Bloomfullness 44
Ik ben me ervan bewust dat onthouden en begrijpen vanuit de toepassing en zelfs de creatie mogelijk is. Dat bevestigen de pedagogen van VIVES Torhout: mevrouw Ingrid Depuydt, mevrouw Kerlijne Chanterie en meneer Danny Wyffels. In die zin is de piramide misschien te begrenzend. Anderzijds heeft mijn doelgroep voor dit werk, de leerlingen van de tweede graad BSO, een gestructureerde opbouw nodig. Om deze structuur te kunnen bieden, moet ik als leerkracht het model begrijpen en kunnen toepassen en er zelfs iets nieuws mee kunnen creëren, zoals dit werk.
Hoewel ik de piramide als leidraad gebruik, vergeet ik de kennisdimensie in mijn uitwerking niet. Ik reik
werkvormen voor simpele kennis en voor meer complexe kennis aan. Aangezien mijn doelgroep vooral leert
vanuit het doen, komt procedurele kennis veel aan bod. In alles wat deze leerlingen doen moeten zij een stappenplan of procedure volgen. Anderzijds bevat een stappenplan ook kennis van feiten, concepten en zelfs metacognitie.
Het concept interpreteer ik vooral als de visie van de school en de leerling op kwaliteitsbewust handelen. U zult dan ook merken dat ik de leerlingen vaak laat reflecteren over conceptuele kennis.
Reflecteren, observeren en registeren zijn immers de kern van het hele kijkwijzer-verhaal. Het model is een en al metacognitie en daarom mijn werkvormen ook.
2.2 Blooms materiaalwagen
Ik bundel mijn werkvormen in een handige materiaalwagen. Een materiaalwagen is een kwaliteitsbewuste keuze. Ik koos niet zomaar een materiaalwagen. Passend binnen de werkvorm upcycling, waarover u straks meer leest bij het laatste beheersingsniveau van Bloom, de creatie, upcyclede ik een keukentrolley. Ik had het geluk een keukentrolley met een retrolook te vinden, meteen is mijn keukentrolley of materiaalwagen helemaal in!
Mijn materiaalwagen is kwaliteitsbewust omwille van verschillende redenen. Hij is ergonomisch want er staan wieltjes onder, er is een lade en er zijn legvakjes om allerlei nuttige lesmaterialen pols- en rugsparend te vervoeren. Hij is economisch. Ik kocht het wagentje tweedehands voor tien euro opwww.kapaza.be. Hij is milieubewust. Ik gaf een tweedehandse keukentrolley een nieuw leven en een nieuwe functie. Ik upcyclede de trolley tot materiaalwagen.
Bovendien is mijn keuze ook respectvol voor mezelf en mijn omgeving. Ik belast het milieu minder door wat creatief te denken.
Methodisch is mijn wagen ook. Ik zet immers mijn werkpost supersnel klaar en hoef enkel met mijn wagen
het klaslokaal binnen te rollen. Daarmee bespaar ik tijd wat dan weer respectvol is tegenover de leerlingen want ik verlies minder tijd met het klaarzetten van het klaslokaal.
Mijn werkvormen bundel ik in mijn materiaalwagen in hangmappen. Deze hangmappen zijn eveneens een voorbeeld van upcycling. Ik hergebruik kleerhangers voor en maak er hangmappen voor de werkvormen mee. Opnieuw kies ik respectvol, economisch en milieubewust.
2.3 Toolbox
Ik kies ervoor om mijn hulpmiddelen vrijblijvend aan te reiken. De leerkrachten en de leerlingen die van dit werk gebruik maken zijn vrij om al dan niet hulpmiddelen in te zetten. Ik wil niet
stigmatiseren en niemand aanzetten tot vooroordelen. Iedere leerling kan, los van zijn
beheersingsniveau, kiezen om een hulpmiddel te gebruiken.
