• In 2016 registreerde de politie 930.000 misdrijven, 5,1% minder dan in 2015. Sinds 2007 is de geregistreerde criminaliteit met ruim een kwart (29%) afgeno- men.
• Het ging daarbij voor bijna twee derde om vermogensmisdrijven. Vernielingen, verkeers- en geweldsmisdrijven vormden elk ongeveer een tiende van de geregis- treerde criminaliteit.
• De daling in geregistreerde criminaliteit betrof alle soorten misdrijven, zij het niet altijd in dezelfde mate.
• Het ophelderingspercentage1 schommelt al jaren rond de 25%. Met 26% was het
ophelderingspercentage van 2016 vergelijkbaar met voorgaande jaren. In 2015 werd 25,4% van de misdrijven opgelost.
• In 2016 registreerde de politie in totaal ruim 180.000 personen voor het plegen van misdrijven. Doordat sommigen verdacht werden van meer dan één delict, bedroeg het totale aantal registraties aan verdachten bijna 270.000. Zowel het totale aantal registraties als het onderliggende aantal unieke personen nam sinds 2007 af met ongeveer 45%.
• Het aantal minderjarigen dat door de politie werd verdacht van een misdrijf nam tussen 2007 en 2016 af met ruim 60%, tot 20.700 (unieke personen). Het aantal volwassen verdachten daalde in dezelfde periode met 40%.
2007 2015a 2016a
Geregistreerde misdrijven 1.300.000 980.000 930.000 Opgehelderde misdrijven 330.000 250.000 240.000 Registraties van verdachten 500.000 300.000 270.000 Aantal (unieke) verdachte personen 320.000 200.000 180.000 Registraties van minderjarige verdachten 98.000 37.000 32.000 Aantal (unieke) minderjarige verdachte
personen
53.000 23.000 21.000 a Voorlopige cijfers.
Alle tabellen bij dit hoofdstuk zijn terug te vinden in Excel-formaat op de websites
van WODCen het CBS. Daar zijn tevens meer tabellen met gerelateerde onderwer-
pen, meer uitsplitsingen en meer eenheden opgenomen dan in dit hoofdstuk zijn be- schreven. In bijlage 4 (Tabellen) is een aparte opsomming van alle tabeltitels opgenomen. Bijlage 3 biedt achtergrondinformatie over de gebruikte bronnen en methoden; bijlage 7 geeft een overzicht van de belangrijkste gehanteerde begrippen.
Door een aantal wijzigingen in de aanlevering en de bewerking van de gegevens heeft er ten opzichte van C&R 2015 een correctie plaatsgevonden voor de jaren 2010-2015. Deze correctie is gering voor het aantal geregistreerde misdrijven (in de orde van 1%), maar groter voor het aantal verdachten (in de orde van 5%). Zie bijlage 3 voor een beschrijving van de diverse wijzigingen.
52 | Cahier 2017-12 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum
4.1 Geregistreerde criminaliteit
In 2007 registreerde de politie 1,3 miljoen misdrijven. Tot 2010 daalde het aantal geregistreerde misdrijven geleidelijk tot 1,2 miljoen. In 2011 bleef de geregistreer- de criminaliteit nagenoeg gelijk. Daarna zette opnieuw een daling in. In 2016 regis- treerde de politie bijna 930.000 misdrijven, 5,1% minder dan in 2015. Daarmee nam de geregistreerde criminaliteit in de periode 2007-2016 af met 29% (zie figuur 4.1).
Figuur 4.1 Geregistreerde en opgehelderde misdrijven naar delictgroep, x 1.000
* Voorlopige cijfers.
