Uit de inventarisatie blijkt ook een aantal risicofactoren rondom verschillende fases van groepshuisvestingssystemen. Als de zeugen hun eigen werplocatie mogen kiezen, bestaat bijvoorbeeld het risico dat zeugen niet in een leeg werphok afbiggen, wat een risico is voor biggensterfte. Een oplossing hiervoor is om de zeugen rondom het werpen op te sluiten in een werphok. Verder kan het percentage doodliggers hoger zijn na het werpen in losse huisvesting en na het groeperen van de tomen in de MS fase. Bigoverleving kan mogelijk worden verbeterd door varkenshouders te trainen in het management van groepen kraamzeugen, zeugen met een goede fysieke conditie en moedereigenschappen te selecteren, door het systeem zo in te richten dat zeugen een voorspelbaar ligpatroon creëren, door voorzieningen tegen doodliggen te maken en door aparte functiegebieden voor zeugen en biggen in te richten. Verder lijkt het belangrijk dat de overgangen tussen verschillende fases in groepshuisvestingssystemen geleidelijk plaatsvinden. Als MS huisvesting vooraf wordt gegaan door GA huisvesting, is er minder biggensterfte in de MS fase, minder cross-suckling en vinden meer succesvolle zoogbeurten plaats dan wanneer zeugen vanuit kraamboxen in MS huisvesting komen.
Zoals voor elk nieuw huisvestingssysteem het geval is, geldt ook voor groepshuisvestingssystemen dat voldoende praktijkervaring en optimalisatie van lay-out en management nodig is, voordat commerciële toepassing mogelijk is. Voor goede productieresultaten is het van belang dat de varkenshouder een diergerichte aanpak heeft en dat er geschikte zeugen in het systeem gehuisvest worden. Hierbij spelen de genetische achtergrond en eerdere ervaringen met huisvestingssystemen een rol. Verder moeten de zeugen met elkaar bekend zijn vanuit groepshuisvesting tijdens de dracht om agressie na inleg in de kraamstal te voorkomen. Daarnaast kan de pariteit van de zeugen van invloed zijn op de prestaties in het systeem. Eersteworpszeugen zijn mogelijk in het nadeel omdat ze vaak een lage rang hebben en daardoor mogelijk meer last hebben van agressie, bijvoorbeeld rondom voeren. Verder hebben eersteworpszeugen tijdens de MS fase mogelijk meer last van onrust rond het zogen door cross-masseren of biggen die om spenen vechten door cross-suckling. Aan de andere kant kunnen oudereworpszeugen een verhoogd risico hebben om eerder te stoppen met het zogen van hun biggen, wat negatieve gevolgen kan hebben voor biggengroei, en kan het percentage biggensterfte in de MS fase hoger zijn bij oudereworps zeugen.
De literatuur beschrijft met name relatief kleinschalige studies met een focus op het gedrag van de zeugen en biggen. Over andere aspecten die van belang zijn voor de varkenshouder, zoals arbeidsbehoefte, werkgemak, veiligheid en een economische evaluatie van systemen met
kraamzeugen in groepshuisvesting is daarentegen weinig beschreven. In de literatuur is verder weinig onderzocht over de optimale grootte en samenstelling van groepen zeugen. Ook is de optimale leeftijd
17
voor het groeperen van de tomen onduidelijk, bijvoorbeeld in verband met cross-suckling. Dit zijn mogelijke aspecten voor vervolgonderzoek.
Naast succesfactoren en risicofactoren t.a.v. het functioneren van dieren en varkenshouders in een groepskraamsysteem, zijn er ook externe factoren die bepalen of een groepskraamsysteem succesvol kan worden toegepast. Dit betreft de zogenaamde Kansen en Bedreigingen zoals ze zijn
weergegeven in bijlage 4. In onderzoek naar groepskraamsystemen zal daarom ook voldoende aandacht moeten zijn voor deze kansen en bedreigingen.
