• No results found

Empirical results

Appendix 12 Overview previous studies

Author Direction Scope Time frame CSR proxy method

Dowell (2000) Positive US 1994-1997 Environmental standard Quasi natural experiment Derwall (2007) Positive US 1996,1998, 2000, 2002 Eco- efficiency OLS Jiao, 2010 Positive (especially E & S) ? 1992-2000 ESG performance rating KLD IV Marsat and Williams (2011)

Negative World 2005-2009 ESG

performance rating KLD OLS Cai et al., 2012 Positive (for controversial industries) US 1995-2009 ESG performance rating KLD 3SLS Flammer (2013)

Positive US 1997-2012 CSR proposal Quasi natural

experiment Anderson et al., 2014 Positive US 2002-2009 ESG performance rating KLD PVAR Stonski et al., (2014) Negative : E Positive: S G World 2009-2012 ESG performance rating ASSET4 OLS

Appendix 12 – interviews PostNL, Ahold and Heineken.

Interview PostNL 17 juni Kees Willem Rademakers

Kees Willem is verantwoordelijk voor Duurzaamheid binnen Stadslogistiek.

Wat we doen is we combineren duurzame logistiek met commerciële proposities, als we wat met duurzaamheid gaan willen dan gaan we het op deze manier doen, dus het verweven van duurzaamheid met je eigen business in plaats van charity steunen in Afrika.

Want ik heb gezien op jullie website dat jullie wel charity steunen voor kids, dat past toch helemaal niet bij de core van jullie bedrijf, in hoeverre gaat dat dan bijdragen?

Het klinkt heel leuk en is makkelijk, je geeft wat geld je gaat er mee de media op zoeken en op het moment dat je er geen geld meer voor hebt dan kun je er meteen weer afstand van doen.

We willen naar een nieuw model, als we wat met duurzaamheid gaan doen dat we het

integreren met ons business model. Dat is voor mij de nieuwe vorm van duurzaamheid. Dat is heel moeilijk.

Uitleg scriptie.

Er zijn ook veel theorieën die de reversed causality verklaren, dat bedrijven het pas gaan doen als ze er goed voor staan en er geld voor hebben. Hoe is dat bij PostNL, wat is jullie motivatie om CSR te doen?

Persoonlijk vind ik het allemaal gelul in de ruimte. Allergie eraan over gehouden. Ik ben dus op Corporate niveau bezig geweest met het CR beleid van PostNL van zo’n grote organisatie en je ziet dat er zo veel politieke belangen bij elkaar komen, we hebben het helemaal niet meer over duurzaamheid. Zo noemen ze het wel maar daar gaat het helemaal niet om. Ik wil daar echt zoveel mogelijk weg, en daar waar het commercieel / operationeel is. Zoals bijvoorbeeld producten die duurzaam zijn verkopen.

Maar eerst even een stap terug. Peter bakker, eerste multinationals die zei duurzaamheid is belangrijk. We moeten verantwoordelijkheid nemen voor de wereld om ons heen. Dus alles wat we extra hebben, dat geven we aan een goed doel dus dat is een extraatje.

Oké dus wel als het goed gaat met de organisatie, dan..

Dan kunnen we dat doen, en dat is ook logisch want het leverde ook echt niks op. We geven wat terug, wat belangrijk is voor de toekomst, maar er zat geen business case, geen business model of wat dan ook achter, maar alleen de goodwill van de bestuurder.

Maar was er dan ook geen achterliggend idee dat investeerders of klanten dat heel goed vinden en daardoor meer gaan kopen?

Hij geloofde er zelf in, intrinsieke motivatie. En het was goed voor PR; een like factor, iedereen vind het leuk. Er kwam uit dat medewerkers trots waren op hun bedrijf, maar dat is natuurlijk lastig te meten hoeveel financiële waarde dat heeft.. dus het gaf hele goede PR, maar als je naar elke klant van TNT ging, vind je het belangrijk? Ja, ik vind het belangrijk. Wil je er extra voor betalen? Nee, niet. Dus het heeft geen economische waarde gehad. Dus dat zat veel meer op de PR. Dus dat was CSR 1.0.