Voor de corresponderende cijfers zie tabel 4.1, en bijlage 3. Bron: CBS
De dalende trend geldt voor vrijwel alle onderscheiden hoofdgroepen van misdrij- ven. Het totale aantal geregistreerde vermogensmisdrijven is de afgelopen jaren met 21% gedaald, van 726.000 in 2007 naar 577.000 in 2016 (zie tabel 4.2 en bijlage 3). Sinds halverwege 2015 tellen de misdrijven die gemeld zijn bij het Lan- delijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO) mee in de categorie vermogensmisdrij- ven. In voorgaande jaren werden alleen de opgehelderde misdrijven van het LMIO opgenomen. In 2016 werden 39.000 zaken van fraude met online handel gemeld bij het LMIO. Het laatste half jaar van 2015 werden ongeveer 25.000 misdrijven gemeld bij het LMIO. Het meetellen van LMIO geeft een trendbreuk in de cijfers. Als deze misdrijven net als voorgaande jaren niet meegeteld zouden zijn, daalde het totale aantal vermogensmisdrijven met 26% ten opzichte van 2007, in plaats van 21% en het totale aantalmisdrijven met 32% in plaats van 29% (zie ook bij- lage 3.
De dalende trend van vermogensmisdrijven komt vooral door bijna 187.000 minder diefstallen dan in 2007. Diefstallen vormen met 86% in 2016 verreweg de grootste vorm van vermogensmisdrijven. De toenames van bedrog- en valsheidsmisdrijven
0 200 400 600 800 1.000 1.200 1.400 2016* 2015* 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 Overige misdrijven Verkeersmisdrijven
Gewelds- en seksuele misdrijven
Vernielingen en misdrijven tegen openbare orde en gezag Vermogensmisdrijven
zijn toe te schrijven aan het feit dat per 1 juli 2015. alle misdrijven van het LMIO worden meegeteld.
Het aantal vernielingen en misdrijven tegen openbare orde en gezag daalde naar verhouding het sterkst. Sinds 2007 halveerde dit aantal naar 116.000 in 2016. Het totale aantal geregistreerde gewelds- en seksuele misdrijven is met 28% ge- daald: van 125.000 in 2007 naar 90.000 in 2016.
In totaal registreerde de politie 33% minder verkeersmisdrijven dan in 2007. Bijna 7 op de 10 geregistreerde verkeersmisdrijven heeft te maken met doorrijden na een ongeval (verlaten plaats ongeval). In 2016 registreerde de politie hiervan 79.000 gevallen, een daling van 22% ten opzichte van 2007.
Ook het aantal drugsmisdrijven (-31%) en (vuur)wapenmisdrijven (-9%) daalde ten opzichte van 2007 (zie tabel 4.2).
Het deel van de geregistreerde misdrijven dat de politie als opgehelderd beschouwt
(het ophelderingspercentage2), schommelt de laatste jaren rond 26%. Ook in 2016
loste de politie iets meer dan een kwart (26%) van de misdrijven op. In 2015 werd 25,4% van alle geregistreerde misdrijven opgehelderd (zie tabel 4.1).
Het ophelderingspercentage varieert aanzienlijk voor de verschillende delictgroepen. Misdrijven die voornamelijk door eigen opsporingsactiviteiten worden geconstateerd, zoals (vuur)wapenmisdrijven en drugsmisdrijven, kennen een relatief hoog ophelde- ringspercentage; in 2016 kwamen deze percentages ruim boven de 90% uit. Ook gewelds- en seksuele misdrijven worden relatief vaak opgehelderd, doorgaans ligt dit percentage rond de 65%.
Van de twee meest voorkomende delictgroepen ligt het ophelderingspercentage een stuk lager: van vernielingen en misdrijven tegen openbare orde en gezag wordt circa een vijfde deel opgehelderd en van vermogensmisdrijven een zevende deel.
Voor wat betreft drugsmisdrijven en (vuur)wapenmisdrijven is het ophelderingsper- centage sinds 2007 het sterkst gestegen, van 79% naar 98% in 2016. Voor vermo- gensmisdrijven, vernielingen en gewelds- en seksuele misdrijven is het ophelde- ringspercentage licht gestegen. Bij de verkeersmisdrijven daalde het ophelderings- percentage van 47% in 2007 naar 38% in 2016. De daling houdt voornamelijk verband met de relatief grotere daling van registratie van rijden onder invloed ten opzichte van doorrijden na ongeval.
