In deze scriptie is aan de hand van verschillende parameters kwantitatief onderzoek
uitgevoerd naar de profielen van de fantasyuitgaven van LS, VG, Moon en BB tussen 2010 en 2020. De informatie die hieruit naar voren is gekomen, geeft inzicht in de factoren waarmee deze uitgeverijen mogelijk rekening houden bij het selectieproces en kan nuttig zijn voor toekomstige onderzoekers van de fantasymarkt in Nederland die feitelijke gegevens nodig hebben.
Hoewel het onderzoek vooral gericht was op het omschrijven van de profielen van de specifieke uitgeverijen, kan aan de hand van de resultaten ook een aantal observaties
gedaan worden over het Nederlandse fantasyveld in de periode van 2010 tot 2020 in het algemeen. Het gaat hierbij om drie punten:
1) Meer dan vier vijfde van alle series en boeken in de onderzochte fondslijsten was vertaald, in tegenstelling tot de verhouding van 63% oorspronkelijke titels tot 37% vertaalde titels die KVB Boekwerk vond (“Makers en Hun Werk 2018”);
2) Bijna al deze vertalingen waren afkomstig uit het Engels, en Duits en Frans kwamen bijna niet voor, terwijl KVB Boekwerk vaststelde dat “slechts” 70% van alle vertaalde titels afkomstig was uit het Engels, 10% uit het Duits en 9% uit het Frans (“Monitor 2015”);
3) Bijna alle series waren scripted;
Aan de hand van deze punten kan een antwoord gegeven op de ‘quid?’ en ‘ubi?’ die in hoofdstuk 1 genoemd werden: de Nederlandse fantasymarkt werd tussen 2010 en 2020 gedomineerd door oorspronkelijk Engelstalige scripted series. De Nederlandse fantasymarkt speelde daarmee in het polysysteem vermoedelijk een zeer perifere rol. Om dat met
zekerheid te kunnen stellen moet echter ook onderzocht worden hoeveel fantasy Nederland in de onderzochte periode exporteerde.
De bovenstaande conclusies kunnen niet meteen gegeneraliseerd worden naar andere uitgeverijen. In de toekomst dient daarom ook onderzoek gedaan te worden naar de fantasyfondsen van andere Nederlandse uitgeverijen (zoals specialistischere en kleinere uitgeverijen) om bredere conclusies te kunnen trekken. Daarbij zijn vooral de verhouding
interviews met verschillende uitgevers waardevol zijn, bijvoorbeeld om inzicht te geven in de zelfpositionering van de uitgeverijen.
Om de beeldvorming van LS aan te scherpen, zou het huidige onderzoek herhaald moeten worden waarbij alle boeken van de uitgeverij worden geanalyseerd, niet enkel degene die te vinden zijn onder ‘Luitingh-Sijthoff fantasy’ in de database van de KB.
Vermoedelijk levert dat bredere onderzoek een rijker beeld op van de subgenres van het fantastisch verhaal die LS publiceert, bijvoorbeeld met een groter aandeel van horror in het fonds.
Als laatste vormen de actoren in de fantasyfondsen een interessante invalshoek voor toekomstig onderzoek. De gegevens die in dit onderzoek zijn verzameld over vertalers zijn in deze scriptie niet geanalyseerd, maar kunnen in een toekomstig onderzoek van pas komen, misschien in combinatie met verdere gegevens over vertalers in de fantasyfondsen van andere uitgeverijen. Het kan bijvoorbeeld relevant zijn om te weten met welke vertalers de uitgeverijen vaak samenwerken. In diezelfde strekking kan het ook nuttig zijn om uit te zoeken hoe auteurs bij uitgeverijen terechtkomen.
Al met al is het Nederlandse fantasyveld een interessante, vruchtbare grond voor wetenschappelijk onderzoek. In deze scriptie is een aanzet gedaan tot het ontginnen daarvan die in de toekomst hopelijk een vervolg krijgt.
Bronnen
Bloemers, Paul. “Personele Inkomensverdeling: Lorenzcurve.” Economielokaal, 13 feb. 2018, https://www.economielokaal.nl/personele-inkomensverdeling-1/.
Butler, Catherine. “Modern Children’s Fantasy.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp. 242-235.
D’hulst, Lieven. “Translation History.” Handbook of Translation Studies, onder redactie van Yves Gambier en Luc van Doorslaer, 1e ed., John Benjamins, 2010, pp. 397-405.
Dijkstra, Lotte. “Het Uitgeefproces van The Lunar Chronicles – door Blossom Books.”
Fantasywereld, 23 apr. 2017,
https://www.fantasywereld.nl/boeken/boekachtergrond/het-uitgeefproces-van-the-lunar-chronicles-door-blossom-books/.
“Dystopia.” The Oxford Dictionary of Literary Terms, Oxford UP. Geraadpleegd op 3 okt.
2021.
Even-Zohar, Itamar. “Polysystem Theory.” Poetics Today, vol. 1, nr. 1/2, 1979, pp. 287-310, doi.org/10.2307/1772051.
“Fantasy.” The Oxford Dictionary of Literary Terms, Oxford UP. Geraadpleegd op 3 okt. 2021.
“Frankenstein”. Blossom Books, 29 apr. 2020,
www.blossombooks.nl/blossom_books/frankenstein.
“Greatest Fantasy Authors of All Time.” The Top Tens, z.d.,
https://www.thetoptens.com/greatest-fantasy-authors/. Geraadpleegd op 4 dec.
