Uit de analyses uitgevoerd in deze 2e fase van dit project kan geconcludeerd worden dat:
1. de grootste bijdrage op alle meetpunten wordt geleverd door de oppervlaktebronnen 2. de zwaarst door TATA bronnen belaste meetstations zijn IJmuiden Sluizen, Wijk aan
Zee Reijndersweg (recent in gebruik genomen) en Wijk aan Zee Bosweg
3. er geen sprake lijkt te zijn van een sterke onder- of overschatting van de gezamenlijke TATA bronnen
4. de relatief grote discrepantie tussen meting en berekening bij het meetpunt op het TATA terrein eerder op een onder- dan een overschatting wijst
5. de lokale meetinspanning weliswaar voldoende is voor een globale bewaking van de bedrijfsemissies (totaal te hoog, totaal te laag), maar niet geschikt is voor de bepaling van de bronsterkte van individuele bronnen op het terrein
6. de rekentool een geschikt instrument is om het effect van een bepaalde reducerende maatregel op de bijdrage ter hoogte van een meetpunt te bepalen
7. de maatregel met het grootste effect de vervallen opslag Noord West is (met een afname van maximaal 0,4 µg/m3 op meetpunt Wijk aan Zee Bosweg)
8. ook het doekfilter op de rookgasreiniging van de sintermachines een positief effect heeft van 0,1 µg/m3 ter hoogte van de meeste meetpunten
9. het filter bij Ketel 41 en het doekfilter voor de ruimteontstoffing bij de sinterfabriek wel tot reductie van de emissie van (met name grof) stof leiden, maar zich niet vertalen in een berekenbare afname van de bijdrage aan de PM10 concentratie ter hoogte van de meetpunten
10. het totale maatregelpakket het grootste effect heeft ter hoogte van het meetpunt Wijk aan Zee Bosweg, namelijk 0,6 µg/m3. Ervan uitgaande dat 0,15 µg/m3 overeenkomt met 1 dag overschrijding van de dagnorm, kan dit als een aanzienlijke verbetering worden gezien
Bijlagen
Bijlage 1: Project fijn stof-emissies IJmond (TEOM-correctiefactor), TNO Bijlage 2: Emissiebestand TATA bronnen
Bijlage 3: Vertaling van de (voor)genomen maatregelen naar (emissie)effecten
Datum 20 oktober 2010 Onze referentie
<vnr-ext>
Blad 1/1
Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek / Netherlands Organisation for Applied Scientific Research
Aan
Rinkje Molenaar (DCMR) Van
Ko den Boeft Onderwerp
Project fijn stof-emissies IJmond (TEOM-correctiefactor)
In de periode 2007-2009 zijn in het IJmondgebied (meetstation Wijk aan Zee Banjaert (553) en Beverwijk West (570)) gelijktijdig met een TEOM-fijnstofmonitor (teom) en een referentiemethode (ref) uurgemiddelde PM10-concentraties gemeten. Het is gebrui-kelijk om de teom-concentratiewaarden met een factor 1,3 te vermenigvuldigen. Met deze factor worden verdampingsverliezen (vluchtige aerosolen) tengevolge van de verwarmde meetsensor in de TEOM gecompenseerd/gecorrigeerd.
Figuur 1 geeft de verdeling van de correctiefactoren, het quotiënt van de met de refe-rentiemethode en de teom-methode gemeten PM10-concentraties (ref/teom) weer. De gemiddelde waarde van de populatie van correctiefactoren is 1,18. De factor 1,3 lijkt op grond van het populatie-gemiddelde 9% te hoog. Reden voor een nadere analyse.
In deze notitie worden de resultaten beschreven van een verkenning naar de ’juistheid’
van het uniform toepassen van de factor 1,3. Om die reden zijn als eerste stap in de verkenning alle waarnemingen, ongeacht meetstation of meetjaar, samengevoegd en als ‘uniforme’ populatie (zie figuur 1) geanalyseerd. Tevens is onderzocht of er even-tueel sprake is van een seizoenseffect.
Datum
Figuur 1 Verdeling van correctiefactoren (ref/teom) - 1σ-interval (rood) - 2σ-interval (blauw en rood) – 3σ-interval (groen, blauw en rood) – ↨ plaats van de schaalfactor 1,3.
- Correctiefactoren (gehele populatie)
De navolgende analyse van de correctiefactoren is ook denkbaar voor meetstations Beverwijk en Wijk aan Zee afzonderlijk.
De verkenning is gebaseerd op 1042 daggemiddelde (uurlijkse) waarnemingen. Voor Wijk aan Zee zijn 518 waarnemingen en voor Beverwijk 524 waarnemingen
beschikbaar.
