72
Appendix III. Questionnaire
Begeleiding Rijksuniversiteit Groningen: Begeleiding Flexigas:
Prof. dr. G.H. Huitema Dhr. J. Broekhuijsen (TNO) Prof. dr. ir. J.C. Wortmann
I. Introductie
Flexigas project Flexigas is een onderzoeksproject waarin diverse bedrijven en kennisinstellingen gezamenlijk onderzoek uitvoeren ten behoeven van biogas productie in Nederland.
Bijv. upgraden biogas, breedbandbranders, bufferen van gas, upgraden C02, keten optimalisatie M.b.t. optimaliseren van de keten wordt een simulatie tool ontwikkeld die de gehele keten simuleert. Doel onderzoek
Mijn afstudeeronderzoek focust op het in kaart brengen van alle actoren en stakeholders in de biogas keten.
Analyseren wat de rollen, belangen, waarde stromen en afhankelijkheden in deze keten zijn. Hierin worden 3 concrete en verschillende biogas ketens onderzocht en vergeleken.
Doel interview
Doel van dit interview is om de rol die uw organisatie speelt in de hele keten te onderzoeken. De totale tijd van het interview zal ongeveer 1,5 uur in beslag nemen.
II. Vragen interview
Achtergrond informatie bedrijfMet de volgende vragen probeer ik achtergrond informatie m.b.t. uw onderneming te vergaren, om de antwoorden uit het interview in de juiste context te kunnen plaatsen.
1. Wat is in een paar zinnen de kernactiviteit van uw bedrijf? 2. Wat zijn in een paar zinnen de sub activiteiten van uw bedrijf? 3. Welke rol vervult uw organisatie in de biogas keten?
4. Specifieke vragen over order groottes/ rollen/ toepassingen van biogas productie en biogas gerelateerde producten binnen de actor in kwestie. (Afhankelijk van rol deze vraag)
a. Welke rol vervult biogas (productie) binnen uw bedrijf?
b. Hoeveel biogas (gerelateerde producten) produceert/ verwerkt u? c. Waar gebruikt u biogas (gerelateerde producten) voor?
Belangen actor
Deze vragen gaan over de economische en niet economische belangen die u heeft in de biogas keten. (goed doorvragen)
5. Wat zijn de belangen van uw organisatie in de keten van biogas productie? a. Sociaal, economisch, maatschappelijk
6. Wat moet er beter in de biogas keten om aan deze belangen te voldoen? a. Technologisch, organisatorisch, juridisch
7. Welke belangen hebben daarbij het meeste, en welke het minste waarde voor uw organisatie? 8. Waarin verschilt het belang van uw organisatie met het belang van andere spelers in de waardeketen
van biogas en wat zijn de gevolgen van deze verschillende belangen? Beslissingen in het vervullen van de gespeelde rol in het netwerk
Met de volgende vragen probeer ik inzicht te krijgen in het proces van biogas productie en wat daarin belangrijk afwegingen en keuze momenten zijn.
9. Wat zijn de beslissingen en afwegingen die gemaakt worden bij het vervullen van de rol die uw organisatie speelt in de biogas keten?
10. Welke belangen beïnvloeden deze beslissingen die u maakt in het proces?
73
Deze vragen gaan over de transacties en contacten met andere actoren in de keten. Hiermee probeer ik een compleet overzicht te krijgen welke rollen er vervuld worden in de keten en welke waarde stromen daarmee gepaard gaan. Het gaat er hier niet om met welke specifieke organisaties u samenwerkt, maar de rol die deze organisaties vervullen. (voorbeeld: rol=biogasproducent en organisatie=bedrijf X. Waarde stroom= Goederen, informatie & service heen, betaling en informatie terug)
11. Met welke actoren in de biogas keten komt uw organisatie in aanraking bij het uitvoeren van de rol die uw organisatie de biogas keten vervult?
12. Welke waarde stromen in onderstaande categorieën worden er tussen deze actor en u uitgewisseld? a. Goederen, Geld/ betaling, Kennis/ informatie, Diensten
Afhankelijkheid tussen de actoren
Met de volgende vraag probeer ik inzichtelijk te krijgen hoe afhankelijkheden in de keten liggen tussen de verschillende rollen die in de biogas keten vervult worden. In dit geval hoe de afhankelijkheden liggen tussen de rol die u vervult en de actoren waarmee uw organisatie in aanraking komt zoals eerder genoemd.
13. Kunt u op een schaal van 1 tot 5 per eerder genoemde actor het volgende aangeven: a. hoe belangrijk de waarde stroom/ resource van die actor is voor uw organisatie? Onbelangrijk 1, 2, 3, 4, 5 Belangrijk
b. hoeveel zeggenschap u heeft over de resource? Geen 1, 2, 3, 4, 5 Volledig
c. in hoever er alternatieven zijn voor deze actor? Weinig 1, 2, 3, 4, 5 veel
d. hoe afhankelijk u bent van die actor? Onafhankelijk 1, 2, 3, 4, 5 Afhankelijk
14. Wat is het effect van deze afhankelijkheden en machtsverhoudingen voor de rol die u vervult in de keten?
Identificeren van indirecte stakeholders en invloed
Naast de actoren die u hierboven genoemd heeft zijn er ook vast organisaties waar u niet direct een transactie mee heeft, maar die wel invloed of een belang hebben in de biogas keten.