18
7 Lay-out van het groepskraamsysteem op VIC Sterksel
De resultaten van de inventarisatie van succes- en risicofactoren van groepshuisvesting van kraamzeugen en hun biggen zijn gebruikt in de ontwikkeling van een pilotversie van een groepskraamsysteem op VIC Sterksel (zie figuur 2). De intermittent suckling ruimte is nog niet gerealiseerd in de pilotstal. Voor foto’s van de pilotstal zoals deze in de zomer van 2013 in gebruik was, zie Bijlage 5.
Het groepskraamsysteem bevat vijf werphokken met nestbouwmateriaal waarin de zeugen individueel los kunnen werpen. De werphokken bevatten een voerbak voor de zeugen, een drinkbak, een
verwarmd biggennest en schuine wanden om doodliggen te voorkomen (Figuur 10 en Figuur 11). Vanaf het werpen tot aan het groeperen van de tomen wordt er gebruik gemaakt van get-away huisvesting. De zeugen kunnen de gezamenlijke ruimte betreden door over een schot van circa 30 cm hoog met een afgeronde bovenkant te stappen (Figuur 12). De gezamenlijke ruimte bevat
functiegebieden voor rusten, eten en mesten (Figuur 13, Figuur 14 en Figuur 15). De biggen krijgen toegang tot de gezamenlijke ruimte als de zeug-big band sterk genoeg is (op een leeftijd van circa een week) door een biggenluikje te openen en de schotten te verwijderen (Figuur 12). Na het groeperen kunnen de biggen met de zeugen mee eten in een gebied dat alleen voor de biggen toegankelijk is, rondom de eetplaats van de zeugen (Figuur 15). In de mee-eetruimte is ook een aparte droogvoerbak aanwezig. Enkele weken na het werpen krijgen de zeugen toegang tot de intermittent-suckling ruimte waar een berenhok aanwezig is. In deze ruimte kunnen de zeugen zich voor een deel van de dag afzonderen van de biggen. De IS fase wordt in 2014 onderzocht.
Figuur 2. Lay-out van een concept van het groepskraamsysteem op VIC Sterksel met vijf
werphokken, een gezamenlijke multi-suckling ruimte (verdeeld in een ligruimte, een eetruimte en een mestruimte) en een intermittent-suckling ruimte met een berenhok.
19
Referenties
1. Baxter, E.M., A.B. Lawrence, and S.A. Edwards, Alternative farrowing systems: Design criteria
for farrowing systems based on the biological needs of sows and piglets. Animal, 2011. 5(4):
p. 580-600.
2. Koop, G. and F.J.C.M. van Eerdenburg, Natuurlijk moedergedrag bij de zeug en de expressie
hiervan in de moderne zeugenhouderij: een literatuuroverzicht. Tijdschrift voor
diergeneeskunde, 2008. 133(4): p. 140-143.
3. Verhovsek, D., J. Troxler, and J. Baumgartner, Peripartal behaviour and teat lesions of sows
in farrowing crates and in a loose-housing system. Animal Welfare, 2007. 16(2): p. 273-276.
4. Weber, R., N.M. Keil, and R. Horat, Piglet mortality on farms using farrowing systems with or
without crates. Animal Welfare, 2007. 16(2): p. 277-279.
5. KilBride, A.L., et al., A cohort study of preweaning piglet mortality and farrowing
accommodation on 112 commercial pig farms in England. Preventive Veterinary Medicine,
2012. 104(3-4): p. 281-291.
6. Andersen, I.L., S. Berg, and K.E. Bøe, Crushing of piglets by the mother sow (Sus scrofa) -
Purely accidental or a poor mother? Applied Animal Behaviour Science, 2005. 93(3-4): p. 229-
243.
7. Damm, B.I., B. Forkman, and L.J. Pedersen, Lying down and rolling behaviour in sows in
relation to piglet crushing. Applied Animal Behaviour Science, 2005. 90(1): p. 3-20.
8. Marchant, J.N., D.M. Broom, and S. Corning, The influence of sow behaviour on piglet
mortality due to crushing in an open farrowing system. Animal Science, 2001. 72(1): p. 19-28.
