Risicotaxaties bij de dertien personen in de persoonsgerichte aanpak

Figuur 2

Criteria aanpak PDM

Risico op voortduren laag gem/hoog gem/hoog

+ + +

Risico op escalatie laag laag gem/hoog

+ + en/of

Risico op verstoring laag laag gem/hoog

+ + en/of

Risico op geweld laag laag gem/hoog

Geen PDM Beperkt monitoren Intensief monitoren Persoonsgerichte aanpak

In tabel 2 zijn de gegevens weergegeven van de eerste risicotaxaties die zijn gemaakt voor de dertien bestudeerde dreigers. Op basis van de uitkomsten van de eerste risicotaxatie is te zien dat 12 van de 13 mensen voldoen aan de criteria voor de categorie ‘intensief monitoren’ en daarmee ook de persoonsgerichte aanpak. Zie voor deze criteria figuur 2: een persoonsgerichte aanpak wordt ingezet wanneer een persoon gemiddeld of hoog scoort op het risico op voortduren in combinatie met een gemiddelde of hoge score op één van de andere risicodomeinen. Een persoon (nummer 12 in tabel 2) zou volgens de criteria in de groep ‘beperkt monitoren’ vallen. Het is niet duidelijk waarom deze toch is ingedeeld in de groep ‘intensief monitoren’.

De personen in de groep ‘intensief monitoren’ worden gemonitord door middel van een doorlopende, automatische zoekopdracht (Blue View) en er wordt afstemming gezocht met ketenpartners in (en buiten) de regio waar de persoon woonachtig is. Van de 13 personen zijn gemiddeld twee updates gemaakt van de risicotaxaties.

Tabel 2

Eerste risicotaxatie van de dertien personen die intensief gemonitord zijn

#

Eerste risicotaxatie

Risico op voortduren Risico op escalatie Risico op verstoring Risico op geweld

1 hoog hoog laag gemiddeld

2 gemiddeld gemiddeld laag gemiddeld

3 hoog hoog gemiddeld hoog

4 hoog hoog laag laag

5 hoog gemiddeld laag gemiddeld

6 hoog hoog laag gemiddeld

7 gemiddeld hoog laag laag

8 hoog hoog laag gemiddeld

9 gemiddeld gemiddeld laag gemiddeld

10 hoog gemiddeld laag laag

11 gemiddeld laag gemiddeld laag

12 gemiddeld laag laag laag

13 hoog hoog gemiddeld gemiddeld

Bij tien van de dertien dreigers wordt in de registraties aangegeven dat sprake is van symptomen van (onder andere) een psychose. Bij de andere drie personen worden kenmerken vermeld van (onder andere) paranoïde problematiek. De psychiatrische problematiek is vaak een combinatie van meer aspecten, zoals een psychose in combinatie met een grootheidswaan, of trekken van een narcistische en paranoïde persoonlijkheidsstoornis in combinatie met een opbouwende psychose.

4.4 Dreigingsinschattingen

Van alle personen die aan de selectiecriteria van de pilot voldoen, worden tevens dreigingsinschattingen gemaakt voor de nationale evenementen. Hierbij wordt een inschatting gemaakt van de ernst en waarschijnlijkheid van de dreiging tijdens een bepaald evenement. Per persoon kunnen meer inschattingen worden gemaakt, bijvoorbeeld elke keer dat zich een groot evenement aandient zoals Koninginnedag en Dodenherdenking. Uit een interview met een projectmedewerker komt naar voren dat sinds de Dodenherdenking 2012 het pilotteam is gestopt met het maken van dreiginginschattingen. Daarna heeft PDM uitsluitend in de vorm van risicotaxaties bijgedragen aan nationale evenementen.

Van de dertien personen zijn in totaal 53 dreigingsinschattingen gemaakt. Bij de eerste dreigingsinschatting werd de ernst van de dreiging (zeer) ernstig ingeschat bij vijf van de

dertien personen; en de waarschijnlijkheid van een incident werd bij twee van hen als hoog ingeschat.

4.5 Bejegeningsadviezen

Naast risicotaxaties en (in het verleden) dreigingsinschattingen maakt het pilotteam ook bejegeningsadviezen, waarin aangeven wordt hoe het beste met een dreiger kan worden omgegaan. Respondenten vanuit het pilotteam zouden meer bejegeningsadviezen willen maken, bijvoorbeeld voor een minister die wil weten wat hij/zij moet doen als hij/zij met een dreiger geconfronteerd wordt.

Bij twaalf van de dertien personen die intensief gemonitord werden is één of meer keren een bejegeningsadvies gegeven aan een partner (zoals de NCTV of DKDB). Hieronder is een voorbeeld opgenomen van een bejegeningsadvies.

Voorbeeld bejegeningadvies

Spreek hem rustig en vriendelijk aan. Dhr. X is snel achterdochtig, wees daarom

transparant over de eigen bedoeling. Ga een kort gesprek aan over zijn reden van komst. Stel duidelijke grenzen en verbindt daaraan consequenties. Als hij erg verward en

bang/boos overkomt, schakel de Gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD) in.

