• No results found

1: Dan zal ik maar beginnen. Begint even met een algemene vraag. Wie van jullie kan me iets zeggen over de locatievoordelen van deze regio? Waar het hem in zit?

3: Wat in zit?

1: Wat deze regio nou succesvol maakt in die high-tech en in die innovatie.. Waarom dat in deze regio zo sterk is.

3: Nou, daar heb ik wel een antwoord op. Dan heb je hier het beroemde woordje ecostructuur.Hier heb je een typische ecostructuur. De maakbedrijven die hier zitten, dus een aantal vooraanstaande maakbedrijven die echt bijzonder zijn. Ik noem: NTS, KNWE, VDL group, Frencken, ProDrive. Dat zijn allemaal maakbedrijven die allemaal in staat zijn elk prototype te maken en eventueel ook nog in behoorlijke series verder te maken. Het kenmerkende is dat het allemaal bedrijfjes zijn die vaak afkomstig zijn van destijds Philips en DAF. Ja die hebben allemaal hun vertakkingen verkregen. Ja en dat soort bedrijfjes doen het geweldig.

1: Waarom doen die het zo geweldig dan?

3: Ja hier wordt gewerkt aan veel nieuwe producten, en die nieuwe producten wil je dan testen of die kans hebben. Maar om zo'n product in elkaar te sleutelen, heb je al een goede high-tech industrie nodig. En dan hebben we natuurlijk het geluk dat ASML hier al zit. En heel veel bedrijfjes die ik net noemde zijn allemaal toeleveranciers en tevens toeleverancier van ASML. Maar om nu de laatste stand door te geven: Vorige week is het initiatief genomen, om op Strijp S een 3D fabriek te starten. En daar steken KNWE, NTS en Frencken 1,8 miljard euro in. En die gaan dan als het ware

experimenteren met hhet maken van kleine series die ASML onmiddelijk kan gebruiken. Dus dan kan die precisie met die 3D, die kan dan nog eens een keer een extra vorm krijgen.

2: Even helemaal terug naar de geschiedenis, er was hier vroeger heel veel nijverheid en dus veel fabrieken in de sigaren industrie en textiel. Veel familiebedrijfjes, dus veel ondernemers al. Door de komst van Philips is dat toen krachtig door gezet, met een bedrijf dat wereldwijd ging opereren, en die vervolgens in de loop der tijd tot heel veel spin-offs en spin-out heeft geleid. Die ontzettend veel bedrijven heeft laten groeien. Waardoor een complete maakindustrie, een totale infrastructuur is ontstaan. En als je het over kennis delen hebt, dan vindt dat hier heel veel plaats, of je het nou open innovatie noemt of niet, maar dat is op zich zelf altijd weer business creation. Het is nog niet eens zo zeer kennis delen an sich. Dus als ASML een vraag stelt aan KNWE, of aan ProDrive, ontstaat er weer nieuwe business. ASML wil gewoon dat er een nieuwe chipmachine komt, want daar zit een klant op te wachten. Maar op het moment dat die die vraag binnen de regio stelt, komt daar weer nieuwe business uit. En zo is er een soort vliegwiel, die blijft draaien, waarbij kennis delen heel krachtig is. Ze zoeken elkaar letterlijk op - heel dichtbij, hebben f2f nodig - dus zitten dicht bij elkaar.

1: Is het dan ook zo dat die geschiedenis van spin-offs een belangrijke rol speelt in dat open innovatie model? van dat kennis delen?

107 2: Ja, sterker nog, ik sta er af en toe van te kijken dat er wordt gezegd van: "dit gaan we doen, dit gaan we maken", terwijl veel zouden hebben van laten we het even rustig bekijken. Dat vind ik ook typisch bij Zuid-Oost Brabant horen: "We gaan eerst beginnen met een prototype, maar we gaan het wel maken!". Dus ondernemerschap is hier wel verankerd. Ik denk zelf dat dat sterk komt uit die traditie van familiebedrijven: "Wij maken hier mooie producten, en zullen er voor zorgen dat die er komen ook!".

