Samenstelling naar segmenten

3.4.1 Samenstelling totale nieuwverkopen naar segmenten

De meerjarentrend in de segmentaandelen in Figuur 40 geeft inzicht in typische kenmerken van de Nederlandse automarkt: er worden met ca. 45-50% aandeel relatief veel kleine auto’s verkocht in de segmenten A en B, het middensegment C is met ca. 35% het grootste segment en de hogere segmenten D en E zijn met samen ca. 15-20% aandeel relatief klein. Aan de hand van de segmentaandelen kunnen opvallende verschuivingen geïdentificeerd en geanalyseerd worden. Zo valt in 2018 een atypisch hoog marktaandeel in het E-segment op, in 2019 juist een hoog aandeel D-segment en laag aandeel A-segment.

In 2020 is te zien dat het aandeel A-segment verder afneemt ten gunste van het B-,C- en E-segment.

Nadere analyse wijst uit dat het hoge aandeel in het E-segment in 2018 werd veroorzaakt door het hoge aandeel elektrische auto’s (Tesla Model S/X en Jaguar I-PACE) dat te maken had met het introduceren van een cap in de verlaagde bijtelling tot een cataloguswaarde van €50.000 met ingang van 2019. Het hoge aandeel D-segment in 2019 wordt ook veroorzaakt door een hoog aandeel elektrische auto’s (met name Tesla Model 3). Begin 2020 is de bijtelling verdubbeld naar 8% en is de cap verder verlaagd naar €45.000.

De Tesla Model 3 was in 2019 de enige leverbare auto in die prijsklasse met ruime range en lage bijtelling.

Dat verklaart de aantrekkelijkheid van dit model in de zakelijke markt. In 2020 is het aandeel A-segment sterk verkleind ten gunste van voornamelijk het B- en C-segment.

Verder laat de segmentanalyse van de nieuwverkopen in Figuur 40 zien dat het A-segment is afgenomen van ca. 25% in jaren 2010-2012 tot slechts 12% in 2020. Het aandeel van het A-segment van 12 tot 15% in de nieuwverkopen in 2019-2020 lijkt daarmee een trendbreuk. Deze ontwikkeling houdt waarschijnlijk verband met de toegenomen belastingdruk in het A-segment, maar ook verschraling van het beschikbare aanbod. In dit segment is de belastingdruk de afgelopen jaren het sterkst toegenomen (zie Figuur 33). De BPM is toegenomen van gemiddeld ruim €500 in 2013 tot bijna €2.300 in 2020 per benzine auto. Dit komt doordat het A-segment in 2020 gemiddeld niet (veel) zuiniger geworden is qua CO2-uitstoot, terwijl de BPM-schijven uitgaan van een autonome vergroening (zie Figuur 57). Daarnaast zijn consumenten in de lagere segmenten gemiddeld prijsgevoeliger dan consumenten in hogere segmenten, blijkt uit de geschatte prijselasticiteiten in het Carbontax-model (Revnext, 2019). Hierdoor heeft een toename in belastingdruk en autoprijs in lagere segmenten een grotere impact dan in hogere segmenten.

Figuur 40: De samenstelling van totaal nieuwverkopen naar segmenten

3.4.2 Segmentering binnen deelmarkten

In de particuliere nieuwverkoop is de verdeling naar segmenten relatief stabiel. Het A-, B- en C-segment vormen samen meer dan 90% van de particuliere nieuwverkopen. Daarbinnen is het B-segment het grootste segment. Het D- en E-segment zijn in de particuliere deelmarkt samen goed voor ongeveer 7%

van de nieuwverkopen.

26% 26% 25% 22% 19% 17% 20% 20% 19% 15% 12%

26% 29% 27% 25% 27% 28% 30% 29% 32% 29% 33%

34% 31% 32% 36% 38% 37% 33% 37% 34% 35% 36%

11% 11% 13% 14% 12% 14% 12% 10% 10% 18% 15%

3% 3% 3% 3% 3% 4% 5% 5% 6% 4% 5%

0 % 10 % 20 % 30 % 4 0 % 50 % 6 0 % 70 % 8 0 % 9 0 % 10 0 %

20 10 20 11 20 12 20 13 20 14 20 15 20 16 20 17 20 18 20 19 20 20

A B C D E

Figuur 41: De nieuwverkopen in de particuliere deelmarkt (privé koop + private lease) naar segmenten

In de zakelijke deelmarkt vormen de segmenten B, C en D samen ongeveer 85% van de nieuwverkopen.

