Het onderzoek naar mogelijke schade aan gebouwen vanwege trillingen vraagt om gegevens die niet direct voorhanden zijn, zoals het type fundering en de samenstelling van de ondergrond.
Aangezien maar bij enkele woningen is gemeten, en de woningen natuurlijk ook onderling verschillen, is het lastig hier iets algemeens over te zeggen.
De beoordeling van trillingen die schade veroorzaken gaat uit van incidentele piekwaarden. Deze zullen qua hoogte niet veranderen omdat het ook nu al mogelijk is voor vrachtverkeer om over de
25 ventweg te rijden. Wel kan worden gesteld dat de frequentie van deze pieken zal toenemen
aangezien de verkeersintensiteit zal toenemen en al het vrachtverkeer gebruik dient te maken van de ventwegen.
Om inzicht te krijgen in hoeverre de gemeten piekwaarden zich verhouden tot de grenswaarde zoals genoemd in hoofdstuk 4.3, zijn de meetwaarden tijdens de passage van de vrachtwagen op 15 september in onderstaande grafiek geplot voor de woningen Maliebaan 54 en 52A. Deze woningen zijn opgetrokken uit metselwerk, het betreft dus categorie 2. Ook is rekeningen gehouden met een partiële factor van 1,5 voor herhaald voorkomende trillingen en met een veiligheidsfactor van 1,7 voor monumenten (de hier gemeten woningen betreffen geen monumenten maar deze zijn wel aanwezig op de Maliebaan). Aangezien de hier gemeten waarden weinig variatie hebben, is het niet nodig de meetresultaten nog statistisch te analyseren.
figuur 18 gemeten trillingsterkte in frequentiedomein tgv passage vrachtwagen Maliebaan 54 in verticale richting
gemeten trillingssterkte conform SBR deel A
grenswaarde Vkar cat. 2 monument ORION_10164-Z- PPV 30s internal
figuur 19 gemeten trillingsterkte in frequentiedomein tgv passage vrachtwagen Maliebaan 52A in verticale richting
figuur 20 gemeten trillingsterkte in frequentiedomein tgv passage vrachtwagen Maliebaan 111 in verticale richting
In bovenstaande figuur 18 tot en met figuur 20 zijn de piekwaarden van de trillingsniveaus weergegeven tijdens de passage van de vrachtwagen. Deze gemeten niveaus zijn gecorrigeerd met een veiligheidsfactor van ϒv van 1,6 (paragraaf 9.3 SBR richtlijn deel A [4]) omdat het hier een indicatieve meting betreft op één meetpunt per woning.
0,0
gemeten trillingssterkte conform SBR deel A
grenswaarde Vkar cat. 2 monument
gemeten trillingssterkte conform SBR deel A
grenswaarde Vkar cat. 2 monument
ORION_10030-Z- PPV 30s internal
27 toetsing hoofddraagconstructie
De grenswaarde is afgeleid aan de hand van de grenswaarden categorie 2 (figuur 17) gecorrigeerd voor de veiligheidsfactor voor herhaald voorkomende trillingen ϒt van 1,5 maal de correctiefactor ϒs
voor monumenten van 1,7. De grenswaarden zijn dus een factor 2,5 verminderd.
Uit de metingen blijkt dat in geen enkel geval de grenswaarden voor schade aan de constructie wordt overschreden.
De massa van deze vrachtwagen inclusief 5 m3 zand als lading bedroeg circa 16.000 kg. Een zwaardere combinatie zal hogere trillingsniveaus kunnen veroorzaken, maar deze zullen een factor 2 à 3 hoger moeten zijn om de grenswaarde te overschrijden. Daarbij wordt opgemerkt dat bij zwaardere combinaties de aslast niet hoger zal zijn dan bij de hier gemeten passages. Ook is de rijsnelheid beperkt vanwege de breedte van de weg. De kans dat de grenswaarden worden overschreden door een vrachtwagen zijn vrij klein.
