Methodologische reflectie

Het eerste punt van de methodologische reflectie gaat in op de vragen uit de

interviewhandleiding. Dit onderzoek richt zich op het handhaven van de

brandveiligheidsvoorschriften met betrekking tot bestaande bouwwerken. Bij nieuwe bouwwerken zit de uitvoering van de handhavingstaak namelijk al in het proces van het verlenen van een vergunning. Daarom is het interessant om te onderzoeken hoe de gemeenten de handhavingstaak met betrekking tot bestaande bouw invullen. Tijdens het afnemen van de interviews bleek dat de respondenten niet door hadden dat de vragen alleen betrekking hadden op bestaande bouw. Hierdoor kwam het proces van vergunning verlenen voor nieuwe bouwwerken ook aan de orde. Door middel van doorvragen is inzicht verkregen in de invulling van de handhaving door de gemeenten met betrekking tot bestaande bouwwerken. Op deze manier is duidelijk geworden dat de handhavingstaak van de brandveiligheidsvoorschriften uit twee delen bestaat. Enerzijds aan de voorkant van het beleid bij het verlenen van een vergunning, anderzijds aan de achterkant van het beleid nadat de vergunningen zijn afgegeven.

Daarnaast kan de steekproef geëvalueerd worden. Ten eerste bleek tijdens het benaderen van de steekproef dat niet alleen de gemeenten de handhavingsstaak uitvoeren, ook veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten krijgen vanuit de gemeenten een rol. Tijdens het afnemen van de interviews is er daarom voor gekozen om ook medewerkers van veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten te interviewen. Dit geeft een zo compleet mogelijk beeld van de invulling van de handhavingstaak. De samenwerkingsverbanden tussen de gemeenten en veiligheidsregio’s en de gemeenten en omgevingsdiensten zijn hierdoor inzichtelijk geworden. Ook maakt het duidelijk wat voor spanningsveld dat oplevert voor de gemeenten. Echter zijn dit enkele interviews waardoor dit onderzoek minder betrouwbaar is. Om dit spanningsveld beter in kaart te brengen kan er vervolgonderzoek gedaan worden naar

69 de samenwerking tussen de gemeenten en andere instanties met betrekking tot de handhavende taak van de brandveiligheidsvoorschriften uit het Bouwbesluit 2012.

Ten tweede zijn er elf interviews afgenomen waardoor de uitkomsten in mindere mate generaliseerbaar kunnen zijn. Het zijn diepte-interviews waardoor er voldoende kennis over de praktijk is verzameld. Er was ruimte voor de respondenten om hun antwoorden te beargumenteren. Ook zijn er interviews gehouden met meerdere respondenten waardoor het aantal respondenten op vijftien eindigt.

Ten derde kan er gesteld worden dat de steekproef niet aselect is. Bepaalde gemeenten wilden deelnemen aan het onderzoek. Hierdoor bestaat de kans dat de steekproef niet representatief is voor andere gemeenten in Nederland. Daarom is in dit onderzoek gekozen voor het interviewen van gemeenten die aangesloten zitten bij verschillende veiligheidsregio’s. Dit brengt de verschillen tussen de gemeenten door de veiligheidsregio’s in kaart.

70

Literatuurlijst

Algemeen Wet Bestuursrecht. (1992, 4, juni). Geraadpleegd op 8 april 2019, van https://wetten.overheid.nl/BWBR0005537/2019-04-02

Barnett, M. J. (1969). The Politics of Legislation The Rent Act 1957. Worthing, Engeland: Littlehampton Book Services Ltd.

Bleijenbergh, I. L. (2013). Kwalitatief onderzoek in organisaties. Den Haag: Boom Lemma.

Boeije, H. R. (2014). Analyseren in kwalitatief onderzoek: denken en doen (2de dr.). Den Haag, Nederland: Boom Lemma.

Bouwbesluit 2012 (2011, 29 augustus). Geraadpleegd op 21 maart 2019, van https://wetten.overheid.nl/BWBR0030461/2018-11-03#Opschrift

Bouwmans, H. (2008, 6 december). Toezicht ten dienste van de burger. Geraadpleegd op 8 april

2019, van https://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-

organisatie/achtergrond/achtergrond/toezicht-ten-dienste-van-de-burger.102407.lynkx

Brandveiliggebouw.nu. (z.d.). Wat heeft de gemeente/brandweer te zeggen over de

brandveiligheid in mijn gebouw? Geraadpleegd op 20 maart 2019, van

https://brandveiliggebouw.nu/vragen/item/wat-heeft-de-gemeente-brandweer-te-zeggen-over- de-brandveiligheid-in-mijn-gebouw

Bressers, J. T. H. A., & Hoogerwerf, A. (1995). Inleiding tot de beleidsevaluatie. In J. T. H. A. Bressers, & A. Hoogerwerf (Reds.), Beleidsevaluatie (pp. 19–32). Alphen aan den Rijn, Nederland: Kluwer.

