De strekking van de opmerkingen van de respondenten is dat er veel te weinig wordt samengewerkt.
Er zijn ongeloofl ijk veel overleggen tussen alle verschillende partijen. SMRE organiseert ongeveer drie keer per jaar overleg. Zo’n één à twee per jaar is dit een klankbordgroep. Het is goed dat er veel met elkaar om tafel wordt gezeten, maar omdat er ontzett end veel clubjes zijn met ieder haar eigen doel, is het las- tig om gezamenlijk tot iets te komen.
Er is in Emmen een toeristisch platform met daarin de TIP, Dènis van SMRE, de centrummanager, Van der Valk hotel, Hampshire hotel en nog enkele grote spelers. Vier à vijf keer per jaar komt dit toeristisch platform bij elkaar en worden zaken besproken als: Waar zijn we mee bezig? Wat is een gezamenlijke strate- gie? En informeren wij elkaar. Het belang van het samenkomen wordt gezien, er wordt alleen niet veel mee gedaan.
Helaas is het verkrijgen van data (zoals van bijvoorbeeld Wild- lands of hotels) niet altijd gemakkelijk.
Het is voornamelijk eenrichtingsverkeer. Hotels kloppen bijvoor- beeld eerder bij Wildlands aan, dan andersom. Soms word je moe van alle pogingen die bedacht worden om over te gaan tot samenwerkingen, ga eerst zelf maar aan het werk. Opmerkelijk is
dat veel kleinere musea in de buitengebieden meer met elkaar zijn gaan samenwerken. Hierin heeft SMRE ook een rol in gespeeld.
Samenwerking SMRE en de gemeente
Het is goed dat Dènis veel heeft geïnvesteerd in contacten en dat hij op alle afdelingen binnen de gemeente is langs geweest. Dènis heeft de marketingkennis in huis, wat wij niet hebben en tegelijkertijd helpen wij hem op bestuurlijk vlak. Dènis weet zijn weg wel te vinden.
SMRE steunt ons op het gebied van marketing-uitingen. Zo heeft Dènis bijvoorbeeld een folder laten maken over de voorde- len van werken in Emmen. Deze folder kan ik vervolgens gebrui- ken tijdens acquisitie werkzaamheden. Deze ondersteuning is erg prett ig samenwerken.”
De indruk bestaat bij de onderzoekers dat er sprake is van een prima samenwerking tussen de gemeente en SMRE.
Samenwerking tussen Wildlands en andere betrokkenen
Wildlands Adventure Zoo is in voorjaar 2016 geopend en trekt deze zomer tussen de 6000 en 10.000 bezoekers per dag. Vaak bezoekers die voor het eerst in Emmen komen, en daarmee een interessante doelgroep vormen om deze groep te verleiden tot een herhalingsbezoek, niet alleen aan Wildlands maar ook aan alle andere att racties die Emmen en omgeving te bieden heeft . Wildlands heeft een zodanige strategie geformuleerd dat alle aan- dacht is gericht op de beleving van haar gasten in het park zelf. Vooralsnog heeft Wildlands geen behoeft e aan intensieve samen- werking met andere partijen in de toeristische en retailsector. Dat leidt tot een breed gedragen gevoel dat hier kansen niet benut worden, zowel door Wildlands als door de retail- en horeca sector. In alle opmerkingen klinkt bewondering door hoe Wildlands zich op de kaart heeft gezet, maar een aantal issues verdient het om hier nader belicht te worden:
60 Evaluatierapport Marketing Emmen 6 Resultaten interviews over organisatie en draagvlak 61 Het aangezicht
na het verlaten van Wildlands: waar zijn de winkelcentra?
Verbinding Wildlands en winkelgebied
De onderzoekers stellen vast dat er nog geen natuurlijke loop- verbinding is tussen Wildlands en het centrum. Er zijn (nog) geen informatiepunten op het plein van wat er nog meer te doen is in Emmen.
Op dit moment zie ik (te) veel bezoekers direct naar de parkeer- plaats in plaats van het winkelcentrum, nadat Wildlands is bezocht. De oorzaak hiervan zou kunnen komen door weinige initiatieven van ondernemers, of wellicht doordat Wildlands ondernemers te weinig benadert. Ook de gemeente had hierin een rol kunnen spelen naar ondernemers toe. Op welke wijze on- dernemers van Wildlands kunnen profi teren. De merchandise had bijvoorbeeld in het winkelcentrum kunnen plaatsvinden. Het is een gemiste kans dat de westkant van het winkel centrum, dus het deel grenzend aan het Raadhuisplein niet als mooie ge- vel gereed was op het moment dat Wildlands geopend werd. Er had op dat moment een wervende wand moeten staan met duidelijke uitstraling dat zich daar een groot overdekt winkel- centrum bevindt als poort van een grote winkelplaats. Dus dat
mensen vanaf Wildlands het plein overgetrokken worden. Met duidelijke focus op de ingangen ook.
