5. Kosten analyse 39
5.2 Noorderplantsoenbuurt 41
De vraag vanuit de bewoners van de Noorderplantsoenbuurt is ontstaan vanuit de wens de wijk
energieneutraal te maken. In dit onderzoek is vooral gekeken naar hoe de huidige energievraag op duurzame wijze kan worden geleverd. Omdat de energievraag niet zal afnemen door de investeringen zullen deze zich niet snel terug verdienen. De investering moet wat dat betreft vergeleken worden met de aanschaf van een auto. Wel zou eventueel onderhandeld kunnen worden met Warmtestad over de indicatieprijs van € 20,-- per afgenomen [GJ]. Daarvoor zijn verschillende goede redenen aan te dragen. Anders dan bij Paddepoel, investeren de bewoners van de Noorderplantsoenbuurt zelf in het netwerk binnen de wijk. Dit betekent geen extra kapitaal lasten voor Warmtestad. Verder is er voordeel voor Warmtestad, wanneer er gekozen wordt voor een lagere temperatuur aanvoer, want dan kunnen zij meer vermogen uit hun geothermische bron halen. In de kostenanalyse zijn de vijf scenario’s uit hoofdstuk 4.3 op kosten en CO2 uitstoot doorgerekend.
1. Ecovat alleen gevoed met geothermische warmte (100-70)
2. Ecovat in combinatie met zonnecollectoren, elektriciteit van de onbalansmarkt en geothermische energie (100-70).
3. Ecovat alleen gevoed met geothermische warmte (70-40) die wordt opgewaardeerd tot 100-70 met behulp van een warmtepomp
4. Ecovat in combinatie met zonnecollectoren, elektriciteit van de onbalansmarkt en geothermische energie (70-40) opgewaardeerd met behulp van een warmtepomp.
5. Ecovat in combinatie met zonnecollectoren, elektriciteit van de onbalansmarkt en geothermische energie, gebruikmakend van een 70-40 warmtenetwerk.
Bij de warmtepomp is nu uitgegaan van een gas aangedreven warmtepomp. Voor de kosten van geothermische warmte is uitgegaan van € 0,02 per [MJ] (Mulder). Scenario’s 1 en 2 zijn alleen mogelijk wanneer warmtestad zelf investeert in bufferopslag in combinatie met warmtepomp, zodat zij meer
€ - € 100,00 € 200,00 € 300,00 € 400,00 € 500,00 € 600,00 geothermie + 10 buffervaten
ecovat geothermie zonder ecovat warmtepomp + 18 ecovaten geothermie + elektrische warmtepomp + 21 ecovaten geothermie + gas investeringskosten per ton CO2 reductie met grijze energie
42
woonequivalenten kunnen bedienen. Verder is er in deze simulatie van uitgegaan dat in eerste instantie slechts 60% van de Noorderplantsoenbuurt zich aansluit bij het project. Het gaat dan in totaal om 1.320 woonequivalenten.
De investeringskosten per woonequivalent zijn te zien in onderstaande grafiek. De totale investeringskosten liggen tussen de € 10.000,-- en € 17.000,-- per woonequivalent. De hogere investeringskosten bij scenario 5 komen vooral door het moeten aanpassen van de verwarming; deze moet geschikt gemaakt worden voor lagere temperatuur verwarming (70-40).
Grafiek 5.2.a investeringskosten per woonequivalent.
Het energieverbruik bij de verschillende scenario’s is weergegeven in onderstaande afbeelding. Scenario 3 en 4 met warmtepomp hebben een groter primair energie verbruik.
Grafiek 5.2.b primair energieverbruik
Omdat de warmtepomp en de pomp van de geothermische bron elektriciteit en gas gebruiken kan de reductie van CO2 uitstoot op twee manieren worden berekend.
• Er wordt gebruik gemaakt van grijze energie • Er wordt gebruik gemaakt van groene energie
In onderstaande afbeelding is het verschil in uitstoot van CO2 te zien. De donkere kolommen geven de CO2 uitstoot weer wanneer gebruik wordt gemaakt van groene energie, de lichte kolommen wanneer gebruik wordt gemaakt van grijze energie.