15. Welke indirecte stakeholders spelen een rol in de biogas productie? (omwonenden, milieu organisaties, belangenverenigingen, beleidsmakers)
16. Wat is de macht/ invloed van deze indirecte stakeholders? 17. Kunt u aangeven per stakeholder:
e. Waarop er invloed wordt uitgeoefend?
f. Of dit positief of negatief is voor de realisatie van uw belangen in de biogas keten? g. in welke mate de invloed van deze stakeholder te merken is voor uw organisatie? Weinig invloed 1, 2, 3, 4, 5 veel invloed
Ontwikkelingen en omgevingsfactoren
18. Wat zijn de nieuwste trends in de biogasindustrie?
19. Wat zijn de grootste belemmeringen voor duurzame ontwikkelingen in de biogas sector?
20. Waar liggen kansen voor de biogas sector om zich voor alle partijen in de keten op een duurzame manier verder te ontwikkelen?
21. Wat zijn de belangrijkste macro-economische factoren die van invloed zijn op de biogas sector? a. PESTE
74
Appendix IV. Value streams
1. Biomass
Biomass exists in all different kind of types. The most common biomass forms of bio digestion are: Manure, food waste, energy crops (e.g. mais), industrial waste, agricultural waste and household waste.
2. Raw biogas
Raw biogas as one of the outputs of the digestion process consists of mainly methane (CH4, 50-65%) and carbon dioxide (CO2, 35-45%) supplemented with some rest gasses like for example ammoniac and hydrogen sulphide (H2S, NH3). The methane concentration in biogas is the main determinant of the value of biogas.
3. Digestate
This is the residual product from the digestion process. The quality of the digestate is determined by the composition of the co-product, the type of digester and the production time. Digestate is acknowledged as a good quality fertilizer since nitrogen is present as nitrate, the odor is almost zero and the ammoniac emissions are far less than compared to liquid manure (Bioenergie Noord, 2010). Digestate from industrial digestion is allowed to be used as an organic fertilizer for agricultural land (Wiersma and Kolkman, 2009). Digestate from co-digestion in which manure is partly used as biomass is labelled as a manure fertilizer and cannot be used during the whole year. Digestate from industrial digestion labelled as organic fertilizer has an economic value, which is not the case for manure fertilizer. The digesters input determine thus the value of the output.
4. Green gas
GG is a collective term of upgraded biogas and bio-SNG. GG is gas made out of biomass and has the same characteristics as fossil natural gas (Slochteren gas). Because of this fact, GG can be injected into the natural gas network and fossil natural gas will be replaced. GG has a methane level of about 88% (Wiskerke, 2011).
5. Heat
In most of the cases at co-digestion, biogas is used as input for a CHP installation to produce power and heat. This heat can be used for different purposes like own consumption or distributed to a heat network for district heating of household or for example green houses.
6. Electricity
About 98% of the biogas installations in The Netherlands use CHP installations to produce electricity and heat (Buist and Pront van Bommel, 2011). Electricity can be used for own consumption or submited to the grid.
7. Bio-LNG and bio-CNG
Biogas gas can also be upgraded to two types of transportation fuels, LNG (liquefied natural gas) and bio-CNG (Compressed natural gas).
Bio methane can be liquefied by cooling down to -162 degrees Celsius. This is called bio-LNG (or LBM, Liquefied Bio methane) with a methane level of at least 97%. Bio-LNG can be applied in vehicles and ships that are able to drive or sail on LNG as a transportation fuel.
Bio-CNG is GG or bio methane under pressure of 200 bars. Therefore, it is suitable to use as a transportation fuel for CHG-vehicles. Different levels of methane can exist w.r.t. bio-CNG. The advantage of bio-LNG opposite of bio-CNG is the much larger energy density.
8. CO2
During the process of upgrading biogas to GG, CO2 is removed. This CO2 can be sold for example to greenhouses of horticultural organisations, which use these ‘green’ CO2 for their production of vegetables, fruits, flowers and plants. However, it is still questionable for use since this is only possible with very specific biomass input during digestion and biogas production and it is exactly clear from which materials biogas and thus CO2 is produced and this won’t provide healthy issues.
9. Bio methane
Biogas and GG can also be upgraded to a methane content of more than 97%. This almost pure methane based on biomass is called bio methane.
10. Green energy certificates
Vertogas GG certificates prove that GG has been produced from biomass and has the same quality as natural gas. It isa guarantee of origin and represents the energy level. The GG production facility, will be monitored if production is conform Vertogas developed demands. If this is the case, the production is certified and the trader buying GG receives the certificates. Currently, the GG certificates represent a low economic value. CertiQ certifies produced green electricity. This agency provides guarantees of origin, stating the produced electricity is really ‘green’. These certificates provide about 20 times higher economic value for the same energetic content as GG certificates. When biogas or GG is used in the transport sector as a fuel, the producer can receive bio-tickets. A ticket indicates the fuel is produced on a sustainable way. Tickets can be traded. The economic value of bio-tickets is highly fluctuating and expensive to obtain due to an extensive certification system, especially when multiple sources of biomass are used for input.
75