Bruijn, de, H., & Heuvelhof, Ten, E (2007). Management in netwerken. Over veranderen in

een multi-actorcontext. Den Haag: Lemma.

Centraal Bureau voor de Statistiek. (2017, 12 december). Gemeentegrootte en stedelijkheid.

Geraadpleegd op 28 april 2019, van https://www.cbs.nl/nl-nl/onze-

71 Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. (z.d.). Inspectie brandbeveiliging.

Geraadpleegd op 21 maart 2019, van https://hetccv.nl/certificatie-

inspectie/brandveiligheid/inspectie-brandbeveiliging/

Corbin, J., & Strauss, A. (1990). Grounded Theory Research: Procedures, Canons, and Evaluative Criteria . Qualitative Sociology, 13(1), 3–21.

Dorbeck-Jung, B., & Oude Vrielink-van Heffen, M. (2006). Op weg naar bruikbare overheidsregulering? In F. Bruinsma, N. Doornbos, B. R. Dorbeck-Jung, N. J. H. Huls, A. Jettinghoff, H. O. Kerkmeester, . . . H. A. M. Weyers (Reds.), Conclusies: Lessen over

bruikbare overheidsregulering (pp. 9–19). 's-Gravenhage, Nederland: Reed Business

Information.

Eijlander, P. H., Van Gestel, R., Ligthart, W., & Waslander, S. (2002). Verkenning van het veld: toezicht als borging van publiek belang. In P. H. Eijlander, R. Van Gestel, W. Ligthart, & S. Waslander (Reds.), Dilemma's rond toezicht - Opstellen over de werking van

toezichtarrangementen (pp. 1–13). Den Haag, Nederland: Sdu.

Eisenhardt, K.M. (1989). Agency theory: an assessment and review. The Academy of

Management Review, 14(1), 57-74.

Gerritsen, E. (2011). De slimme gemeente nader beschouwd: hoe de lokale overheid kan

bijdragen aan het oplossen van ongetemde problemen. Amsterdam, Nederland: Amsterdam

University Press.

Glaser, B. (1992). Basics of grounded theory analysis. Mill Valley, Verenigde Staten: Sociology Press.

Hagen, R. (2016, 12 september). René Hagen: Historie brandpreventie. Geraadpleegd op 2 april 2019, van https://www.brandveilig.com/nieuws/rene-hagen-historie-brandpreventie-45571

Helsloot, I., Pieterman, R., & Hanekamp, J. C. (2010). Risico's en redelijkheid. Den Haag, Nederland: Boom Juridische uitgevers.

72 Hesloot, I., & Scholtens, A. (2015). Krachten rond de risico-regelreflex beschreven en

geïllustreerd in 27 voorbeelden. Den Haag, Nederland: Boom Lemma.

Herweijer, M., & De Jong, P. O. (2004). Alle regels tellen. Geraadpleegd van https://www.wodc.nl/binaries/ob225-volledige-tekst_tcm28-67805.pdf

Jensen, M.C. & Meckling, W.F. (1976). Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305-360.

Keuning, D., & Eppink, D. J. (2012). Management & Organisatie (10e ed.). Groningen/Houten, Nederland: Noordhoff.

Klap, A. P. (2012). Prioriteringsbeleid in het kader van de bestuursrechtelijke handhaving: tussen praktische noodzaak en juridische bezwaren. Jurisprudentie Bestuursrecht Plus, 14(4), 326–341.

Kobes, M. (2008). Zelfredzaamheid bij brand. Den Haag, Nederland: Boom Juridische uitgevers.

Koppenjan, J.F.M., Bruijn, de, J.A., & Kickert (1993). Netwerkmanagement in het openbaar

bestuur. Den Haag: VUGA.

Korzilius, H. (2000). De kern van survey-onderzoek. Assen, Nederland: Van Gorcum.

Lipsky, M. (2010). Street-Level Bureaucracy: Dilemmas of the Individual in Public Service. New York, Verenigde Staten: Russell Sage Foundation.

