Vanochtend heeftu met FEZ, AEPen I&Kgesproken overeen eventueel innovatiefonds. U vroeg daarbijte achterhalenwaternu inde Miljoenennota wordtopgenomen. Ookverzochtu bij FIN inte brengen dat in detekstmoet worden opgenomen datEZKaan de latstaatvoor dezebeleidswijziging. De Miljoenennotawordtaanstaande vrijdag besproken inde MR. Mogelijkkomt het investeringsfondsvanavond ookaan bod in hetCoalitieoverleg.
Advies
U wordtverzocht inte stemmen metonderstaande lijnals insteekrichting deMR van aanstaandevrijdag. Indien akkoord zullenwij enkelebullets hiervoor
voorbereiden.
Kernpunten
• De Miljoenennota bevat een nieuwe paragraaf 1.2'Blik opte toekomst', waarin wordt ingegaan opde lagere groeiverwachtingen, uitdagingenvoorde Nederlandse economie (vergrijzing, lageregroei arbeidsproductiviteiten technologische ontwikkelingen) en denoodzaak het Nederlandse groeivermogen te versterken.
• Flierbij worden drie optiesgeschetst om geld opzij tezetten voor investeringen:
o Een begrotingsfondsà la FES, genaamd 'Nationaal Investeringsfonds'.
o Een beleggingsfondsà la SovereignWealth Fund, genaamd 'Investerings-en beleggingsfonds',
o Een hybride mixtussendezetwee.
• Totslot beloofthet kabinetdeTweede Kamerin hetvoorjaarnaderte informeren overdeze plannen.
• AmbtelijkFIN wasniet bereid om nog overdetekst tediscussiëren. Discussie overde tekstmoetuiterlijk inde MRplaatsvinden. Eris een aantal dingendat voorEZKvan belang is omterdiscussietestellen:
OntvangenBBR
K}
o De beleidsverantwoordelijkheid van EZK voorinnovatie moet inde tekst worden opgenomen. Daarbij moeteen EZK-rol in degovernance van hetfonds explicietwordengenoemd,
o Hetvoorstelvooreen investeringsfonds is nu vrij breedverwoord. Ook onderwijsen infrastructuurworden genoemd als onderwerpen waarin geïnvesteerd moetworden.
o Meteen brededoelstelling dreigthetfonds hetFES achterna tegaan.
Detekstzou meergericht moetenworden opsleuteltechnologieën en innovatie,technologieën die NL(en Europa) klaar makenvoorde toekomst. Inde uitwerking van hetfonds moet dezebestemming helderworden vastgelegd.
o Een beleggingsfonds/sovereignwealth fund heeft, zoalseerder metu besproken, nietdevoorkeurvan EZK. Idealiterwordtdezeoptie al geschrapt uitde Miljoenennota. Ons beeld is echterdat het niet aannemelijk is dat MFIN hiermeeakkoord gaat.
Bijgevoegd vindtu de passageoverde plannen vooreen investeringsfonds.
In de EZK-begroting moeteen corresponderendetekst worden opgenomen die meeringaatop belang sleuteltechnologieën. Hiervoorwerken I&K, AEPen FEZ de komende dagen een voorstel uitdat u kuntinbrengenvoorde
begrotingsraad EZKop29 augustus.
Kenmerk FEZ/19207745
Pagina2van4
I’-.J
Bijlage: één-op-éénovergenomen passage uitparagraaf1.2 Blik opde toekomstoverhetinvesteringsfonds.
Hetkabinetonderzoekmogelijkheden om hetverdienvermogen van Nederlandopdelange termijnte versterken doorinvesteringen in onderwijs/een levenlangleren,innovatie enR&Deninfrastructuur.
Vooropstaatdatdezepubliekeinvesteringen tengunstemoetenkomen aanhet verdienvermogen vanNederlanden derhalveaan toekomstigewelvaart. Dit waarborgtdatnietdekortetermijn, maarhetbelang vanhuidige én toekomstige generatiesalsbelangrijkafwegingskadergeldtvoordezepubliekeinvesteringen.
