INVRA-WONEN
3.2.8 Participatieve voortgangssessie
In dit onderzoek werkten we met een reflexieve onderzoeksaanpak waarbij we gedurende het hele traject in nauw contact bleven met de opdrachtgever en tus-sentijds bruikbare kennis deelden met de betrokkenen van Buurtcirkel. Pameijer kon de resultaten zo meenemen voor bijsturing van de bestaande Buurtcirkels en de Buurtcirkels in oprichting. De evaluatiemethode levert Pameijer en anderen uit het buurtnetwerk dus concrete kennis en (zelf) inzicht op om hun interventie ook gedurende het proces te kunnen ondersteunen.9
Er is op verschillende momenten gereflecteerd, namelijk op een informele organische manier tijdens de voortgangsgesprekken en interviews met de project-leiders en coaches, tijdens de participatieve voortgangssessie die Risbo op 7 april 2016 heeft verzorgd en tijdens een workshopsessie over Buurtcirkel op de Pameijer Conferentiedag in juni 2016 waar een van de onderzoekers aan deelnam.
Een participatieve voortgangssessie is een workshop met en voor betrokkenen bij de organisatie en uitvoering van Buurtcirkel. De sessie is gericht op kennisvergaring voor de onderzoekers, maar vooral ook kennisuitwisseling tussen de betrokkenen van de verschillende Buurtcirkels en tussen de onderzoekers en de betrokkenen. De groep aanwezigen bestond uit drie onderzoekers, ongeveer vijftien coaches, twee projectleiders en de projectmanager van Buurtcirkel.
9 Een kritische methodische kanttekening is dat de onderzoekers de uitkomsten van het onderzoek op deze manier zelf kunnen beïnvloeden. Echter, de onderzoekers hebben bij de keuze voor de onderzoeksopzet het voordeel dat deze methode oplevert voor de praktijk, laten prevaleren boven dit nadeel.
Concreet konden de aanwezigen reflecteren op tussentijdse onderzoeksbevindingen en kregen ze de gelegenheid om hun ervaringen te delen aan de hand van a) enkele doelstellingen van het Buurtcirkelproject en b) enkele stellingen die de onderzoe-kers hadden geformuleerd naar aanleiding van de eerste bevindingen.
Tijdens het eerste onderdeel van de sessie hebben de onderzoekers voorlopige bevindingen gepresenteerd van de onderzoeksonderdelen Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM), Netwerkanalyses en Interviews met coaches. Bij het onderdeel van de ZRM zijn de resultaten op verschillende leefdomeinen van dertien deelnemers gepresenteerd. Bij het onderdeel van de netwerkanalyse is er vooral aandacht besteed aan de methodologie en enkele voorlopige bevindingen. De bevindingen uit de interviews met coaches zijn gestructureerd en gepresenteerd aan de hand van vijf thema’s: a) werving deelnemers, b) binding tussen deelnemers, c) rol van de coach, d) rol van de vrijwilliger en e) ondersteuning vanuit Pameijer. Dit zijn de thema’s die bij de interviews met coaches het meest aan bod gekomen zijn. Deze thema’s zijn later ook teruggekomen in de stellingen waarop coaches hebben gereflecteerd.
Na de presentatie kregen aanwezigen de gelegenheid om in drie aparte groe-pen te reflecteren op de voorlopige bevindingen en ervaringen en om kennis en tips met elkaar te delen. De groepen zijn samengesteld op basis van Buurtcirkel-ervaring; nieuwe of recent gestarte coaches zijn gemixt met meer ervaren coaches.
De projectleiders en -manager zijn ook verdeeld over de drie groepen. Elke groep is vervolgens gekoppeld aan een onderzoeker die tussen de vier en zes (doel)stel-lingen opgehangen had op een Magic Chart (een moderne flipover). De groep kon per geformuleerde stelling aangeven wat er goed gaat (tops) en wat er verbeterd kan worden (tips). De onderzoekers hebben vervolgens alle tops en tips op de Magic Chart genoteerd. Na ongeveer een half uur van reflectie werden de groepen doorverwezen naar de volgende onderzoeker, zodat er op alle (doel)stellingen door alle groepen gereflecteerd werd en doorgebouwd kon worden op de kennis van de vorige groep. Hieronder zijn de gebruikte stellingen weergegeven die deels zijn ge-baseerd op de doelstellingen die Pameijer zelf geformuleerd heeft voor Buurtcirkel en op de tussentijdse onderzoeksresultaten.
• Door de Buurtcirkel worden deelnemers zelfredzamer.
• Door de Buurtcirkel ontwikkelen deelnemers hun talenten.
• Bij de Buurtcirkel zijn deelnemers van betekenis voor een ander.
• Door de Buurtcirkel leren deelnemers hun wijk kennen en doen zij actief mee in de Buurt.
• De Buurtcirkel vergroot het netwerk van de deelnemers.
• Doordat de Buurtcirkel het netwerk vergroot, is er minder professionele onder-steuning nodig.
• Als coach weet ik een goede balans te vinden tussen professionele begeleiding en het vrij laten van deelnemers.
• De coach of vrijwilliger biedt te vaak hulp aan individuele deelnemers in plaats van de Buurtcirkel te activeren.
• De Pameijer-organisatie biedt coaches voldoende kaders en richtlijnen voor een goede begeleiding van de Buurtcirkel.
Door de combinatie van nieuwe coaches, ervaren coaches en een projectleider binnen elke groep is er vanuit verschillende invalshoeken gereflecteerd op de stel-lingen. Bij stellingen gerelateerd aan de organisatie vanuit Pameijer hebben de aan-wezige projectleiders en manager de sessie tijdelijk verlaten, zodat coaches eerlijk en kritisch durfden te reflecteren op de organisatie Pameijer. In totaal is er ongeveer anderhalf uur gereflecteerd op de stellingen.
Na afloop van de participatieve voortgangssessie is alle genotuleerde informatie intern besproken en door de onderzoekers verwerkt tot een beknopt rapport. Hierin is de informatie geclusterd naar vier thema’s:
a. Deelnemers: zelfredzaamheid en talentontwikkeling b. Netwerkopbouw en de buurt/wijk
c. De rol van de coach en vrijwilliger d. Begeleiding vanuit Pameijer.
Bij elk thema is een verslag geschreven van de besproken tips en tops tijdens de participatieve voortgangssessie. Elk thema is afgesloten met een aantal praktische handvatten en methoden voor (toekomstige) coaches. Ook zijn er adviezen gefor-muleerd voor de organisatie Pameijer met betrekking tot de aansturing/begeleiding van coaches. Dit tussentijdse rapport van vijftien pagina’s is een maand na de bij-eenkomst opgeleverd aan het management van Pameijer en alle Buurtcirkel-coaches voor intern gebruik. De reacties van het management en de coaches op het rapport waren zeer positief.