Portet van Siham (ongeveer 40/45 jaar, Zorgzusters)
“Ik heb mijn goede baan als accountant opgezegd toen ik kinderen kreeg. Maar op een gegeven moment wilde ik weer wat doen, ik ben niet het type dat stil kan zitten. Ik bedacht toen dit initiatief omdat ik merkte dat er zoveel vrouwen in de wijk zijn die eenzaam en geïsoleerd zijn. Sommigen komen soms jaren nauwelijks buiten, ook niet om boodschappen te doen. Mensen kennen elkaar vaak ook niet in de buurt. Er is veel armoede. Veel mensen hebben lichamelijke en mentale klachten, depressie en isolatie komen vaker voor dan je denkt en dan je ziet.”
Volgens Siham noemen veel Marokkaanse vrouwen ‘geen geld’ en ‘geen oppas’ als hoofdreden waarom ze niet sporten.
“Ze associëren sporten en bewegen met afvallen en gezondheid. Maar het zou ook de associatie ‘leuk’ moeten krijgen, en dat het mentaal goed is, helpt tegen stress en je er je hoofd leeg mee kan maken. Vrouwen gaan pas sporten als ze 50 kilo te zwaar zijn, nadat ze nooit wat gedaan hebben. Ze stoppen snel met sporten omdat zij echt iemand nodig hebben die aan hen blijft trekken. Anders blijven ze na een paar keer thuis en kunnen ze het niet meer op brengen te komen, en om de deur uit te gaan.
Iemand moet hen steeds weer het huis uittrekken.”
Zelf sport Siham nu ‘even niet’. Ze sportte wel twee keer per week, in buurthuis de Boog. Ze was in totaal veertig kilo afgevallen, maar daar zijn er weer twintig bij aan. Na de zomer wil ze weer beginnen. De reden waarom ze stopte is dat haar stichting De Zorgzusters ineens heel hard ging lopen, en waar ze zich nu fulltime voor inzet omdat ze zich erg verantwoordelijk voelt. Daarnaast heeft ze ook nog een gezin.
“Ik besef me dat ik een voorbeeldfunctie heb voor een grote groep vrouwen. Toen ik niet meer ging sporten, stopte meteen een grote groep vrouwen die dachten: ‘als zij
64 De Zorgzusters is een buurtinitiatief in Overvecht met als doel het ondersteunen van gezinnen die het financieel moeilijk heb ben. De stichting is opgericht door 4 vriendinnen en inmiddels zijn er al 27 vrouwen die vrijwillig helpen. In buurthuis de Boog hebb en ze een opslagruimte voor houdbare etenswaren en huishoudelijke producten en kunnen ze gebruik maken van een keuken. In samenwerking
ook niet meer gaat, hoeven wij ook niet te gaan.’ Ook om die reden wil ik het weer op gaan pakken.”
Siham kent ook vrouwen die eerst eenzaam waren en nauwelijks de deur uitkwamen en nu meerdere keren per week met een groepje wandelen in de wijk. Er kan nog wel wat verbeteren in de wijk Overvecht, vertelt ze:
“Het zou goed zijn als er een stuurgroep komt. De sportdocent kan niet ook nog mensen motiveren en het is echt nodig bij deze doelgroep dat er vouwen zijn die anderen stimuleren/trekken. Er moet individuele aandacht gegeven worden. Zo leer je ook de persoonlijke situatie van de vrouwen kennen.”
3.3.4 Belang van opvoeding en het bespreekbaar maken van rolverdeling
In hoeverre rolmodellen effect hebben op het gedrag van vrouwen, verschilt per persoon volgens Karima, sportdocente bij Ladyfit. De belangrijkste belemmeringen om met gezond gedrag bezig te zijn komt volgens haar doordat:
“Niet iedereen kan plannen en discipline heeft. Dit komt deels door het karakter, maar ook deels door de cultuur, opvoeding en sociale omgeving. Als je familie je niet ondersteunt, opvangt of helpt wordt het heel lastig. Per gezin verschilt het hoe sterk ze in hun schoenen staan.”
Een ander belangrijk punt dat ze benoemt is de invloed en rol van de man in het gezin:
“Het wordt lastig als de man er niet achter staat als vrouwen willen sporten. Vrouwen staan er vaak helemaal alleen voor. Veel mannen werken niet, maar zijn weinig aanwezig: zij mijden de stress van het gezin, lopen liever buiten rond of zijn in het café. De vrouwen houden het gezin bij elkaar.”
Karima vindt het erg jammer dat veel vrouwen stoppen met werken als ze kinderen krijgen. Het is volgens haar dan eigenlijk al te laat om nog veranderingen in hun leefpatroon te kunnen aanbrengen.
“Voordat je kinderen krijgt moet je duidelijk met je man de rolverdeling afspreken: als de vrouw ook wil werken, en je wil beide kinderen, dan moet de man ook verantwoordelijkheid nemen en de zorg voor kinderen deels op zich nemen. Aan de andere kant is het nooit te laat om voor jezelf te kiezen.
Het gaat om je gezondheid.”
Uit de gesprekken met de vrouwen bleek dat gewoonten en opvattingen over sporten en bewegen die te maken hebben met de traditionele rolverdeling tussen man en vrouw vaak naar voren kwamen. Uit het gesprek met Karima (zie het citaat hierboven) blijkt dat pas als niet alle verantwoordelijkheid voor het gezin
bij de vrouw ligt, kan zij ook voor zichzelf kiezen en activiteiten voor zichzelf ontplooien. Volgens Karima is het voor sportaanbieders daarnaast belangrijk bewust te zijn van hun vertrouwensrol:
“Ik heb de afgelopen tien jaar wel geleerd dat het belangrijk is vertrouwelijk om te gaan met wat vrouwen aan je vertellen. Ik heb zoveel vrouwen gesproken. Wat ze allemaal meemaken… Ik zeg altijd tegen ze ‘Wees sterk voor jezelf.’ En vraag ze ook wat voor hen belangrijk is. Allemaal antwoordden ze: ‘de kinderen’. Maar wat als kinderen volwassen zijn? Wat heb jij dan bereikt? Ze cijferen zichzelf weg. Sport kan een begin zijn om activiteiten voor zichzelf te ontwikkelen, mensen te leren kennen, naar buiten te gaan.”