3: Kijk zulke bedrijven passen zich aan aan nieuwe markten. Ze weten goed wat de nieuwe vraag is. Bijvoorbeeld VDL is ook sterk aan het oprukken in de robotisering, en je ziet dan ook dat een ander Japans bedrijf weer hier komt omdat de robot centraal gaat staan. Nou, en die robot-techniek wordt dan ook weer toegepast in Bornn, bij die nieuwe autofabriek. Het is elke keer weer wat verlengen. En de diversiteit van de producten hier is enorm. Want je hebt behalve de bedrijven die we net

noemden, heb je ook vele kleine bedrijfjes en dat is dan verenigd in Brainport Industries. Ja en die hebben ook iets van 200 bedrijven dus dat is een enorm cluster. Daar hebben wij ook wel eens geprobeerd binnen te komen, maar daar kom je niet makkelijk tussen.

1: Waar ligt dat aan? Waarom zijn die vrij gesloten? 3: Ja, daar hoor je niet veel van.

2: Nee, dat zijn meer suppliers, zij opereren ten dienste van de grote OEM'ers. Ik denk dat zij

voorzichtig willen zijn zich te profileren, want ze hebben gewoon een aantal opdrachtgevers, waar ze zich op focussen. En ze zoeken nadrukkelijk niet zozeer de belangstelling. Ze willen gewoon zorgen dat er een goed product landt bij hun opdrachtgever. Dat is ook hun bestaan. Of het nou VDL, of ASML of Philips, daar wordt voor gewerkt, daar doen zij hun ding voor, en zij sluiten zich aan bij een belangenorganisatie maar gaan zich niet nadrukkelijk profileren. Ik denk dat dat zoiets is van: focus op de klant. En ze zijn allemaal onderdeel van een netwerk. Je hebt zeg maar de 1st tire en 2nd tire, waar die OEM'ers vaak inzitten en ze weten het dondersgoed van elkaar. En ze kennen elkaar ook goed. En de regio is eigenlijk ook groter, net als Van der Lande die zitten in Veghel. Nou jij had het net over Food, nou daar zal Veghel ook zeker aangehaald zijn want Veghel is misschien nog wel sterker in Food dan Helmond, die zich daarin ook wil profileren. Want daar ligt al een stevige traditie. Maar die zou ik ook zeker willen noemen als aansluiting bij Brainport.

3: Je hebt ook Inalfa met die zonnedaken in Venray en OCé in Venlo, Simac in Eindhoven. Dus als het aantal machinefabrieken telt wat hier in de regio zit, dat is enorm. Er zijn zoveel uiteenlopende bedrijven, EIndhoven is dus best divers. Campina zit hier ook. Maar DAF, vergist men zich ook snel in he, daar zitten 800 mensen in de R&D voor de motoren.

2: Ja en die maken ook weer onderdeel uit van een technologisch cluster, en daarvan zijn ook weer een aantal bedrijven als NTS weer supplier van. Dus er is een enorme verwevenheid. Je kunt wel een aantal technologische clusters benoemen hier in de regio, maar die relateren ook weer aan elkaar. En die zijn ook zeg maar conjunctureel redelijk onafhankelijk. Als het met de ene cluster het wat minder gaat, dan is er een andere cluster die dat weer beter doet.

1: Maar dan heeft het wel sterk voordelen, maar ook nadelen, in de zin dat het organisatorisch een wirwar wordt? In die zin dat er iemand aanjager moet zijn om jullie erbij te betrekken...

3: Nee, weet je wat het is. Ze zeggen wel eens van: "als de huidige generatie 50'ers weg zou vallen, dan zou het hier wel eens heel anders kunnen gaan worden". Want heel veel mensen die bij die toeleveranciers zitten, bij die kleine bedrijven dat zijn vaak voormalige topmannen bij de grote bedrijven en die kennen elkaar. Ja en dan vind je elkaar makkelijker, en ook Philips Atos Origin, ja dat is ook weer zo'n afsplitsing van Philips. Philips loopt bijna overal tussendoor. ASML is ook een

afsplitsing van Philips he. Ja dus de vraag is, als die good old boys network weg is, en dat maakt plaats voor de jongere hoogopgeleiden, hoe ziet het netwerk er dan uit?