Zo leren leerlingen hun leren in eigen handen nemen, zetten ze hulp in waar nodig, zijn ze
respectvol tegenover elkaar en bovenal zijn ze metacognitief bezig want ze bepalen zelf wat ze
nodig hebben om hun doel te bereiken.
Ik vind dat hulpmiddelen meer moeten zijn dan louter ondersteuningsmiddelen om een opdracht te volbrengen. Daarom voeg ik appreciatiekaartjes toe aan mijn toolbox. Leerlingen kunnen ten allen tijde een kaartje nemen en invullen om iemand te bedanken, om zich te verontschuldigen of om iemand in de bloemetjes te zetten. Op die manier maken ze elkaar bewust van hun talenten en werkpunten, op een respectvolle en eventueel anonieme manier. Het is misschien aangewezen om als leerkracht ook zelf gebruik te maken van deze kaartjes. Ze kunnen dienen als een vorm van persoonlijke feedback. Ik testte deze werkvorm in een STW-klas en een leerlinge wou meteen de hele stapel meenemen. Succes verzekerd dus!
Ik ben ook helemaal te vinden voor een ideeënbus. Zo kunnen leerlingen op een rustige, niet storende manier hun mening kwijt. Wanneer de leerkracht er ook nog rekening mee houdt, is het helemaal een hit.
U merkt ongetwijfeld een ander lettertype. Dat is geen nalatigheid van mijn kant. Hiermee wil u even kennis laten maken met het lettertype Andika. Dit lettertype werd speciaal ontwikkeld voor mensen met dyslexie. Het helpt de beginnende lezer om de letters niet door elkaar te halen. Aangezien UDL vooral planmatig inspeelt op verschillen, valt de keuze van een geschikt lettertype absoluut binnen dat kader. Heeft u leerlingen met dyslexie (of verwante leerproblemen) in uw klas? Gebruik dan een dergelijk lettertype als standaard in al uw werkbladen.
Het lettertype kunt u gratis downloaden viahttp://software.sil.org/andika.
Merkte u trouwens hoe ik doorheen dit werk accenten leg door bepaalde woorden in het vet te drukken? Ook dat past binnen UDL. Planmatig leg ik accenten zodat de lezer (of de leerling) de
Bloomfullness 46
naar een onderliggend niveau. Zij kunnen daarenboven kiezen voor een verwerkingsmethode die beter binnen hun niveau of leermethode past. Kiezen ze bijvoorbeeld voor een coöperatieve leerstrategie of werken ze individueel?
In mijn toolbox bundel ik de volgende hulpmiddelen:
een rekenmachine voor leerlingen die moeilijkheden hebben met hoofdrekenen;
een herleidingstabel voor meten en wegen;
hoofdrekentabellen;
een stappenplan voor de regel van drie;
een kijkwijzer kwaliteitsbewust handelen;
de rolverdeling voor coöperatief werken;
een sjabloon voor een eigen stappenplan;
een sjabloon voor een logboek;
een placemat om te helpen brainstormen;
een exploratieroos om samen te analyseren;
appreciatiekaartjes om respectvol omgaan met elkaar te stimuleren.
Deze toolbox is een begin en kan doorheen het schooljaar of zelfs uw carrière verder aangevuld worden. Ieder individu is anders, iedere klas is anders net als iedere hulpvraag.
Uiteraard hoort bij deze toolbox een passend kleedje. Ik kies ervoor om alle hulpmiddelen op te bergen in een handige opbergdoos.
Deze opbergdoos plaats ik op een materiaalwagen met mijn werkvormen en andere tools voor de les. Want laat ons eerlijk zijn, bij het vakgebied Personenzorg hoort heel wat sleurwerk. Wanneer we ergonomisch handelen willen promoten, moeten we het goede voorbeeld geven. Een leerkracht die steeds haar materiaalwagen gebruikt om alle materialen en middelen de klas binnen te rollen, is een prachtig ergonomisch plaatje.