Voor Beverwijk zijn correctiefactoren voor 2007, 2008 en 2009 beschikbaar. Voor vrijwel alle maanden is voor minder dan de helft van het aantal dagen een correctie-factor beschikbaar. Figuur 2 geeft de verdeling van correctiecorrectie-factoren voor meetstation Beverwijk weer.
Datum
Figuur 2 Verdeling van correctiefactoren (ref/teom)voor meetstation Beverwijk.
Voor Wijk aan Zee ontbreken correctiefactoren voor 2007. Voor eerste vier maanden van 2008 zijn geen correctiefactoren beschikbaar. Voor de maanden waarvoor tiefactoren beschikbaar zijn is voor meer dan de helft van het aantal dagen een correc-tiefactor beschikbaar. Figuur 3 geeft de verdeling van correccorrec-tiefactoren voor meet-station Wijk aan Zee weer.
0
Figuur 3 Verdeling van correctiefactoren (ref/teom)voor meetstation Wijk aan Zee.
Enkele kenmerken van de populatie van correctiefactoren (figuur 1) zijn:
- gemiddelde : 1,180 - maximum : 2,779 - minimum : 0,405 - standaarddeviatie : 0,326
Datum
De populatie van correctiefactoren (zie figuur 1) is op grond van de σ-grenzen bij
‘benadering’ normaal-verdeeld (zie tabel 1).
Tabel 1 Kentallen per populatie-sigma-interval.
Interval Ondergrens Bovengrens
Aantal
Figuur 4 en figuur 5 geven de maandgemiddelde correctiefactoren voor de gehele populatie weer. In figuur 3 zijn de correctiefactoren ten opzichte van de jaargemid-delde correctiefactor (van de gehele populatie) genormeerd.
0
Figuur 4 Maandgemiddelde correctiefactoren – gehele populatie (periode 2007-2009).
Datum
Figuur 5 Genormeerde maandgemiddelde correctiefactoren – gehele populatie (periode 2007-2009).
Uit figuur 4 en figuur 5 (genormeerde correctiefactoren) blijkt dat voor de maanden februari t/m april de correctiefactor groter, voor de maanden mei t/m september klei-ner en voor de overige maanden ongeveer gelijk is aan de jaargemiddelde correctie-factor. Op enigszins arbitraire gronden, er zijn andere combinaties denkbaar, kan het jaar in drie aaneengesloten perioden van vier maanden met een daarbij behorende cor-rectiefactor worden gesplitst:
- jaar : 1,180 - (1,3 -9%)
- januari – april : 1,404 - (1,3 +8%) - (1,180 - +19%) - mei – augustus : 1,033 - (1,3 -21%) - (1,180 - -12%) - september – december : 1,183 - (1,3 -9%) - (1,183 - +0,3%)
In figuur 6 worden de (maandgemiddelde) correctiefactoren voor de onderscheiden jaren weergegeven. De factoren voor 2007 en 2008 vertonen qua grootte een redelijk goede overeenstemming. Voor de periode januari-april en de maand december valt op dat de correctiefactoren voor 2009 veel groter zijn dan voor 2007 en 2008. Voor de maand oktober valt de gemiddelde correctiefactor voor 2007 op.
Datum
jan feb mar apr may jun jul aug sep oct nov dec jaar
Correctiefactor
2007 2008 2009
Figuur 6 Maandgemiddelde correctiefactoren (gehele populatie) (periode 2007-2009).
Figuur 7 geeft de (per jaar) genormeerde maandgemiddelde correctiefactoren weer.
Figuur 7 geeft in vergelijking met figuur 3 zicht op de spreiding van de maandgemid-delde correctiefactoren van jaar tot jaar.
-0.6
jan feb mar apr may jun jul aug sep oct nov dec
Genormeerde correctiefactor
2007 2008 2009
Figuur 7 Genormeerde maandgemiddelde correctiefactoren gehele populatie) (periode 2007-2009).
In tabel 2 worden voor 2007, 2008, 2009 en voor de volledige periode (2007-2009) voor de perioden januari-april, mei-augustus en september-december de periode-gemiddelde correctiefactor weergegeven.
Datum 20 oktober 2010 Onze referentie
<vnr-ext>
Blad 7/7
Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek / Netherlands Organisation for Applied Scientific Research
Tabel 2 Periode-gemiddelde correctiefactoren voor 2007, 2008 en 2009.