108 2: Ja het oude Natlab, daar zijn ook allerlei disciplines in vertegenwoordigd geweest. En dat is een hele sterke root. En ik denk dat dat ook 1 van de verklaringen is geweest waarom dat dat best goed lukte met die spin-offs en spin-out. Omdat daar gewoon sterke technologische deskundigheid lag bij die mensen die bij Natlab werkte en die bezig waren met die R&D beter te verankeren als basis voor nieuwe product ontwikkeling.

3: Ja dan heb je de laatste jaren weer een nieuwe accelerator, dat is dan de high-tech campus. Onder die nieuwe eigenaar - Buchhorn - schijnt het alleen maar beter te gaan. Er komen steeds nieuwe uitbreidingen bij op de campus zelf. Je ziet ook dat de TUe aan het uitbreiden is met allerlei

bedrijfsverzamelgebouwen. Dus ja de TU loopt dan weer naast de high-tech campus. het speelt zich ook in verschillende wijken af.

2: Daarnaast heeft bijvoorbeeld Brainport Development 4 bedrijfsverzamelgebouwen met een bijzonder karakter. DIe onder de triple BV hangen, dat is gewoon een commerciele organisatie met 4 incubators accelerators. Dat zijn: katalyst, Twinning centre op de TU, en Beta en Mu op de high-tech campus. Ja dat zijn van die settings waar techno start-ups snel kunnen groeien. Die settings worden gefaciliteerd. En waar komt het dan op nee, er is sowieso al sprake van een aanwezigheid van een Lab en een Cliniroom op de high-tech campus, maar dan zitten zij ook nog eens in die gebouwen. Dus die start-ups worden op hun wenken bediend in de zin van facilities. En ja dat kan natuurlijk omdat zij de naam hebben bij bedrijven die in die technologie clusters opereren wereldwijd. En dat is de krachtigste acquisitie die je kunt hebben. Bedijrven die in die bepaalde clusters opereren, die weten dat hier veel op dit terrein wordt gedaan. En daar heb je dus daarnaast, de aanwezigheid van die kennisinstituten die hier zitten zoals: TNO, Holst, CMM.

3: Ja, en dan is er bijvoorbeeld die topsectorenbeleid. Dan heb je bijvoorbeeld Lundqvist, dat is de trekker van de high-tech. Dat is de oude baas hier van de TU.

1: Dus zijn netwerken en connecties, die neemt hij mee in zijn nieuwe positie.

3: Ja, hij schrijft weer die nota voor die topsector. Daar zijn allerlei partijen die een convenant hebben, en die TKI's die daar weer bij horen met verdelen van subsidiegelden. Dus ze blijven ook wel met elkaar in een cirkeltje zitten. Dus als het er eenmaal is, ja dan lijkt het ook door te groeien. En hoeveel expeds hebben we nu al? Op de high-tech al rond de 7000. En nu hebben we bijvoorbeeld de Automotive Campus in Helmond, die lijkt daar ook weer bij aan te haken. Ik dacht eerst dat die campus een doodgeboren kindje was, maar toch breidt dat zich ook weer uit. Dat zijn allemaal weer versterkingen naar elkaar.

1: Dat blijft zich doorontwikkelen op die manier?

3: Ja het netwerk lijkt groter te worden, en als je die topsectoren gaat analyseren dan is Eindhoven toch sterk in de nanotechnologie en bijvoorbeeld life sciences. Philips medical zit in Best, dus het zit overal. Zij hebben volgens mij het goud in handen. Als zij het voor elkaar krijgen om het apparatuur de komende jaren neer te zetten gebaseerd op domotica, en met de ontwikkelingen van vergrijzing en kosten van verzorging, dan zitten ze goed. En Philips lighting, als zij grote gebouwen als empire state building en effeltoren gaan verlichten... Op duurzaaheid zie je ook allerlei geweldige

initiatieven...