9. Weber, R., et al., Factors affecting piglet mortality in loose farrowing systems on commercial
farms. Livestock Science, 2009. 124(1-3): p. 216-222.
10. Arey, D.S. and E.S. Sancha, Behaviour and productivity of sows and piglets in a family system
and in farrowing crates. Applied Animal Behaviour Science, 1996. 50(2): p. 135-145.
11. Burgwal-Konertz, B., Das Saug- und Säugeverhalten bei der Gruppenhaltung abferkelnder
und ferkelführender Sauen und ihren Würfen unter besonderer Berücksichtigung des Fremdsaugens, in Agrarökonomie, Agrartechnik und Tierproduktion1996, Thesis PhD,
University of Hohenheim, Stuttgart, Germany.
12. Arey, D.S., A.M. Petchey, and V.R. Fowler, The peri-parturient behaviour of sows housed in
pairs. Applied Animal Behaviour Science, 1992. 34(1-2): p. 49-59.
13. Goetz, M. and J. Troxler, Group housing of sows during farrowing and lactation. Transactions of the American Society of Agricultural Engineers, 1995. 38(5): p. 1495-1500.
14. Jensen, P., Observations on the maternal behaviour of free-ranging domestic pigs. Applied Animal Behaviour Science, 1986. 16(2): p. 131-142.
15. Jensen, P. and I. Redbo, Behaviour during nest leaving in free-ranging domestic pigs. Applied Animal Behaviour Science, 1987. 18(3-4): p. 355-362.
16. Bohnenkamp, A.L., et al., Group housing with electronically controlled crates for lactating
sows. Effect on farrowing, suckling and activity behavior of sows and piglets. Applied Animal
Behaviour Science, 2013. 145(1-2): p. 37-43.
17. Šilerová, J., et al., A note on differences in nursing behaviour on pig farms employing
individual and group housing of lactating sows. Applied Animal Behaviour Science, 2006.
101(1-2): p. 167-176.
18. Jensen, P., The weaning process of free-ranging domestic pigs: within- and between-litter
variations. Ethology, 1995. 100(1): p. 14-25.
19. Pajor, E.A., D.L. Kramer, and D. Fraser, Regulation of contact with offspring by domestic
sows: Temporal patterns and individual variation. Ethology, 2000. 106(1): p. 37-51.
20. Marchant, J.N. and D.M. Broom, Effects of dry sow housing conditions on muscle weight and
bone strength. Animal Science, 1996. 62(1): p. 105-113.
21. Hultén, F., et al., A field study on group housing of lactating sows with special reference to
sow health at weaning. Acta Veterinaria Scandinavica, 1995. 36(2): p. 201-212.
22. Oliviero, C., et al., Environmental and sow-related factors affecting the duration of farrowing. Animal Reproduction Science, 2010. 119(1–2): p. 85-91.
23. Kutzer, T., et al., Effects of early contact between non-littermate piglets and of the complexity
of farrowing conditions on social behaviour and weight gain. Applied Animal Behaviour
Science, 2009. 121(1): p. 16-24.
24. Petersen, H.V., K. Vestergaard, and P. Jensen, Integration of piglets into social groups of free-
20
25. Pitts, A.D., et al., Mixing at young ages reduces fighting in unacquainted domestic pigs. Applied Animal Behaviour Science, 2000. 68(3): p. 191-197.
26. Wattanakul, W., et al., Performance and behaviour of lactating sows and piglets in crate and
multisuckling systems: A study involving European White and Manor Meishan genotypes.
Animal Science, 1997. 64(2): p. 339-349.
27. Weary, D.M., et al., Alternative housing for sows and litters: 2. Effects of a communal piglet
area on pre- and post-weaning behaviour and performance. Applied Animal Behaviour
Science, 1999. 65(2): p. 123-135.
28. Melotti, L., et al., Coping personality type and environmental enrichment affect aggression at
weaning in pigs. Applied Animal Behaviour Science, 2011. 133(3-4): p. 144-153.