€ - € 5.000,00 € 10.000,00 € 15.000,00 € 20.000,00
scenario 1* scenario 2* scenario 3 scenario 4 scenario 5 huidige situatie
investeringkosten per woonequivalent
MJ 20.000 MJ 40.000 MJ 60.000 MJ 80.000 MJ
scenario 1* scenario 2* scenario 3 scenario 4 scenario 5 huidige situatie
energieverbruik per woonequivalent primair energieverbruik per woonequivalent
0 kg 1.000.000 kg 2.000.000 kg 3.000.000 kg 4.000.000 kg
scenario 1* scenario 2* scenario 3 scenario 4 scenario 5 huidige situatie
43
Grafiek 5.2.c Uitstoot CO2 in verschillende scenario’s (zie ook bijlage X)
De kosten voor het gebruik van groene energie voor het aandrijven van de warmtepomp en geothermische bron pomp kunnen worden afgezet tegen de kosten in de huidige situatie met gebruik van grijze energie, of tegen de huidige situatie met gebruik van groene energie. De resultaten zijn te zien in onderstaande afbeelding.
Grafiek 5.2.d Kosten per ton CO2 reductie gebruikmakend van groene energie
De kosten van € 0,82 per ton CO2 reductie zijn natuurlijk erg laag. Dit komt doordat de investering in de bron niet door de bewoners van de Noorderplantsoenbuurt hoeft te worden gedaan; de bron wordt aangelegd door Warmtestad.
Wanneer de kosten van geothermische energie voor de Noorderplantsoenbuurt worden gehalveerd tot € 0,01 per [MJ] dan zouden de terugverdientijden er als volgt uit zien. Scenario’s 1, 2, 4 en 5 zijn het gunstigst.
Grafiek 5.2.e Terugverdientijd op basis van warmteprijs van € 0,01 per [MJ] € -
€ 0,50 € 1,00 € 1,50
scenario 1* scenario 2* scenario 3 scenario 4 scenario 5
kosten per ton CO2 reductie t.o.v. groene energie kosten CO2 reductie t.o.v. grijze energie
0 jaar 50 jaar 100 jaar 150 jaar
scenario 1* scenario 2* scenario 3 scenario 4 scenario 5
44
5.2.1 Terugverdientijd zonnecollectoren en onbalans installatie.
De terugverdientijd van de boiler gevoed met elektriciteit uit de onbalansmarkt (scenario 2, 4 en 5) kan nu ook worden uitgerekend. Deze bedraagt 6,5 jaar en is vooral het gevolg van bespaarde gaskosten. De inkomsten uit onbalans prijzen vallen in het niet bij de periodieke aansluitkosten van de boiler op het net (zie tabel 5.2.a).
Tabel 5.2.a Overzicht kosten en baten onbalans
terugverdientijd onbalans kosten
boiler € 900.000,00
aansluitkosten net € 775.882,00
investering € 1.675.882,00
periodieke aansluitvergoeding boiler op net € 22.440,00
transportdiensten € 8.280,00
inkomsten uit onbalans € 2.836,40-
uitgespaarde gaskosten € 284.614,56-
besparing per jaar € 256.730,96
terugverdientijd 6,5 jaar
opgewekte energie door boiler 14.083.529 MJ
netto stookwaarde gas 31,669 MJ/m3
equivalent volume gas 444.710 m3
gasprijs per [m3] € 0,64
uitgespaarde gaskosten € 284.614,56
Voor de zonnecollectoren kan een vergelijkbare analyse worden uitgevoerd (scenario 2, 4 en 5). Ook hier komt een terugverdientijd van 6,5 jaar naar voren.
Tabel 5.2.b Overzicht kosten en baten zonnecollectoren.
kosten zonnecollectoren € 1.858.560,00
opgewekte energie 9.845.988 MJ
netto stookwaarde gas 31,669 MJ/m3
equivalent volume gas 444.710,25 m3
gasprijs per [m3] 0,64
uitgespaarde gaskosten € 284.614,56
terugverdientijd 6,5 jaar
Beide investeringen lijken interessant en kostentechnisch zelfs interessanter dan geothermie. De totale energievraag van de wijk is echter zodanig groot dat deze onmogelijk met de deze twee onderdelen, zonnecollectoren en onbalans, kan worden vervuld. Het in het model gebruikte oppervlak aan zonnecollectoren is 10.560 [m2].
Inzetten op meer energie uit de onbalans markt is niet erg realistisch. Onbalansmarktprijzen uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst. Een te grote afhankelijkheid leidt tot financiële risico’s. Bovendien is het vermogen dat door de wanden van de Ecovat warmtebuffer kan worden overgedragen beperkt.
Conclusie is wel dat het systeem Ecovat, meerdere mogelijkheden biedt om van verschillende duurzame energiebronnen gebruik te maken, die anders veel lastiger continu inzetbaar zijn.
45