Schematische vergelijking

Anbeek & De Jong (2013) Debats (1996) Derkx (2011)

Waar we zijn, waar we naar toe gaan. Het moment van de

contrastervaring, een

momentopname van wanneer alles anders werd,

gebiedsbepaling, verkenning nieuwe wereld en proberen haar in kaart te brengen, middelen die ons daarbij helpen.

Zintuiglijke ervaringen van dat

Persoonlijk welzijn: een

individualistische oriëntatie met nadruk op het ervaren van zin door het genieten van het leven, het maken van plezier, en op het handhaven van fysieke en geestelijke gezondheid

Eigenwaarde (self-worth),

het zichzelf goed genoeg vinden, gewaardeerd worden door zichzelf en anderen

Begrijpelijkheid

(comprehensibility, coherence), het gevoel dat men snapt hoe het leven werkt en wat er van hem of haar verwacht word.

Van ultiem belang, voor

sommigen nog God voor veel niet meer, dingen die op een andere manier uitzonderlijke zijn. Wat nog van waarde is. Iets wat draagt en troost. Spreken tot God, bidden, problemen bij het hogere / buiten het zelf leggen. Dingen die ons raken, indrukken die we ons leven lang niet zullen vergeten.

Geloven: toewijding aan of het

praktiseren van religieus-spirituele of sociaal-politieke

geloofsovertuigingen

Werk: het engagement bij de

baan, de school of de voornaamste bezigheid

Doelgerichtheid (purpose), een doel hebben in het leven, bijvoorbeeld zorgen voor kinderen

De natuur die wij zijn, plek

van de mens ten midden van alles wat er is. Wat is onze oorsprong en wat is onze bestemming. Hoe zijn we als mens bedoeld. Wat is je plek in de wereld. Waar kunnen we wonen, waar zijn we veilig. Welke andere schepselen (zichtbaar en onzichtbaar) omringen ons

Materialisme: zin die komt uit het

nastreven van materiële doelen en bevrediging.

Competentie (efficacy,

control), dit gaat over het gevoel te hebben de taken van het leven aan te kunnen.

De mens, wat maakt ons anders

dan andere soorten, wat is er specifiek aan mens zijn. Vrijheid en gebondenheid. Mogelijkheden om opnieuw te kunnen beginnen. Vermogen tot lijden, zelfontplooiing en zelfontwikkeling. Relationele kern?

Zelfrealisatie: een oriëntatie op

het bereiken van tastbare of niet tastbare doelen en psychologische vaardigheden.

Morele rechtvaardigheid

(moral justification, moral worth), het leven wordt als zinvol ervaren wanneer men vindt dat men rechtvaardig wordt behandeld en krijgt wat hen toebehoord.

Het is zoals het is, verzoening

met het onverzoenlijke. Vrede vinden. Het gevoel van thuiskomen. Omgaan met kwetsbaarheid. Spinoza, hoe kunnen we ten midden van alles wat breekbaar is blijmoedig leven. Vrijheid om te reageren op dingen waar we geen invloed op hebben.

Begrijpelijkheid

(comprehensibility, coherence), het gevoel dat men snapt hoe het leven werkt en wat er van hem of haar verwacht word.

Luchtigheid, wat geeft

inspiratie, creativiteit,dromen, goede ideeën Een plek om op adem te komen. Wie of wat troost ons. Lachen om ons zelf, verbonden voelen met elkaar. Dingen die ons van de angst bevrijden

Spanning (excitement),

dingen die het leven bijzonder maken, ook wel transcendente ervaringen die boven het normale uitstijgen, bijvoorbeeld het gevoel te hebben onderdeel te zijn van een groter geheel.

Gebroken gemeenschap,

samenleven en alles tot bloei laten komen. Bescherming en verantwoordelijkheid voor elkaar. Hoe kunnen we onszelf in onze kwetsbaarheid aan elkaar laten zien? Kunnen we het verdragen de ander in zijn breekbaarheid te zien. Welke mogelijkheden en

verantwoordelijkheden hebben we met het oog op kwetsbaar

Relaties: betrokkenheid op gezin,

op partner of vrienden

Dienstbaarheid: een altruïstische

oriëntatie met nadruk op het helpen van mensen in het algemeen

Verbondenheid

(connectedness), in contact zijn met andere levende wezens en de natuur en

Toekomst? Naar welke

toekomst streeft men. Wat mogen we verlangen en hopen? Welk oordeel treft ons (van buitenaf en van onszelf)? Hoe willen we de weg naar het einde doorbrengen? Einde zelf in de hand nemen? Een nieuwe hemel en nieuwe aarde, hiernamaals, wordt het beter?

Toekomst/ hoop: een gemengde

categorie van nadenken over de toekomst en hoop op een beter / ander leven.

De thema's zijn door de onderzoeker zelf geplaatst bij het thema waarmee de meeste overlap lijkt te zijn. Sommige thema's zoals 'Toekomst?' van Anbeek en De Jong en 'Toekomst /Hoop' van Debats lijken erg op elkaar. Anderen zoals 'De natuur die wij zijn' en 'Materialisme' lijken minder bij elkaar te passen. In dit geval is het thema erbij geplaatst omdat het een aanvulling of verdieping zou kunnen zijn. Deze zullen verderop worden onderzocht.

Resumé

Er wordt gekeken hoe de oerthema's zich verhouden tot de zingevingsgebieden die Debats en Derkx onderscheiden. De gespreksgroep aan de hand van de thema's uit 'De berg van de ziel' lijkt de

mogelijkheid te bieden om spreken over verleden, heden en toekomst, uit elkaar te halen, om echt op alles in te zoomen en ze op een systematische manier te bespreken.

De dimensies van Debats en Derkx komen terug bij verschillende thema's uit De berg van de ziel. Voor de overzichtelijkheid zijn geplaatst bij het thema waarmee ze het meest verbonden lijken te zijn. Uit de analyse van de gespreksgroepen zal moeten blijken in hoeverre deze thema's aansluiten bij de taal van de cliënten.

HOOFDSTUK II

ANALYSERESULTATEN

In dit hoofdstuk worden de resultaten van het empirisch onderzoek naar een gespreksgroep aan de hand van de oerthema's uit 'De berg van de ziel' weergeven. In de discussies worden deze uitkomsten

§1

ZINGEVINGSVRAGEN