Dat was ongeveer 5/6 jaar geleden, toen het zichtbaar werd voor die bedrijven die vonden dat ze ook wat moesten doen .. dus Unilever, Ahold. Toen kwam de tweede tendens dat ze denken shit wij kunnen veel meer geld verdienen op de lange termijn als we nieuwe business modellen die afgesplitst zijn op duurzaamheid. Heel pragmatisch. Bijvoorbeeld Unilever zegt

als ik mijn productieproces verduurzaam dan kan ik daar geld mee verdienen en dan heb ik een mooi verhaal en over 30 jaar kan ik nog steeds geld verdienen. En dat werd dan gesteund door de regelgeving van het land, maatschappelijk trend gaande gevoed door PR en

regelgeving, bedrijf als Coca Cola, kan het niet meer maken om water uit India leeg te trekken om hier coca cola te maken waar je dan ook nog ongezond van word, suikerziekte, obesitas en dergelijk. Dus ze moeten wel eigenlijk, de corporates.

Dus het is eigenlijk wel zo dat grote bedrijven elkaar na gaan doen?

Het is na doen, het is publieke opinie, we gaan ook niet heel innovatief doen zeggen ze maar doen ze niet.. je ziet de regelgeving langzaam opgaan en dan doen corporates er een klein beetje aan mee. Het is vaak niet zo dat een CEO het niet belangrijk vind maar bedrijven zijn gebaseerd op winstmaximalisatie op de korte termijn. En dat is een soort dogma dat we hebben, daar kun je als bedrijven niet aan afwijken want dan gaan de aandeelhouders klagen, dan gaat de raad van commissarissen klagen. Dus de raad van commissarisen die zeggen ook, wij vinden het heel belangrijk dat jullie maatschappelijk verwantwoord ondernemen doen, omdat mijn netwerk vraagt dit of dat, of ik krijg kamervragen..maar niet van ga s geld verdienen met duurzaam ondernemen.

Maar geloven aandeelhouders er dan wel in dat als je het niet doet dat je dan achterblijft, dat dit consequenties kan hebben voor de lange termijn?

Het is en en, hou rekening met lange termijn en duurzaamheid maar hou rekening met winstmaximalisatie en rendement op de korte termijn want dat is mijn aandeel. En je weet niet eens of PostNL over tien jaar nog bestaat, maar ik wil nu een goed dividend/aandeelprijs. Dat past in het economisch model en daar kan je niet aan ontsnappen. Dat is dan het oude model. Het nieuwe model zegt, bijvoorbeeld Unilever nu investeren zodat wij over 30 jaar nog steeds voedsel, of nog beter voedsel kunnen produceren. Goede grondstoffen. Dat is sustainable. Maar ze moeten nog steeds korte termijn waarde generen.

Bij PostNL eigenlijk hetzelfde… het is toen gesplitst van TNT, werd veel nationaler met een andere focus. Volumes brieven zo omlaag, business model veranderen. Er was geen ruimte voor duurzaamheid. Maar door nieuwe business pakketten en e-commerce gaat het zo goed dat er eigenlijk geen tijd is om pakketten te versturen. Dus als het slecht gaat is er geen geld, als het goed gaat is er geen tijd. Dit zie ik in elk bedrijf. Waarom? CSR is een extraatje..

Maar is dat echt zo? Want er zijn genoeg onderzoeken die aantonen dat het positief effect heeft zoals bijvoorbeeld de stock price die omhoog gaat als gevolg van een index die naar buiten komt.