Omdiereden verkenthetkabinetdemogelijkheidvanmeerinvesteringengericht ophetverdienvermogen oplangetermijn. Onderstaandwordtingegaan opopties om dezepublieke investeringen vormtegeven.
1. NationaalInvesteringsfonds
Een tweedemanieriseenspecifiekbegrotingsfonds opterichtenendeuitgaven teoormerken voorinvesteringeninhetverdienvermogen van Nederland. Een begrotingsfondsiseenfondsbinnen derijksbegroting, waarbijdegerealiseerde onderuitputtingkan wordenmeegenomen naarhetvoigendejaar. Een voorbeeld van eenbegrotingsfondsishetNederlandseInfrastructuurfonds. Om te
voorkomendatdepubliekeinvesteringen worden verdrongen en dekorte termijn regeert, kan worden afgesprokendeze uitgaventeoormerken voorditdoel.
Uitgaven uiteenbegrotingsfondsmaken indatgevalgeen deeluitvanintegrale besluitvorming,maarvallen welonderhetuitgavenplafond. Hetrisicobestaatwel dathetoormerken vanuitgaven op termijn ieidttotmiddeiendie opzoekzijn naareenbestemming, inpiaats vanandersom. Debegroting vaneen
begrotingsfondswordtbijwetvastgesteidineen instellingswet, diede reikwijdte van hetfondsvaststelt. Hetmeenemen vande onderuitputtingvia een
begrotingsfondsdoetrechtaan hetmeerjarigekaraktervanpubiieke investeringen.
2. Investerings- enbeleggingsfonds
Een anderemanierompubliekeinvesteringen te voedenisviaeen
beleggingsfonds, ookweisovereign wealth fundgenoemd. Voorbeelden van landenmeteenbeleggingsfondszijnNoorwegenenSingapore. Devormgeving verschiltperlanden heeftinelklandeeneigen achtergrond. In Noorwegenzijn deinkomsten uitde winning vanfossiele brandstoffenerin ondergebracht; het SingaporesefondsGICfungeertinfeitealsalternatiefpensioenfonds. Inde NederlandsecontextzoudeNederlandsestaatgeldlenenopdemarkt. Het geleendebedrag wordtgestortineenbeleggingsfonds, datdezemiddelen via een fondsbeheerderinhetbinnen- en buitenlandbelegt. Nakostenaftrekkanhet rendementdatoverblijftworden aangewendvoorpubliekeinvesteringen. Hoewel beleggingsfondseninbovengenoemdelanden opbasisvan historischecijfers gemiddeldgenomen renderen,ishetjaarlijkserendementvolatiel, enzijnineen crisis verliezenopdebeieggingsportefeuille nietuitgesioten.
3. Hybridevariantvanopties 1 en2 Ookeen combinatie van 1 en2 isdenkbaar.
Kenmerk FEZ/19207745
Pagina3van4
w
tT5HetkabinetonderzoektverschillendeoptiesenzaldeKamerhierbegin 2020 overinformeren. Bovengenoemde optieskennenspecifieke voor-en nadeien. Inhetalgemeengeldtdatpubliekeinvesteringenhetverdienvermogen daad\Nerkeiijkten goedemoetenkomen. Voorkomenmoetwordendat
overheidsuitgavenalsgevolg vaninvesteringen toenemen, en lastenstijgen, zonderdatditrendeert, enzich opde lange termijn terugverdient. Hetkabinetwil
voorbijgaanaan de waan vande dag. Alleendan kunnen debaten van lage financieringskosten worden benutten gunste vantoekomstigegeneraties. Hetis inde ogen vanhetkabinetessentieeldatplannenobjectiefenexterngetoetst wordenop toegevoegde waarde. Ditiscomplexenbehoeftverderereflectie.
Daarbijmagdituiteraardnietten kostegaan van hetdemocratische
besluitvormingsprocesenbetrokkenheidvanbeideKamersenbelanghebbenden.
Hetkabinetzaldekomendemaanden aangrijpenomzichhieroverteberadenen begin volgendjaarinmeerdetailaandeKamerrapporteren.
Pagina4van4