Een aantrekkelijke fysieke loopverbinding tussen Wildlands en het winkelgebied is er nu niet. Dat ligt niet aan Wildlands maar meer aan de eigenaar van de grond van het Raadhuis- plein, de gemeente Emmen. Het is spijtig om te constateren dat er geen duidelijke looproutes en bebording aanwezig is nadat de bezoeker Wildlands heeft verlaten. Het ligt voor de hand dat de gemeente toestemming geeft , of beter gezegd, faciliterende voorzieningen schept om de retail exposure te geven middels bebording direct bij de uitgang van Wildlands.
Samenwerking met Wildlands op marketinggebieden: communicatie, onderzoek en productontwikkeling met SMRE en TIP
In alle gesprekken kwam het beeld naar voren dat Wildlands bij voorkeur zelfstandig opereert en samenwerking met ande- re partijen afh oudt. Dat geldt voor gezamenlijke campagnes, incentives, website, en het delen van onderzoek en kennis.
Wildlands heeft SMRE eigenlijk niet nodig, het nieuwe ATLAS theater daarentegen heeft meer belang bij een succesvol SMRE. Wildlands heeft een grotere range dan alleen Emmen. Het is voor hen een grote uitdaging om de perceptie van de bezoekers bij te stellen. Ik heb daarom ook grote bewondering voor de marke- tinguitingen die zij op dit moment voeren. Daarnaast kan ik me voorstellen dat het lijkt alsof Wildlands niet wil samenwerken, maar ze zijn gewoon strikt in wat ze wel en niet willen.
Samenwerking Wildlands met ondernemers
Uiteraard zijn ondernemers, vooral in de retail en horeca, zeer geïnteresseerd om te profi teren van de bezoekersstromen die Wildlands genereert. Maar beide partijen weten elkaar nog niet goed te vinden, zoals blijkt uit onderstaande uitspraken.
62 Evaluatierapport Marketing Emmen 6 Resultaten interviews over organisatie en draagvlak 63
Wildlands zou meer oog moeten hebben voor ondernemend Em- men. Wildlands vaart voornamelijk haar eigen koers, wat ook logisch is, maar ondernemers kijken daardoor tegen Wildlands op waardoor ze geen verbinding met elkaar krijgen. Samen plannen maken zou beter zijn.
Wildlands weet wat de bevolking wil, dit is een voordeel. Er is echter maar één manier om door moeilijke jaren heen te komen en dat is door te gaan samenwerken.
Ondanks dat Wildlands geen citymarketing nodig heeft , is het wel belangrijk dat het (citymarketing) bestaat. Ondernemers in Emmen willen namelijk graag met Wildlands samenwerken en daarom is het goed dat er een stichting is die ervoor zorgt dat dit in toeristisch verband laat terugkomen. Anders is het name- lijk erg ad hoc.
Wildlands ziet alles buiten het park als concurrent.
We hebben wel aangegeven dat er in Wildlands nog veel te ha- len valt op diverse gebieden, zoals bijvoorbeeld duurzaamheid. Maar Wildlands is op dit moment nog helemaal gefocust op hun bezoekers en de tevredenheid van de bezoeker. In deze be- ginfase snap ik dat wel, dus ik ga ervan uit het een kwestie van tijd is dat de aandacht verlegd kan worden.
Op dit moment is er geen algehele samenwerking met Wild- lands, maar meer concurrentie. Wildlands wil het liefst dat de bezoeker haar geld alleen binnen het park besteedt.
De onderzoekers zijn van mening dat zich hier een ongewenste situatie ontwikkelt. Ongewenst zowel voor het toeristisch be- drijfsleven maar ook voor Wildlands zelf.