Precies, wie ligt er van wakker? De CEO en raad van bestuur wel.. het management daaronder interesseert het niet zo, die willen hun targets halen. Als daar niks in zit op het gebied van duurzaamheid gaan ze daar ook niks mee doen. Zij kijken alleen wat is mijn target, haal ik die? En alle dingen die niet te maken hebben met core business, dat extra moeite kost, dat doe ik niet en past niet in huidige logistiek model, en gaat meer kosten, dan liever niet, dan zet je daar dus niet je target op. De targets zijn niet gesteld op aandeelkoers, maar meer met je eigen operationele proces. De raad van commissarissen die zeggen als het niet zo goed gaat, die duurzaamheid is niet zo belangrijk, regel dat die koers omhoog gaat. Bij PostNL stond het letterlijk in de fik dus dan gaat er niemand zeggen nou als je nu gaat investeren, dan heb je over 5 jaar meer aandeelhouderswaarde. Pas toen de rust bij PostNL terug gingen ze daar over nadenken; vanuit de raad van commissarissen, niet zozeer de aandeelhouders. Dat zij vragen krijgen in de netwerken dat PostNL ook verantwoord moet ondernemen, daar hebben ze een verhaal voor nodig, niemand rept een woord over

Dus het wordt niet echt aan elkaar gelinkt?

Nee, omdat er worden heel veel onderzoeken naar gedaan maar dat onderzoek is nog zo wetenschappelijk dus dat is totaal nog niet geland bij bedrijven, zeker niet in de logistiek. Dan heb je klanten die vragen, die willen gewoon de laagste prijs, Dan heb je andere

stakeholders zoals de overheid, gemeenten die zeggen we vinden het wel leuk maar eigenlijk vinden we het niet zo belangrijk zolang de service maar goed is dus eigenlijk wordt er niet zoveel om gevraagd. Behalve als er een tender komt.. vink je het af. Dus het is een mooi verhaal. Dow Jones Sustainability index is ook een mooi voorbeeld. Daar staan we op nummer twee.

Hoe belangrijk is dat dan voor een bedrijf dat je daar in staat?

Nu we niet meer nummer 1 zijn, denken ze verrek. Pas toen ze nummer 2 werden, zaten ze dat kan niet. Er zit ook wel ego in, maar dat heeft niets te maken met visie op het bedrijf, duurzaamheid of aandeelhouderswaarde. Pas toen we wakker geschud werden, dus moeten we maar wat in onze missie wat met duurzaamheid doen. Pas toen dat gebeurde, toen wilden we dat. Nu zijn we 2 jaar verder en nu doen we nog steeds niks, geen enkele manager wil dat in zijn target.

Nu hebben we het over positieve link. Denk je ook dat het negatief kan zijn?

De eerste vraag van een aandeelhouder is, waarom doe je dat? Je geeft er zoveel tijd en resources aan uit. Kun je dan niet beter nieuwe klanten binnenhalen? Kun je niet mijn waarde op de korte termijn te verhogen? Dan moet je zeggen nee dit is voor korte en lange termijn. Als dat verhaal niet klopt, dan is het beter om er mee te stoppen. Dus wat doen corporates. Die hebben een fancy CSR programma, dat ziet er fancy en gelikt uit maar wat zeggen ze eigenlijk, wij maken ons netwerk efficiënter, wij maken minder kosten met het bezorgen van spullen en daardoor besparen we ook op het milieu.

Dus eigenlijk is het iets wat er bij komt kijken?

We zijn nu toch al aan het besparen, daarnaast zijn we met innovatie bezig, hoe ziet het er in de toekomst uit.. oja dat is dan ook weer duurzaam. En heel soms en daar zijn we nu mee bezig, wacht even we moeten een strategisch een verandering gaan maken en als je dan kijkt naar waar vraagt de markt nu om .. zero emission, leefbaarheid. Oké, dus moeten een nieuw soort dienstverlening, maar het mag niet meer geld kosten en grotere toegevoegde waarde in de dienstverlening dan dat het nu is. Dus als je dit nu kan opzetten, dan heb je misschien een nieuw business model dat op een andere manier geld kan verdienen. Maar dat duurt

misschien nog 10 15 jaar.