toetsing kans op zettingen
Aangezien er sprake is van monumenten en het funderingstype niet bekend is, moeten wij uitgaan van een trillingsgevoelige fundering. Voor de beoordeling op kans van zettingen van de fundering moet conform de SBR richtlijn A getoetst worden op zowel de trillingsnelheid Vkar als op de versnelling akar. De toelaatbare trillingsnelheid Vkar is afhankelijk van de dikte van de
zettingsgevoelige laag. Als we uitgaan van een ‘worst case’ scenario (8 m dikke samendrukbare ondergrond) dan is een Vkar tot 10 mm/s toelaatbaar. Deze grenswaarde wordt hier niet overschreden.
Daarbij geldt ook een eis met betrekking tot het maximale versnellingsniveau van akar = 1 m/s2. Bij de hier gemeten dominante frequentie van 10 Hz is dit gelijk aan een snelheidsniveau van 15,9 mm/s. Bij de hoogst gemeten frequentie van 70 Hz bedraagt dit 2,2 mm/s. Ook deze waarde wordt niet overschreden. De kans op zettingen vanwege trillingen veroorzaakt door een passerende vrachtwagen is als zeer klein te beschouwen.
NB: De meetresultaten van de passage van de vrachtwagen bij de woningen Maliebaan 113 gaven lagere waarden zoals ook blijkt uit de beoordeling trillingshinder. Deze metingen zijn niet verder beoordeeld op de kans op schade.
4.4.2 Trillingshinder
Huidige situatie
Gemeten is bij diverse woningen voor een periode van in totaal twee weken vanaf 9 september 2020 tot en met 23 september 2020. De meetlocaties zijn benoemd in tabel II. Voor de beoordeling van de huidige situatie zijn alleen de metingen in de nachtperiode beoordeeld, van 23:00 uur tot 7:00 uur omdat daarbuiten teveel verstoring vanuit de woningen zelf plaatsvond.
Van de set metingen zijn de hoogste waarden gesorteerd. Vervolgens is beoordeeld of de hoogste meetwaarde een valide meting betrof. Metingen die door verstoring zijn veroorzaakt zijn uit de meetset verwijderd.
Ook zijn in sommige gevallen verstoringen uit de meetset verwijderd door deze tussen de naastliggende woningen te correleren. Op het moment dat er in één woning een trilling wordt waargenomen en in de naastliggende woning niet, dan is zeker dat de oorzaak niet het wegverkeer is.
Vervolgens heeft de sortering opnieuw plaatsgevonden en zijn telkens de top 15 hoogste waarden bepaald per meetpunt en per meetrichting.
resultaten Maliebaan 52A, meting 9 - 16 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,04 0,03 0,12
aantal metingen binnen 50% topwaarde 3 15 9
toetswaarde Veff,max,stat 0,08 0,03 0,12
resultaten Maliebaan 54, meting 9 - 16 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,04 0,08 0,13
aantal metingen binnen 50% topwaarde 15 15 4
toetswaarde Veff,max,stat 0,04 0,08 0,20 1)
resultaten Maliebaan 111, meting 9 - 16 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,11 0,12 0,10
aantal metingen binnen 50% topwaarde 8 4 5
toetswaarde Veff,max,stat 0,11 0,19 0,12
resultaten Maliebaan 113, meting 11 - 15 september 2020 2)
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,15 0,11 0,29
aantal metingen binnen 50% topwaarde 12 15 15
toetswaarde Veff,max,stat 0,14 0,11 0,30
resultaten Maliebaan 35, meting 16 - 23 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,04 0,03 0,06
aantal metingen binnen 50% topwaarde 15 15 15
toetswaarde Veff,max,stat 0,04 0,03 0,06
29 resultaten Maliebaan 37, meting 16 - 23 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,07 0,07 0,20
aantal metingen binnen 50% topwaarde 5 7 15
toetswaarde Veff,max,stat 0,09 0,08 0,19
resultaten Maliebaan 104, meting 16 - 23 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,06 0,18 0,18
aantal metingen binnen 50% topwaarde 15 15 13
toetswaarde Veff,max,stat 0,06 0,16 0,19
1) de afwijkingen tussen nr. 52A en 54 zijn vooral van statistische aard. In werkelijkheid liggen de meetresultaten dicht bij elkaar.