1: Zijn jullie vanuit de kennishoek ook gekoppeld aan andere kennisinstellingen of opereren jullie vrij solistisch?

3: Ja dat is vrij solistisch, ja we proberen wel wat overlegstructeren te maken maar... Kijk Philips heeft zijn eigen onderzoekers. Ze delen niet echt met elkaar. Dus iedereen houdt zijn of haar onderzoek toch een beetje onder de mantel.

109 2: Ja het zijn de kennisinstituten zelf. Onder TNO of Holst, daar lopen tig projecten. Maar omdat wij geen techniek in ons instituut hebben, vallen wij niet onder dat traject.

1: Dan zal de TNO wel meer contact zoeken met de TU bijvoorbeeld?

2: Ja, dus in die zin denk ik wel dat daar wel kennisdeling plaats vindt. Overigens wil de high-tech campus dat ook, want die wil vooral natuurlijk veel bruis op die plek. Zodat er ook zoveel mogelijk natuurlijke acquisitie plaats heeft. Dat ook weer veel bedrijven daar komen. Er zit ook een business doelstelling achter. Er is nog 200.000 meter te vullen daar op die campus. En eerlijk gezegd geloof ik daar wel in.

1: En jullie link? Jullie onderzoeken proberen jullie terug te koppelen naar instanties. Is dat vooral overheid gedreven? hoe worden die onderzoeken geinitieerd?

2: Nou ja, we hebben dus RaakPubliek gehad, dat is werkelijk een overheidstraject, net als RaakPro. Ja die vallen daadwerkelijk onder de overheid, want die zetten de regionale verankering neer. Dus daar hebben we wel een bijdrage kunnen leveren. En daar is de SRE de ontvanger van, of net zo goed de BOM, of Brainport Development, en de gemeentes. Want uiteindelijk gaat het de gemeentes toch om extra werkgelegenheid, dus als je kan aantonen dat je verbeteringen kunt bewerkstelligen in het voorwaardenscheppend karakter, dan hebben wij ons werk vanuit maatschappelijk oogpunt goed gedaan. En ik denk daarnaast ook in kennis opzicht want wij hebben onze afstudeeerders in begeleiding in onderzoekstraject.

1: En dat is dan meer gekoppeld aan businessopdrachten?

3: Nee hoeft niet, ik wil wel een voorbeeld geven. Afgelopen jaar hebben we onderzoek gedaan naar de RWTH (universiteit in Aken). En daar zitten 40.000 studenten, met name technische studenten. En die zouden voor deze regio uitermate welkom zijn, want we hebben hier een groot tekort aan beta technicussen. Nou dan proberen we wat aanbevelingen te doen van hoe kun je nou de RWTH afgestudeerders hier krijgen. Dat zou voor heel de regio van belang zijn. Maar dan proberen wij daar potjes voor te vinden om het onderzoek nog verder op poten te krijgen, en dan valt het allemaal tegen. Dan wordt het lastig. Je moet dus wel de funding hebben.

1: Loopt het onderzoek nog/?

3: Nee dat hebben we stop moeten zetten. Zo hadden we ook graag willen onderzoeken of het SRE ontmand moet worden en op welke wijze dat moet. Een standpunt in durven te nemen bij de commissie Huijbrechts. Dus dat je echt een soort mini SER bent voor deze regio. Dat zou onze favoriete doelstelling zijn. En ook hebben we gepubliceerd of de stad aantrekkelijk genoeg is voor kenniswerkers die moeten werken en wonen. Want je hebt natuurlijk een battle for talent, world wide. Telt Eindhoven dan mee?

