst en verbetert systematisch de kwaliteit en veiligheid van zorg.
Directe maatregelen
De bestuurders is direct na het toezicht verzocht om een persoon aan wie eerder een VOG is geweigerd, op non-actief te stellen tot het moment dat een actuele VOG is aangeleverd bij de toezichthouders. Ook is direct gemeld dat op korte termijn alle medewerkers, zzp’ers, stagiaires en vrijwilligers zonder VOG slechts werkzaam kunnen zijn bij HartenHoeve in aanwezigheid van een medewerker met een actuele VOG. HartenHoeve B.V. heeft hieraan voldaan. Tot slot hebben de toezichthouders hun zorg uitgesproken over het feit dat Harten Hoeve B.V. diverse
zorgverantwoordelijkheden belegt bij cliënten, door hen in te zetten als begeleider en/of hoofdbewoner.
Verbetertraject
In vervolg op het toezicht dient HartenHoeve B.V. alle ontbrekende VOGs aan te leveren. Ook dient de organisatie binnen vier weken een verbeterplan aan te leveren met maatregelen om de overige tekortkomingen op te heffen. Het verbeterplan moet concrete maatregelen bevatten, inclusief termijnen waarbinnen deze maatregelen geïmplementeerd zijn. De toezichthouders toetsen het verbeterplan op volledigheid, ambitie en realisme. Zij volgen het verbetertraject en voeren na enige tijd een hertoets uit. Indien nodig nemen de toezichthouders aanvullende maatregelen.
Bijlage A - Verantwoording
De toezichthouders deden onaangekondigd onderzoek bij Harten Hoeve B.V. op 4 en 5 februari 2019. Het onderzoek is uitgevoerd op basis van normen uit relevante wet- en regelgeving en toetsingskaders:
1. Toetsingskader Wlz: voor organisaties waar mensen wonen die langdurige zorg nodig hebben:
https://www.igj.nl/zorgsectoren/gehandicaptenzorg/documenten/toetsingskaders/2017/07/01/toet singskader-voor-zorgaanbieders-waar-mensen-wonen-die-langdurige-zorg-nodig-hebben
2. Toetsingskader VHJ: voor organisaties die jeugdhulp met en zonder verblijf bieden:
http://toetsingskadervhj.nl/
3. Toetsingskader Wmo: voor organisaties die ondersteuning bieden op basis van de Wmo 2015:
https://ggdgelderlandzuid.nl/wp-content/uploads/2016/07/Toetsingskader-Wmo-toezicht-Gelderland-Zuid-1.pdf
Om tot een gefundeerd oordeel te komen is gebruik gemaakt van verschillende informatiebronnen.
De informatie uit deze bronnen is gewogen. Bij het toezicht zijn de volgende bronnen betrokken:
• Een gesprek met de twee bestuurders van Harten Hoeve B.V.
• Observatie van de leef- en verblijfruimten van de volgende locaties van Harten Hoeve B.V.:
HartenHoeve: manege, woonlocatie, dagbesteding, BSO (Deil) HartenHerberg: woonlocatie (Deil)
HartenHof: woonlocatie (Deil)
HartenWeide: woonlocatie, logeeropvang, paardenpension, camping (Zoelmond) HartenSprong: woonlocatie, dagbesteding zorgatelier (Geldermalsen)
HartenJoker: woonlocatie (Geldermalsen)
HartenInn: woonlocatie, dagbesteding zorgrestaurant (Geldermalsen)
• Gesprekken met zes cliënten.
• Gesprekken met zeven begeleiders.
• Onderzoek van zeventien cliëntendossiers, onder andere op de aanwezigheid van een plan en risico-inschattingen en –beoordelingen. Hierbij was een medewerker aanwezig. De
toezichthouders hebben zelf de dossiers geselecteerd.
• Toets op de aanwezigheid van de Verklaring Omtrent het Gedrag. Deze verplichting geldt voor alle personen die in opdracht van de HartenHoeve beroepsmatig of niet incidenteel als
vrijwilliger in contact kunnen komen met cliënten aan wie HartenHoeve zorg verleent.
• Toets op de (afgeronde) opleiding en diploma’s van alle begeleiders.
• Analyse van beleidsdocumenten, jaarverslagen, website, cliëntenoverzichten en personeelsoverzichten.
Bijlage B – Toelichting zorgprofiel
15VG Wonen met intensieve begeleiding, verzorging en gedragsregulering
De cliënten functioneren sociaal (zeer) beperkt zelfstandig en intensief begeleidingsbehoeftig, vanwege een verstandelijke handicap (functiestoornis) gecombineerd met gedragsproblematiek en/of
psychiatrische problematiek. De begeleiding is vaak individueel en structuur biedend, gericht op het reguleren van de gedragsproblematiek en op veiligheid. Er worden grenzen gesteld door anderen. Er is sprake van een voorspelbare invulling van de dag en van vaste leefregels. Veiligheidsrisico’s voor de begeleiders zijn beperkt.
Op het gebied van sociale redzaamheid hebben de cliënten ten aanzien van de meeste aspecten hulp of overname van taken nodig. Met name bij het uitvoeren van complexere taken, het regelen van de dagelijkse routine en het huishoudelijk leven is vanwege gedragsproblematiek overname van taken nodig.
Ten aanzien van de psychosociale/cognitieve functies hebben cliënten vaak hulp, toezicht of sturing nodig. Met name op het gebied van concentratie, geheugen en denken kan zelfs sprake zijn van continu behoefte aan hulp, toezicht of sturing.
De cliënt kan ADL veelal zelf uitvoeren, maar iemand anders moet wel toezien of stimuleren of soms helpen.
Ten aanzien van mobiliteit is doorgaans geen hulp nodig, soms wel toezicht en stimulatie bij het verplaatsen buitenshuis.
Bij deze cliënten is doorgaans geen sprake van verpleging.
Er is sprake van structurele, vaak cumulatieve gedragsproblematiek. De cliënten hebben hierdoor vaak of continu behoefte aan hulp, toezicht of sturing. De cliënten vragen van hun omgeving continu grote alertheid vanwege manipulatief, dwangmatig, ontremd en reactief gedrag.
Er komt regelmatig psychiatrische problematiek voor bij deze cliënten. Dit kan zowel actief als passief of wisselend van aard zijn.
De aard van het begeleidingsdoel is doorgaans gericht op stabilisatie of ontwikkeling.
De dominante grondslag voor dit cliëntprofiel is meestal een verstandelijke handicap (functiestoornis).
De
15 Bron: Regeling langdurige zorg. https://wetten.overheid.nl/BWBR0036014/2019-02-20#BijlageA
foto
3 | Toezichthouders Gezondheidszorg en Jeugd