Maas-Cooymans, M. G. J. (2013). Handhaving door en voor gemeenten. Geraadpleegd van https://vng.nl/onderwerpenindex/recht/awb/brieven/vng-publicatie-handhaving-door-en-voor- gemeenten

Mascini, P., Jaspers, J., & Van Erp, J. (2015). Reacties op onbestrafte overtredingen. Den Haag, Nederland: Boom Lemma.

73 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. (z.d.). Minder last, meer effect.

Geraadpleegd van https://www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/wob-

verzoeken/2016/12/22/besluit-wob-verzoek-herpositionering-prorail/deel+4+2.pdf

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. (2019). Bouwbesluit 2012.

Geraadpleegd van

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/brochures/2019/01/15/brandveiligheid-bij- verbouw-en-transformatie-van-bestaande-gebouwen

Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu. (2009). Visie op

Brandveiligheid. Geraadpleegd van

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2009/06/01/visie-op-brandveiligheid

Muller, E. (2013). Veiligheid (2e ed.). Alphen aan den Rijn, Nederland: Wolters Kluwer.

Oates, W. R. (1972). Fiscal Federalism. New York, Verenigde Staten: Harcourt Brace Jovanovich.

Ouchi, W. G., & Maquire, M. A. (1975). Organizational control: two functions. Administrative

Science Quarterly, 20(4), 559–569.

Pawson, R. & Tilly, N. (2004) Realistic Evalution

Pligt, J., Koomen, W., & Van Harreveld, F. (2007). Bestraffen, belonen en beïnvloeden: een

gedragswetenschappelijk perspectief op handhaving. Den Haag, Nederland: Boom Juridische

Uitgevers.

Posner, E. A. (2002). Law and Social Norms. Cambridge, Verenigde Staten: Harvard University Press.

Rainey, H. G. (2014). Understanding and managing public organizations (5e ed.). San Francisco, Verenigde Staten: Jossey-Bass.

74 Ridder, J. de (1988) Beleidsvoering door toezicht. In A.F. Leemans et al. (reds.), Handboek

beleidsvoering overheid, Alphen aan den Rijn: Samson.

Rijksoverheid. (z.d.). Bouwvoorschriften | Bouwregelgeving. Geraadpleegd op 21 maart 2019, van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bouwregelgeving/bouwvoorschriften

Rijkswaterstaat. (z.d.). Verschil tussen toezicht, opsporing en bestuursrechtelijke handhaving?

Geraadpleegd op 8 april 2019, van

https://www.infomil.nl/onderwerpen/integrale/handhaving/vragen-antwoorden/vragen-en- antwoorden-2/@87805/verschil_tussen/

Ringeling, A. B. (1977). Beleid en wetgeving. Beleid & Maatschappij, 4(7-8), 216–224.

Ruimschotel, D., van Reenen, P. & Klaasen, H.M. (1996). De Tafel van Elf: een conceptueel kader en een instrument bij rechtshandhavingsvraagstukken. Beleidsanalyse, 3, 4-13.

Schillemans, T. (2010). De belangentegenstelling voorbij: theoretische inzichten en praktische

aanbevelingen voor het organiseren van vertrouwen tussen beleid en uitvoering. Utrecht:

USBO Advies.

Schuyt, C. J. M. (1975). Gehoorzaamheid een beleidsprobleem? Beleid en Maatschappij, 2(1), 41.

Six, F. E. (2010). Vertrouwen in toezicht. Tijdschrift voor Toezicht, 1(4), 6–26.

Stevens, L. G. M., Van den Berg, H. O., De Jong, A., Van Houten, H., Kwekkeboom-Janse, P. E. P., Meerman, J. J., & Van Rijn, I. (2005). Te druk met regels. Geraadpleegd van https://www.accountant.nl/globalassets/accountant.nl/diversen/te-druk-met-regels-

verkenningsnota-commissie-stevens.pdf

Strauss, A. L. (1987). Qualitative Analysis. Cambridge, Groot-Brittannië: Cambridge University Press.

75 Suurmond, G., & Van Velthoven, B. C. J. (2006). Een beginselplicht tot handhaving: liever regels dan discretionaire vrijheid. In W. Huisman, L. M. Moerings, & G. Suurmond (Reds.),

Veiligheid en recht: nieuwe doelwitten en strategieën (pp. 193–213). Den Haag, Nederland:

Boom Juridische Uitgevers.

Swanborn, P. G. (2002). Basisboek sociaal onderzoek (4de dr.). Den Haag, Nederland: Boom Lemma.