Vanuit regiomarketing perspectief is het essentieel dat er een palet van mogelijkheden wordt geboden om de bezoeker te verleiden tot meerdere bezoeken. Het gevaar bestaat nu dat de Wildlandsbezoeker het bij een eenmalig bezoek houdt, tenzij er elke één tot twee jaar weer een att ractie wordt toegevoegd. In
de regiomarketing gaat het er juist om voor meerdere doelgroe- pen een gevarieerd aanbod te hebben per seizoen. Samenwer- king daarbij is essentieel. Het is teleurstellend dat Wildlands vooralsnog niet bereid lijkt om bezoekersdata te delen met SMRE, niet toestaat dat bezoekers worden geatt endeerd op de verschillende mogelijkheden die Emmen biedt en ten slott e op haar eigen website nauwelijks links heeft met verwijzing naar alle andere publiekstrekkers in de gemeente en daarbuiten. Apart vermeld moet worden de rol van de gemeente. De ge- meente Emmen is grootaandeelhouder van DPE/Wildlands. (Bron: Auditcommissie Jaarrekening 2014). Gebruikelijk is dat een grootaandeelhouder weliswaar op afstand blijft van de dagelijkse operatie, maar toch bemoeienis toont daar waar an- dere (eigen)belangen meespelen. De onderzoekers hadden ver- wacht dat de gemeente haar invloed over bovenstaande zaken, en zeker op het gebied van samenwerking met andere partijen had aangewend.
Dit was de mening van een geïnterviewde:
Wildlands zou een wederdienst moeten leveren aan de gemeen- te. Dat zou de gemeente verplicht moeten stellen aan het park. Dit kan door bijvoorbeeld een onderdeel op de website te plaat- sen met informatie van wat er nog meer in de gemeente Emmen te doen is.
De conclusie luidt dat er duidelijk behoeft e bestaat aan een betere samenwerking tussen alle partijen. Immers, alleen daar- door kan een integrale marketinginspanning geleverd worden waardoor de veel genoemde versnippering tegen gegaan kan worden.
Eén van de instrumenten om samenwerking te bevorderen is de invoering van een Ondernemersfonds. Deze suggestie is aan een aantal respondenten voorgelegd.
64 Evaluatierapport Marketing Emmen 6 Resultaten interviews over organisatie en draagvlak 65
6.5 Ondernemersfonds
Belangrijkste kenmerken van een Ondernemersfonds zijn: • Het fonds wordt gevoed door een opslag op het OZB-tarief
”niet-woningen” met een bepaald bedrag (in Assen is dit € 36 waarvan €20 voor de eigenaar en € 16 voor de gebrui- ker) per € 100.000 WOZ-waarde
• Het fonds wordt beheerd door een bestuur bestaande uit de belangrijkste contribuanten
• Uitkeringen van het fonds zijn gericht op het stimuleren van de activiteiten waardoor het winkel- en verblijfplezier wordt verhoogd. Dat kan dus variëren van het bekostigen van de Sinterklaas intocht, het plaatsen van (extra) bank- jes, verwijsborden, gezamenlijke promoties tot parkeerma- nagement
• Aanvragen voor een uitkering kunnen alleen door stich- tingen, ondernemersverenigingen en andere samenwer- kingsverbanden gedaan worden, de overheid kan dus geen aanspraak maken op bekostiging. Het is duidelijk “van on- dernemers, voor ondernemers”
• Om tot eff ectieve resultaten te komen zal er altijd overleg moeten zijn tussen gemeente en het bestuur van het fonds teneinde beleid en acties op elkaar af te stemmen.
Gesprekspartners zijn enthousiast over het idee om een “echt” ondernemersfonds te creëren. Het behartigen van de collectieve belangen van de ondernemers is dan niet langer afh ankelijk van goedwillende enkelingen en vrijwillige bijdragen. De zgn. “free riders” worden daarmee geweerd, iedereen doet mee. In veel plaatsen (Assen, Meppel, Appingedam, Haren) functioneren de Ondernemersfondsen naar volle tevredenheid van de betrokke- nen en contribuanten. Enige citaten van gesprekpartners:
Ik denk wel dat een Ondernemersfonds in Emmen kan werken. Het wordt voor de organisatie van evenementen toegankelijker en het zal minder tijd kosten, omdat je niet elke keer naar de gemeente hoeft te stappen.
Ik weet dat Meppel net als Assen een Ondernemersfonds heeft . Verenigingen zijn daar bij elkaar gekomen. Dat zou hier in Em- men ook moeten gebeuren.
Het Ondernemersfonds beheert een budget dat gezamenlijk door alle OZB betalers is opgebracht. Het werkt met zoge- naamde trekkingsrechten waar samenwerkingsverbanden zoals een SMRE, Ondernemersverenigingen, en Parkmanage- ment gebruik van kunnen maken. Het opereert geheel los van de gemeente en toewijzingsbesluiten worden door het bestuur genomen waar de belangrijkste vertegenwoordigers van de contribuanten in zitt en.
www.ondernemersfondsassen.nl
SMRE zou in deze constructie tevens gefi nancierd kunnen worden vanuit het Ondernemersfonds, en dus door het gehele bedrijfsleven in Emmen.
66 Evaluatierapport Marketing Emmen 6 Resultaten interviews over organisatie en draagvlak 67