4.6 Persoonsgerichte aanpak

De pilot ziet er op toe dat op regionaal niveau zorg, steun en toezicht beschikbaar zijn voor de dreigers in de hoogste risicogroep. Casemanagers vanuit de pilot houden regionale organisaties op de hoogte van onder andere veranderingen in het dreigingsniveau en sturen informatierapporten naar de politieregio (waar de persoon woonachtig is) en de DKDB. Alle informatie wordt verstuurd via het NIK-RIK-kanaal (Nationaal c.q. Regionaal Informatie Knooppunt) naar de regio. Het verschilt per dreiger met wie in de regio contact is gelegd.

Zoals eerder is vermeld, is in het plan van aanpak het voornemen kenbaar gemaakt om een ‘menukaart’ op te stellen die bestaat uit een overzicht van interventies die in verschillende regio’s gebruikt worden bij risicotaxaties en de aanpak van dreigers. Uit de interviews komt naar voren dat pilotmedewerkers hier inderdaad belang aan hechten. Niettemin hebben pas in januari 2013 de eerste besprekingen hierover plaatsgevonden.

In tabel 3 is een overzicht opgenomen met activiteiten gericht op de regio, over de dertien bestudeerde dreigers, Het betreft gegevens die geregistreerd zijn in het

registratiesysteem. Uit de interviews bleek dat niet alle activiteiten in het systeem zijn geregistreerd, dus is het mogelijk dat er meer is gebeurd dan op grond van de registraties naar voren komt. In zes gevallen is er telefonisch of e-mailcontact met de wijkagent geweest, waarbij de wijkagent in veel gevallen de pilot op de hoogte hield van ontwikkelingen. Wanneer er sprake is van een strafrechtelijke vervolging is er contact met het Gedetineerden Recherche Informatie Punt (GRIP) van het KLPD om op de hoogte te blijven van de situatie in de Penitentiaire Inrichting en de datum van vrijlating. Met vijf van de dertien dreigers hebben pilotmedewerkers een interview gehouden. Bij zeven personen is internetactiviteit gemonitord door het Team Open Source Intelligence (OSINT) van het KLPD. De pilot geeft in deze gevallen opdracht aan OSINT voor internetsurveillance. Middels wekelijkse rapportages wordt de pilot hiervan op de hoogte gehouden. In vier gevallen is er volgens de registraties contact met de behandelaar van de persoon of een vertegenwoordiger van een zorginstelling geweest.

Tabel 3

Overzicht van contact met de regio, per dreiger (buiten casusoverleg)180

# Type contactpersoon Telefoon, emailcontact en overige acties

1 Wijkagent, politieregio's, GGD, zorgcoördinator lokaal

zorgnetwerk, behandelaar, TBB

Ondersteuning bij communicatie met betrokkene, contact leggen met zorg, delen van (geschoonde) persoonskaart met politie, internetsurveillance

2 DKDB, KMar, BZK, politieregio's, begeleider, behandelend arts, wijkagent

Advies aanpak betrokkene aan zorginstelling i.v.m. met vrijlating

3 DKDB, informatiecoördinator CBB, GRIP, EBB, KMar, OM

Interview t.b.v. gedragkundige inschatting, aanvraag burgemeester risicotaxatie, delen van (geschoonde) persoonskaart met politie, monitoren van contact politie en zorg, internetsurveillance

4 Wijkagent, omgeving, DKDB, politie, behandelend psychiater

Internetsurveillance, advies aan personen die gestalkt worden, uitleg risicotaxatie aan behandelaar, advies mbt informatiedeling aan behandelaar

5 RIK (informatiemakelaar en informatie coördinator), zorginstelling, NCTV, politie

Delen van (geschoonde) persoonskaart met politie (informatiemakelaar), internetsurveillance

6 OM, CBB, EBB, DKDB, politie (casemanager)

Interview t.b.v. gedragskundige inschatting, delen van (geschoonde) persoonskaart, advies m.b.t. aanpak aan politie, advies m.b.t. aanpak aan coördinator nazorg ex-gedetineerden

7 GRIP, KMar, DKDB, politie Internetsurveillance, delen van (geschoonde) persoonskaart met DKDB

8 Wijkagent, veiligheidshuis, Internetsurveillance, verzoek van zorg om meer

180

NCTV, KMar, DKDB, informatie deskcoördinator

informatie over PDM, risicotaxatie en bejegeningsadvies gedeeld met behandelaars en reclassering, advies in communicatie met betrokkene

9 Wijkagent, DKDB, KGG, Nationale Evenementen, OM, omgeving, behandelinstelling, behandelaar

Interview t.b.v. gedragskundige inschatting, advies aanpak behandelaar in aanloop op evenementen, internetsurveillance

10 GRIP, BZK, EBB, Nationale Evenementen,

informatiecoördinator, politie, DKDB

Internetsurveillance, advies in communicatie aan politie, risicotaxaties gedeeld met politie en OM

11 DKDB, Defensie, politie, CBB Internetsurveillance, advies aanpak evenement SGBO 12 GRIP, wijkagent, DKDB, KMar,

EBB, politie

Interview t.b.v. PGA

13 Veiligheidshuis, politie, DKDB, KMar, EBB

Interview t.b.v gedragskundige inschatting,

internetsurveillance, verzoek politie om contact op te nemen met betrokkene en gemoedstoestand in de gaten te houden.

In document Pilot Dreigingsmanagement (pagina 77-81)