Daarbinnen is het C-segment het grootste segment. Het A en E segment vormen de overige 15% van de auto’s van de zaak.

Figuur 42: De nieuwverkopen in deelmarkt zakelijk naar segmenten

33%

Figuur 43 laat voor de totale nieuwverkopen van 2020 per segment de omvang en de verhouding privé-zakelijk zien. In de segmenten A en B is het merendeel privé (inclusief private lease) en in de segmenten C tot en met E is het merendeel zakelijk. Het totaal van zakelijk (200.000) en privé (151.000) telt op tot de ruim 351.000 nieuwverkopen van 2020.

Figuur 43: Omvang en verhouding zakelijk-privé per segment in de nieuwverkopen in 2020

3.4.3 Segmentering binnen BEV nieuwverkopen

Beeld vanaf 2020: segmentverdeling BEV lijkt steeds meer op segmentverdeling totale markt In 2020 is de nieuwverkoop van het D en E-segment binnen BEV vergelijkbaar met het D en E-segment aandeel in de totale nieuwverkoop. Helemaal als we die verhouding naast die van de zakelijke markt leggen. Het merendeel van de BEV’s is immers zakelijk aangeschaft. Het A-, B- en C-segment groeit sterk ten opzichte van eerdere jaren waardoor de segmentverdeling veel dichter bij die van de totale markt komt te liggen. Deze verandering is te verklaren door het grotere beschikbare aanbod in de lagere segmenten. Ook de afbouw van bijtellingsvoordelen voor BEV’s in de hogere segmenten en de cap op de nieuwprijs tot €45.000 voor de privé subsidie (SEPP) kan de relatieve groei van de verkoop in lagere segmenten vergroot hebben. De komende jaren zal de segmentverdeling van de BEV nieuwverkopen zich waarschijnlijk nog meer gaan vormen naar de klassieke segmentverdeling van de totale nieuwverkopen omdat het aanbod wederom verder zal toenemen, en de voordelen in hogere segmenten verder zullen worden afgebouwd.

Beeld tot en met 2019: relatief veel BEV’s in de hogere segmenten

De verkopen van volledig elektrische auto’s waren tot en met 2019 anders samengesteld dan de totale nieuwverkopen. Het D- en E-segment samen bevatten tussen 2013 en 2019 ongeveer de helft van de elektrische nieuwverkopen (zie Figuur 44). In de totale nieuwverkopen is het aandeel van deze segmenten

6 5%

55%

38 %

17% 20 %

35%

4 5% 6 2%

83%

8 0 % 0

20 .0 0 0 4 0 .0 0 0 6 0 .0 0 0 8 0 .0 0 0 10 0 .0 0 0 12 0 .0 0 0 14 0 .0 0 0

A B C D E

P rivé Z a kelijk

samen slechts 15 tot 20%. Het A-, B- en C-segment hebben een gezamenlijk aandeel van zo’n 50% in de elektrisch nieuwverkopen, waar dit in de totale nieuwverkopen zo’n 80-85% is. Deze verschillen tussen segmentaandelen in de totale nieuwverkopen en in de BEV nieuwverkopen kunnen grotendeels verklaard worden door de jonge marktontwikkelingsfase van BEV’s waarin de komst van nieuwe modellen in het aanbod nog een relatief grote impact had.

Figuur 44: De BEV nieuwverkopen naar segmenten

​ 6%

27% 13% 11% 16% 25% 17% 18% 27%

19% 32% 25% 27% 31% 31% 22% 40%

49% 19%

46% 46% 56% 54% 41% 51% 10% 8%

0 10 .0 0 0 20 .0 0 0 30 .0 0 0 4 0 .0 0 0 50 .0 0 0 6 0 .0 0 0 70 .0 0 0 80 .0 0 0

20 10 20 11 20 12 20 13 20 14 20 15 20 16 20 17 20 18 20 19 20 20

Aantal verkopen

A B C D E