Bij het in kaart brengen van het bestaande activiteiten en ontwikkelingen buiten het Natura 2000-gebied kan worden afgevraagd welke grenzen hierbij moeten worden ge- hanteerd, dit in verband met de toetsing van externe werking. In onderhavig beheer- plan wordt uitgegaan van de volgende criteria:
• in ieder geval worden alle vormen van bestaand gebruik in beeld gebracht die in, op of in de directe omgeving van het Natura 2000-gebied liggen. Bij deze laatste categorie zijn alleen die vormen van gebruik geïnventariseerd waarbij kan worden aangenomen dat deze mogelijkerwijs een directe invloed hebben op het Natura 2000-gebied. In de praktijk gaat het dan alleen om veehouderijen die ammoniak emitteren en recreatieve voorzieningen die bijdragen aan de recreatieve invloed binnen het Natura 2000-gebied.
• Voor vormen van bestaand gebruik die op grotere afstand van het Natura 2000- gebied liggen is eerst gekeken naar de ecologische relaties die de aangewezen Natura 2000-waarden hebben met gebieden buiten de Natura 2000-grenzen. Het gaat hier dan voornamelijk om foerageergebieden (agrarisch beheerde graslanden) die op grotere afstand liggen van het Natura 2000-gebied en die gebruikt worden door wintervogels die binnen de Natura 2000-gebieden rusten (in principe alleen ganzen en smienten). Alleen vormen van bestaand gebruik die in potentie een effect hebben op deze foerageergebieden zijn in beeld gebracht. Het gaat hier dan vooral om ruimtelijke ingrepen (ontwikkelingen) en het uitvoeren van jacht en schadebestrijding.
De notitie ‘Quick scan bestaand gebruik & Natura 2000’ (Steunpunt Natura 2000 & Arcadis 2008) geeft per sector een uitputtende opsomming van alle vormen van be- staand gebruik in Nederland. Bij het in beeld brengen van het bestaande gebruik is in onderhavig beheerplan zo veel mogelijk gebruik gemaakt van deze sectornotitie. Hierbij diende de sectornotitie voornamelijk als checklist om de volledigheid van de inventarisatie van het bestaande gebruik te beoordelen.
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
Landbouw (Agrarisch landgebruik)
Grondbewerking Ondiepe en diepe grondbewerkingen behorend bij nor- maal landbouw- kundig gebruik
scheuren, egaliseren, rollen en slepen)
Agrarisch gebied
Gewasbewerking en -verzorging
Bemesten Agrarisch gebied
Maaien tbv voeder- winning
Beweiding alle grazers op gras- landpercelen
Beweiding Voornamelijk melkvee Agrarisch gebied
Afrasteren per- celen met gaas, prikkeldraad, schrikdraad e.d.
Agrarisch gebied
Beregening en drainage
Grondwater Agrarisch gebied
Aanleggen, vervan- gen en onderhoud drainage in percelen Agrarisch gebied Regulier onder- houd watergangen Agrarisch gebied
Akkerbouw Diverse activiteiten,
zaaien, oogsten, landonderhoud
Agrarisch gebied
Rietteelt Maaien en
afvoeren riet
Commerciële rietteelt zon- der beheersovereenkomst; meestal in watermanden, maar ook eventueel in het broedseizoen; gebruik van bestrijdingsmiddelen niet uitgesloten Particuliere percelen Landbouw (Veehouderijen) Natuurbeheer
N05.01 Moeras Maaien en af-
voeren/ bestrijden bosopslag/ verbran- den rietsluik
Jaarlijks max. 1/3 deel (tot 50%) maaien en afvoeren om verbossing tegen te gaan tussen 1-10 en 1-4. Maaien en afvoeren tussen 1-8 en 30-3, eventueel tot 15-4. Evt. branden sluik z.s.m. na maaien en langs randen gebied, op niet kwetsbare terreindelen.
Verspreid o.a. Jan Durkspolder en oostelijk poldergebied X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
N05.02 Gemaaid rietland Maaien en af- voeren / bestrijden bosopslag / ver- branden rietsluik
Min. 75% van rietoppervlak is <1j. Maaien en afvoeren tussen 1-9 en 15-4.