2021.
Heilbron, Johan, en Gisèle Sapiro. “Outline for a Sociology of Translation.” Constructing a Sociology of Translation, onder redactie van Michaela Wolf en Alexandra Fukari, 1e ed., John Benjamins Publishing Company, 2007, pp. 93-107.
Irvine, Alexander C. “Urban Fantasy.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp. 200-213.
“ISO 704.” Terminology Work – Principles and Methods, 2e ed., ISO, 2000, pp. 1-38.
Kaveney, Roz. “Dark Fantasy and Paranormal Romance.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp. 214-223.
“KVB Boekwerk.” KVB Boekwerk, 15 jan. 2020. https://kvbboekwerk.nl/.
Laetz, Brian, en Joshua J. Johnston. “What is Fantasy?” Philosophy and Literature, vol. 32, nr.
1, 2008, pp. 161-172, doi.org/10.1353/phl.0.0013.
“Makers en Hun Werk 2018.” KVB Boekwerk, 29 sept. 2019.
www.kvbboekwerk.nl/monitor/makers/makers-en-hun-werk-2018.
Mattaar, Anna. “Wie Is Wie in uitgeversland: Blossom Books”. Schrijven Online, 31 aug. 2017, schrijvenonline.org/nieuws/wie-is-wie-in-uitgeversland-blossom-books.
Maund, Kari. “Reading the Fantasy Series.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp. 147-153.
“Monitor 2015 – Makers.” KVB Boekwerk, 18 dec. 2018, www.kvbboekwerk.nl/monitor/makers/monitor-2015.
“Monitor 2016 – De Markt.” KVB Boekwerk, 19 nov. 2018, https://kvbboekwerk.nl/monitor/markt/monitor-2016.
“Moon.” Overamstel Uitgevers, z.d.,
https://www.overamsteluitgevers.com/uitgeverij/moon.html. Geraadpleegd op 4 dec. 2021.
“Moon Young Adult.” Overamstel Uitgevers, z.d., https://youngadult.uitgeverijmoon.nl/over-ons.html. Geraadpleegd op 4 dec. 2021.
“Nieuwe Aanwinst: Fraaie fondscatalogus Van Goor Uitgeverij.” Streekarchief Midden-Holland, z.d., https://samh.nl/uitgelicht/nieuwe-aanwinst-fraaie-fondscatalogus-van-goor-uitgeverij. Geraadpleegd op 4 dec. 2021.
“Over de Leukste Kinderboeken.” De leukste kinderboeken, z.d. https://www.de-leukste-kinderboeken.com/over-ons. Geraadpleegd op 4 dec. 2021.
“Over Ons.” Best of YA, z.d., https://www.bestofyabooks.nl/over-ons. Geraadpleegd op 4 dec. 2021.
“Over Ons.” Blossom Books, z.d. https://www.blossombooks.nl/over-ons/. Geraadpleegd op 4 dec. 2021.
4 dec. 2021.
Ruiter, Frans. “Regenbak of Fontein: Nederlandse Literatuurhistorici over Volk en Buitenland.” Forum der Letteren, 1993, pp. 29-51,
https://www.dbnl.org/tekst/_for004199301_01/_for004199301_01_0004.php.
Schanoes, Veronica. “Historical Fantasy.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp. 236-247.
Schoon, Josephine. “Een Blik op Fantasy in de Nederlandse Boekenmarkt: Hoe de
Nederlandse Vertaling van George R. R. Martins A Song of Ice and Fire bij Uitgeverij Luitingh-Sijthoff Terecht is Gekomen.” 2017. Universiteit van Amsterdam,
masterscriptie, http://www.scriptiesonline.uba.uva.nl/document/650908.
Senior, W. A. “Quest Fantasies.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp.
190-199.
Sieber, Sharon. “Magical Realism.” The Cambridge Companion to Fantasy Literature, onder redactie van Edward James en Farah Mendlesohn, 1e ed., Cambridge UP, 2012, pp.
167-178.
Stephan, Matthias. “Do You Believe in Magic? The Potency of the Fantasy Genre.” Coolabah, nr. 18, 2016, pp. 3-15, doi.org/10.1344/co2016183-15.
Sullivan, C. W. “High fantasy.” International Companion Encyclopedia of Children’s Literature, onder redactie van Peter Hunt, 2e ed., Routledge, 2004, pp. 436-446.
“Terminologie.” Instituut voor de Nederlandse taal, 8 nov. 2021, https://www.ivdnt.org/terminologie/.
“Top 10 Best Verkochte Boeken Aller Tijden.” Alletop10lijstjes, 18 feb. 2019,
https://www.alletop10lijstjes.nl/top-10-best-verkochte-boeken-aller-tijden/.
“Top 10 Best Verkochte Boeken Ooit (2021).” De Overbode, 5 jan. 2021, https://overbode.nl/cultuur/boeken/best-verkochte-boeken/.
“Top 100 Fantasy Books.” Fantasy Book Review, 27 aug. 2007,
https://www.fantasybookreview.co.uk/top-100-fantasy-books/.
https://bookriot.com/top-fantasy-books/.
“Verkoopcijfers 2019.” KVB Boekwerk, 15 jan. 2020,
www.kvbboekwerk.nl/monitor/markt/verkoopcijfers-2019.
“Verkoopcijfers 2020.” KVB Boekwerk, 17 mar. 2021,
www.kvbboekwerk.nl/monitor/markt/verkoopcijfers-2020.