4.1
Inleiding
In dit hoofdstuk wordt gefocust op de mening van de inwoners van Renkum en Heelsum. Hoewel zij geen formele stakeholders zijn in de discussie rond de Jufferswaard, hebben zij, als informele stakeholders, wel een mening. Die mening is belangrijk omdat zij de recreatieve gebruikers zijn van de Jufferswaard waar het de Pilogroep uiteindelijk om gaat. Daardoor kan hun mening de invloed vergroten van de stakeholder die hun mening deelt.
De enquête is door 295 mensen ingevuld, een respons van 7,5% op basis van de flyers. Van deze respondenten waren er 48,5% man en 50,8% vrouw, 2 hebben anders opgegeven. Van de respondenten heeft 6,8% een laag opleidingsniveau, 31,2% midden en 61% hoog, 1% gaf aan zijn/haar opleidingsniveau niet te weten. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 49,7 jaar. Kwa leeftijd en man/vrouw verhouding is dit een goede afspiegeling van de dorpen Renkum en Heelsum. De man/vrouw verhouding in Renkum en Heelsum is erg vergelijkbaar, 49,2% is man en 50,8% is vrouw. De gemiddelde leeftijd in Renkum en Heelsum is 44,7 jaar (Gemeente Renkum, 2018), deze is iets lager dan de gemiddelde leeftijd van de enquête, maar de enquête is vooral uitgezet met de focus op volwassenen; bij de supermarkt is daarop gefocust bij flyeren en het is ook te verwachten dat vooral volwassenen reageren op de flyer uit de brievenbus. Dat is ook te zien in de data, de jongste deelnemer aan de enquête was 15 jaar en de oudste 78. Ook deze bovengrens was te verwachten, mensen die veel ouder zijn, zijn over het algemeen minder computervaardig maar recreëren waarschijnlijk ook minder in de Jufferswaard door hun leeftijd. Wanneer alleen de mensen tussen 15 en 78 jaar worden meegenomen in de gemiddelde leeftijd van de dorpen Renkum en Heelsum komt deze ook dichter bij de gemiddelde leeftijd van de enquête uit: op 48,4 jaar. Voor het opleidingsniveau in de dorpen Renkum en Heelsum zijn geen cijfers te vinden, voor de gemeente Renkum zijn er alleen cijfers uit 2013 welke in een grafiek staan, deze laten zien dat ongeveer 55% van de mensen een hoog opleidingsniveau heeft, 40% een midden opleidingsniveau en 5% laag opleidingsniveau (Veiligheids- en gezondheidsregio Gelderland-Midden, 2013). Deze cijfers komen enigszins overeen met het opleidingsniveau van de enquête, maar daarbij moet wel bedacht worden dat deze cijfers voor de gemeente Renkum zijn en er dus meer mensen mee zijn genomen in deze cijfers dan alleen die in de dorpen wonen waar de enquête is uitgezet. Wanneer de scores voor Sociaal-Economische Status (SES) van het Sociaal Cultureel Planbureau, waarin ook het
opleidingsniveau is meegenomen, worden bekeken is te zien dat de SES in Oosterbeek (eveneens een dorp in de gemeente Renkum) veel hoger ligt dan in Renkum en Heelsum. Doordat er ongeveer even veel inwoners van de gemeente Renkum in Oosterbeek wonen als er in Renkum en Heelsum samen wonen (SCP, 2016), trekt Oosterbeek waarschijnlijk ook het gemiddelde opleidingsniveau in de gemeente Renkum omhoog. Op basis van de SES van Renkum en Heelsum is het aan te nemen dat er relatief veel hoogopgeleiden mee hebben gedaan aan de enquête. Daarnaast is ook aan te nemen dat er relatief weinig mensen met een laag opleidingsniveau hebben meegedaan aan de enquête
aangezien 29,1% van de bevolking van Renkum en 23,9% van Heelsum een laag opleidingsniveau heeft volgens cijfers van NBTC-NIPO Research (NBTC-NIPO Research, 2015). Bij de interpretatie van de resultaten moet daar rekening mee worden gehouden.
Voor het analyseren van de resultaten is een aantal nieuwe variabelen gecreëerd. Er zijn variabelen gemaakt voor het aantal wensen voor de Jufferswaard, het aantal positieve elementen dat mensen in de Jufferswaard zien en het aantal negatieve elementen dat mensen in de Jufferswaard zien. Deze zijn gemaakt door te tellen hoeveel antwoorden mensen gaven bij respectievelijk vraag 9, 4 en 5. Ook zijn de natuurbeelden van de respondenten geanalyseerd door de antwoorden op vragen 16, 17 en 182 te scoren op hoe goed ze bij een bepaald natuurbeeld pasten. Antwoorden die op een wildernisbeeld duidden kregen een score van 1 of 2, afhankelijk van hoe goed ze dat beeld representeerden.