Maaien en afvoeren tussen 1-8 en 30-3, eventueel tot 15-4. Evt. branden sluik z.s.m. na maaien en langs randen gebied, op niet kwetsbare terreindelen. Verspreid N06.01 Veenmosrietland en Moerasheide Maaien en af- voeren / bestrijden bosopslag / ver- branden rietsluik
Jaarlijks 80% van de opper- vlakte maaien en afvoeren. Maaien en afvoeren tussen 1-8 en 30-3, eventueel tot 15-4. Evt. branden sluik z.s.m. na maaien en langs randen gebied, op niet kwetsbare terreindelen. Verspreid N10.01 Nat schraalland Maaien en afvoeren
Jaarlijks min. 90% van opp. maaien vanaf 15 juli en afvoeren voor 1-11
Onder meer in de Wyld- lannen, Tusken Sleatten N10.02 Vochtig hooiland N12.02 Kruiden- en faunarijk gras- land N12.04 Zilt- en overstro- mingsgrasland Maaien en af- voeren en/of beweiden, sloot- schonen, greppel- onderhoud en bemesting
Jaarlijks min. 90% opper- vlakte maaien en afvoeren of beweiden. Van 1-4 tot 1-7 max 1,5 GVE/ha en van 1-7 tot 1-4 max. 3 GVE/ha. Bemesting met ruige mest en bekalken is toegestaan. F&F: werkzaamheden bij voorkeur van 15-6 tot 15-3, legsels uitrasteren of be- schermen.
IFG: niet egaliseren en herinzaaien, geen groot- pakpers, geen honden en katten, samenwerken met vogelwacht, uitgestelde data indien bijzondere soort aanwezig (kwartelkoning oid) e.a.
Indien ruige mest: min. 7,5 en max. 15 ton per ha.
Verspreid o.a. Laban, Jan Durkspolder N13.01 Vochtig weide- vogelgrasland Maaien en af- voeren en/of beweiden, sloot- schonen, greppel- onderhoud en bemesting
Maaien en afvoeren en/of weiden (evt. >1,5 GVE/ha), min. 3 (4235) tot 4 (4245) % vrijwaren tot minimaal 22-5. Van 1-4 tot 8-6 geen werkzaamheden. Bemesting is toegestaan.
Westelijk deel Wyld- lannen, Krukkelân, Bolderen X X X “ “ X X X X X X X X X Tabel 4.1 (vervolg)
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
N13.01 Vochtig weide- vogelgrasland (vervolg)
F&F: werkzaamheden bij voorkeur van 15-6 tot 15-3 uitvoeren, legsels uitraste- ren of beschermen. IFG: niet egaliseren en herinzaaien, geen groot- pakpers, geen honden en katten, samenwerken met vogelwacht, uitgestelde data indien bijzondere soort aanwezig (kwartelkoning oid) e.a. Beweidingsdicht- heid van 1-4 tot 15-6 max. 1,5 GVE/ha.
Indien ruige mest: min. 7,5 en max. 15 ton per ha. Drijfmest max. 15 ton/ha runderdrijfmest van eigen bedrijf. N14.02 Hoog- en laagveenbos Regulier onderhoud / kap Regulier onderhoud Goed onderzoek en overleg vooraf (over aanwe- zige natuurwaarden), geen werkzaamheden van 15-3 tot 15-7, nestbomen en bomen met spleten en holtes sparen.
Verspreid
Overig Maaien zonder
afvoer
Maaien, klepelen of bloten zonder het gewas af te voe- ren, vóór de bloei en liefst bij vorst
Plaatsen waar verruiging optreedt met pitrus, distels, ridderzuring. Plaatsen worden gemaaid, maar waar het (incidenteel) zo nat is dat het gewas niet kan worden afgevoerd i.v.m. risico op bodem- beschadiging wandel- paden.
Overig Snoeien Snoeien van overhangende
takken
Op plaatsen waar tak- ken overhangen en dit ongewenst is, bijv, langs openbare (water) wegen, langs waarde- volle graslanden en rietlanden, om overlast naburige grondeigena- ren te voorkomen etc.