29. Hessel, E.F., K. Reiners, and H.F.A. Van Den Weghe, Socializing piglets before weaning:
Effects on behavior of lactating sows, pre- and postweaning behavior, and performance of piglets. Journal of Animal Science, 2006. 84(10): p. 2847-2855.
30. Parratt, C.A., et al., The fighting behaviour of piglets mixed before and after weaning in the
presence or absence of a sow. Applied Animal Behaviour Science, 2006. 101(1-2): p. 54-67.
31. Weary, D.M., et al., Alternative housing for sows and litters Part 4. Effects of sow-controlled
housing combined with a communal piglet area on pre- and post-weaning behaviour and performance. Applied Animal Behaviour Science, 2002. 76(4): p. 279-290.
32. Bohnenkamp, A.L., et al., Comparison of growth performance and agonistic interaction in
weaned piglets of different weight classes from farrowing systems with group or single housing. Animal, 2013. 7(2): p. 309-315.
33. Hillmann, E., et al., Farrowing conditions affect the reactions of piglets towards novel
environment and social confrontation at weaning. Applied Animal Behaviour Science, 2003.
81(2): p. 99-109.
34. Li, Y. and L. Wang, Effects of previous housing system on agonistic behaviors of growing pigs
at mixing. Applied Animal Behaviour Science, 2011. 132(1-2): p. 20-26.
35. Kanaan, V.T., et al., Increasing the Frequency of Co-Mingling Piglets During the Lactation
Period Alters the Development of Social Behavior Before and After Weaning. Journal of
Applied Animal Welfare Science, 2012. 15(2): p. 163-180.
36. D'Eath, R.B., Socialising piglets before weaning improves social hierarchy formation when
pigs are mixed post-weaning. Applied Animal Behaviour Science, 2005. 93(3-4): p. 199-211.
37. Bolhuis, J.E., et al., Individual coping characteristics, aggressiveness and fighting strategies in
pigs. Animal Behaviour. 2005;, 2005. 69(Part 5): p. 1085-1091.
38. Oostindjer, M., et al., Effects of environmental enrichment and loose housing of lactating sows
on piglet behaviour before and after weaning. Applied Animal Behaviour Science, 2011.
134(1-2): p. 31-41.
39. Lammers, G.J. and W.G.P. Schouten, Effects of pen size during rearing on later agonistic
behaviour in piglets. Netherlands Journal of Agricultural Science, 1985. 33: p. 307-309.
40. Samarakone, T.S. and H.W. Gonyou, Domestic pigs alter their social strategy in response to
social group size. Applied Animal Behaviour Science, 2009. 121(1): p. 8-15.
41. Turner, S.P. and S.A. Edwards, Housing immature domestic pigs in large social groups:
Implications for social organisation in a hierarchical society. Applied Animal Behaviour
Science, 2004. 87(3-4): p. 239-253.
42. Bünger, B., E. Hillmann, and F. Von Hollen, Effects of housing conditions during farrowing and
nursing of sows on growth and behaviour of piglets before and after weaning. Archiv fur
Tierzucht, 2000. 43(3 SPEC. ISS.): p. 196-202.
43. Oostindjer, M., et al., Effects of environmental enrichment and loose housing of lactating sows
on piglet performance before and after weaning. Journal of Animal Science, 2010. 88(11): p.
3554-3562.
44. Bruininx, E.M.A.M., et al., Effect of creep feed consumption on individual feed intake
characteristics and performance of group-housed weanling pigs. Journal of Animal Science,
2002. 80(6): p. 1413-1418.
45. Yan, L., H.D. Jang, and I.H. Kim, Effects of varying creep feed duration on pre-weaning and
post-weaning performance and behavior of piglet and sow. Asian-Australasian Journal of
Animal Sciences, 2011. 24(11): p. 1601-1606.
46. Oostindjer, M., et al., Learning how to eat like a pig: Effectiveness of mechanisms for vertical
social learning in piglets. Animal Behaviour, 2011. 82(3): p. 503-511.