2: Je hebt ook Brainport 2020 he, waarin ook de aantrekkelijke stad wordt aangeduid in de sfeer van de basics. Als je gaat vergelijken met steden over heel de wereld dan staat Eindhoven er heel goed voor, wordt gezegd. Nou daar zet ik mijn vraagtekens bij. Ik denk dat de stad op onderdelen nog aantrekkelijker kan voor internationale kenniswerkers. Vooral ook om te wonen. Waar vergelijk je het mee.. is dan de vraag. Met name in de basics kan het nog een stuk beter.

1: Dan heb ik nu wat vragen die inzicht moeten bieden in de sociale factoren die een rol spelen bij het aangaan van netwerken. Denk aan reputatie, vertrouwen en ervaring. U gaf net al aan dat het erg verweven is, oude topmannen werkzaam bij een spin-off.

2: Ja is leuk dat je dat zegt, want dat hebben ze dat ook bij Philips Research zo gehoord he. Die zeggen van: "We vinden het als Philips Research heel fijn dat ASML en VDL en NXP allemaal in de

110 buurt is, heel fijn. Want daarmee zijn wij employable world wide en dus aantrekkelijk". Daarmee lijk je een soort silicon Valley te worden. Maar dat vond ik wel een belangrijke opmerking, want als je hier solistisch werkt, probeer ze dan maar eens te krijgen. Alleen er is veel in het beta-achtige karakter.

3: Ja eerst groeit de beta, dan groeit de alfa. Dus we zijn nu langzaam bezig om de alfa-sector wat te versterken. Dus steeds meer advocaten vestigen zich hier. Steeds meer accountantskantoren, organizatie- en advieskantoren. En dat is wel belangrijk voor de partners want dei techneuten hebben ook een vrouw nodig, en die zitten vaak niet in de techniek.

1: Maar welke rol spelen die sociale factoren, kunt u daar iets over vertellen?

3: Nou, deze regio is meer homogeen in techniek. In amsterdam is het meer de financiele sector. Amsterdam heeft niet veel op high-tech gebied. En dat ze ASML hebben binnen gesleept, dat komt gewoon doordat ze 100 miljoen hebben betaald.

2: De regio amsterdam wil wel een soort sillicon valley worden. Hier vanuit de regio wordt gezegd: "we willen geen silicon valley worden, als je het op de natuurlijke manier wordt is dat prima, maar we streven het niet na". Dus niet dwangmatig. Laat het maar een natuurlijk proces zijn, een organische groei. Maar op het gebied van alfa, moet je wel zorgen dat je een infrastructuur krijgt. 1: Komt door de kleinschaligheid dat mensen elkaar eerder tegenkomen en dus sociale factoren een rol spelen?

3: Nou het is denk ik meer gewoon de wil om te presteren. In sillicon valley is de ontwikkel tijd van een product super kort (zoals social media sites). Maar als je hier een nieuwe hartklep gaat

experimenteren dan heb je een ontzettend lange incubatie tijd van misschien wel 5 tot 10 jaar. In die zoektocht om dat product er neer te zetten ga je heel vaak consult plegen en dan weten ze elkaar vrij snel te vinden hier. Dus de aard van het product wat hier uitgevonden moet worden vergt veel meer overleg. Hetis niet voor niks dat de high-tech campus groeit door het innovatieve karakter.

1: Het open innovatie model?

3: Nou daar moet je niet te hoge verwachtingen van hebben, die deuren staan echt niet wagenwijd open. Dat denken veel mensen maar dat is niet zo.

1: Maar je hebt wel meer mogelijkheden daar om elkaar tegen te kunnen komen..?

2: Ik constateer dat de high-tech campus nu veel meer doen aan social events, het creeren van ontmoetingen. Dat is echt flink opgehoogd. Ze organiseren wekelijks verschillende activiteiten, Dutch design week, dutch technology week. En dat is niet zomaar. Het gaat en om kennis delen, maar ook vanwege de kansen voor business creation. Dus het stimuleren van.. En wat ook nog in de pratijk zo is, is dat men vaak toch in zijn eigen lab of bureau actief is en dan is er weinig interactie hoor. Dus men probeert dat wel te stimuleren. En die drive is er zeker op zo'n high-tech campus. Maar dat is