Periode 2007 2008 2009 2007-2009
jaar 1,156 1.138 1,271 1,180
januari – april 1,223 1,222 1,557 1,404
mei – augustus 1,032 1,026 1,023 1,033
september – december 1,260 1,120 1,212 1,183
Uit de correctiefactoren in tabel 2 blijkt dat voor de periode januari-april de correctie-factoren van jaar tot jaar tussen de -13% en +11% van het gemiddelde voor de gehele periode afwijken. Voor de periode mei-augustus zijn de verschillen +0,1% - +1%.
Voor de periode september-december zijn de verschillen -5% - +7%.
Datum
1. Het uniform toepassen van een correctiefactor (ref/teom) van 1,3 voor de meet- stations Beverwijk (Banjaert) en Wijk aan zee leidt tot ‘overcorrectie’ van ongeveer 9%.
2. Uit de maandgemiddelde correctiefactoren blijkt dat er een seizoenseffect optreedt.
3. Indien het populatiegemiddelde van de correctiefactoren (1,18) wordt toegepast voor het corrigeren van de gemeten PM10-concentraties heeft dit voor de periode januari-april een ‘ondercorrectie’ (19%) en voor de periode mei-augustus een ‘overcorrectie’ (12%) tot gevolg. Voor de periode september-december wordt met een factor 1,18 praktisch correct gecorrigeerd.
4. De spreiding (van jaar tot jaar) in de correctiefactor per seizoen is voor de periode januari-april het grootst en voor de periode mei-augustus het kleinst.
5. Omdat de vergelijking van gemeten en berekende PM10-concentraties betrekking heeft op 2007 kan overwogen worden om voor alle meetstations de ‘seizoenfac- toren’ voor 2007 (januari-april: 1,223; mei-augustus: 1,032; september-december:
1,260) op de met de TEOM gemeten concentraties toe te passen.
6. Voor de correctiefactoren voor Beverwijk en Wijk aan Zee kan een eendere data- analyse als voor de totale populatie worden uitgevoerd. Dit geeft zicht op de spreiding in de correctiefactoren per station.
7. Voor de vergelijking van de gemeten en berekende fijn stofconcentraties kan voor meetstation Beverwijk overwogen worden om hiervoor de 2007-correctiefactoren te gebruiken. Correctie kan plaatsvinden op basis van maandgemiddelden of kortere perioden. De beschikbaarheid van correctiefactoren (veelal minder dan de helft van
de maanddagen) is bepalend voor de lengte van de periode.
Advies:
Voor het vergelijken van de gemeten en berekende fijn stofconcentraties de TEOM-meetcijfers van alle meetstations conform conclusie 5 corrigeren
BIJLAGE 2 : Emissiebestand TATA bronnen Werk- eenheidBron nr.Bron nr.DIFFUSE BRONNENType bronTotaal Stof%PM10XYObject- lengteObject- breedteObject- Opp.diameterhoogteoppervlaknieuwe Dsnelheidtov X-asdebiettemp. HOO4989HO7 ovenhuis (dakemissie met afz.)Punt/diffuus24 1081002410810092449926760503 000283 00062 0.01 167 128 877300 Pefa4313Brandmachine dakemissieDiffuus139 0001520850100775499060165172 805402 80560 0.16 167 1 648 044301 OSF25157Converter 21-22-23 dakemissieDiffuus57 8581481001013704997263158025 2007325 200179 0.03 63 2 831 760299 HOO4787HO6 ovenhuis (dakemissie met afz.)Punt/diffuus7 680100768010106749923245351 575281 57545 0.05 167 262 000308 Kofa14534Blustoren 11-12-1314?Diffuus60 1001060101023764987483x17,5m24252.58.2 5.0 954 000323 Kofa24638BlustorenDiffuus27 9441027941006744990521x85 m2478510.4 5.0 1 530 000323 DSP5969KoelkamerDiffuus16 9381525411012114996131.5421.8-4.7 30 000305 WB26172Eindwalsgroep dakemissieDiffuus14 16615212510317550060917 m235174.7 0.8 50 000293 Sifa417Sintermachines dakemissieDiffuus9 000221980101340498975174 m23017414.9 0.6 354 284310 Pefa4414Vormerij dakemissieDiffuus10 0001919001008874990357x2,2m24015.44.4 4.7 260 568301 OSF25564CG 21/22 koelkamers/gietvormenDiffuus12 