47. Morgan, C.A., et al., Can information about solid food be transmitted from one piglet to
21
48. Berkeveld, M., et al., Postweaning growth check in pigs is markedly reduced by intermittent
suckling and extended lactation. Journal of Animal Science, 2007. 85(1): p. 258-266.
49. Rantzer, D., J. Svendsen, and B. Weström, Weaning of pigs in group housing and in
conventional housing systems for lactating sows. Swedish Journal of Agricultural Research,
1997. 27(1): p. 23-31.
50. Hultén, F., et al., Pre- and Post-Weaning Piglet Performance, Sow Food Intake and Change in
Backfat Thickness in a Group-Housing System for Lactating Sows. Acta Veterinaria
Scandinavica, 1997. 38(1): p. 119-133.
51. Dybkjær, L., et al., Effects of farrowing conditions on behaviour in multi-suckling pens for pigs. Acta Agriculturae Scandinavica - Section A: Animal Science, 2001. 51(2): p. 134-141.
52. Dybkjær, L., et al., Effects of group size during pregnancy and introduction method on
behaviour of relevance for piglet performance in multi-suckling pens. Acta Agriculturae
Scandinavica - Section A: Animal Science, 2003. 53(2): p. 83-91.
53. Marchant, J.N., et al., Timing and causes of piglet mortality in alternative and conventional
farrowing systems. Veterinary Record, 2000. 147(8): p. 209-214.
54. Wattanakul, W., et al., The effect of cross-suckling and presence of additional piglets on
sucking behaviour and performance of individually housed litters. Animal Science, 1998.
66(2): p. 449-455.
55. Meynhardt, H., Schwarzwild-Report: Vier Jahre unter Wildschweinen. Vol. 2. Auflage. 1980: Verlag J. Neumann-Neudamm, Berlin, Germany.
56. Maletínská, J. and M. Špinka, Cross-suckling and nursing synchronisation in group housed
lactating sows. Applied Animal Behaviour Science, 2001. 75(1): p. 17-32.
57. Olsen, A.N.W., L. Dybkjær, and K.S. Vestergaard, Cross-suckling and associated behaviour in
piglets and sows. Applied Animal Behaviour Science, 1998. 61(1): p. 13-24.
58. Wechsler, B., Rearing pigs in species-specific family groups. Animal Welfare, 1996. 5(1): p. 25-35.
59. Bryant, M.J. and P. Rowlinson, Nursing and suckling behaviour of sows and their litters before
and after grouping in multi-accommodation pens. Animal Science, 1984. 38(02): p. 277-282.
60. Pedersen, L.J., et al., Suckling behaviour of piglets in relation to accessibility to the sow and
the presence of foreign litters. Applied Animal Behaviour Science, 1998. 58(3-4): p. 267-279.
61. Algers, B. Group housing of farrowing sows - health aspects on a new system. in 7th
International Congress on Animal Hygiene, 20-24 August 1991. 1991. Leipzig, Germany.
62. Roulin, A. and P. Heeb, The immunological function of allosuckling. Ecology Letters, 1999.
2(5): p. 319-324.
63. Illmann, G., Z. Pokorná, and M. Špinka, Allosuckling in domestic pigs: Teat acquisition
strategy and consequences. Applied Animal Behaviour Science, 2007. 106(1-3): p. 26-38.
64. Wülbers-Mindermann, M., Characteristics of cross-suckling piglets reared in a group housing
system1992, Skara, Sweden: Sveriges Lantbruksuniversitet, Institutionen för husdjurshygien.
65. Illmann, G., Z. Pokorná, and M. Špinka, Nursing synchronization and milk ejection failure as
maternal strategies to reduce allosuckling in pair-housed sows (Sus scrofa domestica).
Ethology, 2005. 111(7): p. 652-668.
66. Wattanakul, W., et al., Effect of familiarity with the environment on the behaviour and
performance response of sows and piglets to grouping during lactation. Applied Animal
Behaviour Science, 1998. 61(1): p. 25-39.
