Multimodale transportontsluiting

Kreukels en Wever (1998) stellen dat bij vooral containergoederen (in vergelijking met bulkgoederen) een snelle levertijd van belang is. De snelste manier om goederen te vervoeren gaat over wegen. Alle mainports in Noordwest-Europa beschikken over een uitstekende achterlandverbinding over de weg. Daarnaast stellen zij: “Nearly all ports in Western Europe are connected relatively well with their hinter-lands by road. After all, it would make no sense to invest in a port without such connections.” In figuur

11, op de volgende pagina, worden de verkeerswegen in Noordwest-Europa weergegeven en hoeveel voertuigen hier gebruik van maken per dag.

Op weg naar een vestigingsplaats voor logistiek vastgoed

Figuur 11. Verkeerswegen West-Europa (Bureau Voorlichting Binnenvaart, 2005)

Binnen de drie mainports speelt congestie op het wegverkeer een belangrijke rol. Congestie treedt op wanneer de vraag (de verkeersstromen) naar ruimte op de weg groter is dan het aanbod (de verkeerswegen). Belangrijke factoren die congestie kunnen veroorzaken zijn: de breedte van de weg, de horizontale en verticale bewegingen, de weeromstandigheden en de mate waarin bestuurders hun eigen snelheid op de weg kunnen bepalen (Van Schijndel en Dinwoodie, 2000).

Blauwens e.a. (2004) beschrijven in “Logistiek – laatste front in concurrentieslag” het wegen-netwerk en de congestie van verschillende landen binnen Europa. Zij stellen dat landen met een hoog wegennetwerk in mindere mate problemen met verkeerscongestie hebben. Cushman & Wakefield hebben in de jaren 1998, 2001, 2003, 2006, 2008 het wegennetwerk en de congestie op de weg in Europa beoordeeld. Hierin stellen zij dat de congestie op de weg in Nederland en Duitsland de afgelo-pen jaren enorm is toegenomen.

Bij toenemende verkeerscongestie gaan de multimodale transportmogelijkheden een rol spe-len. Havenautoriteiten moeten verkeerscongestie en toenemende verkeerstromen serieus nemen. Additionele achterland infrastructuur zal nodig zijn om de posities van de Noordwest Europese main-ports als gateways in Europa te behouden. Goederen vervoeren door treinen en schepen kunnen een goed alternatief zijn om te voldoen aan de toenemende vraag naar goederen. De congestie in Noord-west-Europa loopt inmiddels zover op dat zij, door toenemende concurrentie, terrein verliezen aan Mediterrane mainports. Daarnaast zal de congestie op de weg alleen maar toenemen door een stij-gende vraag naar goederen (Notteboom, 1997; Jones Lang LaSalle, 2008).

Zoals omschreven speelt de multimodale ontsluiting bij mainports een belangrijke rol. Onder multimo-dale ontsluiting wordt door Van Schijndel en Dinwoodie (2000) verstaan: “De beweging van de goede-ren van overslagpunt tot ontvanger waarbij twee of meer verschillende transportmogelijkheden worden gebruikt. De belangrijkste reden om verschillende transportmogelijkheden te gebruiken is om de kos-ten te verlagen. Mogelijke multimodale ontsluitingen zijn: vervoer over de weg, treinvervoer, binnen-vaartschepen en/of short sea shipping.

Het belang van multimodale ontsluiting is te danken aan de expansie van de Europese Unie. Deze expansie brengt met zich mee dat er een deregulatie plaats vond van regels en wetten voor het internationale transportverkeer. Deze deregulatie heeft uitwerking op de transportpatronen in West-Europa. Landsgrenzen vormden barrières om landen binnen te treden, waardoor distributiecentra exclusief gericht waren op één nationale markt. Recentelijk is er meer vraag naar pan-Europese vesti-gingsplaatsen voor distributiecentra, dit door de verkoop van goederen in andere aangrenzende lan-den. Dit houdt tevens in dat mobiliteit gezien moet worden vanuit een continentaal perspectief. Nu is

Op weg naar een vestigingsplaats voor logistiek vastgoed

het dus mogelijk om op een makkelijke manier voor meerdere markten in verschillende landen goede-ren te levegoede-ren. Hierdoor is het aanbod van vestigingsplaatsen voor distributiecentra enorm gegroeid. (CB Richard Ellis, 2006; Kreukels en Wever, 1998; DTZ, 2008).

Essentieel bij multimodale ontsluiting is de effectiviteit van de weg, rails, inland waterway en short sea shipping als netwerk als geheel. Dit netwerk van ontsluitingen is belangrijker dan de afstand tot deze afzetmarkt voor het leveren van goederen aan het achterland. Deze infrastructurele voorzie-ningen zijn een belangrijk competitief argument voor mainports waarmee ze concurreren (Jones Lang LaSalle, 2008).

Het Bureau Voorlichting Binnenvaart (2005) merkt op dat er tussen Nederlandse, Duitse en Franse mainports (en dus de mainports Rotterdam, Hamburg en Le Havre) verschillen zijn wat betreft de keuze van het achterlandtransport, zie figuur 12. Deze komen duidelijk overeen met figuur 13 van ESPO (2007). Kenmerkend voor Noord-Duitse mainports, met name het aandeel van Bremerhaven, is dat zij kiezen voor het vervoer over het spoor als achterlandtransport. Frankrijk daarentegen richt zich voornamelijk op transport over de weg en Nederland kenmerkt zich door de grote hoeveelheden goe-deren die over de binnenwateren vervoerd worden.

Figuur 12. Vervoer over binnenwater en spoor (Bureau Voorlichting Binnenvaart, 2005)

Figuur 13. Modal split for container transport (ESPO, 2007)

De multimodale voorzieningen voor vervoersmogelijkheden in Le Havre zijn zeer beperkt. De doorvoer van goederen vindt vooral plaats door het vervoer over de weg, 86%. Hamburg heeft tevens een zeer hoog aandeel in het doorvoeren van goederen over de weg, 70%. Echter, Hamburg heeft in verhouding met de andere twee mainports ook een hoge verhouding in het vervoeren van goederen over de rails. Rotterdam laat zien het meest gebruik te maken van de multimodale

transportmogelijk-Op weg naar een vestigingsplaats voor logistiek vastgoed

heden. Jones Lang LaSalle omschrijft in onderstaand citaat de belangrijkste redenen waarom Multi-modale transportmogelijkheden toenemen.

Growing freight volumes are putting the European freight transport sector under pressure. Road trans-port, the preferred mode, is increasingly impacted by network congestion, increasing fuel prices, road tolls, drive time regulations and environmental issues (Jones Lang LaSalle, 2008).