4.2 Geregistreerde verdachten van misdrijven
Een kwart van de 930.000 geregistreerde misdrijven werd in 2016 door de politie opgehelderd. Daarbij werden 180.000 unieke personen door de politie 270.000 keer geregistreerd als verdachte van een misdrijf (zie figuur 4.2). Het totale aantal regis- traties van verdachten nam in de periode 2007-2016 met 46% af: van 500.000 in 2007 naar 270.000 in 2016. Deze relatief sterke daling houdt verband met de even- eens relatief sterke afname van de geregistreerde criminaliteit. Vergeleken met 2007 registreerde de politie in 2016 56.000 verdachten van vernielingen en misdrij- ven tegen openbare orde en gezag minder. De afname van het aantal registraties voor vermogensmisdrijven is 53.000, voor gewelds- en seksuele misdrijven 57.000,
2 Het ophelderingspercentage over de verslagjaren 2005 tot en met 2011 is berekend met de cohortmethode en
over de jaren 2012 tot en met 2016 met de saldobenadering. Voor de berekeningswijze en definitie van het ophelderingspercentage zie bijlage 3 en bijlage 7.
54 | Cahier 2017-12 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum
voor verkeersmisdrijven 42.000 en voor drugs- en (vuur)wapenmisdrijven 14.000 (zie tabel 4.6).
Figuur 4.2 Registratie van verdachten en aantal unieke verdachten, x 1.000
* Voorlopige cijfers.
Voor de corresponderende cijfers zie tabel 4.5 en bijlage 3. Bron: CBS
In 2016 werd 38% van alle verdachten geregistreerd voor vermogensmisdrijven, 23% voor gewelds- en seksuele misdrijven, 12% voor vernielingen, 15% voor verkeersmisdrijven en 9% voor drugs- en (vuur)wapenmisdrijven (zie tabel 4.6). Het aantal unieke personen dat de politie registreerde als verdachte van een misdrijf is in de periode 2007-2016 met bijna 44% afgenomen: van 323.000 in 2007 naar 182.000 in 2016 (zie tabel 4.5). Het aantal unieke verdachte vrouwen daalde sinds 2007 met 39% tot 34.000 in 2016. Deze vrouwen werden in totaal 43.000 keer geregistreerd als verdachte, gemiddeld 1,3 keer per vrouw. Mannen werden in 2016 gemiddeld 1,5 keer geregistreerd als verdachte (zie tabel 4.5).
Van de verdachte mannen in 2016 had bijna de helft een migratieachtergrond. In 2007 was dit nog 40%. Mannen met een Marokkaanse achtergrond vormen de grootste groep verdachten met een migratieachtergrond. Gerelateerd aan de
bevolkingsomvang met de betreffende migratieachtergrond3 blijken mannen met
een Antilliaanse/Arubaanse achtergrond de grootste groep verdachten. In 2016 zijn 77 van elke 1.000 mannen met een Antilliaanse/Arubaanse achtergrond op enig moment als verdachte geregistreerd (zie tabel 4.9). In 2007 waren dit 123 van elke 1.000 mannen.
3 Bij het berekenen van relatieve cijfers wordt alleen gerekend met verdachten die in 2016 ingeschreven stonden
in de Basisregistratie Personen (BRP). 0 100 200 300 400 500 600 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* Registratie van verdachten (totaal)
Na Amsterdam kenden Rotterdam en Eindhoven van de 25 grootste gemeenten in 2016 de meeste geregistreerde criminaliteit per 1.000 inwoners (zie tabel 4.4). Naar verhouding woonden de meeste verdachten in 2016 respectievelijk in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Voor heel Nederland gaat het om 11 verdachten per 1.000 inwoners van 12 jaar en ouder. In Den Haag, Rotterdam en Amsterdam respectievelijk 21, 19 en 17 per 1.000 inwoners. Zowel het aandeel mannelijke als vrouwelijke verdachten is in Den Haag bijna twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde (zie tabel 4.10).