67. Bryant, M.J., P. Rowlinson, and H.A.M. Van der Steen, A comparison of the nursing and
suckling behaviour of group- and individually-housed sows and their litters. Animal Science,
1983. 36(03): p. 445-451.
68. Gruppensäugen in der Bioschweinehaltung, 2011, FiBL, Bioland Beratung GmbH, KÖN.
69. Colson, V., et al., Consequences of weaning piglets at 21 and 28 days on growth, behaviour
and hormonal responses. Applied Animal Behaviour Science, 2006. 98(1-2): p. 70-88.
70. Worobec, E.K., I.J.H. Duncan, and T.M. Widowski, The effects of weaning at 7, 14 and 28
days on piglet behaviour. Applied Animal Behaviour Science, 1999. 62(2-3): p. 173-182.
71. Wallenbeck, A., L. Rydhmer, and K. Thodberg, Maternal behaviour and performance in first-
parity outdoor sows. Livestock Science, 2008. 116(1-3): p. 216-222.
72. Hultén, F., et al., Ovulation frequency among sows group-housed during late lactation. Animal Reproduction Science, 1995. 39(3): p. 223-233.
73. Hultén, F., A. Wallenbeck, and L. Rydhmer, Ovarian activity and oestrous signs among group-
housed, lactating sows: Influence of behaviour, environment and production. Reproduction in
22
74. Burke, J., et al., Daily food intakes and feeding strategies of sows given food ad libitum and
allocated to two different space allowances in a communal farrowing system over parturition and during lactation. Animal Science, 2000. 71(3): p. 547-559.
75. Hoy, S., et al., Investigations on dynamics of social rank of sows during several parities. Applied Animal Behaviour Science, 2009. 121(2): p. 103-107.
76. Bates, R.O., D.B. Edwards, and R.L. Korthals, Sow performance when housed either in
groups with electronic sow feeders or stalls. Livestock Production Science, 2003. 79(1): p. 29-
35.
77. Bünger, B., Effects of housing conditions of farrowing and nursing sows on development of
piglets: Own studies and an evaluation of literature. Deutsche Tierarztliche Wochenschrift,
2002. 109(6): p. 277-289.
78. Li, Y.Z., L.H. Wang, and L.J. Johnston, Effects of farrowing system on behavior and growth
performance of growing-finishing pigs. Journal of Animal Science, 2012. 90(3): p. 1008-1014.
79. Jensen, P. and B. Recén, When to wean - Observations from free-ranging domestic pigs. Applied Animal Behaviour Science, 1989. 23(1-2): p. 49-60.
80. Jensen, P. and G. Stangel, Behaviour of piglets during weaning in a seminatural enclosure. Applied Animal Behaviour Science, 1992. 33(2-3): p. 227-238.
81. Berkeveld, M., et al., Intermittent suckling during an extended lactation period: Effects on
piglet behavior. Journal of Animal Science, 2007. 85(12): p. 3415-3424.
82. Kuller, W.I., et al., Intermittent suckling affects feeder visiting behaviour in litters with low feed
intake. Livestock Science, 2010. 127(2-3): p. 137-143.
83. Kuller, W.I., et al., Effects of intermittent suckling and creep feed intake on pig performance
from birth to slaughter. Journal of Animal Science, 2007. 85(5): p. 1295-1301.
84. Kuller, W.I., et al., Intermittent suckling: Effects on piglet and sow performance before and
after weaning. Journal of Animal Science, 2004. 82(2): p. 405-413.
85. Berkeveld, M., et al., Improving adaptation to weaning: Effect of intermittent suckling regimens
on piglet feed intake, growth, and gut characteristics. Journal of Animal Science, 2009. 87(10):
p. 3156-3166.
86. Quesnel, H. and A. Prunier, Endocrine bases of lactational anoestrus in the sow. Reproduction Nutrition Development, 1995. 35(4): p. 395-414.
87. Kongsted, A.G. and J.E. Hermansen, Induction of lactational estrus in organic piglet
production. Theriogenology, 2009. 72(9): p. 1188-1194.