DHL is dan ook niet verder dan jullie zijn?

Ze zijn al heel ver wereldwijd en zouden dat ook overal kunnen uitrollen maar daar is de tijd nog niet voor, het is nu nog vele malen duurder dan hun huidige model. Ook al zou het operationeel niet eens zo veel schelen, maar de switch maken is heel moeilijk.

En andersom, er zijn ook theorieën die zeggen dat managers na slechte

bedrijfsresultaten juist gaan investeren in CSR om hiervoor te compenseren, hoe realistisch acht jij dit?

Dat heb ik nog op geen enkel niveau, operationeel als strategisch, niet gehoord. Dat werkt niet. Peter bakker had zoveel tijd en energie in duurzaamheid gestopt dat hij zijn bedrijf vergeten was. Hij liep te ver voor de troepen vooruit. Een verwijt. Dat is zijn hobby, dat doen we niet meer.

Dus in die zin wel zijn eigenlijk persoonlijk voorkeur?

Hij zag het zitten, maar de mensen om hem heen geloofde er niet zo in als hij dat deed.

Denk je dat hij gelijk had?

Ik denk het wel, maar te vroeg. Maar daardoor, heeft hij wel een belangrijke beweging veroorzaakt.

Dan wil ik nu graag meer specifiek ingaan op de mechanismen die ervoor zouden kunnen zorgen dat CSR een effect heeft op de waardering en dan wel in positieve zin; uitleg 3 mechanismen. Hoe denk jij hier over? Zie je dat er 1 hiervan sterker aanwezig is dan de ander?

Tegenwoordig wordt het altijd meegenomen, je kunt het niet niet meer hebben; de hygiëne factor.

De transparantie.. misschien maar aan de andere kant, maar de regelgeving is al zo goed en uitgebreid maar ik zou niet inzien dat dat veel effect heeft.

NPV, shell is daar een goed voorbeeld van. Olie verdwijnt. Dus over 10 jaar is het aandeel shell niets meer waard omdat ze alleen maar in de olie zitten. Toch is shell nog steeds een goed aandeel zo veel aannames over gedaan, het is zo onzeker daar kan je niet zoveel over zeggen.

Het kan wel de emotie van beleggers beïnvloeden en dat kan misschien impact hebben maar onze aandeelhouders zijn vooral pensioen fondsen die juist kijken naar stabiel rendement, die vinden het erger dat brieven dalen dan de duurzaamheid. grootste gedeelte van de aandelen die uitstaan gaan naar institutionele beleggingsfondsen en die kijken heel anders. Ga niet voor DHL, maar voor PostNL want die heeft een beter duurzaamheid beleid.. dat gaat niet. Dat is nog ver weg, staat in de kinderschoenen.

Uitleg overall negatieve effect als bevinding van mijn onderzoek. Hoe denk je daar over?

Heb je een crisis effect dat er nog in terug komt? Dat kan ik me voorstellen, dat als het economisch slecht gaat dat is er minder bereidheid om in de toekomst te kijken en vernauwd iedereen op het nu en is duurzaamheid niet interessant. Dus dat zou ik me kunnen voorstellen, maar het belangrijkste is, is de wereld waar je mee zit. Mijn persoonlijke mening, we gaan naar een andere economisch systeem waarbij financiële woorden gezet worden naast maatschappelijk waarden, In dit model werkt niet meer de korte termijn en aandeelwaarde maximalisatie. En dan ga je toe naar delen, verliezen delen noem maar op. In start ups zie je dat sociaal ondernemerschap groeit. Maar je ziet dat start ups steeds belangrijker worden, de bedreiging. Dus de corporates omarmen die start ups om te zien waar het heen gaat, dus die start ups zeggen je moet een ander business model hebben, die corporates.. dat kan helemaal niet.. dat duurt nog heel lang. Dus klein ontmoet groot. oud kapitalistisch model ontmoet duurzaamheidsmodel.. nu is de vraag wanneer dat gaat gebeuren. Misschien duurt dat 10 jaar… dat is de transitie waar we in zitten, enige wat we wel weten dat als wij nu in de stad willen komen en over 10 jaar nog steeds dan mag dat niet meer met vieze vrachtwagens. Uber bijvoorbeeld.. fietskoeriers.. er is een verandering in de markt, maar dit is een heel kleine, volumes zijn nog heel klein, maar dan wordt je dus ook weer gedwongen om