X X X X
X X X X
X X X X
X X X X
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
Landschaps- beheer
Kappen, snoeien, dunnen
Minimaal rekening houden met voorschriften SN en F&F-wetgedragscodes
Kleine bosjes, houtwal- len, heggen, singels, knotwilgen, momenteel niet of nauwelijks aan de orde in de Alde Feanen Dagrecreatie Routegebonden activiteiten Wandelen, Joggen/ trimmen
Op wandelpaden o.a. Polder De Bolderen
Jan Durkspolder
Fietsen O.a. ANWB dagtocht over
bestaande verharde wegen
o.a. Polder De Bolderen, Earnewâld, Barfjild Vogelkijkhutten en
uitkijktorens
Te bereiken te voet of alleen met een boot
Verspreid over het Natura 2000-gebied
Picknicken Langs wandel- en
fietspaden
Verspreid over het Natura 2000-gebied Paardrijden/ aan-
gespannen rijden
Op bestaande infrastructuur Sporadisch in het gebied en buiten het gebied
Schaatsen Alleen na periode met vorst In principe overal op
het grote water, m.n. in Jan Durkspolder
Fietspont Ten behoeve van recreatie Verspreid over het
gebied
Sportvisserij Vanuit boot jaarrond Op wateren zoals
beschreven in landelijke & federatieve lijst van viswateren
Vanaf oever Vanaf vaste oevers
Waterrecreatie Recreatief varen Met verschillende typen boten, gebied deels toegankelijk
Hoofdvaarroutes en recreatieve vaarroutes verspreid door het gebied
(Marrekrite) Aanlegplaatsen
Max. 3 dagen overnachting, onderhoud door Recreatie- schap Marrekrite
Verspreid door gebied
Recreatie- terreinen
Informatie centra Tot 2008 Reidplûm, daarna verhuisd naar It Wiid
Tot 2008 in Wikelslân, daarna in It Wiid Dagrecreatieve
terreinen
Ontplooiing van verschillen- de dagrecreatieve activitei- ten binnen het terrein
Earnewâldster Wiid en Rengerspôle, vanaf 2008 educatiebos ‘Pettebosk’ (Natuur)excursies Excursies te voet of
met (fluister)boot
Veelal georganiseerd door It Fryske Gea
Verspreid over het gebied
Evenementen Diverse
evenementen
Veelal georganiseerd door Recreatieschap Marrekrite en VVV Veelal in en rond Earnewâld Overige voorzieningen
Trailerhellingen In Earnewâld, Grou en
Warten X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Tabel 4.1 (vervolg)
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
Kano-overdracht- plaatsen
Op kanoroutes Verspreid door gebied
Uitgaans- gelegenheden
Restaurants, cafés e.d. Omliggende dorpen
Verblijfsrecreatie
Recreatie- woningen
Recreatiewoningen In particulier bezit Vooral rond Earnewâld
(Recreatieve) woonboten
In particulier bezit, uitbrei- ding De Roek
Verspreid door gebied Recreatieparken Verhuur recreatie-
huisjes
Recreatiepark It Wiid It Wiid
Campings Minicampings Seizoenscampings,
ontw. ruimte camping de Reidplûm
Rondom gebied
Reguliere campings Jaarrond geopend It Wiid en De Veenhoop
e.a. Overige verblijfs-
gelegenheden
Bêd & Brochje Verschillende gelegenheden in de dorpen rondom het Natura 2000-gebied
Hotels Ie-Sicht, Princenhof en
Oostergo
Diverse rondom gebied Groeps-
accomodaties
Veelal verbonden aan zeilschool
In de dorpen rondom Natura 2000-gebied
Verkeer
Hoofdwegen N31, N32 Ten noorden en westen
van gebied Regionale en
lokale wegen
Lokale wegen voor bestemmingsverkeer
Vooral rond Earnewâld
Fietspaden Zie dagrecreatieve
voorzieningen
Verspreid door gebied
Beroepsvaart
Vrachtverkeer Belangrijk verbinding met
industriegebieden in Drachten, CEMT-klasse IV
Prinses Margrietkanaal, Langse Sleat, Headam- sleat en Wide Ie
IJsbrekers Bij zware ijsgang Hoofdvaarroutes
Vuilophalen aanlegplaatsen
Door Recreatieschap Marrekrite
De aanlegplaatsen ver- spreid door het gebied Passagiersvaart Rondvaarten vanuit
vaste locaties, met name recreatieseizoen
Wateren met diepte van > 1 m Beroepsvisserij Vaste opstelling fuiken Verplaatsbare fuiken X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Tabel 4.1 (vervolg)
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
Beheer en schadebestrijding
Bestrijding muskusratten
Klemmen, fuiken, dicht- zetten. Vanaf land (quads) en water (boot)
Verspreid door gebied
Beheer vossen Drijfjacht/lichtbak/ kunst- bouw/vang-kooi; binnen terrein IFG alleen buiten broedseizoen vogels (15 mrt-15 aug), overig gebied jaarrond
Verspreid door gebied
Bestrijding zwarte kraai
Binnen en buiten gebied
Reewildbeheer Geen actief beheer op
terrein It Fryske Gea, alleen afschot verzwakte dieren. Buiten Natura 2000 in de periode 1 december t/m 31 maart (reegeit) en van 15 april t/m 15 september (reebok). Beheer over- zomerende ganzen (Ontwikkeling) populatie- beperking overzomerende grauwe ganzen
Verspreid door gebied
Beheer over- winterende ganzen
Verjaging met onder- steunend afschot over- winterende ganzen
Zowel binnen als buiten Natura 2000-begrenzing en begrensde ganzen- opvanggebieden. Binnen Natura 2000-be- grenzing op particuliere percelen.