58915188810126949978012m257123.9 10.2 440 000298 Sifa428Sinterkoelers 11-12-13 openbron emissieDiffuus5 0003316501013824989553x9m25275.9 1.0 98 280333 HOO5091HO7 ovenhuis (dakemissie zonder afz.)Punt/diffuus2 17536783100924499267108m22810811.7 0.3 128 877300 Sifa406Menggebouw dakemissieDiffuus6 0001378010130249898857 m240578.5 0.9 192 652305 HOO4888HO6 ovenhuis (dakemissie zonder afz.)Punt/diffuus1 70936615101074499229107m22810711.7 0.7 262 000308 OSF25259RYPODiffuus3 624155441014764998361x65m230659.1 1.2 280 000320 OSF25461RY weegput 21/22 dakemissieDiffuus3 116154671014504997651x31 m216316.3 1.3 145 000310 OSF25665Giethal 1Diffuus3 0001545010142949989820 m247205.0 0.5 36 000305 OSF25766Giethal 2Diffuus3 0001545010137849989920 m247205.0 0.5 36 000305 OSF25867GietmachinehalDiffuus3 0001545010124149972410 m247103.6 1.0 36 000305 DSP6070GiethalemissieDiffuus2 0001530010121949953414 m242144.2 0.5 25 000305 OSF25360VPBIDiffuus18015271012534996861x42 m247427.3 1.0 150 000313 Totaaldiffuus86493 jlage 2.xls, diffuse_bronnen, 17-12-2010, M.J. Lips
Werk- enheidBron nr.Bron nr.OPEN BRONNENType bronTotaal Stof%PM10XYMaaiveld hoogte emissie hoogte nieuwlengte- breedteopper vlaknieuwe Dsnelheid tov X-as HO- stelsel
incl. correctie 12,6 °debiettemp. NKL.NKL.NKL.MLML SL6518Opslag EO2 + MV2Punt349 099206982010070549876855630x260163 80033 20 SL6316Buka2Punt154 3742030875100836498643512570x7542 75033 20 SL6821Opslag KVPunt121 048202421010018849887057350x24084 000- M9577Gehele terreinPunt107 759202155210068849988984410x23897 58040 27 SL6720Mengveld MV1Punt98 001201960010156549914083265x8723 055180 167 SL6619Opslag EO1Punt89 607201792110179549877054750x5541 250180 167 SP10082Rijden verharde wegen Blok 5Open75 047201500910101849920681.5800x66090 77 &H9476Gehele terreinOpen60 147201202910043349938781.5210x15090 77 SL7326Opslag-NW voormenghoopOpen59 232201184610090050009881.5265x20040 27 SP10183Rijden verharde wegen Blok 6Open46 35820927210170149905381.5800x66090 77 ofa18835Helling en transportbanden tot in silo'sPunt55 624158344102351498738813470x104 700180 167 SP9981Rijden verharde wegen Blok 4Open40 18020803610038649936681.5800x66090 77 SL7527Opslag-GSB-CABPunt33 77120675410153949929482185x16029 600 SL7225Afvoerbanden kooks KF1Punt33 578206716102348498726811470x157 0501.5 303 SP9779Rijden verharde wegen Blok 2Open30 63020612610119550000181.5725x66090 77 SL7426aOpslag-NW WestelijkOpen30 00020600010064449998681.5300x20040 27 OO9155HO7-vulwagenPunt38 2241557341009194992698765x5253.0 270 000298 ofa28939Helling en transportbanden+ beladen VWPunt35 853155378100481499095820130x506 500180 167 SP10385Rijden verharde wegen Blok 8Open26 80120536010019149871451.5660x55090 77 SL7124Afvoerbanden kooks KF2Punt25 327205065100766499096815360x103 6001.5 303 SL7628Opslag PefaOpen23 01020460210089249894381.5380x60180 167 SL6922Afvoerbanden pelletsPunt22 567204513100970499110815134x364 8241.5 313 SL7729Kolenmengveld (KMV)Punt20 87920417610029249898472440x156 600180 167 SL8094Opslag Park-EOpen20 20120404010064549929881.5100x50 SP9880Rijden verharde wegen Blok 3Open17 01920340410187949984881.5725x66090 77 SP9678Rijden verharde wegen Blok 1Open15 26720305310053250001181.5570x54090 77 OO9049HO6 -vulwagenPunt18 3671527551010654992298705x5253.0 270 000298 OO9291HO 6/7 - overigOpen17 93915269110100049920081.5200x110 SP10486Rijden verharde wegen Blok 9Open12 96220259210075749858851.5660x55090 77 SL8397Opslag EO2 tussenopslagOpen11 01020220210050049884071.5230x35 SL7023Afvoerbanden sinter + stortput en noodverladingPunt10 