duurzaamheid, of een klant die dat wil. Dat heb ik nu al soms, dus langzamerhand veranderd dat, dus als de klant veranderd dan veranderen we ook, anders niet als ze er niet om vragen.

Die score die ik bekijk bestaat uit drie pillars, waarop bedrijven een rating ontvangen. Na het overall effect gemeten te hebben, heb ik gekeken naar het effect van de

individuele pillars. Hieruit kwam dat het negatieve effect vooral gedreven wordt door environmental performance. Hoe denk jij hier over?

Zolang wij een business model kunnen maken waar duurzaamheid in past dan is het goed, dan is het een randvoorwaarde.

Ik vind het apart dat dit hier uit komt.

Wat ik me kan voorstellen, een multinational gaat veranderen als de markt gaat veranderen. Bijvoorbeeld Unilever, die ziet een probleem met het bevoorraden van voedsel, dus er is al een negatieve economisch effect, waar hij op moet antwoorden. Hij gaat niet zeggen o we kunnen het niet meer kopen, nee hij gaat zeggen we willen de wereld beter maken zodat jouw kinderen nog lekker en genoeg te eten hebben en daarom gaan ze innoveren voor nieuwe voedselproductie. Dus het zou kunnen dat hun duurzaamheidsbeleid inhaakt op een

economische neergaande trend en dat ze daar een mooi verhaal van proberen te maken, zoals Coca Cola met het water, heel veel schoondrink water voor iedereen in India, dat is heel logisch want als er niet genoeg water is dan kun je geen coca cola meer maken.

Dat weet iedereen, we zijn allemaal korte termijn denkers, in je eigen gedrag. Zelfs de meest groene hippie zit vast in korte termijn gedrag.

Wat een interessant voorbeeld kan zijn, RDW, alle steenkolencentrales gaan we sluiten, alleen maar duurzame energie. Maken ontzettend verlies, eerst heel veel afschrijvingen en daarna gaat dat ze natuurlijk veel opleveren. Maar dat kostte ontzettend veel geld, ontzettend veel aandeelhouderswaarde.

Denk je dat de periode die ik meet lang genoeg is om het profijt te zien?

Precies, het huidige business model loopt tot het einde, ze moeten naar een nieuw en door die transformatie die kost heel veel aandeelhouderswaarde dat kan ik me voorstellen.

Hoe denk je over de andere twee pillars, social en Corporate Governance? Hoe denk je over deze opsplitsing?

We zijn in Europa al best heel erg social, alles wat social is, dat is leuk maar dat heeft weinig effect. Het is in Europa goed geregeld op social gebied dus dan kan je al snel scoren. Maar ik kan me voorstellen dat het lang duurt voordat een environmental iets van impact heeft op het business model van een groot bedrijf.

Wat opvallend was, toen ik de resultaten van mijn onderzoek naast die van ander hield, dat mijn studie dus vind dat environmental performance driver is van het negatieve effect terwijl andere studies een positief environmental effect vinden. En wat dan opvalt is dat mijn studie gaat over Europese bedrijven en die van hen Amerikaanse bedrijven heeft geanalyseerd. Daarnaast heb ik gevonden dat pas als je het heel goed doet, dat je dan geen negatief effect meer ziet maar misschien wel een positief effect. Hoe denk jij hierover?

Dus je doet het of helemaal goed of je moet het niet doen?

GERELATEERDE DOCUMENTEN