Ook verjaging van ganzen op agrarische percelen buiten Natura 2000-gebied en be- grensde ganzenopvang- gebieden.
Beheer exoten Bijv. wasbeerhond en
Amerikaanse nerts
Jacht
Volgens bepalingen ganzen- opvanggebieden
Op particuliere terreinen binnen het Natura 2000-gebied en buiten de Natura 2000 begrenzing
Vliegen
Slootschouw M.b.v. helikopter, november
en naschouw in december Gehele gebied X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Tabel 4.1 (vervolg)
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
Inspectie gasleidingen
Ballonvaart Voorjaar, zomer en najaar Gehele gebied
Recreatief vliegverkeer
Bijvoorbeeld camera-heli- copter bij evenementen
Gehele gebied
Wonen en bedrijven
Permanente bewoning
Diverse huizen, inclusief woonboerderijen buiten begrenzing ivm exclaverings- formule, (ontwikkelings- ruimte) wonen aan water
Verspreid door gebied, wonen aan water in omgeving (gemeenten Boarnsterhim, Smallin- gerland, Leeuwarden) Recreatiewoning In particulier beheer, zie
verblijfsrecreatie
Verspreid door gebied, vooral rond Earnewâld Kleinschalige
bedrijvigheid
Jachthavens Jachthavens in de omgeving Omliggende dorpen
Botenverhuur Diverse bootverhuurbe-
drijven
Omliggende dorpen
Waterbeheer
Peilbeheer Open water, boezemlanden,
zomerpolders, winter- polders, jaarrond bemalen polders Gehele gebied Schonen en bag- geren schouwplich- tige waterlopen (voor schonen wateren IFG, zie ‘natuurbeheer’)
In principe in de periode 15 juli-1 november, volgens gedragscode
Gehele gebied
Winteronderhoud Maaien van riet- en wilge- nopslag langs de oevers van hoofdwatergangen
Alleen de hoofd- watergangen
Kadeschouw Jaarlijks in januari/februari
Wetterskip Fryslân
Gehele gebied Riooloverstorten
en overige lozingen
twee riooloverstorten nabij Natura 2000-gebied, lozin- gen afvalwater recreatie- woningen Earnewâld, uitmondend in Ringfeart Onderhoudsbag- geren Prinses Margrietkanaal Baggeren vaargeul Overig gebruik Voormalige vuilstorten
3 locaties Ald Dwinger (De Saiter),
Earnewarre en Koaidyk
Zandwinning Van Panhuyspoel Aan Feantersdyk
Gaswinning Winlocaties via Vermillion
en NAM
Westersanning en DsBolleman van der Veenweg X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Tabel 4.1 (vervolg)
Gebruik binnen Natura 2000 Gebruik buiten Natura 2000 Bestaand gebruik Gewijzigd/Nieuw gebruik Ontwikkelingen Ontwikkelingsruimte
Sector Activiteiten Toelichting Waar?
Waterwinning Twee relevante locaties Nabij Garyp en aan de
Hegewarren ten zuiden van Natura 2000- begrenzing
Leidingen Gastransport Van Wolwarren, via
Headammen naar Hege Warren Herinrichting Alde Feanen Tweede Module Ontwikkeling natuur in combinatie met recreatie
Noordoostelijk deel Alde Feanen LIFE-Project Jan Durkspolder Inrichting dmv cyclisch beheer en recreatie
Jan Durkspolder, Lytse Mear, Wolwarren Baggeren Friese
Merenproject
Prinses Margrietkanaal Tussen Warten en het
Pikmeer LIFE-project ’Boo-
ming Business’
Diverse grootschalige ingre- pen t.b.v. Natura 2000-waar- den
Verspreid over het gebied
Herinrichting Alde Feanen derde module
In ontwikkeling door DLG Onbekend
Meer bij Oudega Gemeente Smallingerland Nabij Oudega
Verschillende vormen van bestemmingsplanruimte
Gemeente Tytsjerksteradiel Gemeente Leeuwarden Gemeente Smallingerland X X X X X X X X X X X X X X ? ? X ? ? X X X X X X X X X X X X Tabel 4.1 (vervolg)