4.3 Minderjarige verdachten
De geregistreerde jeugdcriminaliteit daalde sinds 2007 harder dan de criminaliteit door volwassenen (zie figuur 4.3). Van alle registraties van verdachten betrof 12% een minderjarige. In 2007 was dit nog 20% (zie tabel 4.5 en 4.12).
Het aantal unieke minderjarige verdachten daalde in de periode 2007-2016 van 53.000 naar 21.000. Dit is een daling van 61%. In totaal werden deze minderjari- gen 32.000 keer geregistreerd als verdachte. Waar minderjarigen in 2007 gemid- deld 1,9 keer verdacht werden, was dit in 2016 1,5 keer. Jongens werden 26.000 keer geregistreerd en meisjes 6.000 keer (zie tabel 4.12).
Figuur 4.3 Registratie van minderjarige verdachten en aantal unieke minderjarige verdachten, x 1.000
* Voorlopige cijfers.
Voor de corresponderende cijfers zie tabel 4.12. Bron: CBS 0 20 40 60 80 100 120 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* Registraties van minderjarigen (totaal)
56 | Cahier 2017-12 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum
In 2016 werd de helft van de minderjarige verdachten geregistreerd voor vermo- gensmisdrijven, 20% voor vernielingen en misdrijven tegen de openbare orde en gezag en 18% voor gewelds- en seksuele misdrijven. Vergeleken met 2007 is het aandeel minderjarigen dat werd verdacht van vernielingen afgenomen (35% in 2007), van gewelds- en seksuele misdrijven gelijk gebleven en van vermogens- misdrijven toegenomen (40% in 2007) (zie tabel 4.13).
Van alle verdachte jongens in 2016 had 48% een migratieachtergrond. Dit aandeel is vergelijkbaar met de totale verdachtenpopulatie onder mannen (49%). Jongens met een Marokkaanse achtergrond vormden in absolute zin de grootste groep onder de minderjarige verdachten. Met een migratieachtergrond. Ook wanneer het aantal verdachten wordt gerelateerd aan de bevolkings-omvang van de betreffende migratieachtergrond van 12-17 jaar, blijken jongens met een Marokkaanse achter- grond het sterkst vertegenwoordigd te zijn. In 2016 is 8,5% van alle jongens met een Marokkaanse achtergrond als verdachte geregistreerd. In 2007 was dit nog 19,9%.
Van alle Antilliaanse/Arubaanse meisjes in Nederland werd 3,2% als verdachte ge- registreerd, waarmee zij onder de meisjes het hoogste aandeel verdachten hebben. Ze werden naar verhouding vier keer vaker als verdachte geregistreerd dan Turkse meisjes, en zes keer vaker dan meisjes met een Nederlandse achtergrond. Voor alle naar leeftijd en geslacht onderscheiden migratieachtergronden geldt dat het aandeel verdachten in de periode 2007-2016 is gedaald (zie tabel 4.15).
In 2016 woonden in de gemeenten Breda en Haarlemmermeer 14 minderjarige ver- dachten per 1.000 inwoners van 12-17 jaar, het laagste aantal van de 25 grootste gemeenten. Voor heel Nederland gaat het om 16 minderjarige verdachten per 1.000 inwoners van 12-17 jaar. Amsterdam telde met 36 jongeren per 1.000 het hoogste aantal. Het aantal verdachte jongens lag in Amsterdam (57) en Rotterdam (52) ruim twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde van 25 jongens. In Gro- ningen, Almere en Rotterdam woonden naar verhouding de meeste verdachte meisjes. Per 1.000 Groningse meisjes werden er 15 als verdachte van een misdrijf geregistreerd. Dit is twee keer zo veel als het landelijk gemiddelde van 7 per 1.000 inwoners van 12-17 jaar (zie tabel 4.16).