Termaat, C. (2016, 8 december). Beginselplicht tot handhaving en handhavingsbeleid.

Recycling Magazine Benelux, 50(8), 42–43.

Tollenaar, A. (2007). Handhaven met beleid. Gemeentestem, 21, 81-89.

Uijlenbroek, J. (2010, augustus). Gezond omgaan met risico's en incidenten. Magazine

nationale veiligheid en crisisbeheersing, 44(3), 3.

USBO Advies. (2012). Merkbaar minder regeldruk. Geraadpleegd van

http://www.actal.nl/vermindering-regeldruk-kan-beter-merkbaar-worden/

Van Alders, J. G. M., Belonje, M. M., Van den Berg, A., Ten Duis, H. J., & Hoelen, A. (2001).

Cafébrand Nieuwjaarsnacht. Geraadpleegd van

http://nationaalbrandweerdocumentatiecentrum.nl/wp- content/uploads/2015/01/Publieksversie.pdf

Van Erp, J. (2007a). De dreiging van negatieve publiciteit: Is reputatieschade een alternatief voor handhaving? In F. L. Leeuw, J. S. Kerseboom, & R. Elte (Reds.), Turven, tellen, toetsen,

Over toezicht, inspectie, handhaving en evaluatie en hun maatschappelijke betekenis in Nederland (pp. 79–91). Den Haag, Nederland: Boom Juridische uitgevers.

Van Erp, J. (2007b). Informatie en communicatie in het handhavingsbeleid. Den Haag, Nederland: Boom Juridische uitgevers.

Van Gestel, R. A. J., & Hertogh, M. L. M. (2006). Wat is regeldruk?. Geraadpleegd van https://www.wodc.nl/binaries/volledige-tekst_tcm28-68639.pdf

76 Van Montfort, C. J. (2010). Ontwikkelingen in toezicht en verantwoording bij instellingen op afstand. Tijdschrift voor Toezicht, 1(1), 6-20.

Van Overveld, M., Van der Graaf, P. J., Eggink-Eilander, S., & Berghuis, M. I. (2011).

Praktijkboek Bouwbesluit 2012. Den Haag, Nederland: Sdu.

Van Polak, J. M., & Versteden, C. J. N. (2001). De cafébrand in Volendam. Geraadpleegd van https://www.politieacademie.nl/kennisenonderzoek/kennis/mediatheek/PDF/33458.pdf

Van Thiel, S. (2015). Bestuurskundig onderzoek: een methodologische inleiding (3de dr.). Bussum, Nederland: Uitgeverij Coutinho.

Verschuren, P., & Doorewaard, H. (2015). Het ontwerpen van een onderzoek (5de dr.). Amsterdam, Nederland: Boom Lemma uitgevers.

Voermans, W. (2005). De communautarisering van toezicht en handhaving. In T. Barkhuysen, W. den Ouden, & J. E. M. Polak (Reds.), Recht realiseren: bijdragen rond het thema adequate

naleving van rechtsregels (pp. 69–87). Deventer, Nederland: Kluwer.

Voermans, W., Eijlander, P., Van Gestel, R., De Leeuw, I., De Moor-van Vugt, A., & Prechal,

S. (2000). Kwaliteit, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid. Geraadpleegd van

https://www.wodc.nl/onderzoeksdatabase/kwaliteit-uitvoerbaarheid-en- handhaafbaarheid.aspx

Willemsem, F., Leeuw, F., & Leeuw, B. (2008). Toezicht en inspectie in maten en soorten.

Tijdschrift voor Criminologie, 50(2), 96–113.

Williamson, O. E. (1993, april). Calculativeness, Trust, and Economic Organization. The

Journal of Law and Economics, 36(1), 453–486.

Winter, H. B., & Mein, A. G. (2017). De staat van toezicht en handhaving door gemeenten. Gemeentestem, 2017(7464), 938-942.

77 Winter, H., Struiksma, N., Mein, A., Geertsema, B., Veen, C., & Krol, E. (2016). Toezicht en

handhaving door gemeenten. Geraadpleegd van

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2017/05/18/rapport-toezicht-en- handhaving-door-gemeenten

WRR. (2013). Toezien op publieke belangen. Geraadpleegd van

https://www.wrr.nl/publicaties/rapporten/2013/09/09/toezien-op-publieke-belangen.-naar-een- verruimd-perspectief-op-rijkstoezicht

78

Bijlagen

Bijlage I: Interview handleiding gemeente

In document Toezicht houden of wegkijken (pagina 68-78)