Antwoorden die bij het esthetische beeld pasten kregen een 2 of een 3 en antwoorden bij het functionele beeld een 3 of een 4. Daardoor ontstond een schaal van 3 tot 11 waarbij een 3 een duidelijk wildernis natuurbeeld aangaf, een 7 een duidelijk esthetisch beeld en een 11 een duidelijk functioneel beeld. De waarden daar tussenin geven de overgangen tussen de natuurbeelden aan. Hoewel de extreem lage waarden en extreem hoge waarden alleen gecreëerd kunnen worden als respondenten op alle vragen vanuit een duidelijk wildernis of functioneel beeld hebben geantwoord, kunnen waarden in het midden niet alleen gecreëerd worden doordat respondenten alleen esthetische antwoorden hebben gegeven, maar ook doordat respondenten een mix van duidelijk functionele en duidelijk wildernis antwoorden hebben gegeven. Om dit na te gaan is met kruistabellen gekeken of er veel van dit soort outliers waren, deze waren er niet. Daardoor kan deze methode om natuurbeelden te creëren voor deze enquête gebruikt worden. In de analyse is gefocust op de vraag of een bepaalde wens verklaard kon worden door bepaalde recreatiemotieven, natuurbeelden of leeftijd. Daarvoor zijn t-tests gebruikt wanneer de respondenten gemakkelijk in twee groepen konden worden verdeeld (bijvoorbeeld mensen die wel en mensen die geen restauratie van de steenfabriek/schoorsteen willen). Wanneer dat niet het geval was omdat bijvoorbeeld het belang van een bepaalde voorziening, wat op een schaal gemeten is, vergeleken moest worden met recreatiemotieven, natuurbeelden of leeftijd, is een Pearson correlatie gebruikt. Daarnaast zijn kruistabellen met de Chi-square statistiek gebruikt om te bekijken of groepen overlappen, bijvoorbeeld of de groep mensen die hebben aangegeven dat ze minder modderige paden willen overlapt met de groep mensen die zegt te wandelen in de
Jufferswaard. Ook is een stapsgewijze lineaire regressie uitgevoerd om te bekijken hoe goed bepaalde factoren het rapport cijfer dat mensen voor de Jufferwaard geven verklaren. Bij veel statistieken is naast de significantie (gegeven in de p-waarde) ook de standaard deviatie (SD) gegeven. De standaard deviatie geeft de spreiding in de data aan. Een hoge standaard deviatie betekent dat er meer spreiding is in de groep mensen waarover de statistiek gaat, dit betekent ook dat het gemiddelde de groep mensen minder goed beschrijft dan wanneer de standaard deviatie lager was geweest.
4.2
Recreatiegedrag
Allereerst is het interessant om te weten wat het recreatiegedrag in de Jufferswaard van de inwoners is omdat daardoor een beeld verkregen kan worden hoe belangrijk de Jufferswaard voor hen als recreatiegebied is. Rond Renkum liggen meerdere natuurgebieden, van alle respondenten bezoekt 9,5% alleen de Jufferswaard, de overige 90,5% bezoekt ook andere gebieden. Een groot deel, 70,8%, van de respondenten komt wekelijks dan wel maandelijks in de Jufferswaard. Figuur 12 laat de frequentie waarmee inwoners de Jufferswaard bezoeken zien. De belangrijkste reden dat inwoners de Jufferswaard bezoeken is omdat het dicht bij huis is (76%), gevolgd door de aanwezige uiterwaard natuur (63%). Wanneer inwoners de Jufferswaard bezoeken, is wandelen de belangrijkste activiteit; 86,4% van de bezoekers komt er wel eens voor een wandeling, daarna zijn de populairste activiteiten fotograferen (29,8%) en de hond uit laten (27,1%), de verdere verdeling van de activiteiten is te zien in figuur 13.
Figuur 12 De frequentie waarmee inwoners van Renkum en Heelsum de Jufferswaard bezoeken.
Figuur 13 De activiteiten die inwoners van Renkum en Heelsum ondernemen in de Jufferswaard.
4.3
Waardering van het aanbod
Inwoners geven de Jufferswaard in haar huidige staat gemiddeld een 7,7 (SD: 0,9), het laagste cijfer dat werd gegeven was een 4 en het hoogste was een 10.
0 5 10 15 20 25
1 keer per jaar 1 keer per half jaar 1 keer per maand 2 keer per maand 1 keer per week 3-4 keer per week Elke dag
Aantal inwoners (%)