• No results found

Optimalisatie van de regionale samenwerking tussen gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren ten

behoeve van integrale aanpak van zorg en welzijn.

Achtergrond

Om zorg aan te laten sluiten op de behoefte in de praktijk en kwalitatief goed, organiseerbaar en betaalbaar te houden is samenwerking op alle niveaus en van alle partners noodzakelijk. Op bestuurlijk en op uitvoerend niveau en op landelijk, regionaal en lokaal niveau. Alleen door een gezamenlijke aanpak, met maatregelen bij en van alle partners, kan de kwaliteit van ondersteuning en zorg verbeterd worden. De kunst is daarbij te laveren tussen de schaal van de wijk en de schaal van de regio. Op regionaal niveau vraagt dit sterker partnerschap tussen gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren. Het rijk / ministerie faciliteert hierin. Meer samenhang in zorg en ondersteuning kan alleen als er gewerkt wordt vanuit dezelfde integrale visie op ouder worden en gezamenlijke inspan-ningen verricht worden vanuit aanpalende beleidsterreinen, zoals wonen, preventie, digitale gegevensuitwisseling en leefomgeving (fysieke en sociale wijkinfrastructuur), waarbij uit wordt gegaan van de Juiste Zorg op de Juiste Plek.

Om tot goede regionale afspraken te komen, moet er eerst een beeld zijn van de stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen op het gebied zorggebruik, zorgaanbod, bevolkingsontwikkeling, sociale en fysieke omgeving in de regio.

Voor alle regio’s zijn inmiddels regiobeelden opgesteld. Het regiobeeld zou de basis moeten zijn voor zorgkantoren, zorgverzekeraars, gemeenten en zorgaan-bieders om te komen tot gezamenlijke prioriteitstelling, afspraken en prestaties.

De mate waarin dit gebeurt verschilt per regio, zie het rapport het Rapport ‘Stand van het land regiobeelden’.

Hoewel er al veel is gebeurd, moet deze ontwikkeling worden geoptimaliseerd om tot nog scherpere en bredere samenwerkingsconstructuren te komen die heel Nederland dekken. Hiervoor zijn in de contournota(CN) een aantal beleidsopties beschreven:

• Faciliteren van verdieping van de regiobeelden

• Minimumeisen aan de regiobeelden

• Vastleggen van verantwoordelijkheden van zorgverzekeraars, zorgkantoren, gemeenten en zorgaanbieders ten aanzien van de regiobeelden

• Eenduidigheid over ‘de regio’

• Doelstellingen per regio vastleggen in lijn met de regiobeelden en de hoofdlijnakkoorden

• Regie van en tussen zorginkopers (o.a. ongecontracteerde zorg terugdringen, samenwerkingsbepalingen voor inkopers in de verschillende zorgwetten)

• Volgbeleid bevorderen

• Waarborgen van systeemfuncties via representatie (inperken concurrentie tussen verzekeraars op onderdelen van de zorg)

• Overheidsleidraden en capaciteitsregulering

• Meer publieke regie in de regio (onafhankelijke VWS-bemiddelaar/aanjager voor elke regio)

• Meer (regionale) flexibele organisatievormen (om arbeidscapaciteit optimaal in te zetten)

In 2019 hebben de VNG, ZN en VWS samenwerkingsafspraken om gemaakt te komen tot een landsdekkende samenwerkingsagenda en werkstructuur. De volgende uitgangspunten zijn daarbij vastgesteld:

• In de eerste plaats is het voor een goed functionerende werkstructuur belangrijk om een eenduidig begrip te hebben wat de definitie is van dé regio.

De zorgkantoorregio’s komen geografisch vrijwel overal overeen met regionale samenwerkingsverbanden tussen gemeenten en zijn daarom een logische indeling voor samenwerkingsrelaties.

• Het uitgangspunt is dat de regio’s zelf bepalen hoe zij de wederzijdse aan-spreekpunten/representatie organiseren.

• Het bestuurlijk eigenaarschap ligt binnen deze werkstructuur in eerste instantie bij de regionale financiers. Hiermee bedoelen we dat partijen in de regio gezamenlijk verantwoordelijkheid (gaan) dragen voor ten minste de onderwerpen preventie, ouderenzorg en GGZ.

• deze werkstructuur gaat niet over de inhoudelijke afspraken die in de regio tot stand komen en de wijze waarop binnen de regio partners (bijv. woningcorpo-raties, justitie en huisartsen) worden aangehaakt.

>

Terug naar menu | Wie zorgt er voor mij? - Informele zorg

OUDEREN

Wie zorgt er voor mij?

Waar woon ik?

VERVOLG OP DIALOOGNOTA

Doel

Verbeteren van de samenwerking in regionaal verband tussen gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren voor een optimale integrale zorg en ondersteu-ning voor ouderen. Op basis van een gedeeld beeld van de huidige zorg en ondersteuningsbehoefte van ouderen en de ontwikkeling van deze behoefte naar de toekomst.

Realisatie

Om te samenwerking tussen de gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren te intensiveren en optimaliseren en ervoor te zorgen dat er in iedere regio afspraken worden gemaakt over de ondersteuning en zorg voor ouderen, zou het volgende gerealiseerd moeten worden:

a. Regio-indeling:

- Hanteer een definitie van dé regio. De zorgkantoorregio’s lijken een logische keuze hiervoor omdat die vrijwel overal overeenkomen met regionale samenwerkingsverbanden tussen gemeenten.

b. Regiobeelden als middel om te komen tot afspraken

- In iedere regio een gezamenlijk regiobeeld: Inzicht is dat feiten, cijfers en gedeelde beelden over wat er speelt in een regio helpen om verder te komen.