2) na 15 september zijn geen resultaten beschikbaar ivm storing apparatuur
Uit de metingen blijkt dat gedurende de nachtperiode geen sprake is van overschrijding van de streefwaarden uit de SBR deel B [5].
Opmerking:
In tegenstelling tot de norm is gemeten op de vloer nabij de gevel en niet in het midden van het vloerveld om de invloed van verstoringen in de woning te beperken. Het is mogelijk dat metingen op het midden van het vloerveld iets hoger uitvallen door resonantie van het vloerveld. De ervaring leert dat dit bij kortdurende passages van verkeer meestal weinig effect heeft. Dit blijkt ook uit de meetresultaten bij de Maliebaan 52A waar zowel een opnemer bij de gevel als in het midden van de vloer was geplaatst. De beide opnemers gaven vergelijkbare meetwaarden.
Toekomstige situatie
In Bijlage A zijn de meetresultaten opgenomen voor de metingen tijdens de vrachtwagenpassages op 15 september bij de woningen Maliebaan 52A, 54, 111 en 113. Deze zijn grafisch weergegeven voor de meetperiode tussen 9:00 en 13:00 uur. De hier weergegeven waarden betreft de
voortschrijdend effectieve waarde Veff,max zoals beschreven in de SBR deel B: Hinder voor personen in gebouwen door trillingen. In de grafieken zijn alle metingen gedurende de meetduur
weergegeven.
Tijdens de metingen zijn enkele pieken gemeten die niet gelijktijdig bij beide woningen werden geregistreerd. Dit betreffen dus verstoringen. Deze metingen zijn in de uiteindelijke uitwerking niet meegenomen.
In de onderstaande tabel XII tot en met tabel XV zijn de statistisch verwerkte meetresultaten opgenomen voor de beoordeling van trillingshinder tijdens de passage van de vrachtwagen op 15 september 2020 conform de methode SBR deel B.[5]
.
resultaten Maliebaan 52A, meting 15 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,09 0,07 0,27
aantal metingen binnen 50% topwaarde 9 15 15
toetswaarde Veff,max,stat 0,10 0,07 0,28
resultaten Maliebaan 54, meting 15 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,06 0,08 0,22
aantal metingen binnen 50% topwaarde 15 15 15
toetswaarde Veff,max,stat 0,06 0,07 0,22
resultaten Maliebaan 111, meting 15 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,14 0,19 0,18
aantal metingen binnen 50% topwaarde 15 9 15
toetswaarde Veff,max,stat 0,14 0,22 0,16
resultaten Maliebaan 113, meting 15 september 2020
X Y Z
maximaal gemeten trillingssterkte Veff,max 0,13 0,11 0,38
aantal metingen binnen 50% topwaarde 9 14 13
toetswaarde Veff,max,stat 0,14 0,11 0,38
Hoewel de metingen overdag hebben plaatsgevonden kan worden veronderstelt dat dergelijke niveaus ook in de (maatgevende) nachtperiode kunnen plaatsvinden. Van toepassing zijn dan de streefwaarden uit tabel III. Overschrijdingen van streefwaarde A1 zijn geconstateerd bij alle woningen. Er is geen sprake van een overschrijding van streefwaarde A2. Op het moment dat streefwaarde A1 wordt overschreden dient ook te worden getoetst op streefwaarde A3. Deze streefwaarde is afhankelijk van het aantal keren dat een relevante trilling optreedt en is dus afhankelijk van de toekomstige verkeersintensiteit. De hinder neemt dan toe. Het is dus mogelijk dat in de toekomstige situatie ook de streefwaarden voor hinder overschreden worden. Dit is afhankelijk van het aantal passages van met name het vrachtverkeer maar verschilt tussen de woningen.
31