88. Soede, N.M., et al., Timing of lactational oestrus in intermittent suckling regimes:
Consequences for sow fertility. Animal Reproduction Science, 2012. 130(1-2): p. 74-81.
89. Kemp, B. and N.M. Soede, Should weaning be the start of the reproductive cycle in hyper-
prolific sows? A physiological view. Reproduction in Domestic Animals, 2012. 47(SUPPL.4): p.
320-326.
90. van Wettere, W.H.E.J., et al., Boar contact is an effective stimulant of ovulation during early
lactation. Livestock Science, 2013. 155(2-3): p. 454-458.
91. Mota, D., et al., Lactational estrus induction in the Mexican hairless sow. Animal Reproduction Science, 2002. 72(1-2): p. 115-124.
92. Quinonero, J., et al., Original research: Effect of mixing piglets affected by Escherichia coli
diarrhea on growth and welfare responses. Journal of Swine Health and Production, 2012.
20(5): p. 216-222.
93. Dekker, N., et al., Effect of Spatial Separation of Pigs on Spread of Streptococcus suis
Serotype 9. PLoS ONE, 2013. 8(4).
94. Li, Y., L. Johnston, and A. Hilbrands, Pre-weaning mortality of piglets in a bedded group-
farrowing system. Journal of Swine Health and Production, 2010. 18(2): p. 75-80.
95. Bryant, M.J., et al., Lactational oestrus in the sow 4. Variation in the incidence and timing of
lactational oestrus in groups of sows. Animal Science, 1983. 36(03): p. 453-460.
96. Korthals, R., Pig performance comparing a production system using large static groups
formed during lactation to a production system using sized and resorted groups in nursery and finisher. Journal of Swine Health and Production, 2003. 11(1): p. 19-24.
97. De Jonge, F.H., et al., Rearing piglets in a poor environment: Developmental aspects of social
stress in pigs. Physiology and Behavior, 1996. 60(2): p. 389-396.
98. Šilerová, J., et al., Playing and fighting by piglets around weaning on farms, employing
individual or group housing of lactating sows. Applied Animal Behaviour Science, 2010. 124(3-
23
99. Langendijk, P., N.M. Soede, and B. Kemp, Effects of boar stimuli on the follicular phase and
on oestrous behaviour in sows. Society of Reproduction and Fertility supplement, 2006. 62: p.
219-230.
100. Løvendahl, P., et al., Aggressive behaviour of sows at mixing and maternal behaviour are
24
Bijlagen
1. Literatuuroverzicht van succes- en risicofactoren van groepshuisvesting van kraamzeugen en hun biggen
Prestatie van zeugen en biggen in groepshuisvesting tijdens (een deel van) de lactatie, vergeleken met individuele huisvesting van zeugen. Effect: ↑
verhoging, ↓ verlaging, = gelijk. Beoordeling in vergelijking met individuele huisvesting: + positief effect, - negatief effect, = positief noch negatief, +/- hangt af van effect op conditie zeugen/biggen. Suggesties vanuit de literatuur die nog niet experimenteel zijn bevestigd zijn schuin geschreven.
Aspect Aantal studies Effect en referenties Beoor- deling Beïnvloedende factoren Zooggedrag Totale frequentie 3 ↓ [10] = [16, 17]
+/- Meer vrijheid om zooggedrag te reguleren. Voorafgaande huisvesting rondom werpen [51]. Toomgrootte [71].
Succes van zoogbeurten 4 ↓ [26, 67]
= [17]
↑ [10]
- = +
Cross-suckling[65]. Een relatief grote verandering van omgeving [26, 66, 95].
Geen effect van voorafgaande huisvesting rondom werpen [51].
Zooginitiatief zeug 2 = [10, 17] = Geen effect van voorafgaande huisvesting rondom werpen [51].
Beëindiging zoogbeurt door zeug
2 = [10]
↑ [17]
+/-
Voorafgaande huisvesting rondom werpen [51]. Verminderde zoogmotivatie.