- Als minimumeis aan het regiobeeld moet de opgave in zorg en ondersteuning voor de groep ouderen (70plussers) en mantelzorgers in kaart zijn gebracht.

- Borg betrokkenheid van andere belangrijke partijen als het gaat om ouderen, o.a. welzijn, sociaal domein, eerstelijnspartners, woningencorpo-raties, paramedici bij de regiobeelden.

- In iedere regio een regionale agenda op basis van goede regionale data, om te komen tot effectieve inkoop gericht op lange termijn doelstellingen.

- Er is voldoende aandacht voor het afschalen of voorkomen van (duurdere) zorg en het zo goed mogelijk langer thuis laten wonen van ouderen.

c. Meerjaren afspraken m.b.t. inkoop

- Gemeenten, zorgverzekeraar, zorgkantoren en zorgaanbieders maken gezamenlijk meerjarige afspraken en dragen zorg voor een passend aanbod van zorg en ondersteuning voor ouderen in de regio op basis van een gezamenlijke regionale visie gebaseerd op de uitgangspunten van de Juiste Zorg op de Juiste Plek

d. Incentives om te komen tot samenwerking en borging van de samenwerking - Bevorderen van de samenwerking tussen gemeenten in een zorgkantoorregio

onderling m.b.t. tot ondersteuning en zorg voor ouderen. Hierin kan een aanjager/bemiddelaar in de regio behulpzaam zijn. In het uiterste geval kan de samenwerking wettelijk expliciet worden gemaakt.

- De samenwerking tussen gemeenten, zorgkantoren en zorgverzekeraars wordt opgenomen in alle betrokken wettelijke kaders en bevordert samenwerking door (financiële) prikkels op te nemen die hiertoe zetten.

- Passende prikkels die leiden tot investeringen in preventie en het afschalen of voorkomen van duurdere zorg. (Shared savings).

- Zorgverzekeraars en gemeenten leggen verantwoording over de wijze waarop zij invulling geven aan hun wettelijke plicht om met elkaar samen te werken.

Het jaarlijkse periodiek venster op de samenwerking kan hier een middel voor zijn.

- Het aanstellen van een entiteit in de regio, gefinancierd door de drie finan-ciers, die de integrale ouderenzorg in de regio bewaakt. Deze entiteit jaagt aan, organiseert periodiek bestuurlijk overleg en organiseert het draagvlak in de regio en bij de betrokken uitvoerende zorgverleners en patiëntenorganisaties.

- Bevorderen van samenwerking rondom ouderen tussen aanbieders van wijkverpleging, huisartsenzorg en het sociale domein. Het ROS ouderenzorg-netwerk moet dit blijven aanjagen en faciliteren. Zorgverzekeraars moeten ervoor zorgen die ROS-sen voldoende financiering hebben om die taak uit te voeren.

e. Borging relevante systeemfuncties.

- Verdergaande samenwerking tussen zorgverzekeraars om voor ouderen relevante systeemfuncties te waarborgen. In iedere regio treedt dan een of twee zorgverzekeraars namens andere zorgverzekeraars/zorgkantoren op bij de contractering van die functies. Systeemfuncties relevant voor ouderen zijn:

1. Netwerk acute zorg

2. Specialistische/geriatrische revalidatiezorg 3. Netwerk palliatieve zorg

- Volgbeleid van grote zorgverzekeraar in de regio met betrekking tot het contracteren van regionale coördinatiefuncties tijdelijk verblijf.

>

Terug naar menu | Wie zorgt er voor mij? - Informele zorg

OUDEREN

NOODZAKELIJKE

HERZIENING OUDERZORG

BELEIDSOPTIES

Stelsel 3 Kernvragen

Wat kan ik zelf?

Overzicht Kernvragen

Wie zorgt er voor mij?

Waar woon ik?

VERVOLG OP DIALOOGNOTA

Effecten op

• toegankelijkheid: De regionale samenwerkingsverbanden en aanspreekpunten maken dat ouderen sneller de juiste weg weten te vinden naar de benodigde zorg.

• kwaliteit: Samenwerking leidt ertoe dat het aanbod op het gebied van zorg en ondersteuning meer op elkaar af wordt gestemd en aansluit bij de behoefte / vraag van de inwoners, waardoor dit en voor ouderen op het juiste moment beschikbaar is. Dit verhoogt de kwaliteit van zorg en voorkomtcrisis. escalatie.

• betaalbaarheid: PM, het effect op de zorguitgaven is onzeker en nog niet gekwantificeerd. Doordat binnen de samenwerking afstemming van zorg en ondersteuning plaatsvindt worden middelen efficiënter en enkel ingezet voor datgene wat ouderen nodig hebben.

• bemensbaarheid: Door afstemming kan personeel efficiënter worden ingezet, wat een positief effect heeft op de bemensbaarheid

Overwegingen

>

Terug naar menu | Wie zorgt er voor mij? - Informele zorg

OUDEREN

Wie zorgt er voor mij?

Waar woon ik?

VERVOLG OP DIALOOGNOTA