455202091101089499039814210x102 1001.5 313 efa6215Afvoerlijn pelletsPunt9 323201865100970499110815134x364 8242.0 323 SP10284Rijden verharde wegen Blok 7Open6 91820138410240849889581.5800x66090 77 OO9392CMP + MashOpen7 60815114110165650013081.5125x55 SL8195Opslag HO4/5Open4 729209461016754989001.510x5 SL8599Opslag Duin 1+2Open4 455208911003254997001.510x5 SL86100Opslag DSPOpen3 330206661009754997501.510x5 SL8296Opslag VosseboxOpen2 994205991007004989001.510x5 SL7993Opslag HO6/7Open2 712205421007004991501.510x5 SL7830Opslag CasputOpen2 471204941029024985591.510x5135 122 SL8498Opslag Kofa 2Open2 089204181003504991501.510x5 SL6417Steiger Buka2Open1 039202081004184984691.55x4150 137 SL87101Trog Buka2Open628201261008504986501.510x5 Totaalopen341046 age 2.xls, open_bronnen sort nw, 17-12-2010, M.J. Lips
Werk- eenheidBron nr.Bron nr.PUNTBRONNENType bronTotaal Stof%PM10XYdiameterhoogteoppervlak Sifa55HogedrukwasserPunt181 1141001811141012534989744.47515.2 Sifa33Sintermachines 11-21-31 Conventioneel+EOSPunt146 37968995381012684989962x415025.1 Pefa710Branderij fluorwassersPunt98 599100985991008474990396x2,66231.8 Sifa22Sintermachines 11-21-31 Ruimteontstoffing EFPunt268 38428751481014584989744.53015.9 Pefa69Branderij afwerpzijde (Barcols 3x)Punt43 034100430341007304990653x1,6356.0 Pefa811Branderij zeverijontstoffingPunt28 026100280261008864990302x1,6474.0 HOO2654HO7 oventop drukvereffeningPunt36 24670253721009244992670.71080.4 OSF22858PBI (doekfilter)Punt24 407100244071012824997003.4479.1 HOO2248HO6 oventop drukvereffeningPunt25 62470179371010744992290.6760.3 ENB1843Centrale 4, ketel 41Punt159 89111175881013974990743477.1 HOO2552HO7 ovenhuisafzuiging doekfilterPunt17 1091001710910081449921042512.6 Pefa912Malerij Electrofilters(11-21-31)+spoel. KogelmolensPunt11 616100116161010644990003x2,0429.4 OSF22756Converters affakkelen/terugwinnen (21,22,23)Punt11 090100110901014544997203x1,2903.4 HOO2350HO7 bunkergebouw (Oost+West)Punt10 974100109741009084991942x1,3332.7 Sifa44Sinterkoelers 11-12-13Punt94 72311104201013884989596x1,5m2309.0 HOO1944HO6 bunkergebouw (Oost+West)Punt10 352100103521010584991562x1,1221.9 OSF23063Secundaire afzuigingPunt8 27910082791014184995774.42315.2 Sifa11Mengsel- en roosterlaagdosering (11-21-31)Punt7 77810077781013164989803x1402.4 Kofa11132KZO (11,12,19 - 16,17,18)Punt5 75810057581023524987592x3,02514.1 DVL23990Gloeioven PHF/NOF en RTFPunt5 22510052251026985013351.9452.8 HOO2146HO6 ovenhuisafzuiging doekfilterPunt4 65810046581011564991393.1237.5 DVL13889Gloeioven PHF/NOF en RTFPunt3 95210039521027805013601.35451.4 BKP3474Verflijn, incineratorPunt3 71910037191027095013631.5501.8 Kofa11031Batterijschoorstenen 11,12,13,14Punt3 6109835381023484987394x2,98026.4 Kofa11233Vulgasafzuiging (11,12,19 - 16,17,18)Punt3 41810034181022624988153x1,0182.4 Kofa21336Batterijschoorstenen 21,22Punt3 4749834051004934991032x3,912923.9 AROC3687AROC Roostoven 1 + 2 (schoorstenen)Punt2 65910026591024964991482x1,37402.9 OSF22962ROZA 21/22 doekfilter (GL11-GL12) shoorsteen 1+2Punt2 37110023711016225000082x2,72411.4 Kofa21437KZOPunt1 95710019571004674991493257.1 CPP3575Koudband 1, staalgritinstallatiePunt1 61810016181025274995390.7180.4 ENB1540Centrale 1, ketel 15 en 16Punt1 56110015611018504989172x1,8475.1 ENB1742Centrale 2, ketel 23 en 24Punt1 26510012651019864991842x2,3478.3 HOO2451HO7 hete windPunt1 07110010711009874992534.77217.3 KB23788Beitsbaan 21 (trekrichtmachine)Punt8731008731030035012111.5351.8 HOO2045HO6 hete windPunt7771007771010404992364.77217.3 Bijlage 2.xls, puntbronnen, 17-12-2010, M.J. Lips